2025 yılında Gazze Şeridi'ne insani yardım ulaştırmak ve deniz ablukasını aşmak amacıyla başlatılan sivil tabanlı bir yardım ve seyrüsefer girişimidir. Freedom Flotilla Coalition (Özgürlük Filosu Koalisyonu) tarafından organize edilen bu misyon, Madleen adlı 18 metrelik yelkenli gemi ile yürütülmüştür. Gemi, 1 Haziran 2025’te İtalya’nın Sicilya Adası’ndaki Katanya kentinden hareket etmiş ve Gazze kıyılarına doğru uluslararası sularda doğu yönlü bir rota izlemiştir. Gemide, farklı ülkelerden 12 sivil katılımcı yer almış; bebek maması, tıbbi malzemeler, hijyen ürünleri ve gıda maddelerinden oluşan yardım yükü taşınmıştır. 9 Haziran 2025 tarihinde, Gazze açıklarında uluslararası sularda seyir hâlindeyken İsrail donanması tarafından durdurulmuş; gemiye el konulmuş ve mürettebat alıkonulmuştur. Bu gelişme, uluslararası hukuk, denizcilik hakları ve insani yardım faaliyetleri çerçevesinde çeşitli tartışmalara yol açmıştır.

_{Madleen Yelkenlisi, 1 Haziran 2025 (Anadolu Ajansı)}

Özgürlük Filosu Koalisyonu ve Önceki Misyonlar

Koalisyonun Kuruluş Yapısı ve Uluslararası Bileşenleri

Freedom Flotilla Coalition (FFC), farklı ülkelerden sivil toplum örgütleri, insan hakları savunucuları ve dayanışma gruplarının ortak katılımıyla oluşturulan uluslararası bir sivil hareket platformudur. Koalisyon, 2010 yılından bu yana Gazze Şeridi’ne uygulanan deniz ablukasına karşı çıkmakta ve çeşitli insani yardım misyonları organize etmektedir. FFC'nin faaliyetleri arasında yardım taşıyan gemilerle uluslararası sulardan Filistin karasularına doğru seyir yaparak ablukayı sembolik ve doğrudan eylem yoluyla protesto etmek yer almaktadır. Katılımcı kuruluşlar Avrupa, Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Orta Doğu’dan çok sayıda farklı grup ve bireyi kapsamaktadır.

Mavi Marmara Saldırısı

2010 yılında Türkiye merkezli İHH İnsani Yardım Vakfının organize ettiği ve Özgürlük Filosu kapsamında Gazze’ye yardım ulaştırmayı hedefleyen Mavi Marmara gemisi, 31 Mayıs 2010 tarihinde uluslararası sularda İsrail ordusunun müdahalesine uğramıştır. Bu müdahalede dokuz Türk vatandaşı hayatını kaybetmiş, bir kişi ise ağır yaralanarak daha sonra yaşamını yitirmiştir. Bu olay, uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandırmış ve Filistin’e yönelik ablukanın hukuki meşruiyeti ile sivil insani yardım faaliyetlerinin güvenliği konusunda yeni tartışmalara yol açmıştır. FFC'nin 2025 yılı misyonu, bu tarihsel mirasa doğrudan referansla yürütülmektedir.

Mayıs 2025’te “Conscience” Gemisine Düzenlenen İHA Saldırısı

Özgürlük Filosu Koalisyonu’nun Mayıs 2025’te düzenlediği önceki misyonda, Conscience adlı yardım gemisi Malta açıklarında uluslararası sularda saldırıya uğramıştır. 2 Mayıs 2025 tarihinde yerel saatle 00.23’te insansız hava araçları tarafından gerçekleştirilen bu saldırı sonucunda geminin gövdesinde büyük bir hasar oluşmuş, pruvasında yangın çıkmıştır. Olay öncesinde, İsrail’e ait bir C-130 askerî nakliye uçağının Malta etrafında saatlerce dolaştığı uluslararası medya kaynaklarında yer almıştır. FFC, bu saldırıyı doğrudan İsrail’e atfetmiş ancak resmî makamlar tarafından bir açıklama yapılmamıştır. Bu gelişme, Madleen misyonunun güvenliği açısından da dikkatle izlenmesine yol açmış; FFC, sonraki seyrüsefer sürecinde uluslararası hukuka tam uyum vurgusu yaparak faaliyetlerini sürdürme kararı almıştır.

