Küresel Sumud Filosu, 2025 yılı Ağustos-Eylül aylarında Gazze’ye yönelik İsrail ablukasını kırmayı ve insani yardım ulaştırmayı hedefleyen uluslararası sivil deniz misyonudur. Filonun adı, Arapçada “direniş” veya “sebat” anlamına gelen “sumud” kavramından türetilmiştir. Bu girişim, balıkçı tekneleri ve küçük gemilerin dönüştürülmesiyle oluşturulan çok uluslu bir filo aracılığıyla yürütülmektedir. Hareketin temel amacı, gıda, tıbbi malzeme ve çeşitli insani ihtiyaç ürünlerini Gazze’ye ulaştırmak ve ablukaya dikkat çekmektir.

_{Küresel Sumud Filosu infografiği - (Anadolu Ajansı)}

Filonun Oluşum Süreci

Küresel Sumud Filosu, farklı sivil hareketlerin bir araya gelmesiyle oluşturulmuş bir yapıdır. Özgürlük Filosu, Küresel Gazze Hareketi, Sumud Konvoyu ve Malezya merkezli Sumud Nusantara’nın birleşimi sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu birleşim, deniz yoluyla Gazze’ye ulaşmayı hedefleyen girişimlerin daha güçlü ve koordineli bir şekilde hareket etmesini sağlamıştır.

Filo “Küresel Kararlılık Filosu” olarak da adlandırılmıştır. Katılımcılar arasında 44 ila 50 ülkenin sivil toplum kuruluşları, aktivistleri ve çeşitli meslek gruplarına mensup kişiler yer almaktadır. Hareket tamamen sivil karakterli olup devlet kurumlarından bağımsızdır.

Küresel Sumud Filosu kapsamında gemilerde gıda, tıbbi malzeme, protezler ve Gazze halkının acil ihtiyaç duyduğu insani yardım ürünleri yer almaktadır. Filonun asıl amacı Gazze ablukasını kırmak olmakla birlikte, teknelerde sembolik olarak insani yardım malzemeleri ve gıda ürünleri bulundurulacağı açıklanmıştır. Yardımın miktarı sınırlı tutulmuş, bunun yerine yardımın ulaştırılma girişimi ve sembolik yönünün ön plana çıktığı belirtilmiştir.

Basın Konferansı ve Resmi Duyurular

Küresel Sumud Filosu, 4 Ağustos 2025 tarihinde Tunus’ta, Tunus Genel İşçi Sendikası binasında düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulmuştur. Toplantıya 44’ten fazla ülkeden temsilciler katılmış ve bu girişimin 2007’den beri uygulanan Gazze deniz ablukasına karşı en büyük sivil deniz misyonu olacağı açıklanmıştır.

Basın toplantısında konuşan temsilciler arasında Muhammad Nadir Al-Nuri, Yasemin Acar, Maria Elena Delia, Saif Abukeshek ve Hayfa Mansouri yer almıştır. Bu temsilciler, filonun insani, sivil ve barışçıl bir karaktere sahip olduğunu vurgulamış ve uluslararası hukuka dayandığını ifade etmiştir.

Duyurulan takvime göre, 31 Ağustos 2025’te İspanya’dan ilk çıkış yapılacak, ardından 4 Eylül 2025’te Tunus’tan ikinci grup tekneler hareket edecektir. Ayrıca Güneydoğu Asya merkezli Sumud Nusantara koalisyonunun, Malezya Başbakanı Anwar İbrahim’in himayesinde 23 Ağustos 2025’te bölgesel bir konvoyu başlatacağı ilan edilmiştir.

Katılımcılar

Küresel Sumud Filosu’na sanatçılar, politikacılar, gazeteciler, doktorlar ve aktivistler dâhil edilmiştir. Katılımcılar arasında farklı ülkelerden milletvekilleri ve yerel yönetim temsilcileri bulunmaktadır. Barselona çıkışında eski Barselona Belediye Başkanı Ada Colau, Katalonya Parlamentosu milletvekili Pilar Castillejo ve Valensiya Parlamentosu milletvekili Juan Bordera gibi siyasetçilerin yer alacağı açıklanmıştır.

