Dinar Taptama Köfte / Dinar Taplama Köfte, Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesine özgü, coğrafi işaret tescilli geleneksel bir et yemeğidir. Yarım yağlı dana kıyma, köftelik ince bulgur, un, yumurta, soğan, sarımsak ve çeşitli baharatların yoğrulmasıyla hazırlanan harç, oval şekilde biçimlendirilip kızgın yağda kızartılarak ya da sac üzerinde odun ateşiyle pişirilir. Yaklaşık 8 cm çapında ve 1 cm kalınlığında olan bu köfteler sıcak veya soğuk olarak tüketilebilir. Adını, şekil verme aşamasında avuç içlerinin birbirine vurulmasından çıkan "taptama" sesinden alan bu ürün, Dinar’ın düğün, taziye ve özel gün sofralarında geleneksel olarak yer almaktadır.
Fiziksel ve Yapısal Özellikler
Dinar Taptama Köfte / Dinar Taplama Köfte yaklaşık 8 cm çapında ve 1 cm kalınlığında, oval şekilli köftelerdir. Sıcak veya soğuk olarak tüketilebilmekte olup, pişirme yöntemi olarak kızartma veya sac üzerinde odun ateşinde pişirme tercih edilir. Köftenin bütünlüğü pişirme sırasında korunmalı ve dağılmaması için yoğurma süreci dikkatli şekilde uygulanmalıdır.
Bileşenler (12 Kişilik Üretim İçin)
- 1,5 kg yarım yağlı dana kıyma
- 400 g köftelik ince bulgur
- 1 büyük boy kuru soğan
- 250 g özel amaçlı buğday unu
- 1 litre sıvı yağ
- 3 adet yumurta
- 2-3 diş sarımsak
- 400 ml su
- 22 g tuz
- 6 g pul biber
- 6 g karabiber
Tercih edilirse, kullanılan bulgurun coğrafi sınır olan Dinar ilçesinden temin edilmesi esastır.
Üretim Metodu
Kıyma, un, yumurta, bulgurun yarısı, baharatlar ve su karıştırılarak yoğrulur. Bu ilk yoğurma yaklaşık 15 dakika sürer. Daha sonra kalan bulgur, rendelenmiş soğan ve sarımsak eklenerek 10 dakika daha yoğrulur. Harç; renk değişimi, çiğ görünümün kaybolması ve bulgur tanelerinin yumuşayıp şişmesiyle tamamlanmış kabul edilir.
Hazırlanan harçtan yaklaşık 60 gramlık parçalar alınarak avuç içinde geniş ve oval şekil verilir. Köfteler kızgın yağda kızartılır ya da sac üzerinde pişirilir. Yağda pişirilen köfteler kağıt havlu serili tabakta fazla yağından arındırılır.
Coğrafi Sınır ve Üretim Yeri
Dinar Taptama Köfte / Dinar Taplama Köfte, yalnızca Afyonkarahisar ili Dinar ilçesi sınırları içerisinde üretilmek zorundadır. Tüm üretim aşamalarının bu coğrafi bölgede gerçekleşmesi gerekliliği, ürünün geleneksel bilgiyle yoğrulmuş yapısı ve kültürel bağları nedeniyle zorunludur.
İşaretleme ve Etiketleme
Mahreç işareti ve “Dinar Taptama Köfte / Dinar Taplama Köfte” ibaresi, ürünün kendisi ya da ambalajı üzerinde yer almalıdır. Bu mümkün değilse, işletmede kolayca görülebilecek bir yerde bulundurulması şarttır.
Denetim Mekanizması
Denetim faaliyetleri, Dinar Belediyesi koordinatörlüğünde oluşturulan en az beş kişilik bir denetim kurulu tarafından yürütülür. Bu kurulda Dinar Belediyesi, Dinar İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Dinar Ticaret ve Sanayi Odası, Dinar Esnaf ve Sanatkârlar Odası ile Dinar Meslek Yüksekokulundan uzman temsilciler yer alır.
Denetim, yılda en az bir kez düzenli olarak yapılmakta olup, şikâyet üzerine veya gerekli görülen durumlarda her zaman gerçekleştirilebilir. Denetim kriterleri şunlardır:
- Kullanılan bileşenlerin uygunluğu
- Ürün şeklinin tanıma uygunluğu
- Üretim metoduna uygunluk
- Etiketleme ve işaretleme usulüne uygunluk
Denetim sonuçları raporlanarak Türk Patent ve Marka Kurumuna sunulur. Uygunsuzluk halinde alınacak önlemler ilgili kişi veya kurumlara bildirilir. Denetim mercii, gerektiğinde kamu veya özel sektörden uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir.


