KÜRE LogoKÜRE Logo
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

İran’a Yönelik Snapback Yaptırımları (2025)

fav gif
Kaydet
kure star outline

Snapback yaptırımları, İran’ın nükleer programı nedeniyle daha önce uygulanmış uluslararası kısıtlamaların belirli bir prosedür kapsamında yeniden yürürlüğe girmesini öngören mekanizmadır. “Tetik mekanizması” olarak da adlandırılan bu uygulama, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 2015 yılında kabul ettiği 2231 sayılı kararın ekinde yer alan özel bir hükümle düzenlenmiştir.


Mekanizmanın devreye alınma gerekçesi, İran’ın 2015 tarihli Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiği iddiasına dayandırılmıştır. Bu kapsamda İran’ın uranyum zenginleştirme sınırlarını aştığı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğini sınırladığı ve anlaşmada öngörülen şeffaflık koşullarını yerine getirmediği ileri sürülmüştür.


Mekanizmayı işleten taraflar, anlaşmanın Avrupalı imzacıları olan İngiltere, Fransa ve Almanya (E3) olmuştur. E3 ülkeleri 28 Ağustos 2025’te resmî bildirimde bulunmuş, 30 günlük sürenin sonunda herhangi bir uzlaşma sağlanamaması üzerine yaptırımlar otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmiştir. Yaptırımlar, 28 Eylül 2025 gece yarısı itibarıyla devreye girmiş ve 2015’te kaldırılmış olan tüm BM yaptırımları yeniden uygulanmaya başlanmıştır.


Birleşmiş Milletler ve İran bayrağını gösteren temsili bir görsel (Görsel yapay zeka ile oluşturulmuştur)

Arka Plan

2015 Nükleer Anlaşması (KOEP)

14 Temmuz 2015 tarihinde İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) beş daimi üyesi olan Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Fransa ve Birleşik Krallık ile Almanya arasında Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) imzalanmıştır. Anlaşmaya Avrupa Birliği de temsilci sıfatıyla katılmıştır.


Anlaşma uyarınca İran, nükleer programına ilişkin birtakım sınırlamaları kabul etmiştir. Bu çerçevede uranyum zenginleştirme faaliyetleri belirlenen oran ve seviyelerle sınırlandırılmıştır. Ağır su reaktörlerinin faaliyetleri durdurulmuş veya yeniden tasarlanarak farklı amaçlara uygun hâle getirilmiştir. Ayrıca İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (UAEA) tam erişim ve kapsamlı denetim yetkisi tanımıştır.


Bu yükümlülüklerin karşılığında İran’a yönelik Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından uygulanmış olan nükleer bağlantılı yaptırımlar kaldırılmıştır. Böylece İran, uluslararası finans ve enerji piyasalarına yeniden entegre edilmiştir.


KOEP kapsamında ayrıca, İran’ın anlaşmaya uymaması hâlinde yaptırımların otomatik olarak yeniden devreye alınmasına imkân tanıyan özel bir hüküm, yani snapback maddesi, anlaşmaya eklenmiştir. Bu madde, BMGK’nin 2231 sayılı kararıyla onaylanarak uluslararası hukuki bağlayıcılık kazanmıştır.

Yaptırımların Kaldırılması (2016)

16 Ocak 2016 tarihi, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) çerçevesinde “Uygulama Günü” olarak belirlenmiştir. Bu tarihte İran’ın nükleer programına ilişkin taahhütlerini yerine getirmeye başlamasıyla birlikte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararı doğrultusunda daha önce kabul edilmiş yaptırımların kaldırılması süreci yürürlüğe girmiştir.


BM’nin yanı sıra Avrupa Birliği de nükleer faaliyetlerle bağlantılı yaptırımlarını askıya almış, bankacılık ve finans sektörlerine yönelik kısıtlamaları kaldırmıştır. ABD de anlaşma uyarınca belirli alanlardaki yaptırımlarını geçici olarak askıya almıştır. Böylece İran’ın enerji sektörüne, özellikle petrol ve doğal gaz ihracatına yeniden uluslararası erişim sağlanmıştır.


Yaptırımların kaldırılması sonucunda İran’ın küresel finans sistemine ve uluslararası ticaret mekanizmalarına yeniden dahil olması mümkün hâle gelmiştir. Bu gelişme, İran ekonomisinin dış kaynaklara erişimini artırmış ve özellikle enerji gelirlerinde kayda değer artış sağlamıştır.

