Kitel, Anadolu’nun bazı bölgelerinde yaygın olarak tüketilen geleneksel bir yemektir. Bulgur ve kıyma gibi temel malzemelerin bir araya gelmesiyle hazırlanır.
Tarihçe ve Köken
Kitel’in kökeni, Anadolu’nun bulgur kullanımının yaygın olduğu kırsal bölgelerine dayanır. Geleneksel olarak elde oyularak şekillendirilir. Bugün ise daha pratik yöntemlerle yapılabilen bir tarif haline gelmiştir. Farklı yörelerde benzer yemekler bulunmakla birlikte, Kitel kendine özgü iç harcı ve pişirme tarzı ile diğerlerinden ayrılır.
Kitel (Siirt Belediyesi )
Malzemeler
- 1 kg kitellik bulgur (sever kitel)
- Tuz ve su (hamuru yoğurmak için)
- 3 adet kuru soğan
- 750 gr orta yağlı kıyma
- ¾ su bardağı pirinç
- 100 gr margarin
- 1 yemek kaşığı dolusu reyhan
- 2 tatlı kaşığı tuz
- ½ tatlı kaşığı karabiber
Yapılışı
- Pirinçleri Haşlayın: Küçük bir tencereye pirinci yıkayıp koyun, üzerine su ilave ederek haşlanıncaya kadar pişirin. Haşlanan pirinçleri soğuması için bir kenara alın.
- İç Harcı Hazırlayın: Geniş bir kaba kuru soğanları rendeleyin ve suyunu sıkın. Üzerine kıyma, reyhan, tuz, margarin, karabiber ve soğumuş pirinci ekleyin. Tüm malzemeleri iyice yoğurarak iç harcı hazır hale getirin.
- Hamuru Yoğurun: Yumuşamış kitellik bulguru geniş bir kapta iyice yoğurun. Hamur kıvamına gelene kadar yoğurma işlemine devam edin. Eğer hamur çok sert olursa, azar azar su ekleyerek yumuşatabilirsiniz.
- Hamuru Şekillendirme: Yoğurduğunuz hamurdan cevizden biraz büyük bezeler koparın. Hamurun kurumaması için üzerine nemli, temiz bir bez örtün. Geleneksel olarak Kitel elde oyularak şekillendirilse de, bu yöntem herkes için zor olabilir. Bu yüzden daha pratik bir yöntemle devam edeceğiz:
- Kopardığınız bezelerden iki tanesini merdane yardımıyla ince bir şekilde açın.
- Açtığınız hamurlardan birinin ortasına bolca iç harçtan (yaklaşık bir yemek kaşığı) koyun.
- Diğer açtığınız hamuru üzerine kapatın ve geniş ağızlı bir bardakla kesin. Kenarlarını parmak uçlarınızla bastırarak açılmamasını sağlayın.
- Kestikten sonra kenarlardan artan hamurları atmayın, tekrar yoğurup kullanabilirsiniz.
- Bu işlemi tüm hamur bitene kadar tekrarlayın.
Pişirme Aşaması: Büyük ve derin bir tencereye su doldurun, içine biraz tuz ve birkaç damla sıvı yağ ekleyin. Su kaynadıktan sonra Kitelleri tek tek tencereye atın. Tencereye sığdığı kadar Kitel koyabilirsiniz.
- Kitelleri attıktan sonra arada delikli bir kaşıkla karıştırın ki dibine yapışmasın.
- Pişen Kiteller suyun yüzeyine çıkar ve suyun üzerinde köpükler oluşur. Bu, piştiklerinin işaretidir.
- Pişen Kitelleri delikli kevgirle alın ve kalanları pişirmek için tencereye eklemeye devam edin.
Kitel (Siirt Belediyesi )
Servis ve Tüketim
- Kitel genellikle sıcak olarak servis edilir ve yanında ayran ile sunulur. Yöresel sofralarda hem günlük yemek olarak hem de misafir ağırlamada tercih edilen bir lezzettir.
Kitel (Siirt Belediyesi )
Kültürel Önemi
Kitel, Türk mutfağında sadeliği ve erişilebilir malzemeleriyle öne çıkar. Bulgurun besleyici özelliği ve kıymanın lezzetiyle birleşen bu yemek, Anadolu’nun tarım ve hayvancılık kültürünü yansıtır. Geleneksel tariflerin modern mutfaklara uyarlanmasıyla, Kitel günümüzde de yaygınlığını korumaktadır.
