Adana aşlama, Adana iline özgü geleneksel bir alkolsüz içecektir ve meyan kökü (Glycyrrhiza glabra) liflerinin içme suyu ve kalıp buzla demlenip süzülmesiyle elde edilir. Katkı maddesi içermeyen bu içecek, günlük olarak hazırlanır ve soğuk, köpüklü biçimde servis edilir. Aşlamacılar tarafından taşınan özel güğüm, bardaklık, ibriğe bağlı su ve pirinç taslar ile sokakta geleneksel kıyafetle sunulur. Aşlamanın hazırlanışı, belirli oranlarda su ve meyan kökü kullanımı ile dikkatli süzme ve seyreltme işlemlerini içerir.
Tarif/Üretim Yöntemi
Adana aşlamanın hazırlanışı belirli bir ustalık ve dikkat gerektirir. Terbiye edilmiş 1 kilogram meyan kökü lifi, büyük bir kapta birkaç kez içme suyu ile yıkanarak rengini bırakması sağlanır. Ardından üzerine 10 litre içme suyu ilave edilir ve karışım iki saat süreyle bekletilir. Bekletilen liflerin üzerine kalıp buz eklenir ve ardından süzme işlemine geçilir. Bu süreçte kovanın musluğuna sünger takılır ve süzme işlemi yavaş bir biçimde gerçekleştirilir. Elde edilen koyu renkli meyan özü, 5 litre soğuk suyla seyreltilerek içilmeye hazır hale getirilir. Bu tarifle yaklaşık 50 bardak Adana aşlama elde edilmektedir.
Soğuk servis edilen bu içeceğin kıvamı, lezzeti ve serinletici özelliği, içine konulan kalıp buzlar ile desteklenir. Ortalama olarak 15 litre aşlamaya yaklaşık 8 kilogram buz ilave edilir. Aşlama yalnızca taze olarak üretilir ve aynı gün tüketilir.
Sunum ve Geleneksel Servis Takımı
Adana aşlamanın sunumu, yöreye özgü geleneksel bir hizmet tarzını da içermektedir. Aşlamacılar, geleneksel bir kıyafet giyerek özel tasarlanmış bir servis takımı kullanırlar. Bu takım; aşlamacının sırtında taşıdığı metal güğüm, beline bağladığı bardaklık, bir elinde bardak yıkamak için kullandığı su dolu ibrik ve diğer elinde birbirine vurularak ses çıkaran iki pirinç tastan oluşur. Pirinç tasların çıkardığı ses, aşlamacının çevrede duyurulmasına hizmet eder. Servis sırasında bardak güğümden doldurulurken içeceğin köpürmesi, tüketici açısından tercih edilen bir özelliktir.
Coğrafi Sınır ve Üretim Koşulları
Adana aşlamanın üretimi yalnızca Adana ili sınırları içinde gerçekleştirilebilir. Üretim süreci, ustalık becerisi ve yerel bilgi birikimi gerektirdiği için coğrafi sınırla güçlü bir ün bağına sahiptir. İçeceğin hazırlanışı ve sunumu geleneksel yöntemlere sıkı sıkıya bağlıdır ve bu durum tescil gerekçesini oluşturan ayırt edici nitelikler arasındadır.
Denetim ve Koruma
Adana aşlamanın coğrafi işaret kapsamındaki üretimi, Adana Ticaret Odası koordinasyonunda oluşturulan altı kişilik bir denetim merci tarafından izlenmektedir. Bu kurul; Adana Ticaret Odası (2 üye), Adana Lokantacılar ve Kebapçılar Odası, Adana Büyükşehir Belediyesi, Seyhan İlçe Belediyesi ve Adana İl Tarım ve Orman Müdürlüğü temsilcilerinden oluşur. Denetimler yılda en az bir kez düzenli olarak yapılır ve ihtiyaç hâlinde ya da şikâyet durumunda tekrarlanabilir. Denetimlerde; meyan kökü ve su oranı, kullanılan buz kalıpları, geleneksel kıyafet ve servis takımı gibi unsurlar kontrol edilir. Ayrıca, kamu ya da özel kurumlarla iş birliği yapılabilir ya da bu kurumlardan hizmet alınabilir.
Etiketleme ve Kullanım Biçimi
Adana aşlama ürünlerinde ve ambalajlarında "Adana Aşlama" ibaresi ile mahreç işareti ambleminin kullanılması zorunludur. Eğer ambalaj veya ürün üzerinde bu ibare ve amblem kullanılamıyorsa, söz konusu işaretler işletme içerisinde görünür şekilde bulundurulmalıdır.


