İsrail’in Gazze’ye Yönelik Kara Saldırıları (Eylül 2025), 16 Eylül 2025’te başlatılan ve Gazze kentinin tamamının işgalini hedefleyen kara saldırılarıdır. “Gideon Arabaları 2” planı kapsamında yürütülen saldırılar öncesinde, yoğun hava ve topçu bombardımanları ile yerleşim alanları, yüksek katlı binalar ve altyapı ağır tahribata uğratılmıştır. Kara saldırılarının başlamasıyla birlikte siviller kitlesel yerinden edilmeye zorlanmış, çok sayıda kadın ve çocuk hayatını kaybetmiştir.

_{Gazze sınırında İsrail ordusuna ait tank ve zırhlı araç, 16 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Kara Saldırılarının Başlangıcı

İsrail ordusu, 16 Eylül 2025 tarihinde Gazze kentine yönelik geniş çaplı kara saldırılarını başlatmıştır. Açıklamalarda, saldırıların şehrin işgal edilmesi amacıyla yürütüldüğü belirtilmiştir. İlk aşamada iki tümen sahaya sürülmüş, üçüncü tümenin ilerleyen günlerde harekata katılmasının planlandığı kaydedilmiştir. Kara saldırıları Gazze kentinin mahallelerinde başlamış, ardından şehrin diğer bölgelerinin de hedef alınacağı bildirilmiştir.

Başlatılan saldırılar, İsrail ordusu tarafından “Gideon Arabaları 2” kod adıyla duyurulmuştur. Ordunun açıklamalarında, bu planın ikinci aşamasına geçildiği ve hedefin Gazze kentinin tamamen işgal edilmesi olduğu ifade edilmiştir. Kara birliklerinin ilerleyişinin öncesinde, İsrail Gazze’ye haftalar süren yoğun hava ve topçu bombardımanları ile saldırmıştır. Bu süreçte yüksek katlı binalar ve yerleşim alanları hedef alınmış, Gazze’nin en yoğun nüfuslu bölgeleri ağır tahribata uğramıştır.

_{İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları, 15 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 16 Eylül'de kara saldırılarının başladığını ilan etmiştir. Savunma Bakanı Yisrael Katz ise sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada “Gazze yanıyor” ifadesini kullanmış, ordunun kente saldırdığını duyurmuştur.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, saldırıların başlamasından kısa süre önce Kudüs’te Netanyahu ile bir araya gelmiştir. Görüşmelerde, ABD Başkanı Donald Trump’ın kara saldırısına destek verdiği ancak harekatın hızlı biçimde sonuçlandırılmasını istediği aktarılmıştır. ABD’li bir yetkili, “Bu Netanyahu’nun savaşıdır” ifadesiyle saldırının sorumluluğunun tamamen İsrail yönetimine ait olduğunu belirtmiştir.

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ve üst düzey güvenlik yetkilileri, Netanyahu’ya kara saldırılarının daha fazla İsrail askeri kaybına yol açabileceği ve Hamas’ın tamamen yenilgiye uğratılamayacağı yönünde uyarılarda bulunmuştur. İsrail muhalefet lideri Yair Lapid de saldırıları “faydasız” olarak nitelendirmiş, geniş çaplı kara operasyonlarının İsrailli esirlerin hayatını tehlikeye atabileceğini açıklamıştır.

_{İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları, 16 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Saldırılar ve Sivil Kayıplar

16–17 Eylül 2025 tarihlerinde saldırıların yoğunlaşmasıyla birlikte Gazze genelinde 100’den fazla Filistinli yaşamını yitirmiştir. Gazze kentindeki hastanelere en az 86 cenaze getirilmiştir. Gazze Şeridi’nin orta kesiminde 9, güneyinde ise 6 kişi ölmüştür. Hastane kaynakları, hayatını kaybedenler arasında çok sayıda kadın ve çocuğun bulunduğunu bildirmiştir.

Yerinden edilmiş sivillerin sığındığı bölgeler de saldırıların hedefi olmuştur. Bureyc Mülteci Kampı’nda barınma amacıyla kurulan çadırlar bombalanmıştır. Tel el-Hava Mahallesi’nde yerinden edilenlerin bulunduğu Ummul Kura Okulu vurulmuş, burada ölü ve yaralılar kaydedilmiştir. Gazze’nin farklı bölgelerinde yerinden edilenlerin barındığı diğer okul ve çadırların da hedef alındığı belirtilmiştir.

