Kazakistan Bağımsızlık Günü, Kazakistan Cumhuriyeti’nin Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecinde 16 Aralık 1991 tarihinde bağımsızlığını resmen ilan etmesini anmak amacıyla kutlanan millî bayramdır. Bu tarih, Kazakistan Yüksek Konseyi’nin (Parlamento) ülkenin egemenliğini ve devlet bağımsızlığını hukuken onayladığı gün olarak kabul edilmektedir. Bağımsızlık Günü, ülkede resmî tatil statüsüne sahiptir ve her yıl 16 Aralık tarihinde devlet düzeyinde törenler ve çeşitli etkinliklerle anılmaktadır.

Bağımsızlık Günü, Kazakistan tarihinde devlet egemenliğinin yeniden tesis edildiği ve modern Kazak devletinin doğuşunu simgeleyen bir dönüm noktasıdır. Bu tarih, Sovyet döneminin sona ermesiyle birlikte Kazak halkının kendi siyasal kaderini belirleme sürecinin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Resmî söylemde Bağımsızlık Günü; ulusal birlik, egemenlik ve devlet sürekliliğinin sembolü olarak değerlendirilmektedir.

Bağımsızlığa Giden Süreç

Kazakistan, yaklaşık yetmiş yıl boyunca Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin bir parçası olarak varlığını sürdürmüştür. SSCB’nin çözülme sürecinin ardından Kazakistan, bağımsızlığını ilan eden 15 eski Sovyet cumhuriyetinden biri olmuştur. Bağımsızlık ilanıyla birlikte Kazakistan, Orta Asya’da yeni bir egemen devlet olarak uluslararası sistemde yerini almış; siyasi, ekonomik ve toplumsal dönüşüm sürecine girmiştir.

Hukuki ve Siyasal Çerçeve

Bağımsızlık kararının ardından Kazakistan, devlet egemenliğini ve anayasal düzenini oluşturma sürecine girmiştir. 1991 sonrası dönemde devlet başkanlığı sistemi tesis edilmiş; yasama yetkisi iki kanatlı parlamento (senato ve meclis) aracılığıyla yürütülmeye başlanmıştır. Bağımsız Kazakistan, demokratik, laik ve hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde yapılandırılmıştır. Devletin siyasi sistemi ve idari yapısı, bağımsızlık sonrasında kabul edilen anayasal düzenlemelerle şekillenmiştir.

Bağımsızlık Günü’nün Ulusal Statüsü ve Anma Biçimleri

Kazakistan’da Bağımsızlık Günü, millî bayram olarak kabul edilmekte ve resmî törenlerle anılmaktadır. Başkent Astana başta olmak üzere ülke genelinde devlet erkânının katılımıyla törenler düzenlenmekte, anma programları gerçekleştirilmektedir. Bağımsızlık sürecinde hayatını kaybedenler için özellikle Almatı’da anma törenleri yapılmakta, bağımsızlık anıtlarına çelenkler bırakılmaktadır.

^{Bağımsızlık Kurbanlarını Anma Töreni (AA)}

Bağımsızlık Sonrası Devletleşme Süreci

Bağımsızlığın ardından Kazakistan, kısa sürede egemen bir devlet olarak kurumsal yapısını oluşturmaya yönelmiştir. Ülke, 2,7 milyon km² yüz ölçümüyle dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesi olarak kayıtlara geçmiştir. Bağımsızlık süreciyle birlikte başkent önce Almatı, daha sonra Astana olarak belirlenmiş; Astana, bağımsız Kazakistan’ın siyasi ve idari merkezi hâline gelmiştir.

^{Kazakistan'ın Başkenti Astana (AA)}

Uluslararası Tanınma ve İlişkiler

Kazakistan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke Türkiye olmuştur. Bu durum, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin temelini oluşturmuş ve bağımsızlık sonrası dönemde siyasi, ekonomik ve kültürel iş birliklerinin gelişmesine zemin hazırlamıştır. Bağımsız Kazakistan, uluslararası ve bölgesel kuruluşlara üye olmuş; Orta Asya’da siyasi istikrar ve diplomatik arabuluculuk faaliyetleriyle öne çıkan bir devlet hâline gelmiştir.