_{Madleen Yelkenlisi, 1 Haziran 2025 (Anadolu Ajansı)}

Madleen Gemisinin Hazırlıkları ve İtalya’dan Yola Çıkışı

Özgürlük Filosu Koalisyonu’nun son insani yardım misyonu kapsamında, Madleen adlı yelkenli gemi 1 Haziran 2025 tarihinde İtalya’nın Sicilya adasında yer alan Katanya kentindeki San Giovanni Li Cuti Limanı’ndan Gazze istikametinde yola çıkmıştır. 18 metre uzunluğundaki gemi, Akdeniz üzerinden uluslararası sulardan geçerek Filistin karasularına ulaşmayı hedeflemektedir.

Yola çıkmadan önce Katanya Limanı’nda düzenlenen veda etkinliğinde sivil toplum temsilcileri, gönüllüler ve destekçilerin katılımıyla çeşitli bayrak ve pankartlar eşliğinde sembolik bir uğurlama yapılmıştır. Gemiye yüklenen yardım malzemeleri arasında bebek maması, un, pirinç, hijyen ürünleri, kadın sağlığına yönelik ihtiyaç malzemeleri, su arıtma kitleri, tıbbi ekipman, koltuk değnekleri ve çocuklar için protez uzuvlar yer almaktadır.

_{Katanya Limanı’nda Düzenlenen Veda Etkinliği, 1 Haziran 2025 (Anadolu Ajansı)}

Gemide toplam 12 kişilik uluslararası bir ekip bulunmaktadır. Bu kişiler arasında Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, iklim aktivistleri ve farklı ülkelerden insan hakları savunucuları yer almaktadır. Görevli ve gönüllü katılımcıların tamamı, gemi hareketinden önce şiddet içermeyen eylemler konusunda eğitim almıştır. Geminin silahsız olduğu ve görev kapsamının yalnızca insani yardım ve sivil direniş temelinde yürütüldüğü bildirilmiştir.

Madleen’in seyrüseferi süresince geminin konumu Garmin canlı takip sistemi ve Forensic Architecture destekli haritalama araçları üzerinden kamuoyuyla paylaşılmaktadır. Gemiye dair tüm faaliyetlerin uluslararası hukuk kurallarına tam uyum içinde gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.

Birleşmiş Milletler raportörleri, yola çıkışı izleyen günlerde yayımladıkları bildiride, Madleen gemisinin uluslararası sularda serbestçe seyir hakkına sahip olduğunu ve insani yardım misyonunun korunması gerektiğini belirtmiş; ilgili tüm aktörleri gemiye yönelik olası müdahalelerden kaçınmaya çağırmıştır.

Mürettebat ve Katılımcılar

Madleen gemisinde görev yapan kişiler, çeşitli ülkelerden gelen toplam 12 kişilik bir gruptan oluşmaktadır. Gemiye katılan bu kişiler arasında Avrupa Parlamentosu üyesi, iklim hareketi aktivisti, sanatçı ve insan hakları savunucuları yer almaktadır. Katılımcılar, sefer öncesinde barışçıl eylem yöntemleri ve sivil direniş uygulamaları konusunda eğitime tabi tutulmuştur. Koalisyon tarafından yapılan açıklamada, gemide bulunan herkesin silahsız olduğu ve seyrin tamamen sivil niteliğe sahip olduğu belirtilmiştir.

Gemide bulunan kişiler, alfabetik sırayla şu şekildedir:

• Yasemin Acar (Almanya)
• Baptiste Andre (Fransa)
• Thiago Avila (Brezilya)
• Omar Faiad (Fransa)
• Rima Hassan (Fransa)
• Pascal Maurieras (Fransa)
• Yanis Mhamdi (Fransa)
• Şuayb Ordu (Türkiye)
• Greta Thunberg (İsveç)
• Sergio Toribio (İspanya)
• Marco Van Rennes (Hollanda)
• Reva Viard (Fransa)

Katılımcılardan Greta Thunberg, limandan hareket öncesi yaptığı açıklamada "kendilerini sivil bir misyonun parçası" olarak tanımlamıştır. Rima Hassan ise gemide bulunduğu sırada yaptığı paylaşımda, "bu yolculuğun sessiz kalmaya bir alternatif" olduğunu vurgulamıştır. Katılımcıların açıklamaları, misyonun hukuki ve sembolik boyutları hakkında bilgi vermek amacıyla çeşitli sosyal medya mecralarında yayımlanmıştır.

