Gaziantep börek çorbası; koyun eti, nohut, süzme yoğurt, yumurta ve “börek” adı verilen kıymalı hamur parçalarıyla hazırlanan, sıcak servis edilen geleneksel bir çorbadır. Üzerine nane ve karabiberle tatlandırılmış kızgın yağ gezdirilerek sunulur. Bu yemek, Gaziantep mutfağının özgün tekniklerini ve malzeme kullanımını yansıtan, coğrafi işaretle tescillenmiş bir üründür.

Coğrafi İşaret ve Koruma

Gaziantep börek çorbası, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işareti türünde 02 Temmuz 2021 tarihinde tescillenmiş ve 20 Temmuz 2020 tarihinden itibaren koruma altına alınmıştır. Tescil sahibi Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’dir. Ürünün coğrafi sınırı Gaziantep iliyle sınırlıdır ve üretim sürecinin tamamı bu sınırlar içinde gerçekleştirilmelidir.

Ayırt Edici Özellikleri

Bu çorbanın ayırt edici yönü, “börek” olarak adlandırılan kıymalı hamur parçalarının hazırlanma biçimidir. Börekler, kavrulmuş koyun kıyması ve soğanla içlendirilmiş hamurun şekillendirilmesiyle elde edilir. İki farklı yöntemle hazırlanabilen bu hamurlar, ya yufka açılarak iç katlanır ve kesilerek şekillendirilir ya da kıyma doğrudan hamura yoğurularak küçük parçalar halinde biçimlendirilir. Her iki yöntemde de hamurlar kurutularak çorbaya eklenmeden önce dayanıklı hale getirilir.

Hazırlanışı

Çorbanın temel bileşenleri şunlardır:

• Kuşbaşı koyun eti ve önceden ıslatılmış nohut, berrak bir et suyunda pişirilir.
• Börekler, kıymalı içle hazırlanıp şekillendirilir ve kurutulur.
• Pişmiş et ve nohut karışımına börekler eklenerek yumuşayıncaya kadar pişirilir.
• Süzme yoğurt, isteğe bağlı yumurta ile ılıtılır ve çorbanın suyuyla alıştırılarak yemeğe eklenir.
• Son aşamada kızdırılmış yağ, nane ve karabiberle tatlandırılarak sıcak servis edilir.

Kültürel Bağlam

Gaziantep börek çorbası, UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na dahil edilen Gaziantep’in zengin mutfak kültürünün bir parçasıdır. Yemeğin ünü, üretim metodunun Gaziantep’e özgü olmasıyla doğrudan ilişkilidir. Bu bağlamda, hem geleneksel tekniklerin korunması hem de yerel mutfak mirasının sürdürülebilirliği açısından önemli bir örnek teşkil eder.

Denetim Süreci

Ürünün üretimi ve sunumu, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda oluşturulan üç kişilik bir denetim mercii tarafından kontrol edilir. Bu kurulda Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odası Birliği’nden uzman üyeler yer alır. Denetimler yılda en az bir kez düzenli olarak yapılır; ayrıca ihtiyaç halinde veya şikâyet üzerine gerçekleştirilebilir. Denetim kriterleri arasında üretim metoduna uygunluk, görünüm ve sunum biçimi ile coğrafi işaret ibaresinin doğru kullanımı yer alır.