DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı, Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından 6–17 Mayıs 2025 tarihleri arasında Karadeniz, Ege Denizi, Doğu Akdeniz ve Marmara Denizi'nde eş zamanlı olarak icra edilen kapsamlı bir deniz harekâtı tatbikatıdır.

^{DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı (MSB)}

Hedef

Tatbikatın amacı, Deniz Kuvvetlerine bağlı komutanlıkların harekâtı sevk ve idare etkinliğini değerlendirmek, çok tehditli ortamda muhakeme, öngörü ve karar verme yeteneklerini geliştirmek ve diğer kuvvet komutanlıklarıyla müşterek çalışabilirlik usullerini denemektir. Tatbikata 104 su üstü gemisi, 6 denizaltı, 7 insansız deniz aracı, 52 hava vasıtası ve 22.700 personel katılmıştır. Görev komuta kademesi, Deniz Kuvvetleri Harp Merkezi Komutanlığı (Gölcük) çatısı altındaki oluşturulan Tatbikat Kontrol Merkezi (93 personel) aracılığıyla tatbikatı planlamış, yönetmiş ve değerlendirmiştir. Tatbikat kapsamında, Bayraktar TB3 SİHA'ları ilk kez TCG Anadolu gemisinden kalkış ve iniş yaparak MAM-L mühimmatıyla hedefleri vurarak başarıyla sonuçlanmıştır. Ayrıca, Atmaca seyir füzesi deniz hedeflerine karşı başarıyla kullanılmıştır.

Komuta-Kontrol Yapısı

Tatbikatın komuta-kontrol altyapısı, Deniz Kuvvetleri Harp Merkezi komuta zinciri üzerinden yürütülmüştür. 93 kişilik Tatbikat Kontrol Merkezi, tatbikata dâhil tüm birimleri ve senaryonun seyrini gerçek zamanlı olarak yönetmiştir. Merkezi iletişim ağları ve eğitim hedeflerine yönelik senaryolar, bu merkezde oluşturulan genel (generik) plan çerçevesinde yürütülmüştür. Tüm katılımcı gemi, uçak ve kara unsurları Harp Merkezi’ne bağlı ortak bir kablolu/verisiz ağ üzerinden bağlanmış, görev emri iletimleri ve durum güncellemeleri entegre şekilde takip edilmiştir. Ayrıca tatbikatın sürekliliğinde, Deniz Kuvvetleri Genel Sekreterliği tarafından gerçek basın faaliyetleri (gazeteci simülasyonu) yürütülürken Tatbikat Kontrol Merkezi aracılığıyla sosyal medya ve medya simülasyonu faaliyetleri eş zamanlı yürütülmüştür. Bu model, modern C2 (Command & Control) konseptlerini içermiştir.

Katılımcılar ve Araçlar

Tatbikata Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı çok sayıda hava, deniz ve kara unsuru iştirak etmiştir. Tatbikata 104 adet muharip gemi, 6 adet denizaltı, 7 adet insansız deniz aracı (İDA/USV) ve 52 adet hava aracı (sabit kanat uçak + helikopter) katılmış; toplamda 120 gemi ve 85 hava vasıtası görev yapmıştır. Bunun dışında kara birliklerinden 4 adet genel maksat helikopteri ile 1 adet Chinook nakliye helikopteri; Türk Hava Kuvvetleri’nden 24 adet taarruz jeti, 1 uçak gemisine ikaz-kontrol uçağı, 1 hedef çekme uçağı ve 1 nakliye uçağı katılmıştır Jandarma Genel Komutanlığı’ndan bir arama-kurtarma ekibi, Sahil Güvenlik Komutanlığı’ndan da 1 gemi, 9 bot ve 1 helikopter destek sağlamıştır. Özel kuvvetlerden 1 SAT ve 2 SAS timi ile Jandarma/Sahil birlikleri de harekata katılmıştır. TCG Anadolu amfibi hücum gemisi, tatbikat süresince filonun amiral gemisi ve gözlem platformu görevi görmüştür.