_{Madleen Yelkenlisi, 1 Haziran 2025 (Anadolu Ajansı)}

Gemi yolculuğu sırasında katılımcıların güvenliğini izlemeye dönük çeşitli teknik ve lojistik önlemler alınmış; deniz seyri boyunca olası risklerin azaltılması amacıyla geminin rota ve hareket bilgileri kamuoyuna belirli aralıklarla duyurulmuştur.

İsrail’in Tutumu ve Uluslararası Güvenlik Kaygıları

Madleen gemisinin Gazze’ye doğru seyrine başlamasının ardından İsrail makamları, olası müdahale senaryolarına ilişkin çeşitli açıklamalarda bulunmuştur. İsrail Ordu Sözcüsü Effie Defrin, Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardım taşıyan gemilere karşı harekete geçmeye hazırlandıklarını kamuoyuna duyurmuştur.

Gemiye yönelik güvenlik tehditlerine ilişkin gelişmeler arasında, 4 Haziran 2025 tarihinde geminin yakınlarında bir insansız hava aracı (İHA) tespit edilmesi yer almıştır. Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan tarafından yayımlanan bir video kaydında, gemi üzerindeki katılımcıların bu duruma karşı önlem almaya hazırlandıkları belirtilmiştir. Aynı gün, Özgürlük Filosu Koalisyonu’nun resmî açıklamasında da Madleen üzerinde uçan bir İHA’nın gözlemlendiği ve bu durumun kamuoyunun dikkatine sunulduğu ifade edilmiştir. Önceki aylarda düzenlenen bir başka Özgürlük Filosu misyonu sırasında, Conscience adlı geminin 2 Mayıs 2025 tarihinde Malta açıklarında insansız hava araçlarının hedefi olduğu bilinmektedir.

Birleşmiş Milletler özel raportörleri tarafından yayımlanan bildiride, gemiye yönelik herhangi bir saldırı veya müdahalenin ciddi sonuçlara yol açabileceği belirtilmiş ve taraflara uluslararası hukuk çerçevesinde hareket etme çağrısı yapılmıştır. Raportörler, seyrüsefer özgürlüğü ve sivillerin korunmasına ilişkin yükümlülüklerin hatırlatıldığı bu açıklamada, Madleen misyonunun güvenliğini sağlama sorumluluğunun ilgili tüm devletler için geçerli olduğunu vurgulamışlardır.

Seyir Bilgileri ve Konum Takibi

Madleen gemisi, 1 Haziran 2025 tarihinde Katanya’dan ayrılarak Akdeniz üzerinden Gazze kıyılarına ulaşmak üzere rotasını doğuya çevirmiştir. Yolculuğun tamamen uluslararası sulardan geçerek yürütüleceği açıklanmıştır. Gemi, güzergâh boyunca hiçbir limana uğramaksızın seyrine devam etmektedir.

4 Haziran 2025 tarihi itibarıyla, geminin Gazze sahiline yaklaşık 600 kilometre mesafede olduğu bildirilmiştir. Özgürlük Filosu Koalisyonu tarafından yapılan duyurularda, geminin konumunun kamuoyuyla paylaşılmaya devam ettiği ve sürecin şeffaf şekilde yürütüldüğü belirtilmiştir.

İsrail'in Madleen Gemisine Müdahalesi

Müdahale Öncesi Yaşanan İletişim Kesintileri

Madleen gemisinin Gazze kıyılarına yaklaşmaya başladığı 8 Haziran 2025 tarihinden itibaren, mürettebat ve aktivistlerin iletişim kanallarında çeşitli teknik sorunlar yaşandığı bildirilmiştir. Gemiye dair sosyal medya hesaplarından ve katılımcıların kişisel cihazlarından yapılan açıklamalarda, internet bağlantısında yavaşlama ve zaman zaman sinyal kesilmesi gibi durumlar gözlemlenmiştir. Aktivist Yasemin Acar, söz konusu tarihte yaptığı paylaşımda, gemi üzerindeki bağlantıların hedefli biçimde kesildiğine yönelik gözlemlerini duyurmuştur.

