Gümüşhane, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin iç kesimlerinde yer alan ve tarih boyunca, ticaret yollarının üzerinde bulunması nedeniyle stratejik öneme sahip olmuş bir şehirdir. Adını, bölgede bulunan gümüş yataklarından alan Gümüşhane, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve özellikle Osmanlı Dönemi'nde ekonomik anlamda önemli bir merkez olmuştur. Çevresindeki zengin doğal güzellikleri, tarihi yapıları ve kendine özgü mutfağı ile dikkat çeken şehir, günümüzde hem tarih hem de doğa turizmi açısından önemli bir noktadadır.

Tarih

Gümüşhane, tarih boyunca birçok medeniyetin izlerini taşıyan ve kültürel birikimiyle dikkat çeken bir şehir olmuştur. Şehrin tarihi, bölgedeki doğal kaynakların zenginliği ve coğrafi konumunun etkisiyle şekillenmiştir; Gümüşhane, Hititler, Urartular, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlılar gibi büyük medeniyetlerin egemenliği altında bulunmuş ve her bir medeniyet, bölgenin gelişimine katkıda bulunmuştur. Şehrin tarihçesi, özellikle gümüş madenciliğiyle ilişkilendirilen bir geçmişe sahiptir ve bu madencilik faaliyetleri, Gümüşhane'nin ekonomik yapısını şekillendiren önemli bir etken olmuştur.

Hititler ve Urartular Dönemi

Gümüşhane'nin ilk yerleşim izleri, Hititler'e kadar uzanmaktadır. Hititler, MÖ 2000-MÖ 1200 yılları arasında Anadolu'nun büyük bir kısmına hükmetmiş, bu dönemde Gümüşhane bölgesi de onların etkisi altında yer almıştır. Ancak, Gümüşhane'nin tam olarak ne zaman yerleşim yeri haline geldiği ile ilgili kesin bulgular yoktur. Hititler’in gümüş madenciliği ile ilgilenip ilgilenmedikleri de kesin olarak bilinmemekle birlikte, bölgedeki gümüş kaynaklarının tarihi çok eskiye dayandığı için Hititler döneminde bu madenlerin kullanılmış olması muhtemeldir.

Urartular, Hititlerin ardından bölgeyi etkileyen bir başka büyük uygarlık olarak karşımıza çıkar. MÖ 9. yüzyılda Urartular, Doğu Anadolu ve çevresinde güçlü bir medeniyet kurmuş, Gümüşhane de bu bölgenin bir parçası olmuştur. Urartular, su yolları ve baraj sistemleri inşa etmiş ve gümüş gibi değerli madenlerin çıkarılması için bölgede aktif çalışmalar yapmışlardır. Bu dönemde, özellikle gümüş ve bakır gibi madenlerin işlenmesi, bölgenin ticaretinde önemli bir rol oynamıştır.

Persler ve Roma Dönemi

MÖ 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu, Urartular'ın ardından bölgeyi hakimiyeti altına almış ve Gümüşhane'nin stratejik konumu daha da ön plana çıkmıştır. Persler, bölgede gümüş madenciliği faaliyetlerine büyük önem vermiştir. Bunun ardından Roma İmparatorluğu'nun hakimiyeti, Gümüşhane'nin tarihindeki en önemli dönemlerden biri olmuştur. Roma döneminde, özellikle MÖ 1. yüzyıl ile MS 2. yüzyıl arasında, bölgedeki gümüş madenlerinin işlenmesi artmış, Gümüşhane önemli bir üretim merkezi haline gelmiştir.

Roma İmparatorluğu, bu dönemde bölgedeki gümüş madenlerini işletmiş ve para basabilmek için gerekli olan gümüşü buradan temin etmiştir. Gümüşhane'nin adı, Roma dönemi itibarıyla gümüş madenciliğiyle özdeşleşmeye başlamıştır. Bu dönemde yapılan maden çıkarma ve işleme faaliyetleri, bölgedeki ekonomiyi şekillendiren en önemli etkenlerden biri olmuştur.

Bizans Dönemi

Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasının ardından Gümüşhane, Bizans İmparatorluğu'nun (Doğu Roma) egemenliğine girmiştir. Bizanslılar, Roma'nın mirasını devralarak bölgedeki maden kaynaklarını kullanmaya devam etmişlerdir. Bizans dönemi, özellikle Gümüşhane'nin ekonomik ve kültürel yapısının daha da şekillendiği bir dönemdir. Bizanslılar, gümüş madenciliğinin yanı sıra tarıma ve hayvancılığa da önem vererek bölgedeki yaşamı çeşitlendirmişlerdir. Ayrıca, Bizans döneminde bölge, Hristiyanlık ile tanışmış ve kiliselerin inşa edilmesiyle dini yapılarda artış olmuştur.

