Havran mandalinası (Citrus reticulata, satsuma altgrubu), Balıkesir Havran ilçesinde yetiştirilen, mandalina cinsi bir turunçgildir. Ortalama ağırlığı yaklaşık 90 g olup, koyu turuncu renge sahiptir. Kabuğu incedir ve kolay soyulur. Havran Belediyesi tarafından 29 Aralık 2021’de Türk Patent’e yapılan başvuru, 9 Ağustos 2023 tarihinde Tescil No 1446 – mahreç işareti olarak tescillenmiştir.
Coğrafi İşaret Süreci
Başvuru Tarihi / No: 29.12.2021 (Dosya C2021/000552)
Tescil Tarihi / No: 09.08.2023 (No 1446) – Mahreç İşareti
Tescil Ettiren: Havran Belediyesi
Coğrafi Sınır: Balıkesir ili Havran ilçesi sınırları içinde gerçekleştirilen üretim aşamalarını kapsar.
Kullanım Şartları: “Havran Mandalinası” ibaresi ve mahreç amblemi ürün veya ambalajda; ambalaj mümkün değilse işletmede görünür biçimde bulundurulmalıdır.
Denetim: Her yıl komisyon (Belediye, Ticaret Borsası, Tarım Müdürlüğü gibi kurum temsilcilerinden oluşur.) tarafından ürünün tanım ve kullanım koşullarına uygunluğu izlenir.
Teknik ve Pomolojik Özellikler
- Citrus reticulata altgrubu satsuma türünden olup, ortalama meyve ağırlığı ~90 g’dır.
- Kabuk: İncedir, soyumu kolaydır, renk koyu portakal tonlarındadır.
- Aroma & Tazelik: Erkenci çeşit olup, kabuğunun kolay soyulması, hassas doku ve taze tüketim özellikleriyle dikkat çeker.
- Ağaç Özellikleri: Ağaç boyu 4–5 m’ye kadar uzayabilir; yaprakları karakteristiktir.
- İklim–Toprak: Havran ilçesi, Ege iç kesimlerinde yer alan bir coğrafyadır. Ilıman iklim ve nem düzeyi, satsuma mandalinasının erken gelişimi için uygun altyapıyı sağlar.
- Üretim Metodolojisi: Geleneksel, elle budama, fide yönetimi, yağmura dayanıklı yetiştirme koşullarında aromatik bileşen gelişimi desteklenmiş şekilde uygulanır.
Havran mandalinası, üretildiği ilçe ile özdeşleşmiş yerel bir tarımsal üründür; coğrafi işaretle tanınırlığı ve resmi koruması sağlanmıştır. Bu tescil, hem yerel üretici kimliğini kurumsallaştırmak hem de ürünün değer zincirini güçlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
