Bafra kaymaklı lokumu, Samsun’un Bafra ilçesine özgü geleneksel bir tatlıdır. Bafra kaymaklı lokumu, Samsun bölgesine özgü tatlı çeşitlerinden biri olarak 2020 yılında resmi coğrafi işaret tescili almıştır.

Tarihçesi ve Kültürel Bağlamı

Bafra Kaymaklı Lokumu, uzun zamandır Bafra’da üretilen ve tüketilen geleneksel bir tatlıdır. Bölgenin kültürel dokusuyla bütünleşmiş olan bu ürün, yerel mutfak kültürünün önemli unsurlarından biridir. Tarihsel süreçte kuşaktan kuşağa aktarılan tarifler, ürünün orijinalliğini ve bölgesel kimliğini güçlendirmiştir.

Ürün Özellikleri ve Üretim Teknikleri

Bafra kaymaklı lokumu, bölgeye özgü malzemelerle, özellikle doğal kaymak kullanılarak üretilmektedir. Lokumun yumuşak dokusu, aromatik yapısı ve tat dengesi, üretim sürecindeki özgün yöntemlerin sonucudur. Üretimde geleneksel tekniklerin kullanılması, ürünün tescil edilmesinde temel kriterlerden biri olmuştur.

Coğrafi İşaret Tescil Süreci

Bafra kaymaklı lokumu, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) ve ilgili yerel kurumların destekleri ile Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurularak 31 Ocak 2020 tarihinde tescillenmiştir. Başvuru sürecinde ürünün menşe alanı, üretim teknikleri ve özgün özellikleri ayrıntılı şekilde incelenmiştir.

Tescilin ardından Bafra kaymaklı lokumu, markalaşma sürecini hızlandırmış ve ürünün ulusal pazarlarda bilinirliği artmıştır. Bu durum, üretici gelirlerinin yükselmesine ve yerel ekonominin canlanmasına katkı sağlamıştır. Ayrıca, ürünün turizm sektöründe de bölgeye çekim unsuru oluşturduğu gözlemlenmektedir. Bafra kaymaklı lokumunun coğrafi işaretle korunması, yerel üretim geleneklerinin ve kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması açısından önemlidir. Tescil, üretim sürecindeki özgün uygulamaların ve bölge kimliğinin korunmasına olanak tanımaktadır.

Hukuki Boyut ve Koruma Mekanizması

Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından verilen coğrafi işaret tescili, Bafra kaymaklı lokumunun isminin ve üretim standartlarının korunmasını sağlar. Bu tescil, haksız rekabetin önüne geçerken üreticilere yasal koruma da sunmaktadır. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi kurumların destekleri, coğrafi işaret tescil süreçlerinde kritik rol oynamaktadır. Bu kurumlar, teknik danışmanlık, finansal destek ve tanıtım faaliyetleriyle yerel ürünlerin korunmasına katkı sağlamaktadır.