Dünya Çocuk Felci Günü, her yıl 24 Ekim’de, poliomiyelit (çocuk felci) hastalığının dünya genelinde ortadan kaldırılmasına yönelik küresel çabaların farkındalığını artırmak amacıyla gözlemlenen uluslararası bir gündür. Bu gün, özellikle çocukların poliovirüs enfeksiyonuna karşı korunmasının önemini vurgulamak ve polio eradikasyonu çalışmalarına katkıda bulunan sağlık çalışanları, gönüllüler, sivil toplum kuruluşları ve ailelerin rolünü tanımak için düzenlenir.
Her yıl Dünya Çocuk Felci Günü, polio aşısı ve eradikasyon programlarının önemine dair bilgilendirme etkinlikleri ve kampanyalarla desteklenir. Bu gün, yalnızca geçmiş başarıları kutlamak için değil aynı zamanda hâlen endemik bölgelerde bulunan ve aşılanmamış çocuklara ulaşılması için küresel farkındalığı artırmayı amaçlar.
Küresel Önemi
Poliomyelit, son derece bulaşıcı bir viral hastalık olup Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre özellikle 5 yaş altındaki çocukları etkiler. Virüs, başlıca dışkı-ağız yoluyla bulaşır ve bağırsakta çoğaldıktan sonra sinir sistemine yayılır. Poliovirüsün üç tipi bulunmaktadır: Tip 1, Tip 2 ve Tip 3. Tip 2 1999 yılında eradike edilmiştir; Tip 3 ise 2012’de Nijerya’da en son görülmüş, 2022’de Malawi’de bildirilmiştir. Tip 1 ise 2022 itibarıyla endemik olarak Pakistan, Afganistan ve Malawi’de bulunmaktadır.
Dünya Çocuk Felci Günü, poliovirüsün hâlen endemik olarak bulunduğu bölgelerdeki çocuklara ulaşmanın ve yüksek aşı kapsamı sağlamanın önemine dikkat çeker. 2024 yılında Gazze’de Tip 2 varyant poliovirüs salgını, polio’nun dünya genelinde tamamen ortadan kaldırılmasının önemini ve aciliyeti yeniden gündeme taşımıştır. Bu süreçte iki aşamalı aşılama çalışmaları ile yarım milyondan fazla çocuğa aşı uygulanmış ve diğer sağlık müdahaleleri gerçekleştirilmiştir. Bu durum, polio eradikasyonunun mümkün olduğunu ve küresel iş birliği ile başarıya ulaşılabileceğini göstermiştir.
Çocuk Felcine Karşı Aşılama (Anadolu Ajansı)
Etkinlikler ve Katılım
Dünya Çocuk Felci Günü etkinlikleri; sağlık kuruluşları, hükümetler, sivil toplum örgütleri ve gönüllüler tarafından düzenlenir. Etkinlikler küresel ve yerel farkındalık kampanyaları, polio aşısı ve eradikasyon programlarının tanıtımı, eğitim seminerleri ve halka yönelik bilgilendirme faaliyetleri, sosyal medya ve çevrimiçi platformlar üzerinden bilgilendirme ve farkındalık artırma çalışmalarını içerir. Çocuk felci riskine karşı küresel bağışıklığın güçlendirilmesi ve tüm çocukların aşılanması için destek toplamayı hedefler.
Hedefler ve Mesaj
Dünya Çocuk Felci Günü’nün temel hedefi, tüm dünyadaki çocukların poliovirüse karşı korunmasını sağlamak ve poliomiyelitin tamamen ortadan kaldırılması için küresel çabaları güçlendirmektir. Günün mesajı, polio eradikasyonunun teknik, tıbbi veya biyolojik açıdan mümkün olduğunu vurgulamak ve kalan endemik bölgelerdeki çocuklara ulaşmak için tüm paydaşları harekete geçirmektir.
Bu gün, yalnızca geçmiş başarıların kutlanması değil, aynı zamanda kalan görevlerin tamamlanması için global katılımın ve desteğin artırılması amacıyla bir hatırlatıcıdır. Polio eradikasyonu, kalan endemik bölgelerdeki tüm çocukların aşılanması ile gerçekleştirilebilir ve bu hedef, polio’nun tamamen ortadan kaldırılmasının mümkün olduğunu doğrular.
2022–2026 Çocuk Felci Eradikasyon Stratejisi
2022–2026 Çocuk Felci Eradikasyon Stratejisi, Küresel Çocuk Felci Eradikasyon Girişimi (Global Polio Eradication Initiative - GPEI) tarafından geliştirilen ve çocuk felcinin kalıcı olarak ortadan kaldırılmasını hedefleyen kapsamlı bir eylem planıdır. Strateji, çocuk felcinin halen görüldüğü bölgelerde virüsün tamamen yok edilmesini ve çocuk felci kaynaklı varyant vakaların kontrol altına alınmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda, halen endemik olarak poliovirüs bulaşının devam ettiği Afganistan ve Pakistan gibi ülkelerde yoğunlaştırılmış aşılama faaliyetleri, yerel topluluklarla iş birliği ve saha tabanlı gözetim önlemleri öncelikli hedefler arasında yer almaktadır.
Strateji doğrultusunda tüm ülkelerde yüksek aşılama oranlarının sürdürülmesi, etkin gözetim sistemlerinin güçlendirilmesi ve olası salgınlara hızlı yanıt verilmesi temel öncelikler arasında yer almaktadır. Programın başarısı için bölgesel ve ulusal düzeyde sorumluluğun paylaşılması, topluluklarla yakın iş birliği yapılması ve sağlık hizmetlerinin bütüncül bir yaklaşımla sunulması planlanmıştır.
2022–2026 dönemi, yalnızca hastalığın ortadan kaldırılmasını değil, aynı zamanda sağlık sistemlerinin güçlendirilmesini de hedeflemektedir. Kadınların sağlık hizmetlerinde etkin rol almasının desteklenmesi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin güçlendirilmesi, iletişim stratejilerinin geliştirilmesi ve toplum temelli farkındalık çalışmalarının artırılması bu süreçte öne çıkan hedeflerdendir.
Belirlenen dönemde çocuk felcinin tamamen ortadan kaldırılması için ülkeler arasında dayanışma, hızlı veri paylaşımı ve etkili kriz yönetimi vurgulanmaktadır. GPEI, hükümetlerle, uluslararası kuruluşlarla ve sivil toplumla birlikte çalışarak kalıcı bir çocuk felci eradikasyonunun sağlanmasını ve endemik ülkelerde bulaşın tamamen durdurulmasını amaçlamaktadır. Strateji, küresel toplumun ortak çabasıyla sürdürülebilir bir çocuk felci sonrası döneme geçişin temellerini oluşturmayı hedeflemektedir.
Uyarı: Bu maddede yer alan içerik, yalnızca genel ansiklopedik bilgi amacı taşımaktadır. Buradaki bilgiler tanı koyma, tedavi etme ya da tıbbi yönlendirme amacıyla kullanılmamalıdır. Sağlıkla ilgili konularda karar vermeden önce mutlaka bir hekime veya uzman sağlık personeline danışmanız gerekmektedir. Bu bilgilerin tanı veya tedavi amacıyla kullanılması sonucunda doğabilecek durumlardan madde yazarı ve KÜRE Ansiklopedi herhangi bir sorumluluk kabul etmez.