Erzincan Doğal Kemah Tuzu, Erzincan ilinin Kemah ilçesinde çıkarılan, coğrafi işaretle tescillenmiş yerel bir ürün olup, geleneksel yöntemlerle üretilen doğal kaynak tuzudur. Üretim şekli, mineral yapısı ve bölgesel niteliğiyle öne çıkmaktadır.
Coğrafi Kaynak ve Tescil Süreci
Kemah Tuzu, Erzincan’ın Kemah ilçesinde yer alan doğal tuz kaynaklarından elde edilmektedir. Ürünün coğrafi işaret tescili süreci Erzincan Valiliği ve ilgili yerel yönetimler tarafından yürütülmüş, 2021 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir. Tescil, ürünün geleneksel üretim yöntemi ve doğal bileşenleri ile ayırt edici niteliğini belgelemektedir.
Üretim Süreci ve Geleneksel Yöntemler
Kemah Tuzu, herhangi bir rafinasyon işlemine tabi tutulmaksızın, doğal kaynak sularının buharlaştırılması yoluyla elde edilmektedir. Üretimde makineleşmeden ziyade geleneksel yöntemler tercih edilmekte; kaynak sularının yüzeye çıkarılması, güneş altında buharlaştırılması ve kristalizasyon süreci el işçiliğiyle yürütülmektedir. Üreticiler, özellikle yaz aylarında artan sıcaklıklarda yoğun çalışma temposu sürdürmektedir.

Tuz Çıkaran Bir İşçi (Anadolu Ajansı)
Fiziksel Özellikler ve Kullanım Alanları
Kemah Tuzu, iri taneli, mat beyaz renkli ve doğal mineraller bakımından zengin bir yapıdadır. Sodyum klorür oranı yüksek olup; potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi iz elementler içerir. Rafine edilmeden doğrudan tüketilebilen tuz, mutfak kullanımının yanı sıra salamura, turşu ve yöresel et ürünlerinde tercih edilmektedir.
Yerel Ekonomi ve Üretici Profili
Kemah tuz ocaklarında yapılan üretim, ilçede önemli bir geçim kaynağıdır. Üretimde mevsimlik yoğunluk yaşanmakta, birçok üretici özellikle yaz aylarında bu alanda istihdam edilmektedir. Ürün, Erzincan başta olmak üzere farklı illere pazarlanmakta ve ambalajlanarak satışa sunulmaktadır. Coğrafi işaretin alınmasıyla birlikte markalaşma ve pazarlama olanakları da artmıştır.
Tescil ve Tanıtım Etkisi
Coğrafi işaret tescili, Kemah Tuzu’nun hem yerel hem de ulusal ölçekte tanınırlığını artırmış, ürünün geleneksel yapısının korunmasını ve üretici haklarının güvence altına alınmasını sağlamıştır. Tescil süreci aynı zamanda Erzincan mutfağının zenginliğine ve Kemah ilçesinin yerel üretim kapasitesine dikkat çekmiştir.


