Küresel Sumud Filosu, 2025 yılında Gazze Şeridi’ne insani yardım ulaştırmak ve İsrail’in bölgedeki deniz ablukasını kırmak amacıyla oluşturulan uluslararası sivil bir filo girişimidir. Filonun temel amacı, abluka altında yaşayan sivillere gıda, ilaç, su ve diğer insani yardım malzemelerini ulaştırmak, aynı zamanda uluslararası kamuoyunun dikkatini Gazze’deki insani duruma çekmektir. Filo 30 Ağustos'ta Barselona'dan yola çıkmıştır. 1–3 Ekim 2025 tarihlerinde İsrail donanmasının müdahalesiyle 44 geminin tamamı yasa dışı şekilde ele geçirilmiş, yaklaşık 480 aktivist gözaltına alınmış ve Aşdod Limanı ile Ketziot Hapishanesi’ne nakledilmiştir.

_{Küresel Sumud Filosu infografiği - (Anadolu Ajansı)}

Kuruluş ve Hayata Geçirilme Süreci

“Sumud” kavramı Arapça kökenli olup “kararlılık” veya “sarsılmaz azim” anlamına gelmektedir. Kavram, 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı’ndan sonra Filistin halkı arasında yaygın bir direniş söylemine dönüşmüştür. Sumud, Filistinlilerin topraklarında kalması, Filistin kimliğini ve kültürünü canlı tutması, şiddet içermeyen sivil itaatsizlik biçimleriyle işgale direnmesi ve alternatif toplumsal kurumlar inşa etmesi gibi unsurları ifade etmektedir. Kavram, Filistin bağlamında sıklıkla zeytin ağacı figürüyle sembolleştirilmektedir.

Küresel Sumud Filosu, farklı kıtalardan çok sayıda sivil toplum kuruluşunun işbirliğiyle hayata geçirilmiştir. Filonun organizasyon yapısı içinde, Özgürlük Filosu Koalisyonu, Küresel Gazze Hareketi, Mağrib Sumud Konvoyu ve Malezya merkezli Sumud Nusantara olmak üzere dört ana grup yer almıştır. Bu yapıların ortak çalışması sonucunda filo, bugüne kadar Gazze’ye ulaşmak için oluşturulmuş en geniş çaplı sivil deniz girişimi olma niteliğini kazanmıştır.

Filoya katılım çok uluslu olmuştur. Yaklaşık 50 farklı ülkeden 500'e yakın aktivist bu girişime dahil olmuştur. Katılımcılar arasında doktorlar, hukukçular, sanatçılar, siyasetçiler, kanaat önderleri, insan hakları savunucuları, gazeteciler ve gönüllüler yer almıştır.

Basın Konferansı ve Resmi Duyurular

Küresel Sumud Filosu, 4 Ağustos 2025 tarihinde Tunus’ta, Tunus Genel İşçi Sendikası binasında düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulmuştur. Toplantıya 44’ten fazla ülkeden temsilciler katılmış ve bu girişimin 2007’den beri uygulanan Gazze deniz ablukasına karşı en büyük sivil deniz misyonu olacağı açıklanmıştır. Basın toplantısında konuşan temsilciler arasında Muhammad Nadir Al-Nuri, Yasemin Acar, Maria Elena Delia, Saif Abukeshek ve Hayfa Mansouri yer almıştır. Bu temsilciler, filonun insani, sivil ve barışçıl bir karaktere sahip olduğunu vurgulamış ve uluslararası hukuka dayandığını ifade etmiştir.

Hazırlık Süreci

Küresel Sumud Filosu’nun hazırlıkları 2025 yazı boyunca Avrupa’nın farklı limanlarında yürütülmüştür. İspanya’nın Barselona Limanı filo için ilk çıkış noktası olmuştur. Barselona’daki hazırlıklarda tekneler deniz seyrine hazır hale getirilmiş, insani yardım malzemeleri yüklenmiş ve aktivistler gemilerde eğitimlere başlamıştır. Gemilerde makinist, kaptan ve teknik personelin sürekli çalıştığı, gece gündüz bakım ve onarım faaliyetlerinin sürdürüldüğü bildirilmiştir.

İtalya’nın Cenova ve Sicilya limanlarında da hazırlıklar yapılmıştır. Cenova Limanı’ndan hareket eden teknelerde yaklaşık 300 tonluk yardım malzemesi yüklenmiştir. Sicilya Adası’nda Siracusa’dan açılacak tekneler de aynı dönemde bakım ve donanım süreçlerini tamamlamış, teknik aksaklıkların giderilmesinin ardından yeniden denize açılmak üzere hazır hale gelmiştir.

Avrupa dışında Kuzey Afrika limanları da hazırlık sürecinde rol oynamıştır. Tunus’un Sidı Busaid, Gammart ve Binzert limanları, filonun toplanma ve birleşme merkezleri olarak belirlenmiştir. Burada hem İspanya’dan gelen gemilerin bekleyişi hem de Mağrib ülkelerinden katılacak teknelerin entegrasyonu sağlanmıştır.

Organizasyon yetkililerinin açıklamalarına göre, Küresel Sumud Filosu’na katılım için 500 bine yakın başvuru alınmıştır. Katılımcılar yalnızca Avrupa ülkelerinden değil, Asya, Afrika ve Amerika’dan da gelmiştir. Delegasyonların belirlenmesi, her ülke içinde oluşturulan komisyonlar aracılığıyla yürütülmüştür. Ülkelerden seçilen delegeler, daha sonra küresel koordinasyon kurulunun onayına sunulmuş ve nihai liste bu şekilde oluşturulmuştur.

Filonun Barselona’dan Hareketi

Küresel Sumud Filosu’nun ilk hareket noktası İspanya’nın Barselona Limanı olmuştur. 31 Ağustos 2025 tarihinde 22 tekne limandan ayrılarak Akdeniz’e açılmıştır. Bu teknelerde yaklaşık 44 ülkeden gelen aktivistler, insan hakları savunucuları, sağlık çalışanları, gazeteciler, siyasetçiler ve sanatçılar yer almıştır.