Osmanlı Dönemi

Osmanlı İmparatorluğu, 15. yüzyılın sonlarından itibaren Gümüşhane'yi topraklarına katmış ve bölgeyi önemli bir ticaret merkezi haline getirmiştir. Özellikle Gümüşhane'nin coğrafi konumu, Osmanlı döneminde şehri önemli bir ticaret ve ulaşım noktası yapmıştır. Osmanlılar, gümüş madenciliğine devam etmiş ve bölgeyi gümüş üretimi açısından önemli bir merkez haline getirmiştir. Bu dönemde, Gümüşhane'de bulunan gümüş ve diğer madenler, hem yerel ticaret hem de Osmanlı İmparatorluğu’nun merkezi yönetimi için büyük bir değer taşımıştır.

Osmanlı döneminde, Gümüşhane'de Ermeni ve Rum yerleşimlerinin artmasıyla birlikte, bölgedeki madencilik faaliyetleri daha da yoğunlaşmıştır. Bu yerleşimler, hem gümüş işçiliği hem de ticaretle ilgilenmiş, bölgeye önemli bir ekonomik canlılık katmıştır. Gümüşhane, Osmanlı'nın son dönemine kadar gümüş üretiminin merkezi olmayı sürdürmüştür.

Cumhuriyet Dönemi ve Sonrası

Cumhuriyet dönemiyle birlikte Gümüşhane'nin ekonomik yapısı büyük bir değişim geçirmiştir. Özellikle tarım ve hayvancılıkla geçinen halk, sanayileşme ve finansmanın gelişmesiyle birlikte bu sektöre daha fazla yönelmiştir. Gümüşhane, Cumhuriyet’in ilk yıllarında tarıma dayalı bir ekonomi yapısına sahip olmuş, bu dönemde kırsal alanlarda tarım ve hayvancılık ön plana çıkmıştır.

Günümüzde ise Gümüşhane, doğal zenginlikleri, tarihi dokusu ve kültürel mirasıyla önemli bir turizm merkezi haline gelmiştir. Gümüşhane'nin tarihsel geçmişi, gümüş madenciliği ve zengin kültürel mirası, bölgeyi hem yerel hem de ulusal düzeyde önemli bir şehir yapmaktadır. Şehirdeki antik yerleşim yerleri, kaleler ve kiliseler gibi yapılar, geçmişin izlerini günümüze taşımaktadır. Gümüşhane’nin tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış olması, ona ciddi bir kültürel çeşitlilik ve zenginlik katmıştır.

Coğrafya ve İklim

Karadeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu arasında yer alan Gümüşhane, stratejik açıdan her dönemde dikkat çekici bir konumda bulunmuştur. Şehir, yüksek dağlar ve dar vadilerle çevrili olması nedeniyle doğal bir korunma avantajına sahipken, aynı zamanda zengin tarım ve hayvancılık potansiyeline de sahiptir. Gümüşhane'nin coğrafi yapısı, özellikle tarihsel süreçlerde medeniyetlerin gelişimi üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuştur.

_{(Gümüşhane Manzarası)}

Coğrafi Konum ve Dağlık Yapı

Gümüşhane, Karadeniz'in doğusunda yer alırken, aynı zamanda Doğu Anadolu Bölgesi'ne de yakın bir konumdadır. Şehir, yüksek dağlar ve engebeli arazilerle çevrili olup, bu dağlık yapı Gümüşhane'nin tarihsel olarak savunulabilir bir yerleşim alanı olmasını sağlamıştır. Tarih boyunca, bu coğrafi avantaj, şehri hem askeri hem de ticari açıdan önemli kılmıştır. Özellikle Romalılar ve Osmanlılar gibi medeniyetler, Gümüşhane'nin bu doğal zenginliğinden faydalanmış, bölgedeki maden kaynaklarıyla ilgilenmiş ve şehirdeki gümüş üretim merkezlerini işletmişlerdir.

Dağlık alanların etkisi, Gümüşhane'nin altyapısının gelişmesini de şekillendirmiştir. Bu dağlık yapılar, aynı zamanda bölgedeki ulaşım yollarının dar ve zorlu olmasına neden olmuştur. Ancak bu zorluklar, Gümüşhane'nin tarihindeki önemli medeniyetlerin bölgeyi ele geçirmek için kullanabileceği stratejik avantajlar sağlamıştır. Şehir, bu dağlar sayesinde hem savunulabilir hem de çevresindeki yerleşimlere bağlantı sağlayabilen bir konumda olmuştur.