İletişim kesintileri sırasında, gemideki bazı katılımcılar önceden hazırladıkları video mesajları kayda alarak dış dünyaya ulaşması amacıyla dağıtık olarak paylaşmıştır. Bu videolardan biri, İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg tarafından kaydedilmiş ve gemideki durum hakkında bilgi verilmiştir. Kayıtta, uluslararası sularda ilerledikleri ve olası bir müdahaleye karşı kamuoyunun bilgilendirilmesi çağrısı yer almıştır. Rima Hassan da benzer bir videoyu Fransızca olarak yayımlamıştır.

Aynı gün içerisinde, Madleen’in yaklaşık 160–180 deniz mili mesafeyle Gazze açıklarına yaklaştığı saatlerde, gemi rotasının belirli aralıklarla takip edilebildiği ancak konum sinyallerinin düzensizleştiği bildirilmiştir. Garmin cihazlarının sağladığı izleme verileri ile Forensic Architecture haritalandırması arasında zaman uyumsuzlukları ortaya çıkmıştır. Bu durum, Koalisyon tarafından çevrimiçi olarak yayınlanan seyir raporlarında da kayda geçirilmiştir.

Ayrıca, 8 Haziran akşamında gemi çevresinde İHA faaliyeti gözlemlendiği yönünde görsel ve işitsel veriler elde edilmiştir. Aktivistlerin kamera kayıtlarında motor sesi duyulan insansız hava araçlarına ait olduğuna dair görüntüler yer almış, bu görüntüler daha sonra Freedom Flotilla Coalition tarafından kamuoyuna açıklanmıştır. Aynı gün içinde, Avrupa Parlamentosu üyeleri ve BM raportörleri bu tür faaliyetlerin seyrüsefer hakkını tehdit eden unsurlar olduğunu belirten açıklamalarda bulunmuştur.

Müdahale Anı ve Askeri Operasyon

Madleen gemisi, 9 Haziran 2025 tarihinde, Orta Akdeniz’de uluslararası sularda seyir halindeyken İsrail donanmasına ait birlikler tarafından durdurulmuştur. Müdahale, Orta Avrupa Saati ile 03.02’de, 31.95236° kuzey enlemi ve 32.38880° doğu boylamında gerçekleşmiştir. Bu koordinatlar, Gazze kıyılarına yaklaşık 170 deniz mili uzaklıkta, İsrail karasuları dışında yer almaktadır.

_{İsrail ordusu, Madleen gemisine müdahale ediyor, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Özgürlük Filosu Koalisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre, İsrail askeri kuvvetleri gemiye çıkarak sivil mürettebatı alıkoymuş ve gemideki tüm insani yardım malzemelerine el koymuştur. Müdahalenin ardından geminin kontrolü tamamen İsrail güçlerinin eline geçmiş, yönü değiştirilen yelkenli, İsrail’in Usdud (Ashdod) limanına sevk edilmiştir. Sevk işlemi esnasında mürettebatın ve aktivistlerin herhangi bir limana yanaştırılmadan gemi içerisinde tutulduğu bildirilmiştir.

Müdahale sırasında kaydedilen video görüntülerinde, gemideki katılımcıların tamamının can yelekleri giyerek güverteye çıktıkları ve ellerini kaldırdıkları görülmüştür. Bu görüntüler, daha sonra hem İsrail Dışişleri Bakanlığı hem de uluslararası medya kuruluşları tarafından yayımlanmıştır. Aktivistlerin herhangi bir direniş göstermediği ve gemideki eylemlerin tamamen barışçıl olduğu ifade edilmiştir.

İsrail resmi makamları, geminin “Selfie Yacht” olarak nitelendirildiğini ve operasyonun ulusal güvenlik gerekçesiyle gerçekleştirildiğini duyurmuştur. Müdahale sonrasında İsrail Dışişleri Bakanlığı, tamamının Ashdod’a ulaştığını açıklamıştır. Özgürlük Filosu Koalisyonu, yaşanan müdahalenin uluslararası hukuka aykırı olduğunu, geminin uluslararası sularda olduğu sırada barışçıl bir seyir gerçekleştirdiğini, yolculuğun insani yardım ve ifade özgürlüğü çerçevesinde yürütüldüğünü kamuoyuna duyurmuştur. Gemiye yönelik müdahalenin ardından, uluslararası toplumdan acil tepki ve gözlem talebinde bulunulmuştur.