Barselona çıkışı öncesinde limanda geniş katılımlı bir uğurlama töreni yapılmıştır. Farklı ülkelerden gelen aktivistler, Filistin bayrakları ve dayanışma sloganlarıyla tekneleri uğurlamıştır. Kent yönetimi de bu süreçte siyasi bir adım atmış, Barselona’nın İsrail ile kurumsal ilişkilerini kestiğini duyurmuştur. Bu karar, filonun çıkışıyla aynı gün kamuoyuna açıklanmıştır.

Çevre aktivisti Greta Thunberg, İrlandalı oyuncu Liam Cunningham, İspanyol siyasetçi Eduardo Fernandez ve Barselona Belediye Başkanı Ada Colau, Barselona çıkışına katılan isimler arasında olmuştur.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Açıklamalar ve Basın Toplantıları

Barselona Limanı’ndan hareket öncesinde bir basın toplantısı düzenlenmiştir. Bu toplantıda çeşitli katılımcılar açıklamalarda bulunmuştur. Greta Thunberg, Gazze’de yaşananları soykırım olarak nitelendirmiş ve uluslararası toplumun sessizliğine dikkat çekmiştir. Thunberg, misyonun insani ve barışçıl bir girişim olduğunu belirtmiştir.

İspanyol aktör Eduardo Fernandez, Gazze’nin tüm insanlığı yansıtan bir ayna olduğunu ifade etmiş ve filodaki her teknenin insan onuru için bir haykırış olduğunu dile getirmiştir. İrlandalı aktör Liam Cunningham, uluslararası toplumun İsrail’e yaptırım uygulaması gerektiğini vurgulamış ve mevcut sessizliği tarihte utanç verici bir dönem olarak tanımlamıştır.

Eski Barselona Belediye Başkanı Ada Colau ise uluslararası sivil seferberliğin, harekete geçmekten çekinen kurumları tavır almaya zorladığını söylemiştir. Ayrıca aktivistler Yasemin Acar, Thiago Avila ve Saif Abukeshek, filonun tamamen barışçıl ve insani bir karakter taşıdığını açıklamışlardır.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Limandaki Etkinlikler ve Uğurlama

Barselona Limanı’ndan ayrılış öncesinde geniş katılımlı uğurlama etkinlikleri düzenlenmiştir. Yüzlerce kişi limanda toplanmış, Filistin bayrakları taşınmış ve “Özgür Filistin” ile “İsrail’e boykot” sloganları atılmıştır. Uğurlama sırasında sivil toplum kuruluşları ve yerel halk, filoya desteklerini göstermiştir. Katılımcıların yanı sıra limanda bulunan kalabalık, misyonun amacına yönelik dayanışma mesajları vermiştir.

_{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İtalya’dan Katılım

Küresel Sumud Filosu’na İtalya’dan katılacak tekneler, 1 Eylül 2025’te Cenova Limanı’ndan hareket etmiştir. Bu teknelere, İtalya’nın farklı bölgelerinden beş gün içinde toplanan gıda ve ilaç malzemeleri de dahil olmak üzere 300 tonun üzerinde insani yardım yüklenmiştir. Yardım malzemeleri, Barselona’dan aynı gün yola çıkan filoyla birleşmek üzere Sicilya’nın Katanya ve Augusta limanlarına yönlendirilmiştir.

İtalya’dan filoya katılan gemilerde yalnızca sivil toplum temsilcileri değil, aynı zamanda siyasiler de yer almıştır. Katılımcılar arasında Demokratik Parti (PD) milletvekili Arturo Scotto, PD Avrupa Parlamentosu üyesi Annalisa Corrado, Beş Yıldız Hareketi (M5S) senatörü Marco Croatti ve Yeşil-Sol İttifak’tan Avrupa Parlamentosu milletvekili Benedetta Scuderi bulunmaktadır. Bu isimlerin yanı sıra çok sayıda gönüllü aktivist, sağlık çalışanı, sanatçı ve gazeteci de gemilerde yer almıştır.

Cenova’dan ayrılan teknelerin hareketi öncesinde, 31 Ağustos 2025 akşamı kentte on binlerce kişinin katılımıyla bir destek yürüyüşü düzenlenmiştir. Yürüyüşe Cenova Belediye Başkanı Silvia Salis de katılmıştır. Göstericiler, meşaleler taşıyarak ve sloganlar atarak filoya destek vermiştir. Yürüyüş sonunda liman işçileri adına Riccardo Rudino konuşma yapmıştır. Rudino, Cenova’dan İsrail’e giden konteyner sevkiyatının durdurulabileceğini, teknelerle bağlantının kesilmesi halinde Avrupa’daki liman işçileriyle ortak hareket edileceğini belirtmiştir.

İtalya’daki sözcülerden Maria Elena Delia, basına yaptığı açıklamada hedeflerinin somut olduğunu ve toplanan gıda ile ilaçların Gazze’ye ulaştırılacağını ifade etmiştir. İtalyan basınında çıkan haberlere göre, Cenova’dan ayrılan bazı gemiler, hareket anına kadar sabotaj ihtimaline karşı gizli tutulmuştur.

İtalya’da filoya destek için kitlesel gösteriler düzenlenmiştir. En geniş katılımlı eylemlerden biri Sicilya’nın Katanya kentinde gerçekleşmiştir. Yaklaşık 15 bin kişi şehir merkezinde yürüyüş yapmış, Filistin bayrakları taşımış ve İsrail’in Gazze’ye yönelik ablukasına karşı sloganlar atmıştır. Göstericiler “Filistin’e özgürlük”, “Soykırımı durdurun” ve “Nehirden denize özgür Filistin” sloganlarını öne çıkarmıştır.

Katanya yürüyüşü, Duomo Meydanı’nda düzenlenen mitingle sona ermiştir. Miting sırasında dev bir ekrana “Gazze, biz geliyoruz” yazısı yansıtılmıştır. Cenova’da da benzer şekilde yürüyüşler yapılmış, liman işçileri İsrail’in olası müdahalelerine tepki göstermiş ve müdahale durumunda bazı limanların kapatılacağı açıklanmıştır.