Ayrıca, filoya sadece kadınlardan oluşan tekneler ve ABD’li gazilerin oluşturduğu tekneler de dahil edilmiştir. Uluslararası ölçekte tanınan bazı isimler de süreçte yer almaktadır. Greta Thunberg, filonun yönlendirme kurulunda yer alan figürlerden biri olarak kayıtlara geçmiştir.

Küresel Sumud Filosu’na katılım için dünya genelinde çok sayıda başvuru yapılmıştır. Filo sözcülerinin açıklamalarına göre 28 binden fazla kişi başvuru gerçekleştirmiştir. Katılımcılar arasında sivil toplum kuruluşu temsilcileri, milletvekilleri, kanaat önderleri ve aktivistler bulunmaktadır.

Her ülkenin kendi delegasyonu, katılımcılarını belirleyerek akreditasyon sürecini yürütmüştür. Bu kapsamda gemilere binecek aktivistler ve yedek isimler önceden seçilmiş, gemilerdeki görev dağılımları kendilerine bildirilmiştir. Türkiye Delegasyonu da, kendi payına düşen temsilcilerle filoda yer alacağını açıklamıştır.

Filonun Barselona’dan Hareketi

Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 tarihinde Barselona Limanı’ndan Akdeniz’e açılmıştır. Filoda yaklaşık 20 tekne bulunmuş ve bu teknelerde 44’ten fazla ülkeden gelen 300’ün üzerinde katılımcı yer almıştır. Katılımcılar arasında aktivistler, sanatçılar, siyasetçiler, doktorlar ve gazeteciler bulunmuştur.

Barselona, Gazze’deki gelişmeler nedeniyle İsrail ile tüm kurumsal ilişkilerini kesmiş bir şehir olarak sembolik çıkış noktası seçilmiştir. Barselona’dan ayrılan tekneler, İtalya, Yunanistan ve Tunus üzerinden ilerleyerek Gazze’ye ulaşacak şekilde planlanmıştır.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Açıklamalar ve Basın Toplantıları

Barselona Limanı’ndan hareket öncesinde bir basın toplantısı düzenlenmiştir. Bu toplantıda çeşitli katılımcılar açıklamalarda bulunmuştur. Greta Thunberg, Gazze’de yaşananları soykırım olarak nitelendirmiş ve uluslararası toplumun sessizliğine dikkat çekmiştir. Thunberg, misyonun insani ve barışçıl bir girişim olduğunu belirtmiştir.

İspanyol aktör Eduardo Fernandez, Gazze’nin tüm insanlığı yansıtan bir ayna olduğunu ifade etmiş ve filodaki her teknenin insan onuru için bir haykırış olduğunu dile getirmiştir. İrlandalı aktör Liam Cunningham, uluslararası toplumun İsrail’e yaptırım uygulaması gerektiğini vurgulamış ve mevcut sessizliği tarihte utanç verici bir dönem olarak tanımlamıştır.

Eski Barselona Belediye Başkanı Ada Colau ise uluslararası sivil seferberliğin, harekete geçmekten çekinen kurumları tavır almaya zorladığını söylemiştir. Ayrıca aktivistler Yasemin Acar, Thiago Avila ve Saif Abukeshek, filonun tamamen barışçıl ve insani bir karakter taşıdığını açıklamışlardır.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Limandaki Etkinlikler ve Uğurlama

Barselona Limanı’ndan ayrılış öncesinde geniş katılımlı uğurlama etkinlikleri düzenlenmiştir. Yüzlerce kişi limanda toplanmış, Filistin bayrakları taşınmış ve “Özgür Filistin” ile “İsrail’e boykot” sloganları atılmıştır. Uğurlama sırasında sivil toplum kuruluşları ve yerel halk, filoya desteklerini göstermiştir. Katılımcıların yanı sıra limanda bulunan kalabalık, misyonun amacına yönelik dayanışma mesajları vermiştir.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İtalya’dan Katılım

