Gaziantep lebeniye çorbası; süzme yoğurt, koyun kıyması, nohut ve pirinçle hazırlanan, Gaziantep mutfağına özgü geleneksel bir çorbadır. “Gaziantep Lebeniye Çorbası / Antep Lebeniye Çorbası” adıyla 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle tescillenmiş olan bu ürün, 15 Mayıs 2021 tarihinde coğrafi işaret koruması altına alınmıştır. Tescil işlemi Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiş olup, ürünün coğrafi sınırı Gaziantep iliyle sınırlıdır.

Ayırt Edici Özellikleri

Lebeniye çorbasının ayırt edici yönü, kullanılan malzemelerin niteliği ve üretim metodunun Gaziantep’e özgü ustalıkla uygulanmasıdır. Bu çorba, bölge mutfağında uzun geçmişe sahip olup, çeşitli yemek kitaplarında, tanıtım filmlerinde ve bilimsel yayınlarda yer almıştır. Bu durum, ürünün coğrafi sınırla ün bağı taşıdığını göstermektedir.

Üretim Metodu

Çorbanın temel bileşenleri süzme yoğurt, koyun kıyması, nohut, pirinç, yumurta, zeytinyağı, sadeyağ, kuru nane ve karabiberdir. Üretim süreci şu şekilde özetlenebilir:

• Kıyma kavrulur; üzerine yıkanmış pirinç, tuz, önceden haşlanmış nohut ve su eklenerek kaynatılır.
• Ayrı bir tencerede süzme yoğurt, yumurta ve zeytinyağı hafif ateşte pişirilir; bu karışım kıymalı karışıma yavaşça eklenir.
• Sadeyağda kızdırılan kuru nane ve karabiber, çorbanın üzerine gezdirilerek sıcak servis edilir.

Malzeme miktarları belirli aralıklarda tanımlanmıştır ve üretim süreci yerel ustalık gerektirir.

Coğrafi Sınır ve Üretim Koşulları

Gaziantep lebeniye çorbasının üretimi, yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde gerçekleştirilebilir. Bu koşul, ürünün geleneksel bilgi ve beceriye dayalı üretim metodunun korunması amacıyla getirilmiştir. Üretimin tüm aşamaları coğrafi sınır içinde yapılmalıdır.

Denetim

Ürünün üretimi ve pazarlanması, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda yürütülen denetimlerle kontrol altındadır. Denetim mercii; Belediye, Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’nden uzman temsilcilerden oluşur. Denetimler yılda en az bir kez, gerektiğinde veya şikâyet üzerine yapılır. Denetim kriterleri arasında malzeme uygunluğu, üretim metoduna sadakat, ürün görünümü ve mahreç işareti kullanımının doğruluğu yer alır.

Kullanım Biçimi

"Gaziantep Lebeniye Çorbası / Antep Lebeniye Çorbası" ibaresi ve mahreç işareti amblemi, ürünün ambalajı veya doğrudan ürün üzerinde yer almalıdır. Bu mümkün değilse, işletme içinde kolayca görülebilecek şekilde sergilenmelidir.