İklim ve Tarım Faaliyetleri

Gümüşhane'nin iklimi, şehirdeki ekonomik faaliyetlerin ve yaşam tarzının şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Karadeniz iklimi ile karasal iklim arasında bir geçiş bölgesinde yer alan Gümüşhane'de yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve kar yağışlıdır. Bu iklimsel özellikler, bölgedeki tarım faaliyetlerinin sınırlı olmasına neden olmuştur. Ancak, Gümüşhane'nin zengin toprakları ve yüksek dağlık alanları, belirli tarım ürünlerinin yetişmesi için elverişlidir.

Gümüşhane'nin tarihindeki en önemli ekonomik faaliyetlerden biri tarım olmuştur. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde, bölgede tarım ürünleri büyük bir önem taşımış, Gümüşhane'nin tarımsal üretimi, çevre bölgelerdeki yerleşim yerlerine de ulaşmıştır. Bölgede özellikle buğday, arpa, mısır gibi tahıllar yetiştirilmiş, aynı zamanda meyvecilik de yaygın hale gelmiştir. Ancak, dağlık alanlar ve iklimsel zorluklar, tarım alanlarının sınırlı olmasına neden olmuş ve bu da tarımın sürdürülebilirliğini etkileyen faktörlerden biri olmuştur.

Yeryüzü Şekilleri

Gümüşhane’nin yüzey şekilleri oldukça engebelidir. Şehir, Doğu Karadeniz dağlarının iç kesimlerinde yer alır ve bu nedenle yüksek rakımlı bölgeler ile vadiler arasında büyük bir yükseklik farkı bulunur.

Genel Özellikler: Dağlık alanlar, geniş vadiler, yaylalar ve akarsu havzaları ile şekillenir.

1. Rakım: İl merkezinin rakımı yaklaşık 1.150 metre, ancak bazı bölgelerde bu yükseklik 3.000 metreyi aşabilir.

2. Engebeli Arazi: Tarım arazileri sınırlıdır; tarım çoğunlukla vadi tabanlarında ve küçük düzlüklerde yapılmaktadır.

Akarsular ve Barajlar

Akarsular:

Gümüşhane, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu havzalarını besleyen birçok önemli akarsuya sahiptir. Başlıca akarsular şunlardır:

1. Harşit Çayı: Şehrin en önemli akarsuyu olup, Gümüşhane il merkezinden geçerek Karadeniz’e dökülür.

2. Kelkit Çayı: Fırat Nehri’nin kollarından biridir ve Kelkit Vadisi boyunca uzanarak tarımsal sulama açısından önem taşır.

3. Karadere ve Karamustafa Deresi: Yerel sulamada kullanılan ve küçük ölçekli hidroelektrik enerji üretimine katkı sağlayan akarsulardır.

Barajlar:

Bölgede sulama ve enerji üretimi için kullanılan barajlar bulunmaktadır:

1. Torul Barajı: Harşit Çayı üzerinde kurulu olup enerji üretimi ve sulama amaçlı kullanılmaktadır.

2. Köse Barajı: Tarımsal sulama ve içme suyu sağlama açısından önemlidir.

3. Gümüşhane Damlaçimen Barajı: İçme suyu ihtiyacını karşılamak için kullanılan bir diğer önemli barajdır.

Doğal Kaynaklar ve Madenler

Gümüşhane, tarihi boyunca madencilik faaliyetleriyle öne çıkmış bir şehirdir. Bölgedeki zengin maden yatakları, ekonomik açıdan büyük bir önem taşımaktadır.

Başlıca Madenler

1. Gümüş: Şehir adını, tarihte burada çıkarılan zengin gümüş yataklarından almıştır.

2. Altın: Son yıllarda yapılan çalışmalar, Gümüşhane’de altın rezervlerinin bulunduğunu göstermektedir.

3. Bakır: Bölgedeki yeraltı zenginliklerinden biridir ve geçmişten beri madencilikte önemli rol oynamaktadır.

4. Kurşun ve Çinko: Cevher yatakları açısından önemli rezervler barındırmaktadır.

5. Demir: Şehirde düşük ölçekli demir madenciliği faaliyetleri de yapılmaktadır.

6. Mermer ve Kireç Taşı: İnşaat sektöründe kullanılan doğal taş ocakları bulunmaktadır.

Ovalar

Gümüşhane’de geniş düzlükler az olmakla birlikte, bazı verimli ovalar bulunmaktadır:

1. Kelkit Ovası: Şehrin en büyük tarım alanlarından biri olup, özellikle tahıl ve meyve üretimi için elverişlidir.

2. Şiran Ovası: Tarım ve hayvancılığın geliştiği bir diğer önemli düzlük alanıdır.

