Köken
Kökeni Eski Türkçeye dayanan balbal kelimesi, o dönemde de “ölen kişi için dikilen anıt taşı” anlamında kullanılmaktaydı. Orhon Yazıtları’nda da geçen bu sözcüğün, Moğolcada “heykel” anlamına gelen barimal kelimesiyle köken birliğine sahip olduğu düşünülmektedir.
Kullanım Alanları
- Arkeoloji ve Tarih: Orta Asya'da yapılan kazılarda ortaya çıkarılan ve eski Türklerin defin gelenekleri, sosyal yapıları ve inanç sistemleri hakkında bilgi veren temel arkeolojik bulguları ifade etmede kullanılır.
- Sanat Tarihi: Üzerlerindeki basit veya detaylı insan figürleri, dönemin heykel sanatının ve estetik anlayışının incelenmesindeki kaynakları ifade etmede kullanılır.
- Kültürel Antropoloji: Özellikle savaşçıların mezarlarına dikilen balbalların, o kişinin hayattayken yendiği düşmanları sembolize ettiğine ve öteki dünyada ona hizmet edeceğine dair inancı yansıtan önemli kültürel objeleri ifade etmede kullanılır.
- Müzecilik: Tarih ve arkeoloji müzelerinde, eski Türk kültürüne ait en karakteristik eserleri ifade etmede kullanılır.