Salıpazarı kestane balı, Türkiye'nin Samsun iline bağlı Salıpazarı ilçesinde üretilen, coğrafi işaret tesciline sahip özgün bir bal türüdür. Bu ürün, bölgenin doğal florası, iklim koşulları ve geleneksel üretim yöntemleriyle şekillenen kendine özgü nitelikleriyle öne çıkar.

Coğrafi Kaynak ve Üretim Alanı

Salıpazarı kestane balı, yalnızca Salıpazarı ilçesi sınırları içinde yer alan kestane ormanlarından elde edilen nektarla üretilir. İlçenin dağlık ve ormanlık yapısı, kestane ağaçlarının yoğunluğu ve bölgeye özgü mikroklima koşulları, balın karakteristik özelliklerini belirleyen temel faktörlerdir.

Üretim Süreci ve Teknik Özellikler

Bu bal, Castanea sativa türü kestane ağaçlarının çiçeklerinden arılar tarafından toplanan nektarın kovanda olgunlaştırılmasıyla elde edilir. Üretim süreci, arıların doğal döngüsüne müdahale edilmeden, katkı maddesi ve şeker şurubu kullanılmaksızın yürütülür. Salıpazarı kestane balı, yalnızca kestane nektarından üretilmiş olup, başka bitki kaynaklarından gelen polen oranı %10’un altında kalmalıdır.

Fiziksel ve Kimyasal Özellikler

Salıpazarı kestane balı, koyu kahverengi tonlarında, akışkan yapıda ve kendine özgü keskin aromaya sahiptir. Acımsı tadı, kestane balına özgü fenolik bileşiklerden kaynaklanır. Balın nem oranı en fazla %20, elektriksel iletkenliği ise en az 0,8 mS/cm olmalıdır. Bu değerler, balın kestane kökenli olduğunu ve mineral içeriğinin yüksekliğini gösterir.

Polen Kompozisyonu

Balın polen içeriğinde Castanea sativa polenlerinin oranı %90’ın üzerinde olmalıdır. Bu oran, ürünün monofloral (tek bitki kaynaklı) kestane balı olduğunu kanıtlar niteliktedir. Diğer polen türleri yalnızca iz miktarda bulunabilir.

Denetim ve Tescil Süreci

Salıpazarı kestane balı, 2022 yılında coğrafi işaret tescili almıştır. Denetim süreci, Salıpazarı Belediyesi koordinasyonunda yürütülmekte olup, üretim alanlarının kontrolü, arıcılık faaliyetlerinin izlenmesi ve ürün analizlerinin yapılması gibi aşamaları içerir. Denetimlerde, fiziksel ve kimyasal analizler ile polen mikroskobisi yöntemleri kullanılır.

Ayırt Edici Özellikler

Bu balı diğer kestane ballarından ayıran temel özellikler şunlardır:

• Yüksek kestane poleni oranı (%90+)
• Bölgeye özgü koyu renk ve yoğun aroma
• Katkısız ve doğal üretim süreci
• Salıpazarı’nın kestane ormanlarına özgü nektar kaynağı