^{İsrail'in ablukasını kırmak ve Filistin ile dayanışma için Akdeniz'e yelken açan Küresel Sumud Filosu, 31 Ağustos 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Hava Koşulları Nedeniyle Gecikmeler

31 Ağustos 2025 tarihinde Barselona Limanı’ndan ayrılan ilk grup tekneler, olumsuz hava koşulları nedeniyle kısa süre içinde limana geri dönmek zorunda kalmıştır. Yetkililer, saatte 56 kilometreyi aşan rüzgârların küçük tekneler için risk oluşturduğunu ve güvenlik gerekçesiyle seyrin ertelendiğini açıklamıştır. Organizatörler, 1 Eylül 2025’te yeniden hareket ederek rotayı sürdürmüş, teknelerin Tunus’tan katılacak ikinci dalga ile birleşmesi planlanmıştır.

Tunus Etabı

İspanya’dan Gelen Gemilerin Tunus’a Ulaşması

31 Ağustos 2025’te Barselona’dan hareket eden 22 tekne, Akdeniz’de ilerleyerek 7 Eylül’den itibaren Tunus kıyılarına ulaşmaya başlamıştır. Gemiler önce başkent Tunus yakınlarındaki Sidı Busaid ve Gammart limanlarına yanaşmıştır. Burada aktivistler tarafından karaya çıkışlar yapılmış, liman çevresinde Filistin’e destek gösterileri düzenlenmiştir. İspanya’dan gelen teknelerin tamamı kısa süre içinde Tunus’a giriş yapmış ve ülke limanlarına dağılmıştır.

Mağrib Sumud Konvoyu’nun Katılımı

Tunus ayağının unsurlarından biri Mağrib Sumud Konvoyu olmuştur. Bu konvoy 23 tekneden oluşmuş ve farklı Mağrip ülkelerinden katılım sağlamıştır. Konvoyda 72 Tunuslu, 32 Cezayirli, 20’den fazla Faslı, ayrıca Moritanya, Kuveyt ve Bahreyn’den de katılımcılar yer almıştır.

Bu tekneler, başlangıçta başkent Tunus’taki limanlarda bekletilmiş, daha sonra Binzert Limanı’nda İspanya’dan gelen teknelerle birleşmek üzere yola çıkmıştır. Ancak Mağrib konvoyuna ait gemilerin limandan çıkışlarında sebepsiz gecikmeler yaşandığı bildirilmiştir. Konvoy temsilcileri, teknelerin bekletilmesini anlamlandıramadıklarını açıklamış ve daha hızlı hareket edilmesi çağrısında bulunmuştur.

^{Tunus’ta Sumud Filosu’na Destek Gösterisi (Anadolu Ajansı)}

Binzert Limanı’ndaki Buluşma

Tunus’un kuzeyinde yer alan Binzert Limanı, filonun toplanma merkezi olarak belirlenmiştir. İspanya’dan gelen tekneler, 11 Eylül itibarıyla bu limana yönlendirilmiştir. Tunus’un farklı bölgelerinden gelen Mağrib konvoyu da Binzert’te birleşmiştir. Böylece Barselona çıkışlı 22 tekne ile Tunus’tan katılan 23 tekne aynı noktada buluşarak Gazze’ye doğru toplu hareket için hazırlık yapmıştır.

Binzert’teki bekleyiş sırasında halktan yoğun destek görülmüştür. Limanda düzenlenen karşılamalarda Filistin bayrakları açılmış, dayanışma mesajları verilmiştir. Aktivistler, hazırlıkların tamamlanmasının ardından Akdeniz’de İtalya ve Yunanistan’dan gelen gemilerle de birleşeceklerini duyurmuştur.

Tunus’taki Halk Desteği

Tunus’ta filoya yoğun destek verilmiştir. Başkent Tunus’ta ve Binzert’te binlerce kişi meydanlarda ve liman çevresinde toplanarak Filistin lehine sloganlar atmıştır. Destek etkinliklerinde Filistin ve Tunus bayrakları taşınmış, “Gazze onurun simgesidir” ve “Filistin’e özgürlük” sloganları öne çıkmıştır.

Küresel Sumud Filosu’na Yönelik Saldırı

Küresel Sumud Filosu, Tunus limanlarında beklerken iki kez insansız hava aracı (İHA) saldırısına maruz kalmıştır. 8 Eylül 2025 gecesi Sidı Busaid Limanı’nda bulunan İspanya çıkışlı bir tekneye saldırı düzenlenmiştir. Ertesi gece, 9 Eylül 2025’te, aynı limanda bekleyen ikinci bir tekne daha hedef alınmıştır. Her iki saldırıda da teknelerde yangın çıkmış, ancak yangınlar itfaiye ekiplerinin müdahalesiyle söndürülmüştür. Saldırılarda herhangi bir can kaybı yaşanmamıştır.

Filonun organizatörleri bu saldırıları doğrulamış, gemilerin doğrudan hedef alındığını bildirmiştir. Saldırılar, filonun Tunus’tan çıkış hazırlıklarını geciktirmiş ve teknelerin Binzert Limanı’na yönlendirilmesine neden olmuştur.

İlk Saldırı

8 Eylül'de BM Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, ABD merkezli X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, filonun ana gemisinin Tunus’un Sidi Busaid Limanı’na yanaşmaya çalıştığı sırada bir insansız hava aracı (İHA) tarafından hedef alındığını belirtmiştir. Albanese, limana doğru ilerleyen diğer iki teknenin de acil koruma ihtiyacı içinde olduğunu vurgulamıştır.

Tunus Deklarasyonu İcra Üyesi Vail Nevvar da sosyal medya üzerinden gerçekleştirdiği canlı yayında saldırıyı doğrulamıştır. Yapılan açıklamada, Sidi Busaid Limanı’nda demirleyen İspanyol gemisine bir İHA tarafından yangın çıkarıcı madde fırlatıldığı ve geminin bir bölümünün alev aldığı belirtilmiştir. Güvenlik güçleri, olayın ardından liman bölgesini araç ve yaya trafiğine kapatmıştır.

Filoya ait sosyal medya hesapları üzerinden yapılan duyuruda, saldırının İsrail’e ait bir İHA tarafından gerçekleştirildiği öne sürülmüştür. Filonun yöneticilerinden Nebil Şenufi, saldırıya uğrayan geminin kaptanının olayı doğruladığını açıklamıştır. Şenufi ayrıca, gemide can kaybı yaşanmadığını, yalnızca ön bölümde sınırlı hasar meydana geldiğini bildirmiştir.

