Fransa Başbakanı François Bayrou liderliğinde kurulan azınlık hükümeti, 8 Eylül 2025 tarihinde Ulusal Meclis’te yapılan güven oylamasında yeterli desteği alamamış ve anayasal olarak düşmüştür. Bu gelişme, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ikinci cumhurbaşkanlığı döneminde yaşanan beşinci hükûmet krizi olarak kayda geçmiştir.
Hükümetin Kuruluş Süreci
François Bayrou, 3 Temmuz 2025 tarihinde Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından başbakanlığa atanmıştır. Bayrou, merkez sağ eğilimli MoDem (Demokratik Hareket) partisinin lideri olarak, 2025 yazında Fransa’da yaşanan siyasi krizlerin ardından bir azınlık hükümeti kurma görevini üstlenmiştir. Hükümet, Emmanuel Macron’un partisi Rönesans ve destekleyici grupların parlamentoda salt çoğunluğu kaybetmesi nedeniyle kırılgan bir zemin üzerinde kurulmuştur.
Azınlık hükümeti, merkez partilerin yanı sıra merkez sağ ve merkez sol gruplardan sınırlı dış desteklerle ayakta kalmayı hedeflemiştir. Ancak Ulusal Meclis’teki dengeler, muhalefetteki radikal sol Yeni Halk Cephesi (Nouveau Front Populaire) ve aşırı sağ Ulusal Birlik (Rassemblement National) partilerinin güçlü konumu nedeniyle hükümetin geleceğini belirsiz hâle getirmiştir.
Güven Oylamasının Gerçekleştirilmesi
François Bayrou hükümeti, anayasal takvim doğrultusunda 8 Eylül 2025’te Ulusal Meclis’te güvenoyuna başvurmuştur. Oylama, muhalefet partilerinin hükümetin ekonomi, göç ve sosyal politikalarına karşı sert eleştirileri eşliğinde gerçekleştirilmiştir.
Oylamada 577 sandalyeli Ulusal Meclis’te hükümet lehine çıkan oylar, güvenoyu için gereken salt çoğunluğa ulaşamamıştır. Sol ve sağ muhalefet blokları, hükümete karşı oy kullanmıştır. Hükümetin düşmesi, mecliste alkışlı protestolar ve karşılıklı sloganlarla karşılanmıştır.
Siyasi Yansımalar ve Anayasal Süreç
Güvenoyunun kaybedilmesinin ardından Başbakan Bayrou istifasını Cumhurbaşkanı Macron’a sunmuştur. Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, anayasal takvim doğrultusunda yeni başbakan ataması için danışmalara başlanacağı duyurulmuştur. Macron’un önünde üç anayasal seçenek olduğu değerlendirilmiştir:
- Yeni bir başbakan atayarak başka bir azınlık hükümeti kurmaya çalışmak,
- Ulusal Meclis’i feshederek erken genel seçim kararı almak,
- Geniş tabanlı bir uzlaşı hükümeti kurarak yeni bir çoğunluk arayışı başlatmak.
Mevcut Durum ve Senaryolar
Başbakan François Bayrou’nun istifasıyla birlikte Fransa’da yürütme geçici olarak görevini sürdürmektedir. Cumhurbaşkanı Macron, anayasal yetkileri çerçevesinde en geç birkaç hafta içinde yeni başbakan adayını açıklamak zorundadır.
Siyasi analizlerde, güvenoyu krizinin Macron’un siyasi gündemine önemli ölçüde darbe vurduğu, özellikle emeklilik reformu ve göç politikalarında planlanan değişikliklerin ertelenebileceği belirtilmiştir. Fransız kamuoyunda ise hükümet krizinin ardından Macron’un liderlik biçimi, merkez siyasetin sürdürülebilirliği ve parlementer denge yeniden tartışmaya açılmıştır.