Öter ardıç (Turdus philomelos), ardıçgiller (Turdidae) familyasından orta boylu bir ötücü kuş türüdür. Ökse ardıcına ve karatavuk türlerine göre daha küçük yapılı olup daha yere eğik bir duruş sergiler. Sırtı yeşilimsi kahverengi, kuyruk ve kanat tüyleri koyu kahverengidir. Boğazı ve sarıya çalan beyaz göğsü üzerinde temiz, düzgün, ok ucu ya da ters kalp şeklinde benekler bulunur. Bu benekler ökse ardıcına göre daha düzenli ve sıralı görünür. Göz ile gaga arasında krem renkli bir çizgi, göz arkası ve çene bölgesinde koyu renk çizgiler vardır. Gaga sarı-kahverengi, ayaklar ise pembemsi sarı renktedir. Uçuş sırasında turuncumsu kanat altı örtü tüyleriyle ayırt edilebilir. Dişi ve erkekler benzer görünüme sahiptir; genç bireylerin sırtı daha açık renk beneklidir.
Öter Ardıç Kuşu (pixabay)
Habitat
Genellikle yaprak döken veya karışık nemli ormanlarda, park ve bahçelerde yaşar. Ayrıca yoğun bitki örtüsüne sahip alanlarda, kış aylarında ise sulak alanlar ve sazlıklarda da gözlemlenir. Kıbrıs’ta makilik alanlarda da rastlanır. Yuvasını genellikle ağaçlarda ya da çalılarda yapar.
Yayılış
Türkiye’de Marmara ve Karadeniz Bölgeleri ile Ege’nin kuzeyinde yıl boyunca yerleşik olarak bulunur. Batı ve Güney Anadolu’da kış göçmeni, Orta Anadolu’da ise geçit türü olarak gözlemlenir. Doğu Anadolu’nun büyük bölümünde de geçit türüdür. Marmara Bölgesi’nde kışın nüfusunun arttığı gözlenmiştir. Avrupa genelinde yaygın bir türdür; Batı ve Orta Avrupa’da yerleşik, Kuzey Avrupa ve eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki popülasyonları ise göçmendir. Bu kuşlar kışı Batı ve Güney Avrupa, Balkanlar, Kuzey Afrika, Türkiye’nin güneyi ve Doğu Akdeniz kıyılarında geçirir.
Beslenme
Öter ardıç, çoğunlukla omurgasız hayvanlarla beslenir. Kurt, solucan, böcek ve kurtçukların yanı sıra kayaya vurarak kabuklarını kırdığı salyangozları da tüketir. Donlu günlerde toprağı kazamadığında salyangozlara daha sık yöneldiği bilinmektedir. Sonbahar ve kış aylarında yere düşen ya da ağaçlarda kalan meyveler ve yemişlerle de beslenir.
Üreme ve Biyoloji
Mart ile Temmuz ayları arasında yılda 2–3 kez kuluçkaya yatar. Dişi kuş, yuvarlak kase şeklindeki yuvayı çimen, ince dallar ve çamur kullanarak yapar. Yumurtalar donuk mavi renkte olup siyah noktalarla süslüdür. Kuluçka süresini dişi üstlenir, yavrular çıktıktan sonra bakım her iki ebeveyn tarafından yapılır. Kuluçka ve yavruların tüylenme dönemi yaklaşık bir ay sürer; ardından 15–20 gün boyunca yavrular ebeveynleri tarafından beslenmeye devam eder.
Davranışlar
Yerde hem zıplayarak hem koşarak ilerleyebilir. Avlarını çoğunlukla toprağın altında gizlenmiş halde iken, durup dinleme davranışıyla tespit eder. Sabah erken ve akşam geç saatlerde daha hareketlidir. Genellikle insanlara yakın yaşam alanlarını tercih eder ve kış aylarında sürüler halinde görülür. Halk arasında dam üzerinde öter ardıç görülmesi, kışın bittiği ve baharın geldiği şeklinde yorumlanır.
Popülasyon ve Korunma Durumu
Öter ardıç, dünya genelinde yaygın bir tür olduğundan IUCN Kırmızı Listesi’nde Asgari Endişe (Least Concern, LC) kategorisinde yer almaktadır. Avrupa genelinde 40–71 milyon bireyin bulunduğu tahmin edilmektedir. Ancak bazı bölgelerde nüfusunda düşüşler gözlenmiştir. İngiltere’de sayıları yarı yarıya azaldığı için kırmızı listeye alınmıştır. Türkiye’de ise halen geniş bir dağılıma sahip yaygın bir türdür.