İkinci Saldırı

Küresel Sumud Filosu Tunus’un Sidi Busaid limanında bulunan Alma adlı teknesinin 9 Eylül 2025’te ikinci kez insansız hava aracı saldırısına uğradığını bildirmiştir. Açıklamalarda, saldırının “misyonu saptırmaya ve engellemeye yönelik planlı bir girişim” olduğu belirtilmiş, buna rağmen yolculuğun kararlılıkla sürdürüleceği vurgulanmıştır. Filodan yapılan paylaşımlarda saldırı sırasında çıkan yangının kısa sürede söndürüldüğü, yolcuların ve mürettebatın zarar görmediği ifade edilmiştir.

^{Küresel Sumud Filosu'na Yeni Bir İHA Saldırısı Düzenlendi (Anadolu Ajansı)}

Teknedeki aktivistlerden Leyla Hegazy, saldırının vardiya değişimi sırasında yaşandığını, bir kişinin “drone” diye bağırması üzerine mürettebatın alarma geçtiğini ve yangının kısa sürede kontrol altına alındığını aktarmıştır. Başka bir aktivist, dronun teknenin yaklaşık altı metre üzerinde görüldüğünü ve hemen ardından yangın çıktığını ifade etmiştir. Filonun yöneticilerinden Nebil Şenufi, saldırının beklenen bir durum olduğunu ancak bunun açık denizde değil, limanda gerçekleşmesinin öngörülmediğini belirtmiştir.

^{Filoya Düzenlenen İkinci Saldırı Anı (Guardian News)}

Filonun Tunus Deklarasyonu İcra Üyesi Vail Nevvar, saldırının küçük bir dron aracılığıyla gerçekleştirildiğini, yangının Tunuslu yetkililerce söndürüldüğünü açıklamıştır. GSF Yürütme Komitesi üyesi Saif Abukeshek, saldırılardan İsrail’i sorumlu tutmuş, İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve kendilerini yıldırmaya çalıştığını öne sürmüştür.

Resmi Açıklamalar

Tunus makamları saldırılarla ilgili inceleme başlatmıştır. Tunus İçişleri Bakanlığı, saldırıların “planlı bir şekilde” gerçekleştirildiğini ve teknelerin kasıtlı olarak hedef alındığını açıklamıştır. Güvenlik birimleri olayın ayrıntılarını araştırırken, saldırıların organizatörleri ve hedefleri hakkında kesin bilgi paylaşılmamıştır.

Bununla birlikte, Tunus emniyet güçlerinden gelen bazı ilk açıklamalarda teknelerde çıkan yangınların “iç kaynaklı olabileceği” yönünde ifadeler de kullanılmıştır ancak filo katılımcıları ve organizatörleri, yaşananların insansız hava araçlarıyla gerçekleştirildiğini teyit etmiştir.

Birleşmiş Milletler’in Tepkileri

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Thameen Al-Kheetan, Tunus’ta bulunan gemilere yönelik saldırılar hakkında bağımsız bir soruşturma açılması çağrısında bulunmuştur. Al-Kheetan, saldırıların uluslararası insancıl hukuk bağlamında değerlendirilmesi gerektiğini, sivillere yönelik tehdit oluşturan bu tür eylemlerin soruşturulmadan bırakılmaması gerektiğini vurgulamıştır.

Ayrıca, BM Özel Raportörü Francesca Albanese, saldırıların İsrail tarafından gerçekleştirildiğini belirten açıklamalarda bulunmuştur. Albanese, saldırıların insani yardım misyonunu engellemeye yönelik girişimler olduğuna dikkat çekmiştir.

Küresel Sumud Filosu’na Destek Gösterileri

İspanya’daki Gösteriler

Barselona’dan 31 Ağustos 2025’te filonun hareket etmesinin ardından İspanya genelinde dayanışma eylemleri yapılmıştır. Başta Madrid olmak üzere toplam 12 şehirde meydanlarda binlerce kişi toplanmıştır. Göstericiler, Filistin bayrakları taşımış ve İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ablukayı protesto etmiştir. Madrid’deki gösterilerde meydanlara “Gazze için özgürlük” yazılı pankartlar açılmıştır.

Barselona’da ise limandan ayrılan teknelerin ardından destek eylemleri sürmüştür. Barselona Belediye Başkanı Ada Colau’nun da filoya katılması, yerel yönetimin desteğini öne çıkarmıştır. Belediye, İsrail ile kurumsal ilişkileri kesme kararını bu dönemde duyurmuş, bu da kamuoyunda geniş yankı uyandırmıştır.

_{İtalya'da Sumud Filosu’na destek gösterisi, 5 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı}

İtalya’daki Gösteriler

İtalya’da farklı şehirlerde geniş katılımlı yürüyüşler düzenlenmiştir. Katanya kentinde yaklaşık 15 bin kişi sokaklara çıkmış, ellerinde Filistin bayrakları ve “Soykırımı durdurun” yazılı pankartlar taşımıştır. Yürüyüş, Duomo Meydanı’na doğru yapılmış ve meydandaki ekrana “Gazze, biz geliyoruz” yazısı yansıtılmıştır. 14 Eylül'de Napoli'de de filoya destek gösterileri düzenlenmiştir.

_{Napoli’de Sumud Filosu’na destek gösterisi, 14 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı}

Cenova’da da dayanışma gösterileri düzenlenmiş, liman işçileri İsrail’in filo teknelerine müdahale etmesi durumunda bazı limanları kapatma kararı aldıklarını açıklamıştır. Bu eylemler, yalnızca sivil toplumun değil, işçi sendikalarının da filoya doğrudan destek verdiğini göstermiştir.

Gösteriler sırasında “Filistin’e özgürlük”, “Nehirden denize özgür Filistin” ve “İntifada” sloganları öne çıkmıştır. Ayrıca, öğrenci kolektifleri ve gençlik örgütleri yürüyüşlerde aktif rol oynamıştır.

Türkiye’deki Gösteriler

Türkiye’nin farklı şehirlerinde geniş çaplı dayanışma yürüyüşleri yapılmıştır. Ankara, Bursa, Tekirdağ, Eskişehir, Diyarbakır, Sinop ve Kırklareli gibi şehirlerde düzenlenen yürüyüşlerde binlerce kişi bir araya gelmiştir. Katılımcılar Filistin ve Türk bayrakları taşımış, “Gazze’ye özgürlük” ve “Filistin kazanacak” sloganları atmıştır.