3. Köse Ovası: Küçük ölçekli tarım alanlarının bulunduğu bir diğer ova bölgesidir.

Dağlar

Gümüşhane, dağlarla çevrili bir şehir olup, bu dağlar iklimi ve bitki örtüsünü önemli ölçüde etkilemektedir. Başlıca dağlar şunlardır:

1. Zigana Dağı (2.511 m): Kış turizmi açısından önemli bir noktadır ve Zigana Kayak Merkezi burada yer almaktadır.

2. Gümüşhane Dağları: Şehrin genelinde yüksek rakımlı birçok dağ bulunmaktadır.

3. Artabel Gölleri Dağları: Doğal güzellikleri ile bilinen ve milli park olarak koruma altına alınan bir bölgedir.

4. Süme Dağı: Yerel halkın yaylacılık yaptığı önemli bir bölgedir.

5. Gavur Dağı: Tarih boyunca birçok medeniyetin iz bıraktığı stratejik bir konumdadır.

Platolar

Gümüşhane, yaylacılık faaliyetleri açısından önemli birçok plato ve yaylaya sahiptir. Bunlar hayvancılık ve organik tarım açısından büyük önem taşır:

1. Kadırga Yaylası: Geleneksel yayla şenliklerinin düzenlendiği ve hayvancılığın yoğun olduğu bir bölgedir.

2. Taşköprü Yaylası: Doğal güzellikleri ve tarım alanlarıyla öne çıkan bir yayladır.

3. Artabel Yaylası: Doğal gölleriyle ünlü, turistik bir plato bölgesidir.

Nüfus ve Demografi

Gümüşhane'nin nüfusu, Osmanlı döneminden Cumhuriyet'e ve günümüze kadar olan süreçte dalgalanmalar göstermiştir. Bu dalgalanmalara etki eden ana faktörler arasında ekonomik yapılar, ulaşım altyapısı, sanayileşme ve yerel yönetim politikaları bulunmaktadır.

Osmanlı Dönemi

Gümüşhane'nin tarihi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli bir yükselme dönemi yaşamıştır. 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu, bölgedeki gümüş ve diğer madenleri işletmeye başlamış ve bu da kente olan ilgiyi artırmıştır. Şehrin bir ticaret merkezi haline gelmesiyle, bölgeye yerleşen insanlar artmış, şehirde nüfus yoğunluğu ve ekonomik faaliyetler ivme kazanmıştır. Bu dönemde Gümüşhane, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuzeydoğusunda önemli bir ticaret noktası olma özelliği taşımaktadır. Kentte; zanaatkarlar, tüccarlar, maden işçileri ve köylüler gibi farklı toplumsal kesimler bir arada yaşamaktadır.

Cumhuriyet Dönemi

Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte, Gümüşhane'nin ekonomik yapısı da değişmeye başlamıştır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında, sanayiye dayalı büyük yatırımlar yapılmamakla birlikte, tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan bir toplum yapısı ön planda olmuştur. Ancak, sanayi ve ekonomik altyapı bakımından sınırlı yatırımlar, nüfus artışının yavaşlamasına neden olmuştur. Gümüşhane, bir yandan tarımda önemli bir yerde olsa da, sanayinin gelişmesi için gereken yatırımlar eksik kalmıştır. Bu durum, şehirdeki iş imkanlarının azalmasına, dolayısıyla insanların büyük şehirlere veya diğer bölgelere göç etmelerine yol açmıştır.

Günümüz

Günümüz Gümüşhane’sinde, sanayi ve ekonomik kalkınmanın sınırlı olduğu, ancak kırsal yerleşimlerin yaygın olduğu bir yapı gözlemlenmektedir. Gümüşhane, büyük şehirlerden uzak konumu ve ulaşım altyapısının sınırlı olmasından dolayı, ekonomik gelişim açısından hala istediği performansı elde edememektedir. Şehir merkezi ise nüfus artışı konusunda geçmişteki canlı dönemlerden uzak kalmış ve pek çok yerleşim alanı kırsalda yer alan yerleşimlere dönüşmüştür.

