Gazi Alemdar Gemisi, 1898 yılında Danimarka'nın Kopenhag tersanelerinde kurtarma gemisi olarak inşa edilmiştir. Gemi, 49.475 metre uzunluğa, 7.95 metre genişliğe, 363 GRT (brüt tonaj) ve 192 NET tonajına sahiptir. Alemdar, çift kazanlı bir yapıya sahip olup, 750 beygir gücünde bir motora ve saatte 12 deniz mili hız yapabilme kapasitesine sahiptir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı çevresinde görev yapmıştır.
Türk Kurtuluş Savaşı Anıt ve Müze Gemilerinin Coğrafi Dağılımı (Savunma ve Savaş Araştırmaları Dergisi)
I. Dünya Savaşı ve Osmanlı Dönemi
Alemdar, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Hükümeti tarafından el konularak "Alemdar" adıyla kullanılmaya başlanmıştır. Başlangıçta, Danimarka’nın ticaret filosuna ait olan gemi, Osmanlı İmparatorluğu'na geçtikten sonra çeşitli askeri görevlerde kullanılmıştır. Çanakkale Boğazı'na yapılan sevkiyatlar ve çeşitli kurtarma görevleri için kullanılmasının yanı sıra, geminin yer aldığı operasyonlar, savaş sırasında Osmanlı İmparatorluğu'nun denizcilik gücüne katkılar sağlamıştır.
Kurtuluş Savaşı ve Kuvayi Milliye'ye Katılım
Gemi, Kurtuluş Savaşı sırasında rol oynamıştır. 1921 yılı başlarında, Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesinde görev alan bu gemi, silah ve cephane ihtiyacı olan Kuvayi Milliye kuvvetlerine katılmak amacıyla, İstanbul'dan kaçırılmıştır. 23 Ocak 1921-24 Ocak 1921 tarihleri arasında, Alemdar Gemisi, Karadeniz Ereğli’ye getirilmiştir. Burada Kuvayi Milliye'ye katılmış ve lojistik destek sağlamıştır. Karadeniz’deki çeşitli operasyonlar için Türk tarafına hizmet etmiştir.
Fransız Müdahalesi ve Karadeniz Ereğli’deki Çatışma
Gemi, Ereğli'ye ulaştığında Fransızlar tarafından takibe alınmış ve Amasra'da Fransız gambotu tarafından ele geçirilmek istenmiştir. Ancak gemi personeli ve Ereğli halkının gösterdiği direnişle, Fransız gemisi geri püskürtülmüş ve Alemdar Gemisi tekrar Ereğli’ye getirilmiştir. Yaşanan çatışmalar sonucunda Fransız askerleri etkisiz hale getirilmiş ve Fransızlar’a, Türk gemilerine dokunmamaları garantisi verilmiştir. Bu olay, Türk Kurtuluş Savaşı'ndaki önemli deniz zaferlerinden biri olarak kayda geçmiştir.
Alemdar Gemi Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)
Kurtuluş Savaşı’na Katkı ve Sonrası
Alemdar Gemisi, Kurtuluş Savaşı boyunca Rusya’dan Türkiye’ye savaş malzemesi taşımak ve Türk gemilerine koruma sağlamak gibi görevlerde bulunmuştur. Gemi, özellikle Karadeniz’deki Türk kuvvetlerine lojistik destek sağlamış ve Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesine katkıda bulunmuştur. 1959 yılında hizmet dışı bırakılan Alemdar, 1982 yılında sökülmüştür.
Gazi Alemdar Gemi Müzesi (Ereğli Belediyesi)
Müze Olarak Yeniden Hayata Kazandırılması
Alemdar Gemisi'nin tarihi önemi, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine katkı sağlayan sembol bir gemi olarak günümüzde de devam etmektedir. 2007 yılında, Gazi Alemdar Gemi Müzesi için geminin bire bir kopyası yapılmış ve 08 Ağustos 2008 tarihinde Zonguldak’ın Karadeniz Ereğli ilçesinde ziyarete açılmıştır. Müze, ziyaretçilerine Kurtuluş Savaşı’ndaki deniz zaferlerini anlatan bilgilendirme panoları, denizcilik malzemeleri ve çeşitli tarihi objeler sergilemektedir.
Müze Hakkında Detaylar
Gazi Alemdar Gemi Müzesi, Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı'na dair denizcilik simgelerinden biridir. Müzede sergilenen objeler, ziyaretçilere dönemin denizcilik yaşamını, savaş malzemelerini ve gemi üzerindeki operasyonları anlatmaktadır. Ayrıca, gemi ve dönemin diğer unsurlarına dair tarihi bilgiler içeren panolar da müzede yer almaktadır.
Gemi, modern zamanlara taşınan bir simge olarak, Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesinin bir parçası olan Gazi Alemdar’ın anısını yaşatmaya devam etmektedir.
Gemi Dümeni (Ereğli Belediyesi)
Geminin İçerisi (Ereğli Belediyesi)
Müze Ziyareti ve Diğer Bilgiler
Müze, Zonguldak il sınırları içinde yer alan Karadeniz Ereğli ilçesinde bulunmaktadır ve yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmektedir. 2008 yılında açılışı yapılan müze, Gazi Alemdar Gemisi’nin yapımından günümüze kadar geçen süredeki olayları sergileyen zengin bir koleksiyona sahiptir. Alemdar Gemisi’nin bire bir kopyası, orijinalinin inşa edildiği dönemin teknolojisine sadık kalınarak yapılmıştır.
Geminin İçerisi (Ereğli Belediyesi)
Geminin Teknik Özellikleri
Yapım Yılı | 1898 |
Yapım Yeri | Kopenhag, Danimarka |
Boyutlar | 49.475 m boy, 7.95 m en |
Tonaj | 363 GRT, 192 NET ton |
Motor Gücü | 750 HP |
Maksimum Hız | 12 deniz mili |
Önemli Tarihî Olaylar
1921 | Kuvayi Milliye'ye katılma |
1921 | Fransızlar ile karşılaşma ve başarı |
1959 | Hizmet dışı bırakılma |
2008 | Gazi Alemdar Gemi Müzesi olarak açılış |
Ziyaret Adresi ve İletişim
Adres: Karadeniz Ereğli, Zonguldak, Türkiye
Açılış Tarihi: 08 Ağustos 2008
Müze Türü: Denizcilik ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
Giriş: Ücretli
Gazi Alemdar Gemi Müzesi, hem Türk denizcilik tarihini hem de Kurtuluş Savaşı'ndaki deniz mücadelesini yaşatmayı amaçlayan kültürel miras alanıdır.