ABD’nin Tek Taraflı Çekilmesi (2018)

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs 2018 tarihinde ülkesini tek taraflı olarak Kapsamlı Ortak Eylem Planı’ndan (KOEP) çekme kararı almıştır. Bu karar ile birlikte ABD, İran’a yönelik ağır ekonomik yaptırımları yeniden devreye sokmuştur.


Yaptırımlar kapsamında İran’ın petrol ihracatına, finans sektörüne, bankacılık işlemlerine ve deniz taşımacılığına kısıtlamalar getirilmiştir. İran Merkez Bankası ile uluslararası bankalar arasındaki işlemler sınırlandırılmış, enerji ve petrokimya ürünleri ticareti hedef alınmıştır.


Avrupa ülkeleri, ABD’nin çekilme kararını desteklememiş ve anlaşmayı sürdürme niyetlerini açıklamıştır. Ancak Avrupa Birliği’nin aldığı siyasi tavra rağmen, ABD’nin ikincil yaptırımlarının etkisi nedeniyle Avrupa şirketleri İran ile ticari ilişkilerini sürdürmekte zorlanmıştır. Bu durum, pratikte İran’ın anlaşmadan beklediği ekonomik faydaların gerçekleşmesini engellemiştir.

İran’ın Taahhütlerini Aşamalı Olarak Durdurması (2019–2020)

Amerika Birleşik Devletleri’nin 2018’de Kapsamlı Ortak Eylem Planı’ndan (KOEP) çekilmesinin ardından İran, anlaşmadaki yükümlülüklerini aşamalı olarak yerine getirmemeye başlamıştır. 2019 yılı itibarıyla nükleer faaliyetlerde kademeli bir genişleme süreci başlatılmıştır.


İran yönetimi, uranyum zenginleştirme oranını anlaşmada öngörülen %3,67 seviyesinin üzerine çıkarmıştır. 2020 yılına gelindiğinde bu oran %60 düzeyine ulaşmıştır. Aynı dönemde ağır su üretimi ve yeniden işleme faaliyetleri de yeniden başlatılmıştır.


Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) denetim yetkileri kısıtlanmış, bazı tesislere erişim engellenmiş ve şeffaflık koşulları daraltılmıştır. Bu adımlar, KOEP kapsamındaki temel yükümlülüklerin askıya alınması anlamına gelmiştir.


İran, bu süreçte nükleer faaliyetlerini anlaşmayla uyumlu hâle getirmeye hazır olduğunu ancak bunun için ilgili yaptırımların kaldırılmasının şart olduğunu açıklamıştır. Ancak yaptırımların sürmesi nedeniyle, anlaşmadaki taahhütlerin uygulanması durdurulmuştur.

Diplomasi ve Müzakereler (2020–2025)

Amerika Birleşik Devletleri’nin 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ardından diplomasi çabaları farklı dönemlerde yeniden başlatılmıştır. ABD Başkanı Joe Biden döneminde, 2021 yılından itibaren anlaşmanın canlandırılması amacıyla müzakereler yapılmış ancak somut bir ilerleme sağlanamamıştır.


Aralık 2024’te İngiltere, Fransa ve Almanya (E3) ile İran arasında dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde görüşmeler yapılmış ancak bu süreç sonuçsuz kalmıştır. 2025 yılı içinde ise ABD ile İran arasında Umman’ın Maskat şehri ve Roma’da beş tur dolaylı müzakere gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerin ilk aşamalarında olumlu açıklamalar yapılmış, fakat teknik konular üzerinde uzlaşma sağlanamamıştır. Özellikle ABD’nin İran’dan uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep etmesi, İran tarafından reddedilmiştir.


15 Haziran 2025’te Maskat’ta yeniden başlaması planlanan müzakereler, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından iptal edilmiştir. 12 gün süren bu çatışmalar sırasında ABD de 22 Haziran’da İran’ın bazı nükleer tesislerini bombalamıştır. Ardından İran, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile yürüttüğü sınırlı iş birliğini de askıya alan bir yasa çıkarmıştır.


Haziran 2025 sonrası Avrupa ülkeleri ile yürütülen diplomatik temaslar da sonuçsuz kalmış, böylece anlaşmayı yeniden canlandırmaya yönelik girişimler başarısız olmuştur.

Snapback Mekanizmasının İşletilmesi (2025)

İngiltere, Fransa ve Almanya’dan (E3) oluşan ülkeler, 28 Ağustos 2025 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne resmî bildirimde bulunarak snapback mekanizmasını işletmişlerdir. Bu bildirimin ardından 30 günlük süreç başlamış ve Konsey’in yeni bir karar almaması hâlinde daha önce kaldırılmış olan yaptırımların otomatik olarak geri dönmesi öngörülmüştür.