_{İstanbul'da Sumud Filosu’na destek gösterisi, 14 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İstanbul’un Fatih ilçesi Saraçhane Parkı’nda da büyük bir gösteri düzenlenmiştir. Özgür-Der ve İslami Dayanışma Platformu üyelerinin katıldığı bu eylemde Kur’an-ı Kerim okunmuş, ezgiler söylenmiş ve Gazze’ye destek mesajları verilmiştir.

Diğer Ülkelerdeki Gösteriler

Pakistan’da halk desteği doğrudan bir delegasyon katılımıyla birleşmiştir. Cemaat-i İslami partisinin eski senatörü Muştak Ahmet Han’ın liderlik ettiği Pakistan delegasyonu filoya katılmıştır.

Ayrıca Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde de çeşitli dayanışma etkinlikleri düzenlenmiştir. Tunus’ta Binzert ve başkent Tunus limanlarında binlerce kişi teknelerin hareketini izlemek için toplanmış, “Filistin’e özgürlük” ve “Gazze onurun simgesidir” sloganları atılmıştır.

Hareketin Başlaması

İlk Çıkışlar

Küresel Sumud Filosu, birkaç kez ertelenen hazırlıkların ardından 13 Eylül 2025 tarihinde Tunus’un Binzert Limanı’ndan ilk kez Gazze’ye doğru yola çıkmıştır. İlk gemi, limanda toplanan kalabalığı selamladıktan sonra Akdeniz’e açılmıştır. Bu çıkış sırasında aralarında Türk aktivistlerin de bulunduğu bir grup filo üyesi gemide yer almıştır. Aynı gün içerisinde bir gemi daha Binzert’ten hareket etmiştir.

_{Tunus'tan Gazze’ye doğru çıkan Küresel Sumud Filosu'ndaki 10 tekne, 14 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Ardından, 14 Eylül’de toplam 10 tekne daha Binzert ve başkent Tunus’a bağlı Gammart Limanı’ndan Gazze’ye doğru yola çıkmıştır. Bu teknelerin bir kısmı İspanya’dan gelen, bir kısmı ise Mağrib Sumud Konvoyu’na ait gemiler olmuştur. Böylece filonun hareketi kademeli olarak başlamış ve tekneler sırayla Akdeniz’e açılmıştır.

Açık Deniz Planları

Tunus kıyılarından ayrılan gemiler, Akdeniz’de birleşme planına göre hareket etmiştir. Binzert ve Gammart limanlarından çıkan tekneler Tunus açıklarında birleşmiş, ardından İtalya ve Yunanistan’dan gelecek teknelerle buluşmak üzere rota belirlenmiştir. Bu birleşme sayesinde farklı ülkelerden gelen gemilerin tek bir filo halinde Gazze’ye ilerlemesi amaçlanmıştır.

Filo organizatörleri, açık denizde birleşmenin ardından Akdeniz’de daha büyük bir toplu hareket oluşturulacağını açıklamıştır. Bu süreçte teknelerin hem lojistik koordinasyonu hem de güvenlik açısından birbirine yakın seyretmesi planlanmıştır.

Yunanistan’dan Katılım

Küresel Sumud Filosu’na Yunanistan’dan da iki gemi katılmıştır. Oksigono ve İlektra isimli bu tekneler, 14 Eylül’de Yunanistan’ın Siroz Adası’ndan denize açılmıştır. Oksigono tamamen Yunan mürettebat tarafından idare edilmiştir. İlektra’da ise Yunanistanlılar ile birlikte farklı ülkelerden gönüllüler bulunmuştur.

Gemiler denize açılırken limanda geniş bir halk desteği olmuştur. Katılımcılar ellerinde Filistin bayraklarıyla tekneleri uğurlamış, “Gazze’ye özgürlük” ve “Direniş kazanacak” sloganları atılmıştır.

_{Küresel Sumud Filosu'na Yunanistan'dan katılacak tekneler denize açılıyor, 14 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

16 Ülkenin Ortak Güvenlik Çağrısı

Tunus’tan teknelerin Gazze’ye doğru hareket etmesinin ardından, 16 Eylül 2025 tarihinde, 16 ülkenin dışişleri bakanları tarafından ortak bir güvenlik çağrısı yapılmıştır. Bu çağrıda Türkiye, Bangladeş, Brezilya, Kolombiya, Endonezya, İrlanda, Libya, Malezya, Maldivler, Meksika, Pakistan, Katar, Umman, Slovenya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve İspanya dışişleri bakanlarının imzaları yer almıştır. Açıklamada, Küresel Sumud Filosu’na vatandaşlarının da doğrudan katıldığını belirten bu ülkeler, filonun güvenliğine ilişkin endişelerini dile getirmiştir.

Ortak açıklamada, Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye insani yardım ulaştırmayı ve Filistin halkının acil ihtiyaçlarına dikkat çekmeyi amaçladığı vurgulanmıştır. Filo hareketinin ayrıca Gazze’deki savaşın durdurulması gerektiğine dair uluslararası farkındalık oluşturmayı hedeflediği belirtilmiştir. Açıklamaya göre, insani yardımın ulaştırılması ve barışın sağlanması hedefleri, uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası hukuka saygı ilkeleriyle birlikte ele alınmaktadır.

Bakanlar, filoya yönelik herhangi bir yasa dışı müdahalenin kabul edilemeyeceğini ifade etmiştir. Bu kapsamda, “her türlü yasa dışı veya şiddet içeren eylemlerden kaçınılması” çağrısı yapılmıştır. Açıklamada ayrıca, uluslararası sularda gemilere yönelik saldırıların, yasa dışı gözaltıların ya da filoya katılanların insan haklarını ihlal edecek uygulamaların sorumluluk doğuracağı hatırlatılmıştır.

