Batı çığlık baykuşu (Megascops kennicottii), küçük yapılı, tıknaz gövdeli ve kulak püskülleri belirgin bir baykuş türüdür. Yaklaşık 18–25 cm (7–10 inç) uzunluğundadır ve vücut yapısıyla Amerikan ardıcı (Turdus migratorius) kadar büyüktür. Başları yuvarlak ve kısa boyunludur; kulak püsküllerini düzleştirebilir. Gözleri parlak sarı renkte, gagası genellikle siyaha çalar. Tüy desenleri mükemmel kamuflaj sağlar: gri, kahverengimsi veya kızılımsı (pas rengi) tonlarda olabilir. Yüz diski soluk ve koyu yaylarla çevrilidir; üst kısımlar beyaz benekli, alt kısımlar örümcek ağına benzer koyu çizgilerle desenlidir. Pasifik Kuzeybatısı’ndaki bireyler genellikle kızıl tonlardayken, Güneybatı’daki bireyler daha grimsi olur.

^{Batı Çığlık Baykuşu (Pixabay)}

Dağılım ve Habitat

Batı çığlık baykuşu, güneydoğu Alaska kıyı ormanlarından Arizona çöl kaktüslerine kadar geniş bir coğrafyada yaşar. Çeşitli habitatlarda bulunur: ormanlık kanyonlar, yaprak döken ya da karışık ormanlar, banliyöler, çiftlik ağaçlıkları ve dere kenarları. İğne yapraklı ormanlarla güçlü bir bağı olsa da, yerleşim yakınındaki küçük ağaçlık alanlarda da yaşayabilir. 6.000 fit (yaklaşık 1.800 metre) yüksekliğe kadar görülebilir. Columbia Havzası dışında Washington Eyaleti’nin büyük bölümünde eskiden yaygındı.

Davranış ve Ekoloji

Gececi ve sessizdir; genellikle ötüşlerinden tanınır. Alacakaranlıkta ve geceleri avlanır; tünekten gözlem yaparak ya da sessizce süzülerek avına ulaşır. Görüş ve işitme duyularıyla av tespit eder. Sosyal olarak tek eşlidir; çiftler genellikle birlikte yuva yapar, düetle ötüşür ve birbirlerinin tüylerini temizler. Dişi genellikle yumurtaların üzerine yatar, erkek yiyecek taşır. Çiftleşme sonrası hem erkek hem dişi yavrulara birlikte bakar.

Beslenme

Etoburdur. Diyeti, yaşadığı bölgeye ve mevsime göre değişir. Küçük memeliler (fareler, sivri fareler, kanguru sıçanları, yarasalar), kuşlar, kertenkeleler, kurbağalar, balıklar ve birçok büyük omurgasız (böcekler, akrepler, örümcekler, solucanlar, sümüklü böcekler) ile beslenir. Bazen dere kenarında tüneyerek kerevit yakalar; havada uçan böcekleri de avlayabilir.

Üreme

Yuvalarını genellikle ağaç kovuklarında yaparlar; eski ağaçkakan deliklerini ya da doğal oyukları kullanırlar. Bazen yuva kutularını veya dev kaktüs, direk, saksağan yuvaları gibi yerleri tercih ederler. Yuvalar çoğunlukla yerden 1,5–10 metre yüksektedir. Yuva malzemesi taşımazlar; yumurtalarını doğrudan kovuğun tabanına bırakırlar. Ortalama yumurta sayısı 2–5’tir; kuluçka süresi yaklaşık 26 gündür. Yavrular 4 hafta içinde yuvayı terk eder, ardından 5 hafta kadar ebeveynlerinin yanında kalırlar. İnsanlar veya diğer yırtıcılar yuvaya yaklaştığında yetişkinler dikkat dağıtıcı davranışlar sergileyebilir.

Korunma Durumu ve Tehditler

Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından “Asgari Endişe” (Least Concern) kategorisinde sınıflandırılmakta olup yaygın kabul edilir. Ancak bazı bölgelerde popülasyonları azalmaktadır. Popülasyon eğilimleri gececi doğaları nedeniyle net şekilde izlenememektedir. 1966–2019 döneminde küçük bir düşüş gözlenmiştir. Partners in Flight'a göre küresel üreme popülasyonu yaklaşık 180.000’dir. Özellikle Pasifik Kuzeybatısı'ndaki bireyler, çizgili baykuşlar (Strix varia) tarafından avlanmaya karşı savunmasızdır. Ayrıca yaşam alanlarının kaybı, kuraklık, yağış düzenlerindeki değişiklikler ve orman bozulmaları (yangın, böcek salgınları gibi) türün yerel popülasyonları üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Buna karşın Batı çığlık baykuşu, insan varlığına karşı esneklik gösterebilmekte, banliyölerde yaşayabilmekte ve yapay yuva kutularını kullanarak koruma çabalarına olumlu yanıt verebilmektedir.