Malakanlar  (Rusça: Молокане), Rus Çarı I. Petro'nun uygulamalarına karşı çıkarak ortaya çıkan ve Molokanizm adı verilen dini hareketi ve yaşam tarzını benimseyen bir topluluktur. Bu topluluk, özellikle 19. yüzyılda Rusya'dan sürgün edilerek farklı bölgelere yerleştirilmiş ve gittikleri yerlerde kültürel ve ekonomik etkiler bırakmışlardır.

Tarihçe

Malakanlar, 17. yüzyılda Belarus'ta ortaya çıkan ve Rus Ortodoks Kilisesi'ne karşı muhalif bir duruş sergileyen Beyaz Rusların oluşturduğu bir topluluktur. "Malakan" ismi, Rusça'da süt anlamına gelen "Moloko" kelimesinden türetilmiştir ve bu topluluğun, Ortodoks Kilisesi'nin aksine, oruç dönemlerinde dahi süt içmeye devam etmeleriyle ilişkilidir. Bu durum, Malakanların "süt içenler" olarak anılmasına ve zamanla bu ismin benimsenmesine yol açmıştır.

Kökenleri ve İnançları

Malakanlar, Ortodoks Kilisesi'nin ritüellerini ve hiyerarşisini reddederler. Ruhban sınıfını, ikonalara tapınmayı ve kilise binalarını gereksiz görürler. Bunun yerine, İncil'i temel alarak daha sade bir inanç sistemi benimsemişlerdir. Malakan inancında, Tanrı ile insan arasında herhangi bir aracıya ihtiyaç olmadığı savunulur. Bu nedenle, ibadetlerini genellikle evlerde veya dua evlerinde yaparlar ve dini toplantılarda İncil okuyup ilahiler söylerler. Ayrıca, Malakanlar şiddete karşıdırlar ve savaşmayı reddederler. Bu pasifist tutumları nedeniyle, Çarlık Rusya'sında sorunlar yaşamışlardır.

Sürgünler ve Göçler

Malakanlar, inançları ve yaşam tarzları nedeniyle Çarlık Rusya'sı tarafından baskı görmüş ve sürgünlere maruz kalmışlardır. 19. yüzyılda, özellikle Kafkasya bölgesine ve Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına yakın bölgelere sürgün edilmişlerdir. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından, Ruslar tarafından Kars ve Ardahan bölgelerine yerleştirilmişlerdir. Bu bölgelerdeki Malakanlar, yerel halklarla etkileşimde bulunmuş ve bölgenin kültürel ve ekonomik yaşamına katkıda bulunmuşlardır. Ancak, Sovyetler Birliği'nin kurulması ve II. Dünya Savaşı'nın ardından, birçok Malakan farklı ülkelere göç etmiştir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya'ya büyük göçler yaşanmıştır.

Kültürel ve Ekonomik Etkileri

Malakanlar, gittikleri bölgelerde tarım ve hayvancılık alanlarında önemli katkılar sağlamışlardır. Kars bölgesinde, peynircilik, değirmencilik, arıcılık ve bahçe ziraatı gibi alanlarda yenilikler getirmişlerdir. Özellikle Kars kaşarı ve gravyer peyniri gibi ürünlerin üretiminde önemli rol oynamışlardır. Ayrıca, patates, ayçiçeği ve şeker pancarı gibi ürünlerin ekimini ilk kez Malakanlar gerçekleştirmiştir. Malakanlar, çalışkanlıkları, dürüstlükleri ve toplumsal dayanışmaları ile tanınmışlardır. Köylerini düzenli ve temiz tutmuşlar, komşuluk ilişkilerine önem vermişlerdir.

Türkiye'deki Malakanlar

Türkiye'de, özellikle Kars ve çevresinde uzun yıllar yaşamış olan Malakanlar, bölgenin kültürel zenginliğine önemli katkılar sağlamışlardır. Kars'taki Malakan köyleri, farklı mimari yapıları ve yaşam tarzlarıyla dikkat çekmiştir. Ancak, zamanla Sovyetler Birliği'ne ve diğer ülkelere göçler nedeniyle, Türkiye'deki Malakan nüfusu azalmıştır. Günümüzde, Kars'ta Malakan kültürünü yaşatan az sayıda insan bulunmaktadır. Bu kişiler, Malakan geleneklerini sürdürmeye ve kültürel miraslarını korumaya çalışmaktadırlar.

Günümüzdeki Durum

Malakanlar, günümüzde Rusya, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve Türkiye gibi farklı ülkelerde yaşamaktadırlar. Farklı coğrafyalara dağılmış olsalar da, Malakanlar kültürel kimliklerini ve inançlarını korumaya devam etmektedirler. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Malakan toplulukları, geleneksel yaşam tarzlarını ve dini pratiklerini sürdürmektedirler.