Küresel Sumud Filosu’nun Dronlar Tarafından Takip Edilmesi (21 Eylül)

21 Eylül 2025’te Küresel Sumud Filosu, kendilerini dronların takip ettiğini duyurmuştur. Filo tarafından yapılan açıklamada, çok sayıda insansız hava aracının filonun üzerinde uçtuğu, bu araçların kaynağının belirlenemediği ve filoyu yakından izlediği belirtilmiştir. Açıklamada, ani şekilde artan hava hareketliliğinin endişe yarattığı ve bu durumun ortaklarla birlikte takip edildiği ifade edilmiştir.

Aynı gün içinde Magrib Sumud Konvoyu’na ait bir gemi üzerinde de bir dronun uçtuğu bildirilmiştir. Bu olay, konvoyun uluslararası sularda seyrine devam ettiği sırada gerçekleşmiş ve “Deir Yassin” isimli Tunus bandıralı gemiden görüntülenmiştir. Filo yürütme komitesi üyesi Wael Nawar, kimsenin paniğe kapılmadığını ve katılımcıların her senaryoya hazırlıklı olduklarını söylemiştir. Filonun Sicilya açıklarını geçtiği, Yunanistan yakınlarındaki uluslararası sularda ilerlediği ve yolculuğun altıncı gününde olduğu açıklanmıştır.

Aynı tarihte filo sözcüleri, üç tanımlanamayan dronun filonun yakınında görüldüğünü bildirmiştir. Yapılan açıklamada, bu dronların filoyu takip ettiği ve kaynağının belirlenemediği ifade edilmiştir. Filo adına yapılan açıklamada, ekiplerin durumu yakından izlediği, gemilerde bulunanların güvenliğinin öncelikli olduğu ve gelişmelerin kayıt altına alınarak ortaklarla paylaşıldığı belirtilmiştir. Bu gözlemler, 8 ve 9 Eylül’de Tunus limanlarında iki gemiye yönelik düzenlenen dron saldırılarının ardından, filonun denizde de hava araçları tarafından izlendiğine dair ilk raporlar olmuştur.

İsrail’in Açıklamaları ve Ashkelon Teklifi (22 Eylül)

22 Eylül 2025 tarihinde İsrail, Küresel Sumud Filosu’na ilişkin resmi açıklamalar yapmıştır. İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan bildiride, filonun Gazze’ye girişine izin verilmeyeceği, gemilerin “aktif çatışma bölgesine” yöneldiği ve bu durumun kabul edilemeyeceği ifade edilmiştir. Açıklamada, deniz ablukasının “yasal” olduğu savunulmuş, filonun Hamas tarafından organize edildiği iddia edilmiş ve yardımların doğrudan Gazze’ye ulaştırılmasının engelleneceği belirtilmiştir.

İsrail’in açıklamasında alternatif bir öneri de yer almıştır. Buna göre filoya katılan gemilerin Aşkelon Marinası’na yönelmesi halinde, insani yardım malzemelerinin burada boşaltılacağı ve yardımların koordine edilmiş bir şekilde Gazze Şeridi’ne aktarılacağı iddia edilmiştir. İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz, bu çağrıyı yineleyerek, eğer filonun amacının yalnızca insani yardım ulaştırmak olduğu iddiası doğruysa, gemilerin Ashkelon’a yönlendirilmesi gerektiğini söylemiştir. Açıklamalarda ayrıca, filoya katılanlara “yasayı ihlal etmemeleri” ve önerilen güzergâhı kabul etmeleri çağrısı yapılmıştır. İsrail’in bu tutumu, uluslararası kamuoyunda “pazarlık” olarak değerlendirilmiştir.

22 Eylül İtibariyle Güncel Durum

Küresel Sumud Filosu 22 Eylül itibariyle, 31 Ağustos 2025’te Barselona’dan başlayan yolculuğunu sürdürmektedir. 7 Eylül itibarıyla Tunus’a ulaşan 22 tekne, Mağrib Sumud Konvoyu’na ait 23 gemiyle birleşmiş ve Binzert Limanı’nda toplanmıştır. 13 Eylül’de ilk gemi, 14 Eylül’de 10 gemi, 15 Eylül’de ise 11 gemi daha Tunus’tan Gazze’ye doğru hareket etmiştir. Bu süreçte İspanya’dan gelen üç gemi teknik nedenlerle Binzert’te kalmaya devam etmiştir. Tunus’tan çıkan gemiler arasında daha önce saldırıya uğrayan “Alma” isimli tekne ile İsveçli aktivist Greta Thunberg’in bulunduğu “Family” isimli tekne de yer almıştır.

Filonun Yunanistan’a ait Oksigono ve İlektra isimli tekneleri 14 Eylül’de Siroz Adası’ndan denize açılmış, İtalya’dan ise Augusta Limanı’ndan hareket eden tekneler Akdeniz’de filoyla birleşmek üzere rotaya girmiştir. 16 Eylül itibarıyla Türkiye, Brezilya, Endonezya, İrlanda, Malezya, Pakistan, Güney Afrika ve İspanya’nın da aralarında bulunduğu 16 ülkenin dışişleri bakanları ortak bir açıklama yaparak filonun güvenliğinin sağlanması çağrısında bulunmuştur.

21 Eylül’de filonun sosyal medya hesaplarından yapılan duyurularda, uluslararası sularda filonun üzerinde ve çevresinde çok sayıda tanımlanamayan dron görüldüğü açıklanmıştır. Bu dronlardan biri, Tunus bandıralı “Deir Yassin” gemisinin üzerinde görüntülenmiş ve kayda alınmıştır. Filo komitesi üyeleri, Sicilya açıklarının geçildiğini, Yunanistan yakınlarındaki uluslararası sularda seyrin sürdüğünü ve katılımcıların her senaryoya hazır olduklarını bildirmiştir.

22 Eylül’de İsrail Dışişleri Bakanlığı, filonun doğrudan Gazze’ye ulaşmasına izin verilmeyeceğini açıklamış ve gemilerin Aşkelon Marinası’na yönlendirilmesi gerektiğini bildirmiştir. Açıklamada, yardımların Ashkelon’da boşaltılmasının ardından koordine edilerek Gazze’ye aktarılabileceği ifade edilmiştir. Filoda yer alan gazeteci Ersin Çelik, filonun Girit açıklarında ilerlediğini, yalnızca ikmal için kısa duraklama yapılacağını, ardından yeni katılımlarla birlikte Gazze’ye doğru doğrudan seyir izleneceğini belirtmiştir. Çelik, yaklaşık 800 deniz mili mesafe bulunduğunu ve varış süresinin deniz koşullarına bağlı olarak 8–10 gün sürebileceğini aktarmıştır.