İcra Edilen Faaliyetler

• Su üstü, hava, kara ve denizaltı unsurlarıyla senaryolu harekât,
• Gerçek mühimmatla topçu ve güdümlü mermi atışları,
• Bayraktar TB3’ten MAM-L atışları (ilk kez çiftli salvo ile gemi üzerinden),
• Atmaca füzesi ile deniz hedefi vurma denemesi,
• İnsansız deniz araçları ile gözetleme, elektronik harp görevleri,
• Amfibi harekât ve kıyıya çıkarma tatbikatları,
• Komuta-kontrol simülasyonları ve sosyal medya/muhabere yönetimi,
• SAT/SAS timlerinin taktik görev denemeleri,

Tatbikat boyunca komuta-kontrol işlevleri Deniz Kuvvetleri Harp Merkezi Komutanlığı bünyesinde kurulan 93 kişilik “Tatbikat Kontrol Merkezi” tarafından yönetilmiştir. Bu merkez senaryonun ve ara durumların tatbikat hedeflerine uygun olarak oynanmasını sağlamak; haberleşme, veri ağı ve simülasyon unsurlarını denetlemekle görevlendirilmiştir. Ayrıca tatbikat boyunca aktif bir basın politikasına gidilmiş, gerçek gazetecilik faaliyetleri ile Tatbikat Kontrol Merkezi tarafından yürütülen medya simülasyonu (dijital/sosyal medya benzetim) faaliyetleri eş zamanlı yürütülmüştür.

^{DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı (MSB)}

Eğitim Faaliyetleri ve Canlı Atışlar

Tatbikatın eğitim içeriği ana deniz harekât alanlarında hazırlanmıştır. İstihbarat-gözetleme dahil denizaltı savunması, suüstü harbi, deniz hava unsurları ateş desteği, amfibi harekât ve kıyı birlikleri eğitimi gibi çok yönlü senaryolar uygulanmıştır. Denizaltılara karşı harekât kapsamında, torpido tatbikat atışları yapılmış; suüstü savunma tatbikatları için su bombası ve denizaltı savunma roketi atışları icra edilmiştir. SU-35/30 gibi taarruz uçaklarından farklı olarak bu tatbikatta birimlerin özellikle Kara Kuvvetleri ve hava kuvvetleri unsurlarına karşı senaryolar da denenmiştir. Kara unsurları, Anadolu’da konuşlandırılmış düşman güçlerini temsil etmiş; hava savunma senaryolarında hava savunma füze bataryaları, elektronik harp üniteleri ile birlikte dinamik ortamlar yaratılmıştır. Tatbikat süresince Gürcistan ve Ukrayna manevralarında görülen denizaltı savunma harekâtına benzer çok tehditli ortam simülasyonu ile öğretilen dersler entegre edilmiştir.

^{Canlı Atışlı Eğitim Faaliyetleri (AA)}

Canlı atışlı eğitim faaliyetleri bu tatbikatın kritik unsurlarındandır. Denizunsurlarının topçu ateşleriyle birlikte kara bombardımanı (suüstü gemi topları ile kıyı hedef atışları), su üstü savunma atışları (su bombası, DSH roketi) ve havadan taarruz unsurlarıyla (helikopter top, roket, güdümlü mermi atışları) gerçek hedeflere yönelik atışlar yapılmıştır.

