Şanlıurfa Ağzı Yumuk, Şanlıurfa mutfağına özgü, geçmişi eskiye dayanan geleneksel bir hamur işidir. Tüm üretim aşamalarının Şanlıurfa ili sınırları içinde gerçekleştirilmesi gereken bu ürün, 2 Ağustos 2022 tarihinde 1184 tescil numarası ile mahreç işareti olarak tescillenmiştir.
Şanlıurfa Ağzı Yumuk (Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi)
Malzemeler
Hamur İçin
- 1 kg buğday unu
- 100 g yoğurt
- 30 g sade yağ (Şanlıurfa Sadeyağı)
- 5 g tuz
- 5 ml limon suyu
- 200 ml su
İç Harç İçin
- 1 kg yağsız kuzu kıyma
- 2 orta boy kuru soğan
- 5 g karabiber
- 90 g sade yağ (Şanlıurfa Sadeyağı)
- 8 g tuz
Kızartma İçin
- 700 ml ayçiçek yağı
Yapılışı
Ağzı Yumuk yapımında kullanılacak iç harç için, yağsız kıyma, ince doğranmış soğan ve sade yağ birlikte kavrulur. Ardından tuz ve karabiber eklenerek harmanlanır ve soğumaya bırakılır. Diğer yandan hamur; un, yoğurt, sade yağ, limon suyu, tuz ve su karıştırılarak yoğrulur ve yumuşak kıvamlı bir hamur elde edilir. Hamur ceviz büyüklüğünde bezelere ayrılır, her beze çay tabağı büyüklüğünde açılır. Açılan hamurların ortasına kıymalı iç harç konularak, kenarları büzülüp kapatılır. Kapatma işlemi sırasında, ürünün iç harcının dışarı çıkmaması ve ağız kısmının çiğ kalmaması amacıyla çok sıkmadan hafifçe bastırılır. Şekil verilen ürünler ayçiçek yağında, önce büzülen yüzeyleri aşağıya gelecek biçimde, sonra diğer yüzüyle birlikte kızartılır. Kızartma işlemi tamamlanan ürünler yağdan alınır ve tercihen bostana eşliğinde servis edilir.
Coğrafi İşaret
Şanlıurfa Ağzı Yumuk, 2 Ağustos 2022 tarihinde 1184 tescil numarası ile mahreç işareti türünde tescillenmiştir. Başvurusu Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmış olan ürün, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir. Ürünün tescili, yöreye özgü geleneksel üretim yöntemi, yerel mutfak kültüründeki yeri ve kullanılan coğrafi işaretli sade yağ ile olan sıkı ilişkisine dayanmaktadır. Bu bağlamda, Şanlıurfa Ağzı Yumuk’un tüm üretim aşamalarının Şanlıurfa ili sınırları içerisinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Denetim
Ürünün denetimi, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nin koordinasyonunda; Şanlıurfa Lokantacılar, Köfteciler ve Tatlıcılar Odası, Şanlıurfa Fırıncılar Esnaf ve Sanatkârlar Odası ile Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi’nden birer uzmanın katılımıyla oluşturulan en az üç kişilik denetim mercii tarafından yapılmaktadır. Denetimler yılda en az bir kez olmak üzere periyodik olarak, gerekli görülen durumlarda veya şikâyet üzerine gerçekleştirilir. Denetim sırasında; üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna bağlılık ve ürün üzerinde “Şanlıurfa Ağzı Yumuk” ibaresi ile mahreç işareti ambleminin doğru kullanımı kontrol edilir.
