Kefken Adası, Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında, Kocaeli’nin Kandıra ilçesine bağlı Kefken beldesi açıklarında yer alan, üzerinde insan yerleşimi bulunan tek Karadeniz adasıdır. Yaklaşık 110 bin metrekare (52 dönüm) büyüklüğündeki ada, doğal ve tarihi değerleriyle 1. derece sit alanı olarak koruma altındadır.
Kefken Adası - (Kültür Portalı)
Coğrafya ve Doğal Özellikler
Kefken Adası, Kandıra’ya yaklaşık 0,8 km mesafede, Karadeniz’in falezli kıyılarının hemen önünde konumlanmıştır. Batısında geniş bir balıkçı barınağı bulunur. Ada, Cebeci’den teknelerle 8-10 dakikada ulaşılabilmektedir. Etrafı sığ sularla çevrili olması nedeniyle amatör sualtı avcılığı için popüler bir bölgedir; zıpkınla levrek ve kefal avcılığı yapılır. Ayrıca adanın yakınlarındaki sahillerde doğal plajlar ve koylar (Kapri, Midye koyları) bulunur.
Tarihçe
Kefken ve adası, tarih öncesi dönemde epi-paleolitik çağdan itibaren yerleşim görmüştür. Bölge tarih boyunca pek çok medeniyetin egemenliğine girmiştir:
- Bithynler: Bölgeye “Tynias” adını vermiş, Helenistik kültür etkisi görülmüştür.
- Roma Dönemi: MÖ 74 yılında bölge Roma egemenliğine girmiş, ada “Apollonia” olarak anılmıştır.
- Bizans Dönemi: “Daphnousia” ya da “Thallusa” adlarıyla bilinmiş, 1200’lü yıllarda Bizans’a bağlı piskoposluk merkezi olmuştur.
- Ceneviz Dönemi: Karadeniz’de önemli bir koloni olan ada, “Finogonya” adıyla anılmıştır. Cenevizler, adada kaleler ve surlar inşa etmiş, limanı ticari açıdan güçlendirmiştir.
- Osmanlı Dönemi: 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı egemenliğine geçmiş, Kandıra kazasına bağlı bir yerleşim yeri olmuştur. Osmanlılar, Kefken Limanı’nı Tersane-i Amire’nin kereste ve gemi malzemesi temini için kullanmış ve adada tersane faaliyetleri yürütmüştür. Ayrıca Osmanlı döneminde ada çevresinde askeri denetimler artırılmıştır.
Kültürel ve Mimari Miras
Adada Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinden kalan mimari kalıntılar, surlar ve 40’a yakın antik su kuyusu bulunmaktadır. Cenevizler tarafından inşa edilmiş kalenin kalıntıları ziyaretçilerin ilgisini çeker. Ayrıca adada Osmanlı dönemine ait bazı kültürel eserler ve taş ocağı kalıntıları da mevcuttur. Kandıra ve Kefken bölgesinde 19. yüzyıla kadar devam eden tersane faaliyetleri, bölgenin denizcilik açısından önemini artırmıştır.
Kefken Adası - (Kültür Portalı)
Günümüzde Kefken Adası ve Çevresi
Kefken Adası halen kıyı emniyeti amaçlı kullanılsa da turizme açılması beklenmektedir. Ada üzerinde sadece Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün deniz kontrol merkezi bulunmaktadır. Babadan kalma bir evde yaşayan ve balıkçılıkla geçimini sağlayan bir aile de adada yaşamaktadır. Kefken ve çevresi, doğal güzellikleri, Pembe Kayalar olarak bilinen manzarası, koyları ve zengin çam ormanları ile Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biridir. Bölge, doğal yapısı ve tarihi kalıntılarıyla doğa fotoğrafçılarının, amatör olta balıkçılarının ve doğaseverlerin ilgi odağıdır.
Kefken Adası - (Kültür Portalı)
Ulaşım
Kandıra’ya 18 km, Sakarya’ya 55 km, İzmit’e 64 km ve İstanbul’a yaklaşık 165 km uzaklıktadır. Bölgeye kara yoluyla ve Karadeniz üzerinden deniz ulaşımı sağlanmaktadır.
