Sivrihisar muska baklavası, Eskişehir ilinin Sivrihisar ilçesine özgü, çok ince açılmış yufkaların arasına ceviz konularak muska (üçgen) şeklinde katlanıp fırınlanması ve ardından şerbetlenmesiyle hazırlanan geleneksel bir baklava çeşididir.

Ürün Profili ve Coğrafi İşaret Türü

Sivrihisar muska baklavası, fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri, tatlılar ürün grubunda, özelde ise baklava kategorisinde yer almaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından "mahreç işareti" olarak tescil edilmiştir.

^{Sivrihisar Muska Baklavası (Türk Patent ve Marka Kurumu)}

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Sivrihisar muska baklavası, içerik ve hazırlık aşamaları açısından diğer baklava türleriyle benzerlikler göstermekle birlikte, şekli (yapısı, biçimi, görünüşü) ve sunumuyla farklılaşır. Nesillerdir aktarılan bir tarife sahiptir. Çok ince açılmış yufkaların arasına ceviz konularak muska şeklinde katlanması, fırınlanması ve ardından oda sıcaklığındaki baklavaya yine oda sıcaklığındaki şerbetin eklenmesiyle yapılır. Şerbetli veya şerbetsiz olarak tüketilebilmektedir.

Üretim Metodu

Sivrihisar muska baklavası üretimi için gerekli malzemeler ve üretim aşamaları aşağıda detaylandırılmıştır:

Malzemeler:

• Hamur İçin: Özel amaçlı pastalık ve böreklik buğday unu (Kül oranı: maksimum %0,65, Protein: minimum %11), zeytinyağı, tam yağlı yoğurt, yumurta, su, şeker (TFC Şeker Tebliğinde tanımlanan beyaz şeker) ve tuz ile elde edilen yumuşak kıvamlı hamur.
• Hamuru Açmak İçin: Özel amaçlı pastalık ve böreklik buğday unu (Kül oranı: maksimum %0,65, Protein: minimum %11).
• İç Malzemesi (Ceviz): İnce kabuklu ceviz.
• Pişirme Öncesi Yağlamak İçin: Tereyağı.
• Şerbet İçin: Şeker, su ve limon.

Hamurun Hazırlanışı:

1. Özel amaçlı pastalık ve böreklik buğday unu kullanılarak yumuşak bir hamur hazırlanır. Hazırlık sırasında elenmiş un (250 gr + 100 gr), 3 orta boy yumurta (53-62 gr), zeytinyağı (85 gr), yoğurt (100 gr), su (100 gr), tuz (10 gr) eklenerek karıştırılır. Hamur ele yapışmayacak yumuşaklıkta hazırlanır. 100 gram un hariç tüm hamur malzemeleri tek seferde karıştırılır. Karışım homojen hale gelince 100 gram un yavaş yavaş eklenerek hamurun ele yapışmaması sağlanır.
2. Hazırlanan hamur bekletilmeden 10 adet bezeye (her biri 80-90 gr) ayrılır, un serpilerek tepsiye dizilir ve üzeri tülbent ile örtülerek serin bir ortamda (15 °C) 8 saat dinlendirilir.
3. Dinlenen hamurlar, ortalama 500 gram un kullanılarak tek tek oklava ile 90 cm genişliğinde ve 0,05 mm inceliğinde daireler şeklinde açılarak yufka haline getirilir. Açılan yufkaların her biri üst üste gelmeyecek şekilde ayrı ayrı serilir.
4. Tüm yufkalar (10 adet) açıldıktan sonra üst üste konulur, yarım ay şeklinde ortadan ikiye kesilir ve tekrar üst üste konularak toplam 20 kat yufka elde edilir.
5. Elde edilen 20 katlı yufka, 4 cm genişliğinde kareler şeklinde kesilir. Her biri 20 kat olan kesilmiş kare yufkaların ortasına ceviz içi konulur ve yufka, bastırılmadan eşkenar üçgen olacak şekilde ikiye katlanır.
6. Muska şeklindeki cevizli yufkalar, üçgenin uzun kısımları (katlanmış sırt kısmı) birbirine sık değecek şekilde fırın tepsisine düzgünce dizilir.
7. Tüm yufkalar tepsiye dizildikten sonra her bir yufkanın üzerine sıcak tereyağı gezdirilir.
8. Yağlanmış muska şeklindeki yufkalar, önceden ısıtılmış 175°C fırında 30 dakika pişirilir ve oda sıcaklığında soğumaya bırakılır.
9. Oda sıcaklığındaki pişmiş baklavanın üzerine yine oda sıcaklığındaki şerbet dökülür.

Ceviz (İç Harcı): 150 gram ince kabuklu ceviz, çok ince olmayacak şekilde bıçakla kıyılır. Pişmiş baklavadaki ceviz oranı en az %15 olmalıdır.

Yağ (Fırında Kızartmak İçin): 500 gram tereyağı kaynatılır.

Şerbet: 540 gram su ve 680 gram şeker kaynatılır. Yaklaşık 30 dakika süren kaynamanın son beş dakikasında 5 gram limon suyu eklenerek şerbetin hazırlanışı tamamlanır ve oda sıcaklığında soğumaya bırakılır.

Tescil Süreci ve Detayları

Sivrihisar muska baklavasının coğrafi işaret tescili için Sivrihisar Belediyesi tarafından başvuruda bulunulmuştur. Başvuru, C2017/022 numara ile 12 Nisan 2017 tarihinde yapılmıştır. Değerlendirme sürecinin ardından ürün, 5 Eylül 2018 tarihinde 381 tescil numarası ile "mahreç işareti" olarak resmi olarak tescillenmiştir. Tescil ettirenin adresi Cumhuriyet Mahallesi, Süleyman Demirel Caddesi No:1 Sivrihisar / Eskişehir olarak kayıtlıdır.