Karapınar kavurgası, Konya iline bağlı Karapınar ilçesinin tescilli bir atıştırmalık ürünüdür. Yöresel mutfak kültürünün köklü bir parçası olan bu ürün; ana bileşenleri olan buğday, kenevir ve menengiçin (yabani fıstık) özel bir yöntemle kavrulup karıştırılmasıyla hazırlanır. Ürün, mahreç işareti olarak tescillenmiş olup, üretiminin tamamı Karapınar ilçesi coğrafi sınırları içinde gerçekleşmek zorundadır.

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Karapınar kavurgası, Karapınar yöresiyle ün bağı kurmuş, kendine has bir lezzettir.

• Ana Bileşenler: Kavurganın temelini buğday oluşturur. Ayırt edici özelliğini ise buğdayın yanı sıra kenevir ve menengiçin kavrulup karıştırılmasıyla elde edilen yöreye özgü tat profili sağlar.
• Tüketim Alışkanlığı: Geçmişte daha çok kış akşamlarında meyvenin yanında tüketilen bir kış atıştırmalığıyken, değişen beslenme alışkanlıklarıyla birlikte artık yılın her mevsiminde sevilerek tüketilen bir yiyecek haline gelmiştir.
• Servis: Sıcak veya soğuk olarak tüketilebilir.

Üretim Metodu

Karapınar kavurgasının üretimi, geleneksel yöntemlere ve hassas işlem sürelerine dayanır. Kullanılan buğdayın tercihen coğrafi sınırdan temin edilmesi beklenir.

Üretimde kullanılan temel bileşenler ve yaklaşık ölçüleri şunlardır:

• Buğday: 2 kg
• Zeytinyağı: 100 ml
• Kenevir: 300 g
• Menengiç: 100 g
• Tuz: 10 g

Aşamalı Üretim Süreci

• Buğdayın Haşlanması: Buğdaylar bir kapta 15−20 dakika süreyle haşlanır.
• Buğdayın Kavrulması: Haşlanan buğdaylar sac üzerine alınır. Zeytinyağı eklenerek, yaklaşık 20 dakika boyunca sac üzerinde sürekli karıştırılarak kavrulur. Karıştırma işlemi sırasında yöreye özgü bir araç olan, kurutulmuş ot demetinden üretilen kılamır adı verilen süpürge kullanılır.
• Kenevirin Kavrulması: Kavrulan buğday tepsiye alınır. Aynı sac üzerinde kenevir ve tuz ilave edilerek 10 dakika kavrulur ve kavrulmuş buğdayın üzerine eklenir.
• Menengiçin Kavrulması: Son olarak menengiç sac üzerine alınır ve 10 dakika süreyle sürekli karıştırılarak kavrulur.
• Karıştırma ve Sonlandırma: Kavrulan menengiçler de tepsiye alınır. Karışım, el yordamıyla 2 dakika daha karıştırılarak homojen hale getirilir ve tüketime hazır hale gelir.

Denetim Mekanizması

Karapınar kavurgasının tescil standartlarına uygunluğunu sağlamak ve coğrafi işaretin itibarını korumak için sıkı denetimler uygulanmaktadır.

• Denetim Mercii: Karapınar Ticaret ve Sanayi Odası koordinatörlüğünde, Karapınar Ticaret ve Sanayi Odası, Karapınar Ticaret Borsası ve Karapınar Ziraat Odası Başkanlığı'ndan birer uzmanın katılımıyla oluşturulan 3 kişilik denetim mercii görev yapar.
• Denetim Sıklığı: Denetimler, düzenli olarak yılda en az bir kere yapılır. Ayrıca şikâyet üzerine veya gerekli görülen durumlarda ek denetimler de gerçekleştirilebilir.

Denetim Odakları

• Üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu (tür ve miktar).
• Üretim metoduna ve sürelerine tam uygunluk.
• "Karapınar Kavurgası" ibaresi ve mahreç işareti ambleminin kullanım kurallarına uygunluğu.

Denetim mercii, denetim süreçlerinde uzmanlığından faydalanmak üzere kamu ya da özel kuruluşlardan hizmet alma yetkisine sahiptir.