Cambazlı Kilisesi, Türkiye'nin Mersin ilinin Silifke ilçesine bağlı Cambazlı Köyü sınırlarında, Silifke’nin yaklaşık 29 kilometre doğusunda yer almaktadır. Antik dönemde önemli bir ulaşım ve yerleşim aksı üzerinde konumlanan bu bölge, Uzuncaburç (Diocaesarea), Ura (Olba) ve Kızkalesi’ne (Corycus) bağlanan döşeme antik yolla bağlantılıdır. Söz konusu yol hattı ve çevresindeki yoğun arkeolojik kalıntılar, Cambazlı’nın Geç Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde önemli bir yerleşim merkezi olduğunu göstermektedir.

^{Cambazlı Kilisesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Kilise ve ve Giriş Sistemi Özellikleri

Cambazlı Kilisesi, Bizans dönemine tarihlenmektedir ve V. yüzyılın ikinci yarısından sonra inşa edildiği tahmin edilmektedir. Bölgedeki erken Hristiyanlık dönemi mimarisi içinde, örtü seviyesine kadar ayakta kalabilmiş iyi korunmuş örneklerden biridir.

Kilise, doğu-batı doğrultusunda uzanan bazilikal planlı bir yapıdır. Yaklaşık 20 x 13 metre ölçülerindedir ve altışarlı iki sütun dizisi ile üç nefe ayrılmıştır. Bu sütunlardan kuzey taraftakiler yıkılmış olsa da in-situ durumdadır; güney nefin zemin ve galeri katındaki sütunları ile bunları birbirine bağlayan kemerler sağlam şekilde günümüze ulaşmıştır. Sütun başlıklarının bir kısmı devşirme malzeme niteliğindedir. Galeri katı boyunca devam eden bir korniş ile tanımlanmıştır.

Kilise doğuda, yarım kubbeli bir apsis ve iki yanında ölçü ve plan açısından eşit olmayan pastophoria (yan hücreler) ile sonlanmaktadır. Apsis ve hücrelerin doğu duvarları düzgündür. Batı yönünde ise yapı, üç kapılı bir narteks ile genişletilmiştir. Narteksten naosa geçiş, üç kapı ile sağlanır. Bu kapılardan ortadaki daha geniş ve yüksektir; lentosu ile söveleri boncuk dizileri şeklinde kabartma motifli bordürlerle süslenmiştir. Naos duvarlarında çatıya ait izler, yapının iki yana eğimli bir çatı örtüsüne sahip olduğunu göstermektedir.

^{Cambazlı Kilisesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Cephe ve Yapı Detayları

Güney cephesinde, alt seviyede kareye yakın dikdörtgen pencere açıklıkları, üst seviyede ise ikili pencere dizileri yer almaktadır. Doğu cephesinde, apsisin üst kısmında yer alan kemerli ikiz pencere açıklığı kısmen korunmuştur. Kuzey cephesi, bölgedeki yoğun yağışlara karşı koruyucu bir önlem olarak sağır bırakılmıştır. Batı cephesi büyük ölçüde yıkılmış olmakla birlikte, güney kısmında lentolu bir açıklık hâlâ gözlemlenebilmektedir. Narteks ile naosu ayıran duvarın batı cephesinde ise lentolu üç kapı ve üst kısımlarında pencereler bulunmaktadır.

^{Cambazlı Kilisesi (Silifke Belediyesi)}

Temenos Alanı ve Diğer Yapılar

Kilisenin çevresi temenos duvarları ile çevrilidir. Avlusunda bir adet sarnıç yer almaktadır. Kilisenin yakın çevresinde kaya mezarları, yazıtlı ve kabartmalı lahitler, mabet tipi anıt mezarlar ve sur duvarları gibi Geç Hellenistik, Roma ve Erken Bizans dönemlerine ait çeşitli kalıntılar bulunmaktadır. Bu yapılar, Cambazlı’nın tarih boyunca önemli bir mezar ve kutsal alan işlevi gördüğünü göstermektedir.