Beşikdüzü, Türkiye'nin Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, Trabzon ilinin batısında yer alan bir sahil ilçesidir. Karadeniz'in kendine has coğrafi özelliklerini taşıyan ilçe, kıyı şeridi boyunca uzanmakta ve doğal güzellikleriyle ön plana çıkmaktadır. Beşikdüzü'nün fındık üretimi ilçenin tarımsal kimliğini belirler.

^{Beşikdüzü İlçesi (Beşikdüzü Belediyesi)}

Tarihçe

Beşikdüzü'nün tarihi derinliklerine inildiğinde, bölgenin antik çağlardan itibaren yerleşim yeri olarak kullanıldığı görülmektedir. Arkeolojik çalışmalar henüz kapsamlı olmasa da, tarihi kaynaklar ve yüzey araştırmaları, ilk yerleşimlerin MÖ 2000'li yıllara kadar uzandığını işaret etmektedir. Tarih boyunca Kolkhis Krallığı, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu ve Trabzon İmparatorluğu gibi önemli medeniyetlerin hakimiyet sahası içinde yer almıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'e hakim olmasıyla birlikte Beşikdüzü, Trabzon Sancağı'na bağlı bir köy olarak kayıtlara geçmiştir. Uzun yıllar boyunca Vakfıkebir ilçesinin bir parçası olarak idare edilen Beşikdüzü, 1955 yılında belediye statüsünü kazanmış ve daha sonra, 9 Mayıs 1990 tarihinde müstakil bir ilçe olarak teşkilatlanmıştır. İlçenin isminin kökeniyle ilgili farklı görüşler olmakla birlikte, en kabul gören açıklama, kıyıda bulunan ve doğal bir barınak sağlayarak gemilerin yanaşmasına olanak tanıyan "Beşik" şeklindeki doğal koydan geldiği yönündedir. Bu doğal limanın, geçmişte deniz ticareti açısından da önemli bir işleve sahip olduğu düşünülmektedir.

^{Beşikdüzü Teleferik (Beşikdüzü Belediyesi)}

Coğrafya ve İklim

Beşikdüzü, Trabzon il merkezinin batısında, Karadeniz'in kıyısında stratejik bir konuma yerleşmiştir. Komşuları arasında doğusunda Vakfıkebir, batısında Giresun iline bağlı Eynesil ilçesi ve güneyinde ise Trabzon'un iç kesimlerinde yer alan Şalpazarı ilçesi bulunmaktadır. İlçe arazisi genel olarak engebeli ve dağlık bir yapıya sahiptir; ancak Karadeniz'e paralel uzanan kıyı şeridi boyunca dar ve verimli düzlükler de mevcuttur. İlçe topraklarından kaynaklanan küçük akarsular, Karadeniz'in sularına ulaşır. Beşikdüzü'nde tipik Karadeniz ikliminin bütün özellikleri belirgin bir şekilde yaşanır. Yaz mevsimi ılık ve bol yağışlı geçerken, kış aylarında ise hava genellikle ılıman seyreder ve kar yağışı da görülür. Yıl boyunca düzenli olarak düşen yağış miktarı, ilçenin doğal bitki örtüsünün zenginliğini ve yeşil kalmasını destekleyen temel faktördür. Kıyı kesimlerinde nem oranı yüksek olup, iç bölgelere doğru gidildikçe bu oranda bir azalma gözlemlenir.

^{Beşikdüzü İlçesi (Beşikdüzü Belediyesi)}

Ekonomi

Beşikdüzü'nün ekonomik yapısı, geleneksel olarak tarım, ticaret ve balıkçılık üzerine kurulmuştur. Tarım sektöründe özellikle fındık yetiştiriciliği, ilçenin en önemli gelir kaynaklarından biridir ve Beşikdüzü, yüksek kaliteli fındığıyla bilinir. Fındığın yanı sıra mısır, çay, kivi gibi ürünler ile çeşitli sebze ve meyveler de yöre halkı tarafından yetiştirilmektedir. Karadeniz'e olan uzun kıyı şeridi sayesinde balıkçılık da, özellikle kıyı bölgelerinde yaşayan insanlar için önemli bir geçim kaynağı oluşturur. Hamsi, istavrit ve diğer Karadeniz balıkları, yöre ekonomisine katkı sağlar. İlçe merkezinde ise, tarım ürünleri ve küçük ölçekli sanayi ürünlerinin alım satımının yapıldığı canlı bir ticaret hayatı bulunmaktadır. Son yıllarda turizmin de yavaş yavaş gelişmeye başlamasıyla birlikte, bu sektörün de ilçe ekonomisine olan katkısı artmaktadır.

