Van Gölü İnci Kefali, yalnızca Van Gölü havzasında doğal olarak yaşayan endemik bir balık türüdür. Alburnus tarichi bilimsel adıyla tanımlanan bu tür, Cyprinidae (Sazangiller) familyasına aittir ve Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Mahreç İşareti” ile tescillenmiştir.
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Van Gölü İnci Kefali; fusiform (iğ şeklinde), ince ve uzun gövde yapısına sahip, baş kısmı pulsuz, vücudu küçük sikloid pullarla kaplı bir balıktır. Renk yapısı sırt kısmında gri-yeşilimsi, yan ve karın kısımlarında ise gümüşi-beyazdır. Yedi yaşına kadar yaşayabilmekte ve planktonik organizmalarla beslenmektedir. Gölde üreyemediğinden dolayı, nisan–temmuz ayları arasında Van Gölü’ne dökülen akarsulara göç etmektedir.
Ayırt Edici Özellikler
- Endemik olması
- Tuzlu ve sodalı göl suyuna adapte olması
- Üreme döneminde akarsulara göç etmesi
- Yüzgeç morfolojisi, pullu vücut yapısı ve omur sayısı (40–41)
- Osmotik stres toleransı ile bilinen en yüksek değerlerden birine (550 mOsm/kg) sahip olması
Fiziksel Görünüm
- Uzunluğu baş yüksekliğinin yaklaşık 4,6–5,4 katı
- Pul sayısı: 60–90
- Solungaç diken sayısı: 14–27
İnci Kefali (Türk Patenti)
Üretim Metodu
Van Gölü İnci Kefali yalnızca Van Gölü havzasında uzatma ağları kullanılarak avlanır. Avcılık faaliyetleri 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve ilgili tebliğler doğrultusunda gerçekleştirilir. 15 Nisan – 15 Temmuz tarihleri arasında avcılığı yasaktır.
Avcılık Süreci
- Yaz aylarında 20 metre derinlikte gece beslenen balıklar için uzatma ağları yüzeye yakın konumlandırılır.
- Kış aylarında sıcaklık tabakası kalktığında ağlar göl zeminine konumlandırılır.
- Avlanan balıklar taze, kurutulmuş veya kızartılarak tüketilir
Bileşim Özellikleri
Kimyasal Bileşim (min.–maks.)
- Su: %72,40 – %74,63
- Yağ: %1,00 – %3,00
- Protein: %16,70 – %20,50
- pH: 6,39 – 6,60
Yağ Asitleri (%)
- 16:0: 5,69 – 13,03
- 18:2 (n-6): 9,02 – 24,61
- 22:6 (n-3): 5,74 – 18,03
Mineral İçeriği (mg/100 g)
- Kalsiyum: 46,32 – 104,61
- Demir: 0,17 – 6,019
- Magnezyum: 5,144 – 7,834
Van Gölü İnci Kefali (AA)
Coğrafi Sınır ve Denetim
Van Gölü İnci Kefali yalnızca Van Gölü Havzası’nda avlanabilir. Coğrafi sınır, göl çevresi ve göle dökülen tatlı su kaynaklarını kapsar. Balığın yalnızca bu sınırda üreyebilmesi, adaptasyon süreci ve fizyolojik özellikleri, ürün ile coğrafi kaynak arasında doğrudan bir ilişki kurar.