Aktivistlerin Gözaltı Süreci ve Diplomatik Girişimler

Madleen gemisine yönelik 9 Haziran 2025 tarihli askeri müdahalenin ardından, gemide bulunan 12 sivil aktivist İsrail ordusu tarafından alıkonulmuştur. Müdahalenin ardından aktivistler, ilk aşamada Ashdod limanında tutulmuş; sonrasında İsrail topraklarına resmi giriş yapılmaksızın gözaltı prosedürüne tabi tutulmuşlardır. Aktivistlerin statüsü, yasal olarak sınır dışı edilecek kişiler olarak tanımlanmış ancak fiziksel olarak İsrail’e giriş yapmadıkları açıklanmıştır.

_{İsrail ordusu, Madleen gemisine müdahale ediyor, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Özgürlük Filosu Koalisyonu tarafından yapılan açıklamada, aktivistlerin serbest bırakılması talebi dile getirilmiş, alıkonulmanın “zorla kaçırma” ve “keyfi gözaltı” tanımlarıyla uluslararası hukuk bağlamında değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. 10 Haziran sabahı itibarıyla aktivistlerin nerede tutulduğuna dair kamuoyuna açık net bir bilgi sunulmamıştır. İsrail basınında yer alan haberlere göre, gözaltındaki kişilerin Tel Aviv yakınlarında veya Ramle'deki sınır dışı merkezlerinden birine sevk edileceği aktarılmıştır.

Müdahale sonrası başta Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç olmak üzere gemide vatandaşları bulunan ülkelerden diplomatik girişimler başlatılmıştır. Fransa Cumhurbaşkanlığı, Fransız vatandaşlarının bir an önce serbest bırakılması için İsrail makamlarıyla temasa geçildiğini açıklamıştır. İsveç Dışişleri Bakanlığı da Greta Thunberg’in durumu ile ilgili olarak İsrail Dışişleri ile iletişim kurulduğunu bildirmiştir. Hollanda ve Almanya ise büyükelçilikler aracılığıyla konsolosluk desteği sağlamak üzere resmi prosedürleri devreye sokmuştur.

Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan ve diğer katılımcılar, sosyal medya hesapları üzerinden yapılan açıklamalarda gözaltının uluslararası hukuk açısından geçersiz olduğunu ifade etmiş; İsrail’in uygulamalarının denizcilik ve insan hakları hukukuyla bağdaşmadığını belirtmişlerdir. Koalisyon, aktivistlerin kendi ülkelerine hiçbir suç isnat edilmeden ve herhangi bir yargı süreci işletilmeden sınır dışı edilmek istendiğini duyurmuştur.

Süreçte Birleşmiş Milletler özel raportörleri de devreye girerek, Madleen mürettebatının derhâal serbest bırakılması çağrısında bulunmuş, denizde yapılan müdahalenin hem seyir özgürlüğü hem de insani yardım faaliyetleri açısından çok sayıda uluslararası yükümlülüğü ihlal ettiğini vurgulamışlardır. Raportörler, gemideki kişilerin kendi ülkelerine zorla gönderilmesinin uluslararası insan hakları normlarına aykırı olduğunu belirten ortak bir açıklama yayımlamıştır.

Protestolar ve Uluslararası Kamuoyunun Tepkisi

Madleen gemisine yönelik askeri müdahale sonrasında, birçok ülkede sivil toplum kuruluşları, aktivistler ve yurttaşlar tarafından protesto gösterileri düzenlenmiştir. 9 ve 10 Haziran tarihlerinde Almanya, Fransa ve İtalya başta olmak üzere çeşitli Avrupa şehirlerinde gerçekleştirilen eylemlerde, gemide alıkonulan 12 aktivistin serbest bırakılması çağrısı yapılmıştır.

