Akşehir Tandır Kebabı, Konya ilinin Akşehir ilçesinde, kuzu etinin meyve (meşe) odunu ile ısıtılmış taş fırınlarda, köz üzerinde kendine has bir pişirme tekniğiyle hazırlanan geleneksel bir et yemeğidir.
Ürün Profili ve Coğrafi İşaret Türü
Akşehir Tandır Kebabı'nın menşe adı olarak tescili, ürünün Selçuklu dönemine uzanan tarihi geçmişi, kullanılan kuzu etinin nitelikleri, özgün pişirme tekniği ve kullanılan tandır ile yakıt (meyve/meşe odunu) gibi unsurlarının Akşehir yöresine özgü olduğunu ve ürünün tüm bu özelliklerini belgeler.
Akşehir Tandır Kebabı (Akşehir Belediyesi)
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Akşehir Tandır Kebabı, kuzu etinden yapılan ve taş fırınlarda (tandırlarda) pişirilen yöresel bir yemektir. Ayırt edici özellikleri arasında, pişirme işleminde meyve (meşe) odunu kullanılması ve etin köz üzerinde özel bir teknikle saatlerce pişirilmesi yer alır. Pişirme sonrası etin dinlendirilmesi ve servis şekli de ürünün tanımlayıcı unsurlarındandır.
Üretim Metodu
Akşehir Tandır Kebabı'nın üretim süreci tescil belgesinde aşağıdaki gibi detaylandırılmıştır:
Malzemeler:
- Kuzu eti (ön kol ve sırt kısmı)
- Kuzu yağı
- Tuz
- Su
Hazırlanışı:
- Etin Hazırlanması: Kuzunun ön kol ve sırt kısımları küçük parçalar halinde kesilir ve bakır kazanlara yerleştirilir. Et miktarına göre tuz ve daha önceden eritilmiş kuzu yağı eklenir.
- Tandırın Hazırlanması ve Pişirme:Kebap, taş fırın (tandır) içerisinde pişirilir. Pişirme için meyve (meşe) odunu kullanılır.
- Taş fırın ısıtılıp odunlar köz haline geldikten ve fırın sıcaklığı 200°C’ye ulaştıktan sonra, içerisinde et bulunan kazanlar fırına yerleştirilir. Et, köz üzerinde pişirilir.
- Kazanlar, yaklaşık 5-6 saat süren pişirme işlemi boyunca her 15 dakikada bir çevrilir.
- Dinlendirme ve Servis: Pişirme işlemi tamamlandıktan sonra et, servis edilmeden önce yaklaşık 1 saat dinlendirilir.
- Akşehir Tandır Kebabı, pide üzerine satırla kıyılarak ve isteğe göre yağ miktarı ayarlanarak servis edilir. Genellikle kuru soğan, domates ve közlenmiş biber ile birlikte sunulur.
Coğrafi Köken ve Sınırlar
Akşehir Tandır Kebabı'nın coğrafi sınırı Konya ili Akşehir ilçesi olarak belirlenmiştir. Ürünün tüm üretim aşamalarının, kullanılan malzemelerin ve pişirme tekniğinin bu coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmesi, ürünün menşe adı özelliklerini koruması için gereklidir.
Tescil Süreci ve Detayları
Akşehir Tandır Kebabı'nın coğrafi işaret tescili için Akşehir Belediyesi tarafından başvuruda bulunulmuştur. Başvuru, C2018/204 numara ile 22 Ekim 2018 tarihinde yapılmıştır. Değerlendirme sürecinin ardından ürün, 20 Kasım 2020 tarihinde 596 tescil numarası ile "menşe adı" olarak resmi olarak tescillenmiştir. Tescil ettirenin adresi Selçuk Mahallesi, Belediye Sokak No:6 Akşehir, Konya olarak kayıtlıdır.