Bu süre zarfında diplomatik girişimler yapılmıştır. İstanbul’da 25 Temmuz’da, Cenevre’de ise 26 Ağustos’ta gerçekleştirilen toplantılarda taraflar bir araya gelmiş ancak uzlaşma sağlanamamıştır. E3 ülkeleri, İran’dan üç temel adım atmasını talep etmiştir:


  • Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğinin yeniden başlatılması,
  • Zenginleştirilmiş uranyum stoklarının açıklığa kavuşturulması,
  • Amerika Birleşik Devletleri ile yapılacak görüşmelere katılımın kabul edilmesi.


İran ise bu talepleri ya reddetmiş ya da yetersiz karşılamıştır. İran tarafı, Avrupa ülkelerinin hukuki dayanağa sahip olmadığını ve “katılımcı” statülerini kaybettiklerini ileri sürmüştür. 30 günlük sürecin sonunda yeni bir karar alınamaması nedeniyle 28 Eylül 2025 gece yarısı itibarıyla snapback yaptırımları otomatik olarak devreye girmiştir.

BM Güvenlik Konseyi’nde Oylamalar ve Diplomatik Tartışmalar

19 Eylül 2025 Oylaması

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde Güney Kore’nin başkanlığında, İran’a yönelik yaptırımların hafifletilmesinin sürdürülmesini öngören bir karar tasarısı oylamaya sunulmuştur. Tasarıya Rusya, Çin, Pakistan ve Cezayir lehte oy vermiştir. İngiltere, Fransa, Danimarka, Slovenya, Sierra Leone, Panama, Amerika Birleşik Devletleri, Yunanistan ve Somali tasarıya karşı oy kullanmıştır. Guyana ile Güney Kore çekimser kalmıştır. Oylama sonucunda tasarı, gerekli oya ulaşamadığı için kabul edilmemiştir.

26 Eylül 2025 Oylaması

26 Eylül 2025 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde Rusya ve Çin tarafından sunulan, İran’a yönelik yaptırımların altı ay süreyle ertelenmesini öngören karar tasarısı oylamaya sunulmuştur. Oylamada Rusya, Çin, Pakistan ve Cezayir lehte oy kullanmıştır. İngiltere, Fransa, Danimarka, Slovenya, Sierra Leone, Panama, Amerika Birleşik Devletleri, Yunanistan ve Somali tasarıya karşı oy vermiştir. Guyana ile Güney Kore çekimser kalmıştır.


İran ile Batılı ülkeler arasında son anda yeni bir diplomatik uzlaşı sağlanabilmesi için ek süre verilmesini hedefleyen tasarı, dokuz üyenin karşı oy kullanması nedeniyle reddedilmiştir. Bu sonuçla birlikte snapback sürecini durduracak ikinci bir girişim de başarısız olmuştur.

Diplomatik Söylemler

26 Eylül 2025’te yapılan oylamanın ardından Güvenlik Konseyi üyeleri farklı açıklamalarda bulunmuştur. Rusya temsilcisi, Batılı ülkelerin İran’a yönelik süreci “şantaj” aracı hâline getirdiğini ve gerilimi tırmandırdığını ifade etmiştir. Çin temsilcisi, İran ile yürütülen diplomasiye daha fazla zaman tanınması gerektiğini, altı aylık ertelemenin bu açıdan fırsat sağlayabileceğini belirtmiştir.


ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürdüğünü ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile iş birliğini engellediğini ileri sürmüştür. İngiltere temsilcisi Barbara Wood ise snapback sürecinin 2231 sayılı karar çerçevesinde öngörüldüğünü, gerekli prosedürlerin yerine getirildiğini ve yaptırımların geri dönüşünün hukuken geçerli olduğunu açıklamıştır.


Pakistan ve Cezayir temsilcileri, yaptırımların geri dönüşünün tek başına sorunu çözmeyeceğini, diplomatik çabaların devam etmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Guyana temsilcisi ise Konsey’deki bölünmenin küresel güvenlik sorunlarını daha da derinleştirdiğini ifade etmiştir.

