Amasya Çiçek Bamyası, Türkiye'nin Amasya iline özgü bir bamya çeşidi olup, 29 Mayıs 2018 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Menşe Adı” ile tescillenmiştir. Ürün, özellikle küçük meyveli ve açık yeşil renkli yapısıyla tanımlanmakta ve kurutulmaya uygunluk bakımından dikkat çekmektedir.
Amasya Çiçek Bamyası (AA)
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Amasya Çiçek Bamyası, küçük meyve boyutuna sahip, açık yeşil renkli bir bamya türüdür. Meyveler genellikle 1,4–2,3 gram ağırlığında olup, 16,4 mm – 28,6 mm uzunluk ve 11,5 mm – 14,1 mm çap ölçülerindedir. Meyve yivliliği düz veya içbükey yapıdadır. Meyve tüylülüğü azdır. Hasat zamanı çiçekleriyle birlikte toplanır ve “çiçek bamya” ismini bu özelliğinden alır.
Gövde rengi kırmızı çizgili yeşil olup yörede “kızıl bacak” adıyla da bilinmektedir. Tohumlar genellikle açık veya koyu yeşil renktedir. Yapraklar açık yeşil renkli, az tüylü ve derin parçalıdır. Ortalama bitki boyu 113,4 cm ile 157,1 cm arasında olup çok dallı yapısıyla yüksek verim potansiyeline sahiptir.
Kimyasal analizlere göre taze meyvede 34,56–41,76 mg/100g arasında C vitamini bulunmaktadır. Kurutulduğunda %80’e yakın nem kaybı olur ve 10 kg taze bamya yaklaşık 2 kg kuru bamya verir.
Amasya Çiçek Bamya Hasadı (AA)
Üretim Metodu
Ekim ve Gelişim Süreci
Üretim ekimle başlar. Tohumlar 7–9 gün içerisinde çıkış gösterir ve 12–18 gün içerisinde ilk yapraklarını oluşturur. Ortalama 53–66 gün içinde çiçeklenme başlar. Bitki başına 4–5 yan dal oluşur. Üretim organik tarıma uygun şekilde yapılabilir.
Sulama ve Gübreleme
Amasya Çiçek Bamyası suyu seven bir bitki olup haftada 3–5 defa sulama yapılması önerilir. Salma sulama tercih edilir; yağmurlama sulama önerilmez. Gübreleme için çiftlik gübresi veya kompoze gübre kullanılır. Amonyum sülfat ile destekleme yapılabilir.
Yabancı Ot ve Zararlı Mücadelesi
Yabancı otlarla mücadele ekim öncesi ilaçlama ve sonrasında çapalama ile yapılır. Hastalık olarak en çok külleme görülür. Zararlı olarak yaprak bitleri gözlemlenir.
Hasat ve Kurutma
Amasya Çiçek Bamyası'nın hasadı Haziran ayı başında başlar ve Ekim ayı sonuna kadar devam eder. Hasat, günlük olarak ve çiçekli halde yapılır. Hasat edilen meyveler pamuk ipliğe dizilir ve bir gece bekletildikten sonra çiçekleri ayrılır. Kurutma işlemi gölgede ve doğrudan güneş almayan yerlerde yapılır. Kuruyan ürün, altın sarısı bir renk alır.
Amasya Çiçek Bamyası (AA)
Coğrafi Sınır ve Denetim
Ürün; Amasya ilinin Merkez, Taşova ve Göynücek ilçeleri, Tokat ilinin Erbaa ilçesi ve Çorum ilinin Mecitözü, Osmancık ve Kargı ilçeleri sınırları içinde yetiştirilebilir. Denetimler, Amasya Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü koordinasyonunda yapılmaktadır.