Kentin güneyindeki Sabra Mahallesi’nde bir eve düzenlenen saldırıda 4 kişi yaşamını yitirmiştir. Batıda bulunan Şati Mülteci Kampı’nda bir evin vurulması sonucu çoğu kadın ve çocuk olmak üzere çok sayıda sivil yaralanmıştır. Şeyh Rıdvan Mahallesi’nde Hamame Okulu çevresi bombardımanla hedef alınmıştır. Aynı mahalledeki Birket bölgesinde evler patlayıcı yüklü robotlarla havaya uçurulmuştur. Ayrıca insansız hava araçlarının sivil alanlara ateş açtığı rapor edilmiştir.

_{İsrail’in saldırıları nedeniyle Gazze’de zorunlu göç, 16 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Zorunlu Göç ve İnsani Durum

İsrail ordusu, Gazze kentinde başlattığı kara saldırılarının hemen öncesinde sivillere kenti terk etmeleri yönünde çağrılarda bulunmuştur. Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, Raşid Caddesi üzerinden güneye doğru göç edilmesini istemiştir ve Filistin halkını zorunlu göçe maruz bırakmıştır. Bu çağrılar sosyal medya hesapları üzerinden de tekrarlanmıştır.

Gazze’de kıtlık durumu, Birleşmiş Milletler Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC) tarafından 22 Ağustos 2025’te ilan edilmiştir. Açıklamalara göre, Eylül sonuna kadar kıtlık Deyr el-Belah ve Han Yunus bölgelerine de yayılabilecektir. Gazze’de 7 Ekim 2023’ten 16 Eylül 2025'e kadar açlıktan ölenlerin sayısı 428’e yükselmiştir; bunların 146’sı çocuktur. Ağustos ayından Eylül ortasına kadar geçen sürede ise 150 kişinin açlıktan öldüğü bildirilmiştir. Ölenler arasında 31 çocuk bulunmaktadır.

UNICEF, Gazze Şeridi’nde yaklaşık 26 bin çocuğun akut yetersiz beslenme tedavisine ihtiyaç duyduğunu açıklamıştır. UNICEF Sözcüsü Tess Ingram, yarım milyondan fazla çocuğun savaş nedeniyle travmatize olduğunu ve yerinden edilmeye zorlandığını belirtmiştir. Bu çocukların çoğu “sözde insani bölgeler” olarak nitelendirilen geçici çadır alanlarına yönlendirilmiştir.

_{İsrail’in saldırıları nedeniyle Gazze’de zorunlu göç, 16 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Uluslararası Tepkiler

Türkiye’nin Tepkileri

Türkiye Dışişleri Bakanlığı da saldırılarla ilgili bir açıklama yapmış ve Gazze kentini hedef alan kara saldırısını “soykırım planlarının yeni aşaması” olarak nitelendirmiştir. Bakanlık, saldırıların Gazze’deki en az bir milyon sivil için güvenli bölgelerin yok edilmesine yol açtığını, yüzbinlerce kişinin yeniden yerinden edilmesine neden olacağını ve insani durumun daha da kötüleşeceğini ifade etmiştir. Açıklamada ayrıca İsrail’in ateşkese yanaşmadığı ve uluslararası toplumun sorumluluk üstlenmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, sosyal medya platformu NSosyal üzerinden yaptığı açıklamada saldırıları “soykırımın yeni kanlı aşaması” olarak tanımlamış ve uluslararası toplumu acil harekete geçmeye çağırmıştır. Duran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi başta olmak üzere tüm uluslararası mekanizmaların derhal ateşkesi sağlaması, saldırıların durdurulması ve İsrail’in uluslararası hukuk önünde hesap vermesi gerektiğini belirtmiştir.

Mısır ve Ürdün’ün Tepkileri

Mısır Dışişleri Bakanlığı, kara saldırılarının genişletilmesini “ağır bir tırmanma” ve “uluslararası insancıl hukukun açık ihlali” olarak tanımlamıştır. Bakanlık, saldırıların “sorumsuzca” olduğunu ve Filistin toprakları ile bölge için felaket sonuçlar doğurabileceğini bildirmiştir. Açıklamada, uluslararası toplumun hareketsiz kalmasının “suçlar ve soykırım” karşısında sorumluluk doğurduğu ifade edilmiştir.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı ise saldırıların genişletilmesini “uluslararası hukuk ve insancıl hukukun açık ihlali” olarak nitelendirmiştir. Bakanlık Sözcüsü Fouad Mijalli, İsrail’in sahada yeni fiili durum yaratma çabalarının reddedildiğini ve Filistinlilerin zorla yerinden edilmesine karşı çıkıldığını açıklamıştır. Ayrıca Ürdün, saldırıların hem Gazze’de hem de Batı Şeria’da yeni bir şiddet döngüsüne yol açabileceği ve bölgesel güvenliği tehdit edebileceği uyarısında bulunmuştur.

