Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Müzesi, eczacılık mesleğinin tarihsel gelişimini, kullanılan ilaçları, üretim yöntemlerini ve cihazları belgeleyen bir ihtisas müzesidir. 16 Aralık 2013 tarihinde Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi binasının fuaye alanında açılmıştır. Müze, öğrencilerin eğitimine katkı sağlamanın yanı sıra geçmiş ile günümüz eczacılığını karşılaştırmaya imkân veren işlevsel bir sergi alanı olarak kullanılmaktadır.

^{Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Müzesi (Ankara Üniversitesi)}

Kuruluş ve Amaç

Müze, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nin kuruluş tarihi olan 16 Aralık 2013’te, resmi bir törenle hizmete açılmıştır. Fakülte öğrencilerinin eğitimlerinin bir parçası olarak tasarlanan müze, eczacılık mesleğinin tarihsel süreç içerisindeki gelişimini göstermek, geçmişte kullanılan ilaçlar ve cihazları sergilemek ve bu sayede mesleğin tarihine dair farkındalık oluşturmak amacıyla düzenlenmiştir.

İlaç Müzesi

İlaç Müzesi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve Cumhuriyet’in ilk otuz yılında kullanılan ilaçlar ile bu ilaçların yapımında kullanılan hammaddelerin sergilendiği bölümdür. Ayrıca bitkilerden hazırlanan ekstreler, 1920–1940 yıllarına ait müstahzarlar ve bağış yoluyla kazanılmış orijinal ilaç ambalajları bulunmaktadır. Yaklaşık 1000 obje içeren bu koleksiyon içerisinde cam tüp içinde muhafaza edilmiş enjeksiyon preparatları, serum fizyolojikler ve korunaklı biçimde günümüze ulaşmış hazır ilaçlar önemli bir yer tutmaktadır.

Cihaz Müzesi

Cihaz Müzesi, fakültenin kuruluşundan itibaren laboratuvarlarda, araştırmalarda ve eğitim süreçlerinde kullanılmış, daha sonra kullanım dışı kalmış cihazların sergilendiği bölümdür. Burada santrifüj, manyetik karıştırıcı, çalkalayıcı, UV lambası, mikroskop, terazi gibi bilimsel cihazlar yer almaktadır. Ayrıca ilaç analizinde kullanılan aletler, daktilo, slayt makinesi gibi eğitim amaçlı araçlar da bu koleksiyon içerisinde bulunmaktadır. Küçük boyutlu cihazlar özel dolaplarda, büyük boyutlu cihazlar ise açıkta sergilenmektedir.

Müze Eczane

Müze Eczane, 1900’lü yılların bir eczanesinin canlandırıldığı bölümdür ve iki kısımdan oluşmaktadır. İlk bölümde, majistral olarak adlandırılan ve reçetelere göre eczanede hazırlanan ilaçların üretildiği alan bulunmaktadır. Burada ilaç yapımında kullanılan teraziler, havanlar, mini otoklav, etkin maddeler ve bitkisel ekstreler sergilenmektedir. Doktorlar tarafından reçeteye yazılan ilaç formülleri bu bölümde hazırlanmakta ve hazırlanan ilaçlar reçete kayıt defterine yazıldıktan sonra hastaya verilmekteydi.

İkinci bölüm ise hastaların karşılandığı ve reçetelerin kaydedildiği kısımdır. Burada 1925–1970 yılları arasında üç farklı eczane tarafından tutulmuş reçete kayıt defterleri de bulunmaktadır. Böylece Müze Eczane, geçmişin eczacılık uygulamalarının belgelenmesi ve günümüz eczacılığıyla karşılaştırılmasına imkân tanımaktadır.

Eğitimsel ve Kültürel İşlev

Müze, yalnızca halkın ziyaretine açık bir sergi alanı olmanın ötesinde, fakülte öğrencilerinin eğitim süreçlerinde aktif olarak kullanılmaktadır. Öğrencilere 50–100 yıl önceki eczacılık uygulamaları ile günümüz uygulamaları arasında mukayese yapma imkânı sunmaktadır. Müze koleksiyonunda yer alan cam tüp içindeki enjeksiyon preparatları, serum fizyolojikler, korunmuş orijinal müstahzar ambalajları gibi materyaller, eczacılık tarihine ışık tutan önemli objeler olarak değerlendirilmektedir.