Ortaklar çöp şiş, Türkiye’nin Aydın iline bağlı Germencik ilçesinin Ortaklar Mahallesi’nde geleneksel olarak üretilen ve 23 Kasım 2020 tarihinde mahreç işaretiyle tescillenmiş bir et yemeğidir. Tescil işlemi, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında Germencik Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiştir.
Coğrafi Bağ ve Üretim Alanı
Ortaklar çöp şişin üretimi, yalnızca Aydın ili Germencik ilçesi sınırları içinde gerçekleştirilebilir. Ürünün tarihsel gelişimi ve üretim yöntemi ile Germencik ilçesi arasında güçlü bir ün bağı bulunur. Bu bağ, coğrafi işaretin mahreç işareti olarak tescillenmesini sağlamıştır.
Ürün Nitelikleri
Ortaklar çöp şiş; uçları bıçakla yontularak sivriltilmiş, yaklaşık 15 cm uzunluğunda ve 0,5 cm enindeki kuru kamışlara (kargılara) dizilen küçük dana et parçalarının mangal kömüründe yüksek ısıda pişirilmesiyle elde edilir. Kamışların uç kısmına koyun kuyruk yağı takılır; et ve kuyruk yağı dışında başka bir malzeme eklenmez. Etler, kesim yaşını almış süt dananın but kısmından elde edilir ve yörede “bir serçenin yutabileceği büyüklükte” tanımlanan ölçülerde kesilir.
Ürün, Ortaklar Mahallesi ile özdeşleşmiş olup, ilk olarak demiryolu güzergâhında seyahat eden yolculara hızlı servis amacıyla seyyar olarak sunulmaya başlanmıştır. Küçük boyutlu etlerin yüksek ateşte hızlı pişmesi, tren yolculuğu sırasında pratik bir tüketim imkânı sağlamıştır. Zamanla bu gelenek, Ortaklar çöp şişçi restoranlarının oluşmasına zemin hazırlamıştır.
Hazırlanışı
Üretimde yalnızca yağsız ve sinirsiz dana but eti kullanılır. Etler birkaç gün dinlendirildikten sonra ince dilimlenir ve boşluk kalmayacak şekilde kamışlara dizilir. Kamışın ucuna koyun kuyruk yağı takılır. Pişirme işlemi mangal kömürü üzerinde, yüksek ısıda ve kısa sürede gerçekleştirilir. Sebze veya başka bir katkı maddesi kullanılmaz.
Denetim Süreci
Ürünün üretimi ve işaret kullanımı, Germencik Belediyesi koordinasyonunda oluşturulan denetim mercii tarafından kontrol edilir. Bu merci; Germencik İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Germencik Belediyesi'nden ürün hakkında bilgi sahibi kişilerden oluşur. Denetimler yılda en az bir kez yapılır; gerektiğinde veya şikâyet üzerine ek denetimler gerçekleştirilebilir. Denetimlerde üretim malzemeleri, üretim metoduna uygunluk ve mahreç işareti kullanım biçimi incelenir. Denetim sonuçları her yıl Türk Patent ve Marka Kurumu'na raporlanır.