^{Havadan Taarruz Unsuru Helikopter (AA)}

Deniz Kuvvetleri’ne ait AH-1W Süper Cobra taarruz helikopterleri, MAM-T gibi güdümlü roketler ile top atışları yapmış; Milli Savunma Bakanlığı’nın sosyal medya paylaşımı metninde “helikopter top, roket ve güdümlü mermi atışlarıyla hedefler başarıyla imha edildiği” duyurulmuştur. Deniz Kuvvetleri envanterindeki Atmaca seyir füzesi, erken aşamada denizaltılardan atış tatbikatı kapsamında kullanılmıştır. 10 Mayıs 2025’te Sinop atış bölgesinde Atmaca füzesi bir deniz hedefine nişanlı olarak fırlatılmış ve başarıyla hedefi vurmuştur. Suüstü savunma maksatlı olarak, yüksek hızlı insansız hava hedeflerine karşı SM-1 yüzeyden havaya füzesi ile atış yapılmıştır. Tatbikat kapsamında helikopter ve insansız sistem atışları da geniş yer tutmuş; amfibi harekâta destek olarak sahil birliklerinin ateşli eğitimleriyle birlikte TCG Anadolu üstünden helikopter iniş-kalkış tatbikatları düzenlenmiştir.

Görev Profilleri

DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı’nın Seçkin Gözlemci Günü olan 14 Mayıs 2025’te Bayraktar TB3’ler ilk kez bir tatbikat görevine çıkmıştır. İki Bayraktar TB3 (PT-3 ve PT-4) TCG Anadolu’nun kısa pistinden art arda kalkmış, senaryo gereği planlanan kara hedeflerini MAM-L mühimmatlarıyla vurmuştur. Her araç iki MAM-L mühimmatı taşıyacak şekilde konfigüre edilmiş olup, salvolar halinde toplam dört mühimmat ateşlenmiştir.

İnsansız ve Gelişmiş Sistemlerin Kullanımı

DENİZKURDU-II/2025, yerli ve milli savunma sanayiinin en yeni ürünlerinin toplu olarak devreye sokulduğu bir ortam sağlamıştır. İlk olarak, 2024 tatbikatında katılan Marlin ve Albatros insansız deniz araçları, 2025’te de keşif/gözetleme, elektronik harp ve sürü halinde saldırı görevlerinde denenmiştir. Denizaltılarda kullanılmak üzere geliştirilen Karadeniz sınıfı denizaltılarda entegre edilen Atmaca füzesi, 2025 tatbikatında ilk defa aktif eğitim koşullarında kullanılmıştır.

^{#BayraktarTB3 | DENİZKURDU Tatbikatı - TCG Anadolu (Selçuk BAYRAKTAR)}

DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatında Kullanılan Tüm Araç/Sistemler:

Tatbikata, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı 104 su üstü gemisi, 6 denizaltı, 7 insansız deniz aracı, 52 hava unsuru, 1 su altı taarruz timi, 2 su altı savunma timi ve kıyı birlikleri katılmıştır. Ayrıca, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın 4 genel maksat helikopteri ve 1 Chinook helikopteri, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın 24 taarruz uçağı, 1 havadan ihbar ve kontrol uçağı, 1 hedef çekme uçağı, 1 nakliye uçağı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın 1 gemisi, 9 botu ve 1 helikopteri de tatbikatta görev almıştır.

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Unsurları

• 104 adet su üstü gemisi
• 6 adet denizaltı
• 7 adet insansız deniz aracı (İDA)
• 1 adet su altı taarruz (SAT) timi
• 2 adet su altı savunma (SAS) timi
• TCG Anadolu (LHD – Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi)
• Bayraktar TB3 (2 adet – PT-3 ve PT-4 kuyruk kodlarıyla)
• Diğer çeşitli destek botları, çıkarma araçları

Hava Kuvvetleri Komutanlığı Unsurları

• 24 adet taarruz (savaş) uçağı (muhtemelen F-16 ve muadili)
• 1 adet HİK – Havadan İhbar ve Kontrol uçağı (Boeing 737 AEW&C)
• 1 adet hedef çekme uçağı
• 1 adet nakliye uçağı

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Unsurları

• 4 adet genel maksat helikopteri (muhtemelen UH-1H, S-70 veya T-70)
• 1 adet CH-47 Chinook ağır yük helikopteri