Şehirdeki nüfus, genellikle göç vermeye devam etmektedir. Bu durum, şehrin ekonomik gücünün zayıf kalmasının ve yerel altyapı sorunlarının bir sonucu olarak öne çıkmaktadır. Aynı zamanda, Gümüşhane'nin eğitim ve sağlık gibi hizmet sektörlerinde de yeterince gelişmiş bir altyapısı bulunmamakta, bu da yerel halkın yaşam standartlarını etkilemektedir.

Ekonomi

Gümüşhane'nin ekonomisi, tarihsel süreç boyunca büyük ölçüde yeraltı zenginlikleri ve doğal kaynaklarıyla şekillenmiştir. Şehir, Osmanlı İmparatorluğu döneminde maden yatakları sayesinde önemli bir ticaret merkezi olmuş, ancak zamanla madencilik faaliyetlerinin azalmasıyla farklı ekonomik alanlara yönelmiştir. Tarım, hayvancılık ve ormancılık gibi sektörler Gümüşhane ekonomisinin temellerini atarken, son yıllarda turizm ve yerel gıda üretimi gibi yeni sektörler de ekonominin önemli bileşenleri arasında yer almaya başlamıştır.

Osmanlı Dönemi

Tarım ve Hayvancılık

Gümüşhane'nin ekonomik yapısı, tarımın yanı sıra hayvancılıkla da şekillenmiştir. Yüksek dağlık alanlar, özellikle küçükbaş hayvancılığın gelişmesi için uygun bir ortam sağlamıştır. Gümüşhane'de koyun, keçi ve sığır gibi hayvanların yetiştirilmesi, yerel halkın geçim kaynağı olmuştur. Hayvancılık, özellikle Osmanlı döneminde bölge ekonomisinin temel taşlarından biri haline gelmiştir. Bölgede hayvancılıkla ilgili olarak süt ve et üretimi öne çıkmış, bunun yanı sıra yün ve deri gibi yan ürünler de işlenerek ticaretin bir parçası olmuştur. Tüm bu gelişmelere rağmen Osmanlı döneminde şehrin gelir kaynağı büyük oranda madencilik olmaya devam etmiştir.

Madencilik

Gümüşhane'nin tarihi, adını gümüş yataklarından almıştır. 16. Yüzyıl itibarıyla Osmanlı İmparatorluğu, bu bölgedeki gümüş ve diğer değerli madenleri işlemiş ve bu durum şehri önemli bir ekonomik merkez haline getirmiştir. Osmanlı döneminde, Gümüşhane'nin gümüş madenleri sadece yerel bir zenginlik kaynağı olmamış, aynı zamanda imparatorluğun dış ticaretine de katkı sağlamıştır. Bu madenler, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomisinde önemli bir rol oynamış ve bölgeye tüccarların ve işçilerin akın etmesine neden olmuştur.

Cumhuriyet Dönemi

Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte Gümüşhane'nin ekonomisi, özellikle tarım ve hayvancılığa dayalı bir yapıya dönüşmüştür. Madenciliğin azalma süreci, şehirde ekonomik yapı değişikliğine yol açmış ve bu dönemde tarım ve hayvancılık daha ön plana çıkmıştır. Gümüşhane'nin coğrafi yapısı, zengin doğal kaynakları ve verimli toprakları, tarım faaliyetlerini desteklemiştir. Bölgede yapılan başlıca tarım ürünleri arasında fındık, patates, buğday, arpa, mısır ve baklagiller yer alırken, özellikle fındık üretimi önemli bir ekonomik faaliyet halini almıştır.

Hayvancılık da Gümüşhane ekonomisinin önemli bir bileşeni olmuştur. Kentte büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılmakta, özellikle koyun ve inek besiciliği dikkat çekmektedir. Ayrıca, Gümüşhane'nin ormanlık alanları, odun ve orman ürünleri üretimi konusunda şehre önemli bir ekonomik katkı sağlamaktadır. Ormancılık, hem yerel halkın geçim kaynağı hem de şehrin ekonomik yapısının önemli bir parçası olmuştur.

Turizm, Kültür ve Mutfak

Gümüşhane, tarihi ve doğal güzellikleriyle dikkat çeken bir şehirdir. Santa Harabeleri, Karaca Mağarası, Satala Antik Kenti ve Tomara Şelalesi gibi önemli turistik mekanlara sahiptir. Geleneksel el sanatları ve halk müzikleri bölge kültürünün önemli unsurlarındandır. Şehrin mutfağı ise siron, pestil-köme gibi yöresel lezzetleriyle öne çıkmaktadır. Şehirde düzenlenen yöresel festivaller ve etkinlikler de kültürel canlılığın korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.

