Istlada Antik Kenti, günümüze ulaşan özgün mezar mimarisiyle dikkat çeken, Likya’nın küçük ölçekli ancak etkileyici kentlerinden biridir. Antalya ili Demre ilçesine bağlı Kapaklı Mahallesi sınırlarında yer alan kent kalıntıları; Kapaklı, Hoyran ve Hayıtlı mevkilerine dağılmış durumdadır. Kent, özellikle kaya mezarları, lahitleri ve kabartmalı mezar anıtlarıyla öne çıkmaktadır.

^{Istlada Antik Kenti (Kültür Portalı)}

Tarihçe

Istlada ismi, antik kente ait çeşitli yazıtlarda açık şekilde okunabilmektedir. Kent, Likya Birliği içinde yer almış ve çevresindeki Apollonia, Aperlai, Phellos ve İsinda gibi kentlerle birlikte bölgesel tarihi paylaşmıştır. Kentin tarihi en azından M.Ö. 4. yüzyıl başlarına kadar indirilebilmektedir. Yazıtlar ve kabartmalar, bu erken tarihlemenin en önemli kanıtlarıdır. Istlada, Likya döneminin ardından sırasıyla Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde de yerleşim görmüştür.

Yerleşim ve Savunma Yapıları

Istlada, küçük bir beyin hüküm sürdüğü, surlarla çevrili kale formunda bir yerleşim izlenimi vermektedir. Kentin surları akropolün doğu ve batı yönlerinde uzanır. Doğu ucuna yakın bir noktada yer alan kapı, kale içine giriş sağlamakta olup hemen batısında bu kapıyı kontrol amaçlı yapılmış bir yapı kalıntısı yer almaktadır. Yerleşimde, su ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak yerli kayaya açılmış kanalcıklarla desteklenen sarnıç ve kuyular da tespit edilmiştir.

^{Istlada Antik Kenti (Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)}

Hoyran Anıtı

Istlada’nın en tanınmış yapılarından biri Kapaklı Köyü’nde bulunan ve “Hoyran Anıtı” olarak adlandırılan kabartmalı mezardır. Ana kayanın yontularak ev tipi mezara dönüştürüldüğü bu anıt, M.Ö. 4. yüzyıla tarihlenmektedir. Alınlığın ortasında mezar sahibi, eşi ve oğlu tasvir edilmiştir. Çok basık gotik alınlığın altındaki frizde yer alan sahnede; divan üzerinde uzanan mezar sahibinin ayakucunda askerler, başucunda ise oğlu, kızı, eşi ve diğer kadın figürlerinden oluşan bir grup yer almakta, bu figürler törene iştirak edenleri temsil etmektedir. Anıtın akroterlerinde dışa dönük şekilde sfenks tasvirleri bulunmaktadır. Mezarın üzerinde Likya alfabesi ile kazınmış bir yazıt da yer almaktadır.

^{Istlada Antik Kenti (Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)}

Mezar Yapıları

Akropolün doğu ve kuzey kesimleri; kaya mezarları, lahitler ve stel formundaki tek blok mezarlarla doludur. Lahitlerin büyük çoğunluğu tipik Likya lahdi formunda olup kaide, sanduka ve kapaktan oluşmaktadır. Aralarına yerleştirilen steller ve mezar yapıları, kireçtaşı kullanılarak inşa edilmiştir. Kaya mezarları Klasik Çağ’a, lahitlerin tamamı ise Roma dönemine tarihlenmektedir.

Süslemeler ve Simgeler

Istlada’da bulunan mezarlardan biri, üzerindeki kuş kabartmaları nedeniyle “horozlu ve güvercinli mezar” olarak bilinmekte olup M.Ö. 4. yüzyıl başlarına tarihlenmektedir. Bir diğer dikkat çekici örnek ise tek parça bloktan oluşan, üzerinde ayakta bir savaşçı kabartması bulunan stel tarzı mezar anıtıdır. Bu anıt, kaya mezarları kompleksinin önünde konumlanmıştır.