Yaptırımların Yeniden Uygulamaya Girmesi

BM Kararlarının Yeniden Yürürlüğe Girişi

28 Eylül 2025 gece yarısı itibarıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin İran’a yönelik daha önce kabul ettiği yaptırım kararları yeniden yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda 2006–2010 yılları arasında alınan 1696, 1737, 1747, 1803, 1835 ve 1929 sayılı kararlar geçerli hâle gelmiştir.


Bu kararların yürürlüğe girmesiyle birlikte 2020 yılında süresi sona eren silah ambargosu yeniden uygulanmaya başlamıştır. İran’a yönelik konvansiyonel silah sevkiyatları yasak kapsamına alınmıştır.


Nükleer başlık taşıyabilecek balistik füze geliştirilmesi ve fırlatılması yasaklanmıştır. Buna ek olarak uranyum zenginleştirme faaliyetleri ile ağır su ve yeniden işleme süreçleri üzerinde kısıtlamalar yeniden yürürlüğe konulmuştur.


Kararlar çerçevesinde mali ve seyahat yasakları da yeniden devreye girmiştir. Çok sayıda İranlı kişi ve kurumun malvarlıklarının dondurulması ve seyahatlerine kısıtlama getirilmesi hükme bağlanmıştır.

Deniz Ticareti Denetimi

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 1929 sayılı kararı kapsamında, İran ile bağlantılı deniz ticaretine yönelik kısıtlamalar yeniden yürürlüğe girmiştir. Bu karar, üye devletlere İran’a ve İran’dan yapılan sevkiyatları denetleme ve gerektiğinde el koyma yetkisi tanımaktadır.


Bu hüküm doğrultusunda, İran ticaret gemileri ve kargo sevkiyatları uluslararası denetimlere tabi hâle gelmiştir. Karar, nükleer silahların geliştirilmesinde kullanılabilecek malzemelerin ve teknolojilerin taşınmasını engellemeyi hedefleyen hükümler içermektedir. İran’a giden ya da İran’dan çıkan şüpheli kargoların kontrol edilmesi, durdurulması veya müsadere edilmesi üye devletler için yükümlülük hâline gelmiştir. Bu uygulama, özellikle İran’ın deniz yoluyla gerçekleştirdiği ticaret faaliyetlerinin kısıtlanmasına ve uluslararası sularda gemi denetimlerinin artırılmasına yol açmıştır.

Avrupa Birliği Kararları

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde snapback mekanizmasının işletilmesinin ardından Avrupa Birliği de kendi yaptırım rejimini yeniden uygulamaya koymuştur. Avrupa Konseyi, 29 Eylül 2025 tarihinde aldığı kararla hem BM Güvenlik Konseyi kararlarıyla uyumlu hem de AB’nin bağımsız düzenlemelerine dayalı yaptırımları yürürlüğe sokmuştur.


Bu kapsamda İran Merkez Bankası ile büyük ticari bankaların varlıkları yeniden dondurulmuştur. Ayrıca listedeki kişi ve kuruluşların malvarlıklarına erişimleri engellenmiş, seyahat yasakları devreye alınmıştır. Listedekilere doğrudan ya da dolaylı şekilde fon sağlanması yasaklanmıştır.


Ekonomik ve mali yaptırımlar çerçevesinde ticaret, finans ve ulaştırma sektörleri yeniden kısıtlamalara tabi tutulmuştur. Enerji alanında, İran’dan ham petrol, doğal gaz, petrol ürünleri ve petrokimya ürünlerinin ithalatı, satın alınması ve taşınması yasaklanmıştır. Enerji sektöründe kullanılan temel ekipmanların İran’a satışı veya temini de yasaklanmıştır.


Altın, değerli metaller, elmas ve ilgili ürünlerin İran’a satışı ya da İran’dan ithalatı yasak kapsamına alınmıştır. Aynı zamanda belirli yazılımlar ile denizcilik sektöründe kullanılan bazı teçhizatların satışı ve transferi yasaklanmıştır.


Ulaştırma sektöründe İran kargo uçuşlarının Avrupa Birliği havaalanlarına erişimi yasaklanmış, İran’a ait kargo gemilerinin AB limanlarına girişine sınırlamalar getirilmiştir. Ayrıca yasaklı malzemeleri taşıyan İran kargo uçaklarının ve gemilerinin bakım ve servis hizmetlerinin verilmesi yasaklanmıştır.