_{(Gümüşhane Sironu)}

_{(Karaca Mağarası)}

İlçeler

Gümüşhane, 6 ilçeden oluşmaktadır. Bu ilçeler, hem Gümüşhane'nin ekonomik yapısının hem de kültürel çeşitliliğinin şekillenmesinde önemli rol oynar:

1. Gümüşhane Merkez: Şehrin en büyük ilçesi olup, kültürel ve ekonomik faaliyetlerin merkezidir.
2. Kelkit: Tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle ön plana çıkan önemli bir ilçedir.
3. Şiran: Doğal güzellikleri ve sıcak insanları ile tanınır.
4. Torul: Dağlık yapısı ve tarihi köprüleriyle bilinir.
5. Köse: Gümüşhane'nin doğusunda yer alır, tarım ve hayvancılık temel geçim kaynaklarındandır.
6. Kürtün: Doğal ormanları ve yaylalarıyla turistik açıdan önemli bir ilçedir.

Tarihi Yapılar

Gümüşhane, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir ildir. Bu nedenle, çeşitli tarihi yapılar şehrin dört bir yanına dağılmıştır:

1. Gümüşhane Kalesi: Şehri çevreleyen bu kale, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden izler taşır ve Gümüşhane'nin en önemli simgelerindendir.

2. Santa Harabeleri: Gümüşhane'nin merkezine yakın bir konumda bulunan bu antik şehir, Roma ve Bizans dönemlerine ait kalıntılarla doludur.

3. Çakırgöl Yaylası: Tarihi ve doğal zenginliklerinin yanı sıra, bu yayla aynı zamanda Gümüşhane'nin kültürel mirasını yansıtan bir alan olarak önemlidir.

4. Süleymaniye Cami: Osmanlı dönemi mimarisinin örneklerinden biri olan bu cami, Gümüşhane'nin dini yapılarından önemli birisidir.

5. Zeytinlik Kilisesi: Gümüşhane'nin tarihi kiliselerinden biridir ve bölgedeki Hristiyan mirasını simgeler.

_{(Santa Harabeleri)}

Yönetim

Vali

Gümüşhane'de valilik görevini, 25 Eylül 2024 tarihinden itibaren Aydın Baruş yürütmektedir. Vali Baruş, 18 Eylül 2024 tarihli 321 numaralı Cumhurbaşkanlığı Atama Kararı ile Gümüşhane Valiliği'ne atanmıştır. Daha önce Bolu, Malatya ve Isparta illerinde valilik yapmış olan Baruş, İngilizce bilmekte olup, evli ve iki çocuk babasıdır. Gümüşhane'de geçmişten günümüze görev yapmış valilerden bazıları şunlardır:

• Ahmet Durmuş Bey (1925 - 1927)
• Aydın Baruş (2024 - )

Belediye Yönetimi

Gümüşhane, büyükşehir statüsünde olmamakla birlikte, il merkezi belediye başkanlığı görevini 31 Mart 2024 tarihinden itibaren Vedat Soner BAŞER

yürütmektedir. BAŞER, Milliyetçi Hareket Partisi'nden seçilmiştir. Şehirde geçmişten günümüze görev yapmış belediye başkanlarından bazıları şunlardır:

• Ercan Çimen (2014 - 2024)
• Mustafa Canlı (1999 - 2014)
• Naim Ağaç (1989 - 1999)
• Yalçın Kurt (1984 - 1989)
• Doğan Ünlüsoy (1983 - 1984)
• Rafet Üçelli (1980 - 1983)
• Sebahattin Aytaç (1963 - 1980)
• Mustafa Karaer (1960 - 1963)
• Rüştü Esen (1955 - 1960)
• Mustafa Çubukçu (1952 - 1955)
• Süleyman Faik Sungurlu (1952)
• Mehmet Refioğlu (1950 - 1952)
• Sami Zarbun (1946 - 1950)
• Muhsin Kadirbeyoğlu (1942 - 1946)
• Süleyman Daltaban (1934 - 1942)
• Osman Bey (Ataç) (1922 - 1934)
• Hasan Fehmi Ataç (1920 - 1922)
• Ali Kadirbeyoğlu (1917 - 1920)
• Karakelle Ethem Efendi (1914 - 1917)
• Bekir Sami Bey (1910 - 1914)