_{İsrail'in Gazze’ye yardım götüren "Madleen" gemisine saldırısı protesto etmek için Berlin'de düzenlenen gösteriler, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Berlin'de, belediye binası önündeki Neptunbrunnen Meydanı’nda toplanan göstericiler, Madleen’e yapılan müdahaleye tepki göstermiş ve gemide yer alan aktivistlerin fotoğraflarını taşıyarak sembolik bir yürüyüş düzenlemiştir. “Madleen’e özgürlük”, “Gazze’ye yardım haktır”, “Soykırımı durdurun” ve “Ablukayı kaldırın” gibi sloganlar taşıyan dövizler taşınmıştır. Almanya’da yaşayan ve gemide yer alan Yasemin Acar’ın da adının geçtiği bireysel çağrılar yapılmıştır.

_{İsrail'in Gazze’ye yardım götüren "Madleen" gemisine saldırısı protesto etmek için Paris'te düzenlenen gösteriler, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Fransa’da Paris, Lille ve Toulouse kentlerinde kitlesel protestolar düzenlenmiş, Fransız vatandaşlarının da gemide yer alması nedeniyle ulusal basın gelişmelere geniş yer ayırmıştır. Göstericiler, Fransız hükümetinden gemideki kişilerin serbest bırakılması için daha etkin diplomatik girişimlerde bulunulmasını talep etmiştir.

_{İsrail'in Gazze’ye yardım götüren "Madleen" gemisine saldırısı protesto etmek için Paris'te düzenlenen gösteriler, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İtalya’nın başkenti Roma’da ve Katanya kentinde düzenlenen gösterilerde, İsrail’in müdahalesine karşı tepkiler dile getirilmiş, Gazze’ye insani yardım taşıyan sivil girişimlerin desteklenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Gösterilerde, gemideki 12 aktivistin serbest bırakılması yönünde uluslararası kamuoyuna çağrı yapan bildiriler dağıtılmıştır.

_{İsrail'in Gazze’ye yardım götüren "Madleen" gemisine saldırısı protesto etmek için Toronto'da düzenlenen gösteriler, 10 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Türkiye, İran ve bazı Arap ülkelerinde de çeşitli basın açıklamaları ve gösteriler düzenlenmiştir. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada İsrail’in müdahalesini kınamış; sivil insani yardım faaliyetlerinin hedef alınmasının kabul edilemez olduğunu bildirmiştir.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Özel Mekanizmaları bünyesindeki raportörler, Madleen gemisine yönelik müdahalenin ardından yayımladıkları ortak bildiride, “sivil bir yardım misyonuna yapılan müdahale, denizde seyir özgürlüğünü ve insan haklarını ihlal etmektedir” değerlendirmesinde bulunmuştur. BM açıklamasında ayrıca, denizde yardım faaliyetlerinin uluslararası koruma altında olduğu ve keyfi müdahalelere açık olmaması gerektiği hatırlatılmıştır.

Aktivistlerin Sınır Dışı Süreci ve Diplomatik Gelişmeler

10 Haziran 2025 tarihinde İsrail Dışişleri Bakanlığı, dört aktivistin sınır dışı edilmek üzere işlemlerinin başlatıldığını açıklamıştır. Söz konusu kişilerin sınır dışı evraklarını imzalayarak gönüllü olarak ülkelerine dönmeyi kabul ettikleri bildirilmiştir. Bu kişiler arasında İsveç vatandaşı iklim aktivisti Greta Thunberg de yer almıştır. Thunberg’in Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı’nda İsrail polisi eşliğinde uçağa bindirildiği ve bu işlemin görüntülü olarak kayda alındığı belirtilmiştir.

_{Greta Thunberg'in İsrail'den ayrılırken çekilmiş bir görüntüsü, 10 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Sınır dışı edilmeyi reddeden sekiz aktivistin ise yargı süreci kapsamında İsrail mahkemelerine çıkarılacağı duyurulmuştur. Bu kişilerle ilgili işlemlerin, İsrailli insan hakları örgütü Adalah tarafından takip edildiği, aktivistlerin avukatları ile görüştüğü ve hukuki destek sağlandığı aktarılmıştır. Aktivistlerin Ramle kentinde bulunan Givon gözaltı merkezinde tutulduğu, burada Fransız ve Hollandalı diplomatik heyetler tarafından ziyaret edildikleri belirtilmiştir.