Küresel Sumud Filosu’na Yunanistan SAR Bölgesinde Dron Saldırıları

24 Eylül 2025’te Küresel Sumud Filosu, Yunanistan arama-kurtarma (SAR) bölgesinde insansız hava araçlarının hedefi olmuştur. Yerel saatle 02.00 sularında gerçekleşen saldırılarda ses bombaları, patlayıcı fişekler, şüpheli kimyasal maddeler ve elektronik karıştırıcılar kullanılmış, bazı teknelerde küçük çaplı hasarlar meydana gelmiş ancak filo seyrine devam etmiştir.

Dronların alçaktan ve düzenli aralıklarla uçtuğu, Alma adlı gemi üzerinde her 10 dakikada bir dronun gözlemlendiği bildirilmiştir. Bu uçuşların istihbarat toplama ve mürettebatı caydırma amacı taşıdığı aktarılmıştır. Ses bombaları ve patlayıcı fişekler teknelerin yakınında patlatılmış, bazı durumlarda şüpheli kimyasal maddeler spreyle bırakılmıştır.

ABD’li bir aktivist, güverteye küçük patlayıcı bir cismin bırakıldığını açıklamıştır. Saldırılar sırasında haberleşme sistemleri devre dışı kalmış, acil çağrı sinyalleri engellenmiş ve radyo frekansları ele geçirilerek müzik yayını yapılmıştır. Aktivistler bu uygulamaları “psikolojik operasyon” olarak nitelendirmiştir. Filo kaynaklarına göre 7’den fazla saldırı yaşanmış, 15 ila 16 büyük dron gözlemlenmiş ve en az 10 ayrı saldırı dalgası kaydedilmiştir. Yunanistan SAR bölgesinde 8 teknenin doğrudan hedef alındığı, iletişim sistemlerinde geçici kesintiler yaşandığı açıklanmıştır.

Saldırılarda ciddi yaralanma ya da can kaybı yaşanmamış, ancak bazı teknelerde küçük çaplı hasarlar oluşmuştur. ABD’li ve Brezilyalı aktivistler, teknelerin doğrudan hedef alındığını ve güvertelere patlayıcı cisimler bırakıldığını aktarmıştır. Filoda bulunan Yasemin Acar, 9. saldırı sırasında “uluslararası sularda saldırı altındayız” ifadesini kullanmıştır. Brezilyalı Tiago Avila, 10 farklı saldırının ses bombaları, patlayıcı fişekler ve şüpheli kimyasal maddeler içerdiğini açıklamıştır. ABD’li Greg Stoker ise teknesinin quadcopter dronu tarafından hedef alındığını ve VHF haberleşme sisteminin ele geçirilerek müzik yayını yapıldığını bildirmiştir.

Filonun resmi açıklamalarında saldırıların insani yardım misyonunu durduramayacağı ve seyrin devam edeceği ifade edilmiştir. Birleşmiş Milletler Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, kısa sürede yedi kez saldırı yaşandığını belirterek ses bombaları, patlayıcı fişekler, şüpheli kimyasal spreyler ve engellenen acil yardım çağrılarına dikkat çekmiş, “derhal uluslararası koruma” çağrısı yapmıştır. Yunanistan merkezli March to Gaza Greece ise 8 teknenin hedef alındığını vurgulamış, Yunan Sahil Güvenliği’nin sorumluluklarını yerine getirmesi için acil harekete geçme çağrısında bulunmuştur.

İtalya ve İspanya’nın Küresel Sumud Filosu’na Donanma Göndermesi

İtalya’nın Müdahalesi

İtalya, Küresel Sumud Filosu’na yönelik dron saldırısından sonra 24 Eylül 2025 tarihinde bir askeri gemisini görevlendirmiştir. Savunma Bakanı Guido Crosetto, filonun güvenliği ve özellikle İtalyan vatandaşlarının korunması amacıyla İtalyan Donanması’na ait çok amaçlı fırkateyn Fasan’ın bölgeye sevk edildiğini açıklamıştır. Bakan Crosetto, bu geminin öncelikli görevinin olası kurtarma operasyonları ve vatandaşların güvenliğini sağlamak olduğunu belirtmiştir. Gönderilen fırkateynin konumunun Yunanistan’ın güneyinde, Girit açıklarına yakın bir bölgede olduğu ifade edilmiştir.

25 Eylül 2025’te İtalya Savunma Bakanı Guido Crosetto, parlamentoda yaptığı konuşmada ikinci bir askeri geminin daha yola çıktığını açıklamıştır. Crosetto, “Bir gemi gönderdik, bir diğeri de yolda, her türlü olasılığa hazır” sözleriyle alınan önlemleri vurgulamıştır. Bakan, ortamın endişe verici olduğunu dile getirerek, İtalyan vatandaşlarının diğer ülkelerin karasularına girmesi halinde güvenliklerinin garanti edilemeyeceğini belirtmiştir.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, New York’ta katıldığı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oturumları sırasında, Küresel Sumud Filosu’nun taşıdığı insani yardım malzemelerinin Kıbrıs’ta Latin Patrikhanesi’ne devredilmesi yönünde bir öneri sunmuştur. Bu öneriye Kıbrıs hükümeti, İsrail hükümeti ve İtalya tarafından destek verildiği ifade edilmiştir. Meloni, planın filonun güvenliğini sağlamak için en uygun yol olduğunu söylemiş ve filodan bu konuda resmi bir yanıt beklendiğini bildirmiştir.

İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, filoda İtalyan vatandaşlarının yanı sıra milletvekilleri ve Avrupa Parlamentosu üyelerinin de bulunduğunu açıklamıştır. Tajani, İsrail makamlarının mutlak güvenlik sağlamakla yükümlü olduğunu vurgulamış ve Tel Aviv Büyükelçiliği aracılığıyla bilgi talep etmiştir. Ayrıca, İsrail hükümetine operasyonların uluslararası hukuka ve mutlak ihtiyat ilkesine uygun yürütülmesi gerektiği yönünde resmi hatırlatmalarda bulunulmuştur.