Küresel Sumud Filosu’na dahil olacak tekneler, 1 Eylül 2025 tarihinde İtalya’nın Cenova Limanı’ndan hareket etmiştir. Bu teknelerde, İtalya’nın farklı bölgelerinden beş gün içinde toplanan gıda ve ilaç dâhil olmak üzere 300 ton insani yardım malzemesi yüklenmiştir. Filonun İtalya sözcüsü Maria Elena Delia, hedeflerinin somut olduğunu ve bu yardımların Gazze’ye ulaştırılmasının amaçlandığını açıklamıştır.

Cenova’dan ayrılan teknelerin, Barselona çıkışlı büyük filoyla Sicilya Adası’ndaki Katanya ve Augusta limanlarında buluşarak Gazze yönünde seyrine devam etmesi planlanmıştır. Hareket öncesinde Cenova’da on binlerce kişinin katıldığı destek yürüyüşü düzenlenmiş, yürüyüşe Cenova Belediye Başkanı Silvia Salis de katılmıştır. Liman işçileri temsilcileri, İsrail’e yönelik malzeme akışını engelleyeceklerini ve Gazze’ye giden teknelerle dayanışma içinde olacaklarını beyan etmiştir.

^{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Türkiye Delegasyonu

Yaklaşık 100 kişiden oluşan filonun Tunus’ta toplanan Türkiye Delegasyonu üyelerinden Çevirmen Ayçin Kantoğlu, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Küresel Sumud Filosu, aslında daha önce Mavi Marmara ile başlayan, Madleen gemisi ve Hanzala ile devam eden denemelerin bir devamıdır. Bu kez, ablukanın kırılması amacıyla 44 ülkeden 1000’e yakın aktivistle bu rota bir kez daha aşılmaya çalışılacak. Biz de Türkiye delegasyonu olarak bu kutlu organizasyonun içinde yer alacağız." ifadelerini kullanmıştır.

Güvenlik ve Hazırlıklar

İtalyan basınında yer alan haberlere göre, Cenova’dan ayrılan bazı gemiler hareket öncesinde sabotaj ihtimaline karşı kendilerini gizlemiştir. Teknelerin, 31 Ağustos 2025’te Barselona’dan hareket eden ana filoyla Sicilya Adası’ndaki Katanya ve Augusta limanlarında buluşması ve sonraki günlerde Gazze yönünde seyrine devam etmesi planlanmıştır.

Hava Koşulları Nedeniyle Gecikmeler

31 Ağustos 2025 tarihinde Barselona Limanı’ndan ayrılan ilk grup tekneler, olumsuz hava koşulları nedeniyle kısa süre içinde limana geri dönmek zorunda kalmıştır. Yetkililer, saatte 56 kilometreyi aşan rüzgârların küçük tekneler için risk oluşturduğunu ve güvenlik gerekçesiyle seyrin ertelendiğini açıklamıştır.

Organizatörler, 1 Eylül 2025’te yeniden hareket ederek rotayı sürdürmüş, teknelerin Tunus’tan katılacak ikinci dalga ile birleşmesi planlanmıştır.

Yönlendirme Kurulu

Filo için oluşturulan yönlendirme kurulunda farklı disiplinlerden tanınmış isimler yer almaktadır. Bunlar arasında Greta Thunberg, Yasemin Acar, Thiago Avila, Maria Elena Delia, Saif Abukeshek, Hayfa Mansouri, Kleoniki Alexopoulou, Melanie Schweizer, Karen Moynihan, Marouan Ben Guettaia, Wael Nawar, Torkia Chaibi ve Muhammad Nadir al-Nuri bulunmaktadır.