İsrail İçişleri Bakanlığı, Madleen gemisinde bulunan tüm aktivistlere yönelik olarak ülkeye giriş yasağı uygulanması yönünde idari karar aldığını bildirmiştir. Bu kapsamda, aktivistlerin gelecekte İsrail topraklarına girişine izin verilmeyeceği ifade edilmiştir. Ayrıca, sınır dışı edilmeyi kabul etmeyen sekiz kişinin durumu için Göç Mahkemesi’ne çıkarılacakları ve kararın bu süreçte verileceği açıklanmıştır.

Söz konusu gelişmelere Avrupa Birliği ve çeşitli devletlerden tepkiler gelmiştir. Avrupa Parlamentosu Sözcüsü Delphine Colard, Madleen gemisinde bulunan Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan dahil olmak üzere tüm üyelerin güvenliğinin bir öncelik olduğunu belirtmiştir. Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da Madleen’e yapılan müdahalenin ardından uluslararası deniz hukukunun güçlendirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Slovenya, Endonezya ve Malezya dışişleri bakanlıkları da benzer şekilde alıkoyma sürecine yönelik diplomatik açıklamalar yapmış ve insani yardımın engellenmemesi gerektiğine işaret etmiştir.

Bu gelişmelerin ardından, sınır dışı süreci fiilen başlamış; dört aktivist ülkelerine gönderilmiştir. Geriye kalan sekiz kişinin yargı süreci ise devam etmektedir.

Müdahale Sonrası Hukuki Süreç ve Gözaltı Kararları

9 Haziran 2025 tarihinde İsrail ordusunun Madleen gemisine uluslararası sularda gerçekleştirdiği müdahalenin ardından, gemide bulunan 12 kişilik sivil ekip gözaltına alınarak İsrail'e götürülmüştür. Müdahale sonrasında dört aktivist 10 Haziran sabahı sınır dışı edilmiş, kalan sekiz kişinin ise İsrail’in farklı gözaltı merkezlerinde tutulduğu açıklanmıştır.

İsrailli hukuk örgütü Adalah tarafından yapılan açıklamalarda, 8 aktivistten bazılarının hücre hapsine alındığı ve kötü muameleye maruz bırakıldıkları belirtilmiştir. Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan'ın, tutulduğu hücrenin duvarına "Free Palestine" yazdığı gerekçesiyle, camı olmayan bir hücreye transfer edildiği; Brezilyalı aktivist Thiago Avila’nın ise açlık grevi nedeniyle tecrit koşullarında Ayalon Cezaevi’ne nakledildiği bildirilmiştir.

_{Lahey'de İsrail'in “Madleen ”i alıkoymasına karşı düzenlenen gösteri, 12 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

11 Haziran tarihinde İsrail’in Ramle kentinde bulunan Givon tutukevindeki göç mahkemesi, Madleen gemisinden alıkonulan 8 aktivistin sınır dışı edilene kadar gözaltında kalmasına karar vermiştir. Mahkeme kararında, abluka altında bulunan Gazze Şeridi’ne deniz yoluyla ulaşmaya çalışmanın “İsrail yasalarına aykırı” olduğu savunulmuştur. Aktivistlerin bir kısmı sınır dışı evraklarını imzalamamış ve serbest bırakılmaları yönündeki başvurular reddedilmiştir.

Sınır Dışı Edilen Aktivistler ve İsrail’in Açıklamaları

12 Haziran 2025 tarihi itibarıyla, Madleen gemisinde bulunan 6 aktivist sınır dışı edilmek üzere Tel Aviv Ben Gurion Havalimanı’na sevk edilmiştir. İsrail Dışişleri Bakanlığı, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada sınır dışı işlemini doğrulamış ve aktivistlerin ülkelerine gönderildiğini bildirmiştir. Açıklamada, Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan’ın da aralarında bulunduğu grubun artık İsrail’de bulunmadığı belirtilmiştir.

_{Berlin’de İsrail’in sınır dışı ettiği Madleen gemisindeki aktivistleri karşılayan destekçiler, 12 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Fransız vatandaşı Rima Hassan, Paris’e ulaştıktan sonra havalimanında destekçileri tarafından karşılanmıştır. Aynı gün Almanya’ya gönderilen Türk vatandaşı Şuayb Ordu ve Almanya vatandaşı Yasemin Acar’ın da İsrail’den sınır dışı edildiği, ülkelerine ulaştıktan sonra kamuoyuna açıklamada bulunmadıkları kaydedilmiştir. Hollanda vatandaşı Marco van Rennes ile Fransa vatandaşı Pascal Maurieras’ın da bu tarihte sınır dışı edilen aktivistler arasında yer aldığı açıklanmıştır.