Uluslararası Tepkiler

E3 Ülkeleri (İngiltere, Fransa, Almanya)

İngiltere, Fransa ve Almanya dışişleri bakanları 28 Ağustos 2025’te başlattıkları sürecin tamamlanmasının ardından yaptıkları ortak açıklamada, snapback mekanizmasının işletilmesiyle birlikte Birleşmiş Milletler yaptırımlarının yeniden yürürlüğe girdiğini bildirmiştir. Açıklamada, İran’ın nükleer taahhütlerini defalarca ihlal ettiği ve bu nedenle prosedürü başlatmaktan başka seçenek kalmadığı ifade edilmiştir. E3 ülkeleri, İran’ın asla nükleer silah edinmemesi gerektiğini vurgulamış ve müzakere yoluyla yeni bir diplomatik çözüm arayışının süreceğini belirtmiştir.

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, snapback süreciyle birlikte İran’a yönelik BM yaptırımlarını gecikmeksizin uygulayacaklarını açıklamıştır. AB, yaptırımların geri dönüşünün diplomasi sürecini sona erdirmemesi gerektiğini ve İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiğini vurgulamıştır. Ayrıca E3 ülkelerinin yaptığı bildirimle birlikte AB Konseyi, 29 Eylül 2025 tarihinde İran’a karşı kendi bağımsız yaptırım rejimini de devreye sokmuştur.

Amerika Birleşik Devletleri

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, yaptırımların devreye girmesinin ardından İran’ı “iyi niyetle doğrudan görüşmeleri kabul etmeye” çağırmıştır. Ayrıca BM üyesi tüm ülkelerin yaptırımları derhâl uygulaması gerektiğini söylemiştir. ABD, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürmesinin ve UAEA ile iş birliğini kısıtlamasının uluslararası güvenlik için tehdit oluşturduğunu belirtmiştir.

Rusya ve Çin

Rusya ve Çin, snapback mekanizmasının işletilmesini hukuken geçersiz bulduklarını açıklamışlardır. İki ülke, Avrupa’nın bu süreci başlatma hakkının olmadığını, çünkü ABD’nin 2018’de anlaşmadan çekilmesiyle denge bozulduğunu ileri sürmüştür. Ayrıca altı aylık bir erteleme ile diplomasiye zaman tanınması gerektiğini savunmuşlardır. Rusya, süreci Batılı ülkelerin siyasi baskı aracı olarak kullandığını dile getirmiştir. Çin, ek sürenin müzakerelere yeniden alan açabileceğini ifade etmiştir.

İsrail

İsrail Dışişleri Bakanlığı, snapback mekanizmasının işletilmesiyle İran’a yönelik yaptırımların geri dönmesini “önemli bir adım” olarak değerlendirmiştir. Açıklamada, bu adımın özellikle İran’ın askeri nükleer programına ilişkin ihlallere yanıt niteliği taşıdığı belirtilmiş, İran’ın nükleer silah edinmesinin önlenmesinin hedeflendiği ifade edilmiştir.


İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, 27 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)

İran’ın Tepkileri

İran, snapback mekanizmasının işletilmesini hukuksuz, temelsiz ve provokatif olarak nitelendirmiştir. İranlı yetkililer, Avrupa ülkelerinin bu süreci başlatma konusunda hukuki dayanağa sahip olmadığını savunmuşlardır. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, üç Avrupa ülkesinin bildirisini “hukuki ve usul açısından kusurlu” olarak tanımlamış ve bu nedenle geçersiz olduğunu belirtmiştir. Erakçi, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e gönderdiği mektupta, Avrupalıların kendi yükümlülüklerini yerine getirmedikleri sırada bu adımı attıklarını ifade etmiştir.


İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, ABD’nin farklı bahanelerle olası bir nükleer anlaşmayı engellemeye çalıştığını söylemiştir. Pezeşkiyan, Avrupalılarla yapılan görüşmelerde İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu vurguladıklarını ancak ABD’nin sürekli yeni engeller çıkardığını açıklamıştır.


İran Meclisi, yaptırımların yeniden yürürlüğe girmesi üzerine kapalı oturum düzenlemiştir. Bu oturumda vatandaşların geçim zorluklarının ele alındığı bildirilmiştir. Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, oturumda önemli kararların alındığını belirtmiş, ayrıntı vermemiştir. Kalibaf ayrıca snapback sürecinin hukuka aykırı olduğunu söylemiş ve İran’ın bu kararlara bağlı olmayacağını açıklamıştır.


İran Meclisi Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri, yaptırımların devreye girmesi halinde İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekilmesinin gündeme geldiğini bildirmiştir. Kevseri, nükleer bomba üretilmesini teklif eden bir önerinin de daha sonra mecliste inceleneceğini açıklamıştır. Buna rağmen hükûmetin üst düzey yetkilileri, İran’ın NPT’den çıkmasına sıcak bakmadıklarını ifade etmişlerdir.


İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Avrupa ülkeleri ve ABD’nin “süresi dolan yaptırımları yeniden canlandırma çabalarının geçersiz” olduğu belirtilmiştir. Erakçi, 2231 sayılı kararın mutabakata varıldığı şekilde 18 Ekim 2025’te sona ermesi gerektiğini, bu tarihten sonra hiçbir kısıtlamanın geçerli olmayacağını vurgulamıştır. Erakçi, BM’ye gönderdiği yazıda, yaptırım mekanizmalarını yeniden canlandırmaya yönelik girişimlerden kaçınılması çağrısında bulunmuştur.

Kaynakça

Anadolu Ajansı. “BM Güvenlik Konseyi, İran’a Snapback Yaptırımların Geri Getirilmesinin Önünü Açtı.” Anadolu Ajansı. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/bm-guvenlik-konseyi-irana-snapback-yaptirimlarin-geri-getirilmesinin-onunu-acti/3692925#

Anadolu Ajansı. “İran’a BM Yaptırımları Yeniden Devreye Girdi.” Anadolu Ajansı. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/irana-bm-yaptirimlari-yeniden-devreye-girdi-/3701408#

Anadolu Ajansı. “Snapback Mekanizması Nedir ve İran’a Karşı Hangi Yaptırımları Yeniden Getirebilir?” Anadolu Ajansı. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/snapback-mekanizmasi-nedir-ve-iran-a-karsi-hangi-yaptirimlari-yeniden-getirebilir/3671369#

Anadolu Ajansı. “US, UK, France Veto UN Security Council Resolution to Delay Snapback Sanctions on Iran.” Anadolu Ajansı. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.aa.com.tr/en/americas/us-uk-france-veto-un-security-council-resolution-to-delay-snapback-sanctions-on-iran/3700420#

Anadolu Ajansı. “Iran Slams Reimposition of UN Sanctions, Accuses Europeans of Abusing Nuclear Deal.” Anadolu Ajansı. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.aa.com.tr/en/europe/iran-slams-reimposition-of-un-sanctions-accuses-europeans-of-abusing-nuclear-deal/3701466#

Council of the European Union. “Timeline - Sanctions targeting Iran's nuclear proliferation activities.” Council of the European Union. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions-against-iran/timeline-measures-targeting-nuclear-proliferation-activities/

Council of the European Union. “Iran sanctions snapback: Council reimposes restrictive measures.” Council of the European Union. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2025/09/29/iran-sanctions-snapback-council-reimposes-restrictive-measures/

Council of the European Union. “Iran's nuclear agreement.” Council of the European Union. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/jcpoa-iran-restrictive-measures/

CNN. “European nations hit Iran with ‘snapback’ sanctions over its nuclear program. Here’s what that means.” CNN. Erişim 29 Eylül 2025. https://edition.cnn.com/2025/09/27/middleeast/iran-snapback-nuclear-sanctions-intl

EEAS. “Iran: Statement by the High Representative on the Reintroduction of Nuclear Sanctions and Restrictions.” European External Action Service. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.eeas.europa.eu/eeas/iran-statement-high-representative-reintroduction-nuclear-sanctions-and-restrictions_en

France 24. “What Is Snapback? US-Iran Sanctions Move Explained.” France 24. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.france24.com/en/20200819-what-is-snapback-us-iran-sanctions-move-explained

United Nations. “Security Council Reimposes UN Sanctions on Iran under Snapback Mechanism.” United Nations. Erişim 29 Eylül 2025. https://press.un.org/en/2025/sc16181.doc.htm

Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL). “What Are 'Snapback' Sanctions On Iran?” RFE/RL. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.rferl.org/a/snapback-sanctions-iran-nuclear-deal/33508190.html

Reuters. “Russia, Iran Sign Memo on Building Small Nuclear Power Plants in Iran.” Reuters. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.reuters.com/business/energy/russia-iran-sign-memo-building-small-nuclear-power-plants-iran-2025-09-24/

TRT Haber. “İran’a BM Yaptırımları Yeniden Devreye Girdi.” TRT Haber. Erişim 29 Eylül 2025. https://www.trthaber.com/haber/dunya/irana-bm-yaptirimlari-yeniden-devreye-girdi-921132.html

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarEdanur Karakoç29 Eylül 2025 12:59
KÜRE'ye Sor