Kanada, Fransa ve İtalya’nın Tepkileri

Kanada Dışişleri Bakanlığı, Gazze’deki kara saldırılarını “dehşet verici” (horrific) olarak tanımlamış ve saldırıların insani krizi derinleştirdiğini belirtmiştir. Açıklamada, saldırıların esirlerin serbest bırakılmasını da tehlikeye attığı ifade edilmiştir. Kanada, kalıcı ateşkesin sağlanması, insani yardımların engelsiz şekilde ulaştırılması ve tüm esirlerin serbest bırakılması çağrısı yapmıştır.

Fransa Dışişleri Bakanlığı, İsrail’e “yıkıcı kampanyayı” sona erdirmesi çağrısında bulunmuştur. Açıklamada saldırıların artık “herhangi bir askeri mantığının kalmadığı” ve müzakerelere geri dönülmesi gerektiği belirtilmiştir.

İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ise İsrail’in Gazze’deki kara saldırılarına karşı olduklarını açıklamış ve siviller için ciddi riskler doğduğunu belirtmiştir. Tajani, ateşkese ulaşmak için diplomatik çabaların hızlandırılmasının zorunlu olduğunu vurgulamıştır.

İskoçya ve Birleşik Krallık’a Yönelik Çağrı

İskoçya Birinci Bakanı John Swinney, Birleşik Krallık hükümetine İsrail’e yönelik yaptırımlar uygulama çağrısı yapmıştır. Swinney, İsrail’in Gazze’de işlediği fiilleri “soykırım” olarak nitelendirmiş ve sessizliğin ya da hareketsizliğin kabul edilemeyeceğini belirtmiştir. Açıklamada, son BM raporlarının ve Gazze’deki yoğun saldırıların Birleşik Krallık için bir uyarı niteliğinde olması gerektiği vurgulanmıştır.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Açıklamaları

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze’deki saldırıları “dehşet verici” (horrendous) olarak tanımlamıştır. Guterres, İsrail’in eylemlerini soykırım olarak nitelendirmenin kendi yetkisinde olmadığını, bu tür tanımlamaların Uluslararası Adalet Divanı gibi yargı organlarına ait olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte, Gazze kentinde yaşananları “sistematik yıkım” olarak tarif etmiş ve “benzeri görülmemiş sivil kayıplar” yaşandığını ifade etmiştir.

Uluslararası Hukuk ve Raporlar

BM Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu Raporu

Birleşmiş Milletler Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu, İsrail’in Gazze’de işlediği fiilleri soykırım kapsamında değerlendirmiştir. Komisyonun raporuna göre, İsrail, Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde tanımlanan beş fiilden dördünü işlemiştir. Bunlar; (1) Filistinlilerin öldürülmesi, (2) ciddi bedensel veya zihinsel zarara uğratılması, (3) Filistin halkının yaşam koşullarının kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasına yol açacak şekilde düzenlenmesi ve (4) doğumların engellenmesine yönelik tedbirlerdir. Komisyon raporunda, bu eylemlerin uluslararası hukuka aykırı olduğu vurgulanmıştır.

BM Uzmanlarının Değerlendirmeleri

BM uzmanları, Gazze kentinde yürütülen kara saldırılarının engelli bireyler açısından “kıyamet senaryosu” niteliğinde olduğunu belirtmiştir. Açıklamalarda, hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin yıkıntılar arasında sürünmek zorunda kaldığı ve barınakların erişilebilir olmadığı ifade edilmiştir. Uzmanlar, engelli kişilerin açlık, susuzluk, yaralanma, şiddet ve istismara maruz kalma risklerinin son derece yüksek olduğunu açıklamıştır. Ayrıca, İsrail’in işgalci güç sıfatıyla, Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme başta olmak üzere uluslararası yükümlülüklerini ihlal ettiği vurgulanmıştır.