KÜRE LogoKÜRE Logo
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

Şıhlı Hamidiye Medresesi

Genel Kültür+2 Daha
fav gif
Kaydet
kure star outline
Şıhlı Hamidiye Medresesi
Konum
KayseriDeveliŞıhlı Mahallesi.
Dönem/Bani (Yaptıran)
II. Abdülhamid Han dönemi.
Mimar/İnşa Ettiren
Kılınç Ali Hoca.
Mimari Tip
Dikdörtgen planlırevaklıavlulu

Şıhlı Hamidiye Medresesi, Kayseri' ye bağlı Develi ilçesinin Şıhlı Mahallesi'nde bulunan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönem eserlerinden kabul edilen bir eğitim yapısıdır. II. Abdülhamid Han döneminde, Kılınç Ali Hoca tarafından yaptırılmıştır. İnşaatın tamamlanma tarihi 1893 olarak tahmin edilmektedir. Padişah, medresenin inşa ve ikmali için hazine-i hümayun (padişah hazinesi) mülâkanelerinden yeterli miktarda meblağ ( 166.000 kuruş) ihsan buyurmuştur. Medrese, dönemin Adana Vilayet Salnamesi'nde, "mükemmel ve müteaddid hücreleri şamil bir medrese" olarak kaydedilmiştir.


Medresenin yapıldığı tarih olan Hicri 1309 (Miladi 1891-92), yapının cümle kapısı üzerindeki nesih yazıyla işlenmiş kitabede yer almaktadır. Kitabe, yapının banisi olan Sultan II. Abdülhamid Han'ı övmekte ve medreseyi "ilim adamları için bir adalet binası" olarak inşa ettirdiğini belirtmektedir. Medrese, bazı kaynaklarda "Kılınçoğlu Medresesi" olarak da adlandırılmıştır.


Hamidiye Medresesi (Develi Kaymakamlığı)

Mimari Özellikleri ve Planı

Hamidiye Medresesi, 37x44 metre (kaynaklarda dıştan dışa 50x40 metre olarak da belirtilmiştir) ebatlarında, dikdörtgen bir plan arz eder.


  • Avlu ve Revaklar: Yapının merkezinde, ortasında şadırvanlı bir havuzun bulunduğu, üstü açık, dikdörtgen bir avlu yer alır. Avlu zemini, revak koridorundan 35-40 cm. daha aşağıdadır. Avlu, yekpâre taştan yapılmış sütunlara oturan yuvarlak kemerli revaklarla çevrilidir. Yuvarlak revak kemerleri ve kapı kemeri kilit taşına işlenen akantüs yaprağı, dönemin Barok etkilerini yansıtan bezemelerdir.
  • Giriş ve Portal: Medreseye, bugün yol seviyesinin biraz altında kalan kuzey cephenin tam ortasına yerleştirilmiş bir portalden girilmektedir. Portal, kuzey duvarından iki misli yüksek tutulmuş, içe doğru beşli bordür şeklinde düzenlenmiş kemer dikkat çekmektedir. Kapı yuvarlak kemerli olup, kilit taşına akantüs yaprağı işlenmiştir.
  • Mekanlar: Medrese kapısından, üzerinde "Müderris Odası" bulunan tonozla örtülü bir hole geçilir. Bu holden dokuz basamakla avluya inilmektedir.
  • Hücreler: Medresenin avlusunu çevreleyen revakların gerisinde talebe odaları (hücreler) ve diğer birimler bulunmaktadır. 1928 yılında Medreseyi gören A. Rıza Yalkın, 24 öğrenci hücresi, bir mescidi ve bir dershanesi olduğunu belirtir.1932 tarihli krokisinde ise toplam 27 hücre olduğu tespit edilmiştir; bunlardan biri tuvalet, biri gusülhane ve biri de mescid olarak belirtilmiştir. Öğrenci hücreleri aynı karakterde olup, bir kapı ve bir pencere ile revaklı avluya açılırlar. 1900 yılındaki Maarif Salnamesi kayıtlarına göre medresede 50 talebenin eğitim gördüğü belirtilmektedir.
  • Müderris Odası: Avlunun içinden, doğu ve batıdaki merdivenlerden giriş holünün üzerindeki "Müderris Odası"na çıkılır. Eyvan şeklinde girişi olan bu oda, dikdörtgen planda tek mekânlı bir hücredir ve kapı ile pencerelerle donatılmıştır.
  • Malzeme ve Örtü: Medresenin yapımında kesme ve moloztaş beraber kullanılmıştır. Revak kemerlerini taşıyan sütunlar yekpâre taştan yapılmıştır. Orijinalde ahşap kirişler üzerine toprak olan üst örtü, 1972 yılı fotoğraflarında kırma çatılı ve Marsilya cinsi kiremitle örtülü olarak görülmekteydi. Günümüzde ise üst örtü ahşap kirişler üzerine betonarmedir.

Tarihçe ve Restorasyonlar

Hamidiye Medresesi, kuruluş amacı olan eğitim faaliyetlerini sürdürdükten sonra bir müddet ilköğretim okulu olarak kullanılmıştır. Medrese, 1932 ve 1989 yıllarında onarılmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1988 yılında restorasyonu yapılmıştır. Yapı, 2006 yılında tekrar Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Medrese, II. Abdülhamid döneminin ekonomik şartları altında ücra bir kasabaya yapılmış olmasıyla, eğitimin taşraya yayılma çalışmalarına örnek teşkil etmektedir.


Hamidiye Medresesi (Develi Kaymakamlığı)

Kaynakça

Özbek, Yıldıray. "Son Dönem Osmanlı Medreselerine Bir Örnek: Şıhlı Hamidiye Medresesi". Vakıflar Dergisi, 1994, sayı: 24, s. 165-176. https://isamveri.org/pdfdrg/D00143/1994_24/1994_24_OZBEKY1.pdf

Develi Belediyesi. "Hamidiye Medresesi." Erişim 20 Ekim 2025. https://www.develi.bel.tr/kesfedin/medreseler/hamidiye-medresesi.

Develi Kaymakamlığı. "Hamidiye Medresesi." Erişim 20 Ekim 2025. http://www.develi.gov.tr/hamidiye-medresesi.

Ayrıca Bakınız

Yazarın Önerileri

Kayseri (İl)Ka
Kayseri Kurşunlu CamiiKa

Kayseri Kurşunlu Camii

Mimari +2
Develi Cıvıklısı

Develi Cıvıklısı

Gastronomi +1
Develi (İlçe)

Develi (İlçe)

Genel Kültür +1

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarMelahat Pamuk20 Ekim 2025 13:48
KÜRE'ye Sor