Tarihi Yapılar

Beşikdüzü ve çevresi, geçmişten günümüze ulaşmayı başarmış bazı tarihi yapıları bünyesinde barındırmaktadır. Bu yapılar arasında, Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalma camiler, o dönemin mimari özelliklerini yansıtan çeşmeler ve geleneksel Karadeniz mimarisinin karakteristik örnekleri olan ahşap evler sayılabilir (Trabzon Kültür ve Turizm Müdürlüğü). Özellikle kıyı şeridi boyunca uzanan köylerde ve iç kesimlerdeki bazı yerleşim birimlerinde, yörenin kültürel ve mimari mirasını yansıtan eski yapılar hala görülebilmektedir. Ancak, Beşikdüzü genelinde, büyük ve iyi korunmuş tarihi eserlerin sayısı, Karadeniz Bölgesi'ndeki diğer bazı tarihi zengin ilçelere kıyasla daha azdır.

^{Beşikdüzü İlçesi (Beşikdüzü Belediyesi)}

Turizm

Beşikdüzü, doğal güzellikleri ve sakin atmosferiyle özellikle yaz aylarında yerli turistler için cazip bir destinasyon oluşturmaktadır. İlçe merkezinde ve Karadeniz sahili boyunca sıralanan plajlar, denize girmek ve güneşin tadını çıkarmak isteyen ziyaretçiler için ideal mekanlardır. Ayrıca, ilçenin yemyeşil tepeleri ve doğal manzaraları, doğa yürüyüşleri, piknik ve fotoğrafçılık gibi açık hava etkinlikleri için de uygun ortamlar sunar. Yöresel lezzetlerin sunulduğu çeşitli restoranlar ve farklı konaklama seçenekleri de mevcuttur. Ancak, Beşikdüzü'nün turizm potansiyeli henüz tam olarak değerlendirilememiştir ve bu alanda geliştirilmeye açık birçok yönü bulunmaktadır.

Kültür

Beşikdüzü, Karadeniz Bölgesi'nin zengin ve kendine özgü kültürel mirasının önemli bir parçasını teşkil eder. Yöresel mutfak, Karadeniz'in taze deniz ürünleri ve mısır unu kullanılarak yapılan özgün yemekleriyle öne çıkar. Karalahana sarması, hamsili pilav, mıhlama ve yöreye has diğer lezzetler, Beşikdüzü mutfağının tadılmaya değer unsurlarıdır. Horon, Karadeniz müziğinin canlı ritimleri eşliğinde oynanan coşkulu halk oyunları, yöre halkının önemli bir kültürel ifadesidir. El sanatları alanında ise ahşap işlemeciliği ve dokumacılık gibi geleneksel uğraşlar, günümüzde de varlığını sürdürmektedir. Bunların yanı sıra, Beşikdüzü ağzı olarak bilinen ve yöreye has kelime ve telaffuz farklılıklarını içeren şive de, bölge kültürünün önemli bir parçası olarak kabul edilir.

Eğitim

Beşikdüzü'nde eğitim hizmetleri, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün koordinasyonu altında yürütülmektedir. İlçede, okul öncesi eğitim kurumlarından başlayarak ilkokul, ortaokul ve liselere kadar çeşitli eğitim seviyelerinde okullar bulunmaktadır (Beşikdüzü Milli Eğitim Müdürlüğü). Bu eğitim kurumları, Beşikdüzü'nde yaşayan genç nesillerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamakta ve onların geleceğe hazırlanmalarına önemli katkılar sağlamaktadır.