Sahil Güvenlik Komutanlığı Unsurları

• 1 adet SG gemisi
• 9 adet SG botu
• 1 adet SG helikopteri

İnsansız Sistemler

• Bayraktar TB3 SİHA (2 adet – MAM-L mühimmatlı)
• MARLİN insansız su üstü aracı (ASELSAN–SEFİNE)
• ULAQ serisi insansız deniz araçları (ARES–Meteksan Savunma)
• Sancar, Salvo, Albatros-S, MİR, NB57 gibi çeşitli insansız deniz sistemleri
• Bayraktar TB2 (yardımcı hedefleme için – TB3 ile eşgüdümlü)

Tatbikata farklı insansız sistemler katılmıştır. Daha önce envantere giren ASELSAN/Sefine ortak yapımı Marlin insansız deniz aracı ve STM üretimi Albatros insansız deniz araçları, Denizkurdu-II/2024’te ilk kez deniz tatbikatında görev almışlardır. 2025 tatbikatında da bu İDA’lar görevlerini sürdürmüş, ayrıca insansız hava araçları (İHA/İKA) yoğun şekilde kullanılmıştır.

Tatbikat Sonuçları ve Değerlendirmeler

Tatbikat sürecine Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı unsurları ile katılım sağlanan Denizkurdu Tatbikatı'nda, Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, 7-16 Ocak 2025 tarihleri arasında planlanan Mavi Vatan-2025 Tatbikatının başarıyla tamamlandığını bildirmiş ve kamuoyuna sunulmuştur.

Faaliyetler şu şekilde yürütülmüştür:

1. 7-8 Ocak 2025 – Harekâta Hazırlık Eğitimleri,
2. 9 Ocak 2025 – Aksaz/Marmaris’te Tatbikatın Seçkin Gözlemci Günü (SGG) Faaliyetleri,
3. 10-11 Ocak 2025 – Liman Ziyaretleri ve Lojistik Bütünleme Faaliyetleri,
4. 12-13 Ocak 2025 – Harekâta Hazırlık ve Fiilî Silah Eğitimleri,
5. 14-16 Ocak 2025 – Çok Tehditli Ortamda Harekât Eğitimleri (ÇTOH).

Tatbikat planlandığı şekilde sona ermiştir.

Stratejik Önemi

• Türk Deniz Kuvvetleri’nin çok tehditli ortamda görev yapabilme yeteneğini sergilemesi,
• Mavi Vatan stratejisi kapsamında deniz egemenliği vurgusu,
• Yerli savunma sanayii ürünlerinin operasyonel test ortamında sınanması,
• 2024 tatbikatına göre daha fazla araç, personel ve teknoloji kullanımıyla ölçek büyümesi,
• Uluslararası caydırıcılık ve askeri hazırlık seviyesinin gösterilmesi,

DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı, Türk Deniz Kuvvetleri’nin Mavi Vatan stratejisi kapsamında güç projeksiyonunu pekiştirmiş, yeni silah ve sistemlerin entegrasyonunu sınamış ve personelin operasyonel kabiliyetini yükseltmiştir. Resmî açıklamalara göre tatbikata 22.700’den fazla asker katılmıştır (önceki yıla göre %50+ artış).

^{DENİZKURDU-II/2025 Tatbikatı Oruçreis Selamlama, (MSB)}

Tatbikatın Seçkin Gözlemci Günü, TCG Oruçreis`in selamlama atışları ile başlatılmış, Tatbikata Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından belirlenen unsurlar ve hava araçları ile beraber katılımı sağlanmıştır.

DENİZKURDU-II/2025, Türk Deniz Kuvvetleri'nin hem geleneksel hem de çağdaş harp teknolojileriyle çok boyutlu savaşa hazırlık seviyesini gösterdiği kritik bir tatbikat olduğu bildirilmiştir.