Asıl adı Ali Bedrettin Eyüboğlu olan Bedri Rahmi, 15 Mart 1911’de Giresun’un Görele ilçesinde doğdu. Babası kaymakam ve milletvekili Rahmi Bey, annesi ise Lütfiye Hanım’dır. Beş çocuklu ailenin ikinci çocuğudur. Ünlü edebiyatçı Sabahattin Eyüboğlu ile Türkiye’nin ilk kadın mimarlarından Mualla Eyüboğlu’nun kardeşidir.

Çocukluğu babasının görevi gereği Anadolu’nun çeşitli kasabalarında geçmiştir. Ailesindeki edebî ve sanatsal atmosfer, onu erken yaşta etkilemiştir. Annesi halk edebiyatı ürünleriyle çocuklarına kültürel mirasını aktarırken, babası Fransız edebiyatından çeviriler yapmıştır.

Eyüboğlu, ortaokul yıllarında arkadaşlarıyla birlikte “Serçe” adlı dergiyi çıkarmıştır. 1923’te babasının Trabzon milletvekili seçilmesiyle aile Trabzon’a taşınmıştır. Trabzon Lisesi’nde öğrenim gördüğü sırada edebiyata ve şiire ilgi duymaya başlamış; ilk şiirleri Trabzon Mecmuası ve Muhit gibi dergilerde yayımlanmıştır.

Ressam Ahmet Zeki Kocamemi’nin etkisiyle resme yönelen Bedri Rahmi, 1929 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'ne (bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) girmiştir. Burada Nazmi Ziya Güran, İbrahim Çallı gibi isimlerden eğitim almıştır. Ancak 1931’de akademiyi yarıda bırakarak ağabeyi Sabahattin’in yanına Fransa’ya gitmiştir.

^{Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun Eseri (Anadolu Ajansı)}

Sanat Hayatı ve Eren Eyüboğlu ile Tanışması

Paris’te sanat tarihine ilgi duyan Eyüboğlu, ünlü ressam André Lhote’un atölyesine devam etmiştir. Burada tanıştığı Rumen asıllı sanatçı Eren Eyüboğlu (Ernestine Letoni) ile 1936’da Türkiye’de evlenmiştir. Çift, yaşam ve sanatı birlikte paylaşarak Türkiye'nin sanat ortamında önemli bir ikili hâline gelm

1933’te Londra’ya kısa süreli bir seyahat yaptıktan sonra yurda dönmüştür. 1934’te D Grubu adlı yenilikçi ressamlar topluluğuna katılmıştır. 1935’te Romanya’da ilk kişisel sergisini açmıştır. 1937’de Leopold Levy’nin asistanı olarak Güzel Sanatlar Akademisi’nde göreve başlamış; daha sonra profesörlüğe yükselmiştir.

Edebî ve Görsel Üretimi

Bedri Rahmi yalnızca bir ressam değil, aynı zamanda üretken bir şair ve denemeci idi. 1941’de yayımlanan ilk şiir kitabı "Yaradana Mektuplar", halk şiirinden beslenen bir sesle dikkat çekti. En ünlü şiiri “Karadut”, halk kültürüyle modern şiir estetiğini buluşturan yapıtlarından biridir. Şiirlerinde halk ozanlarının yalın dili, aşk, doğa ve Anadolu temaları ağırlıktadır.

Resimlerinde ise Anadolu’nun dokusu, köy manzaraları, geleneksel motifler, kilim desenleri, kadın figürleri, meyve-sebze temaları gibi unsurlar dikkat çeker. 1940’lardan itibaren mozaik, duvar resmi, seramik gibi tekniklerle de eserler vermiştir. Özellikle Brüksel 1958 Dünya Fuarı’nda Türk pavyonu için yaptığı 227 metrekarelik mozaik pano, ona altın madalya kazandırmıştır.

Modern sanatla Anadolu halk kültürünü harmanlayan Eyüboğlu, resimlerinde batı tekniğini doğu ruhuyla birleştirmiştir. Fovizm, post empresyonizm ve soyut dışavurumculuk etkileriyle halk sanatına ait biçim ve renkleri özgün bir sentezle bir araya getirmiştir.

Mavi Anadolu Hareketi ve Anadolu Teması

1940’lı yıllarda kardeşi Sabahattin Eyüboğlu, Azra Erhat ve Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) ile birlikte Mavi Anadolu hareketi içinde yer almııştır. Bu düşünce akımı, Anadolu’yu uygarlıkların beşiği ve bir hümanizm kaynağı olarak görüyordu. Bedri Rahmi, bu anlayışı hem şiirlerine hem de resimlerine yansıtmıştır.

Kullandığı teknikler arasında gravür, yazma, vitray, mozaik, litografi, seramik, plastik tutkal, Japon kağıdı gibi farklı malzemeler ve disiplinler vardır. Bu yönüyle Türkiye’de çok disiplinli sanatın öncülerinden biri sayılır.

^{Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun Eseri - (Anadolu Ajansı)}

Akademik ve Kamusal Faaliyetleri

Bedri Rahmi, 1937’de başladığı akademik görevine 1971’de Resim Bölüm Başkanlığı ile devam etmiştir. Öğrencilerine destek olmuş, özellikle “Onlar Grubu” gibi genç sanatçı hareketlerini teşvik etmiştir.

1951–1960 arasında Cumhuriyet gazetesinde sanat ve kültür üzerine “Pazartesi Konuşmaları” adlı köşe yazılarını kaleme almıştır. 1961’de Rockefeller bursuyla eşiyle birlikte Paris ve ABD’ye giderek burada konferanslar vermiştir.

Ölümü ve Ardından

Bedri Rahmi Eyüboğlu, 1975 yılında sarılık hastalığına yakalanmış ve 20 Eylül 1975’te İstanbul’dayken, 64 yaşında yaşamını yitirmiştir. Vefatından bir yıl sonra Milliyet Sanat Dergisi tarafından “Yılın Sanatçısı” seçilmiştir.

Bazı Seçme Eserleri

Şiir Kitapları

Yaradana Mektuplar (1941)

Karadut (1948)

Tuz (1952)

Bigüzel (1959)

Dol Karabakır Dol (1974)

Deneme ve Gezi Yazıları

Canım Anadolu (1953)

Delifişek (1975)

Tezek (1975)

Bu Anadolu Var ya (1993, ölümünden sonra)

Sanat Kitapları

Resim Yaparken (1996)

Binbir Bedros (1977)

Sanatsal Mirası

Eyüboğlu'nun eserleri, ölümünden sonra Bilgi Yayınevi ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından derlenerek yayımlanmıştır. Anadolu’nun kültürel ögelerini Batı sanat disipliniyle buluşturan Eyüboğlu, Türkiye’de halk kültürüne dayalı modern sanatın önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir.