Havacılıkta yunuslama (pitch), bir hava aracının ağırlık merkezi etrafındaki yatay eksende gerçekleştirdiği dönme hareketidir. Bu eksen, uçağın boylamasına eksenine (gövde ekseni) dik ve kanat düzleminde yer alır. Yunuslama hareketi, uçağın burun kısmının yukarı veya aşağı yönelmesiyle tanımlanır.
Yunuslama Hareketinin Oluşumu
Yunuslama hareketi, genellikle yatay stabilizeye (horizontal stabilizer) bağlı olarak menteşelenmiş irtifa dümenleri (elevator) yardımıyla kontrol edilir. Bu dümenler, dikey stabilizeye göre iki yana simetrik olarak yerleştirilmiş yüzeylerdir ve genellikle birlikte yukarı ya da aşağı yönelerek çalışırlar. Elevator yukarı saptırıldığında, hava akımı üzerinde aşağıya yönlü bir kaldırma kuvveti oluşur ve uçağın burnu yukarı kalkar. Tersine, elevator aşağı saptırıldığında yukarıya yönlü bir kuvvet doğar ve burun aşağıya yönelir. Bu kuvvet farkı, uçağın ağırlık merkezi etrafında dönmesine yol açar.
Pilot, yunuslama hareketini kullanarak uçağın yüksekliğini kontrol edebilir, tırmanış, alçalma veya manevra (örneğin loop hareketi) yapabilir. Bazı uçaklar yapısal olarak doğal bir şekilde burun yukarı veya aşağı eğilim gösterebilir; bu durumlarda elevator, uçağın trim edilmesi veya dengeye getirilmesi amacıyla da kullanılır.
Pek çok uçakta yatay stabilize ve irtifa dümeni, simetrik hava profiline sahiptir. Bu konfigürasyon, dümen nötr konumdayken net kaldırma kuvveti üretmez; ancak dümenin sapmasıyla pozitif veya negatif kaldırma kuvveti oluşabilir. Yüksek manevra kabiliyeti gerektiren savaş uçaklarında ise, yatay stabilize ve irtifa dümeni birleştirilerek tek bir hareketli yüzey olan stabilatör haline getirilir. Bu sistemde, tüm yüzeyin eğimi değiştirilerek kontrol sağlanır.
Airplane control - Roll, Pitch, Yaw (SoftwarePole)


