Albert Ellis, 20. yüzyılda bilişsel davranış terapilerinin gelişiminde etkili olmuş bir psikologdur. Rasyonel Duygusal Davranış Terapisi’nin (REBT) kurucusudur. Ellis'in geliştirdiği model, bireylerin düşünce biçimleriyle duygusal tepkileri arasındaki ilişkiyi vurgulayan ve psikoterapi alanında bilişsel yaklaşımların temellerini oluşturan bir yöntemdir.
Yaşamı ve Eğitimi
Albert Ellis, 27 Eylül 1913 tarihinde Pittsburgh, Pensilvanya’da doğdu. Ailesiyle birlikte çocuk yaşta New York’a taşındı. Çocukluk döneminde geçirdiği böbrek hastalığı nedeniyle uzun süre hastanede kalması, kitaplara yönelmesine ve gözlem yeteneğinin gelişmesine katkı sağladı. Ailesindeki ayrılmaların da etkisiyle insan davranışlarına yönelik ilgisi arttı.
1934 yılında New York Şehir Üniversitesi’nden işletme alanında mezun oldu. Bir süre ticaretle ilgilendikten sonra müzik ve edebiyat alanlarında kariyer yapmayı denedi. 1942 yılında Columbia Üniversitesi’nde klinik psikoloji yüksek lisansına başladı ve 1943 yılında mezun oldu. 1947’de doktorasını tamamladıktan sonra psikoloji alanındaki çalışmalarına yöneldi.
Psikoloji Kariyeri
Ellis, 1940’lı yıllarda çeşitli klinik ve eğitim kurumlarında çalıştı. Başlangıçta psikanaliz yöntemine yönelmiş, Karen Horney grubunda psikanalist Charles Hulbeck ile çalışmıştır. Ancak terapi sürecinin uzunluğu ve danışanların değişiminde sınırlı etki gözlemlemesi üzerine bu yönteme dair eleştiriler geliştirmiştir.
1950’li yıllarda bireylerin irrasyonel inançlarının psikolojik sıkıntılara yol açtığı fikrine odaklandı. Antik Stoacı filozoflardan (özellikle Epiktetos ve Marcus Aurelius) etkilenerek bireylerin düşünce sistemleri üzerine çalışan bir yaklaşım geliştirdi.r aradı ve Karen Horney grubunda Charles Hulbeck ile çalışarak psikanalist olarak nitelendi.
Albert Ellis (Columbia University Library)
Rasyonel Duygusal Davranış Terapisi (REBT)
1957 yılında “Rasyonel Terapi” adını verdiği yaklaşımı tanıttı. Bu terapi biçimi daha sonra “Rasyonel Duygusal Davranış Terapisi” (REBT) adını aldı. REBT, bireylerin irrasyonel ve işlevsiz inançlarını tanıyarak bunları rasyonel ve işlevsel düşünce kalıplarıyla değiştirmeye odaklanır. Terapi süreci aktif müdahaleler, bilişsel yeniden yapılandırma ve davranışsal alıştırmaları içerir.
Kurumsal Çalışmaları ve Yayınları
Ellis, 1959 yılında New York’ta Albert Ellis Enstitüsü’nü kurdu. Enstitü, REBT eğitimi ve uygulamaları üzerine faaliyet göstermektedir. Ellis, bu kurumda 2007’deki ölümüne kadar aktif görev aldı. Kurum günümüzde de psikoterapist yetiştirmeye ve terapi hizmetleri sunmaya devam etmektedir.
Yazılı eserleri arasında hem uzmanlara hem de genel okuyucuya yönelik kitaplar yer almaktadır. Başlıca yayınları şunlardır:
- How to Live with a Neurotic (1957)
- The Art and Science of Love (1960)
- Reason and Emotion in Psychotherapy (1962; 1993’te güncellenmiştir)
- The Myth of Self-Esteem (2005)
Ayrıca, 1965 yılında Carl Rogers ve Fritz Perls ile birlikte katıldığı “Three Approaches to Psychotherapy” adlı video, psikoterapi eğitim materyali olarak yaygın şekilde kullanılmıştır.
Ölümü ve Ardından
Albert Ellis, 24 Temmuz 2007 tarihinde New York’ta hayatını kaybetmiştir. Ölümüne kadar terapi ve eğitim faaliyetlerine devam etmiştir. Geliştirdiği REBT yaklaşımı, bilişsel davranışçı terapilerin gelişiminde temel katkılardan biri olarak kabul edilmekte ve çeşitli ülkelerde psikoterapistler tarafından uygulanmaktadır.