İsrail makamları, sınır dışı edilen kişilerin gönüllü olarak evrak imzaladıklarını ve ülkelerine dönmeyi kabul ettiklerini bildirmiştir. Bu işlemler sırasında gözaltı koşulları ve diplomatik temaslara kısıtlamalar getirildiği yönünde bazı uluslararası açıklamalar yapılmıştır. Aktivistlerin sınır dışı süreci, İsrail’in iç güvenlik ve göç mevzuatı kapsamında idari bir karar çerçevesinde yürütülmüştür.

İsrail'de Kalan Aktivistler ve İran Saldırıları Nedeniyle Ertelenen Süreç

13 Haziran 2025 itibarıyla, Madleen gemisinde bulunan 3 aktivistin sınır dışı işlemlerinin geçici olarak askıya alındığı bildirilmiştir. Söz konusu kişilerin, İsrail'in İran'a yönelik askeri operasyonları nedeniyle uluslararası hava trafiğinde yaşanan kısıtlamalar sebebiyle ülkelerine gönderilemediği açıklanmıştır. İsrail basınında yer alan bilgilere göre, söz konusu aktivistler Tel Aviv’deki Holon Geri Gönderme Merkezi’nde tutulmuştur.

_{"Madleen" aktivistlerinin götürüldüğü İsrail'deki Givon Cezaevi, 10 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İsrail makamları, bu kişilerin havayoluyla gönderilmesinin mümkün olmaması üzerine kara yoluyla Ürdün’e sınır dışı edilmeleri için diplomatik temasların sürdüğünü açıklamıştır. 15 Haziran tarihinde alınan idari kararla birlikte, Ürdün’le sınır koordinasyonu sağlanmış ve aktivistlerin Allenby Köprüsü üzerinden sınır dışı edilmesine karar verilmiştir. 16 Haziran sabahı İsrail Dışişleri Bakanlığı, üç kişinin kara yoluyla ülkeden ayrıldığını duyurmuştur.

Sınır dışı edilen üç kişinin isimleri ve uyruğu resmi makamlarda açıklanmamış ancak diplomatik kaynaklar bu kişilerin Fransa, İtalya ve İspanya vatandaşı olduklarını bildirmiştir. Bu kişilerle ilgili olarak konsolosluk yetkilileri tarafından gözlem yapılmış, sınır geçiş sürecinin diplomatik denetim altında yürütüldüğü belirtilmiştir.

Diplomatik Tepkiler ve Avrupa’daki Yansımalar

Madleen misyonuna katılan aktivistlerin gözaltına alınması ve sınır dışı edilmeleri, çeşitli Avrupa başkentlerinde siyasi ve diplomatik düzeyde tepkilere neden olmuştur. Avrupa Parlamentosu Başkanı ve sözcüleri, 12 Haziran 2025’te yaptıkları açıklamalarda, parlamenter dokunulmazlığa sahip bir üyenin gözaltına alınmasının ciddi bir ihlal oluşturduğunu belirtmiş; Avrupa Parlamentosu üyesi Rima Hassan’ın serbest bırakılmasının ardından da sürecin izlenmeye devam edileceğini ifade etmiştir.

Fransa Dışişleri Bakanlığı, ülkesine dönen Fransız vatandaşlarının güvenliğini takip ettiklerini ve kalan kişilerin durumu için İsrail makamlarıyla diplomatik görüşmeleri sürdürdüklerini açıklamıştır. Benzer şekilde, Almanya, Hollanda ve İtalya’nın dış temsilcilikleri, gözaltı ve sınır dışı süreçlerine dair resmi izleme ve destek faaliyetleri yürüttüklerini beyan etmiştir.

İsrail Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, tüm aktivistlerin ülkeden çıkarıldığını ve gemideki misyonun “İsrail’in deniz güvenliğine ve hukuki egemenliğine yönelik yasa dışı bir girişim” olarak değerlendirildiğini açıklamıştır. Birleşmiş Milletler raportörleri, gemiye yapılan müdahale ve sonrasındaki gözaltı süreçlerine dair yeni bir ortak rapor hazırlığı başlatmıştır.