İspanya’nın Desteği

İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, 24 Eylül 2025’te New York’ta katıldığı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oturumları sırasında ülkesinin Küresel Sumud Filosu’nu korumak üzere askeri gemi göndereceğini duyurmuştur. Sánchez, açıklamasında uluslararası hukuka uyulması gerektiğini vurgulamış ve 45 farklı ülkeden vatandaşın yer aldığı bu insani yardım misyonunun Akdeniz’de güvenli bir şekilde seyir hakkına sahip olduğunu belirtmiştir. Ayrıca İspanya hükümetinin, vatandaşlarının denizde güvenli koşullarda hareket etme hakkını talep ettiğini ifade etmiştir.

Sánchez, İspanya Donanması’na ait bir savaş gemisinin Cartagena Limanı’ndan ertesi gün yola çıkacağını bildirmiştir. Bu geminin görevi, filoya eskortluk yapmak ve gerekmesi halinde kurtarma operasyonlarına destek sağlamaktır. Başbakan, geminin gerekli tüm kaynaklarla donatıldığını ve filoya yönelik olası tehditlere karşı hazır durumda olacağını belirtmiştir.

29 Eylül – 1 Ekim 2025 Tarihleri Arasında Yaşanan Gelişmeler

29 Eylül 2025

İsrail’in Müdahale Hazırlıkları

29 Eylül 2025’te İsrail devlet televizyonu KAN, İsrail ordusunun Küresel Sumud Filosu’na müdahale için hazırlık yaptığını bildirmiştir. Haberde, Gazze’ye doğru yol alan filonun 4 gün içerisinde kıyıya ulaşmasının beklendiği aktarılmıştır. İsrail donanmasının özel birimi Şayetet’in, son günlerde açık denizde tatbikatlar düzenlediği ve bu tatbikatların gemilere yapılacak müdahalelerde olası zararları en aza indirmeyi amaçladığı iddia edilmiştir.

Aynı haberde, İsrail makamlarının filo organizatörlerine insani yardımların Aşkelon Limanı, Kıbrıs veya Vatikan üzerinden ulaştırılması teklifinde bulunduğu belirtilmiştir. Ancak bu teklifler organizatörler tarafından kabul edilmemiştir. Tel Aviv yönetiminin bu girişimi “organize bir provokasyon” olarak nitelendirdiği ifade edilmiştir.

Filonun Konumu ve Yol Planı

29 Eylül 2025 tarihinde yapılan açıklamalara göre, Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye ulaşmasına 3–4 gün kalmıştır. Filonun Gazze’ye olan uzaklığının 589 kilometre olduğu belirtilmiştir. Ayrıca bu süreçte filoya iki yeni geminin katıldığı bildirilmiştir. Onlarca gemiden oluşan filo, Akdeniz’in uluslararası sularında ilerleyişini sürdürmüş ve hedefinin Gazze kıyılarına insani yardım ulaştırmak olduğu açıklanmıştır.

Türkiye’nin Katkıları (29 Eylül 2025)

29 Eylül 2025 tarihinde Türkiye, Küresel Sumud Filosu’na doğrudan insani yardım ulaştıran ilk ülkelerden biri olmuştur. Türk Kızılay ekipleri, Akdeniz’in Girit, Kıbrıs ve Mısır üçgeninde seyreden filo teknelerine erişmiş ve gemilere gıda ile ilaç desteği sağlamıştır. Yardım teslimatı sırasında, Kızılay’a ait ekiplerin deniz üzerinde teknelere yaklaşarak ihtiyaç malzemelerini doğrudan elden teslim ettiği, bu sürecin havadan da görüntülendiği aktarılmıştır. Destek paketlerinin ulaştırılmasının ardından filodaki gönüllüler, yolculuklarına moral desteği sağlayan bu yardımı olumlu karşılamışlardır.

Aynı gün içerisinde filoda seyreden “Johnny M” adlı teknede ciddi bir arıza meydana gelmiştir. Teknenin motor dairesine gece yarısı su girmesi sonucu, geminin sistemleri çalışamaz hale gelmiş ve batma riski doğmuştur. Teknenin Fransız kaptanı Bernard Pierre Laguna, suyun yükselmesiyle kontrolü kaybettiklerini, geminin derinlere doğru batma tehlikesi yaşadığını ve bu nedenle acil tahliye çağrısı yaptıklarını açıklamıştır.

Tahliye sürecinde teknedeki 12 yolcudan 8’i, filonun ana gemilerinden “Alma”ya transfer edilmiştir. Bu yolcular, yolculuğa devam etme kararı alarak Gazze’ye ulaşma hedefini sürdürmüşlerdir. Geriye kalan 4 yolcu ise Türkiye’ye tahliye edilmiştir. Tahliye edilenler, Türk yetkililerinin koordinasyonunda Muğla’ya getirilmiş ve Marmaris Limanı’nda ülkeye giriş işlemleri gerçekleştirilmiştir. Marmaris Kaymakamı Nurullah Kaya, basına yaptığı açıklamada, tahliye edilen aktivistlerin ilçede misafir edileceğini, fiziksel olarak yolculuğa devam edemeseler de kalben filodaki arkadaşlarıyla birlikte olduklarını belirtmiştir.

_{Sumud Filosu, Türk Kızılay'ın gıda ve ilaç desteğinin ardından yoluna devam ediyor, 29 Eylül 2025 - (Anadolu Ajansı)}

30 Eylül 2025

Milli Savunma Bakanlığı Açıklaması

30 Eylül 2025 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Doğu Akdeniz’deki Türk gemilerinin ihtiyaç halinde insani yardım görevlerine katkı sağlayabileceğini açıklamıştır. Bakanlığın sosyal medya hesaplarından yapılan duyuruda, Türkiye’nin uluslararası hukuk ve insani değerler çerçevesinde bölgede seyreden sivil gemilerle gerçekleştirilen yardım faaliyetlerini yakından takip ettiği ifade edilmiştir. Açıklamada, Doğu Akdeniz’de halihazırda çeşitli eğitim ve faaliyetlerde bulunan Türk gemilerinin arama-kurtarma kabiliyetleriyle, ihtiyaç duyulduğu takdirde ilgili kurumlar ve uluslararası taraflarla koordinasyon içinde insani yardım görevlerine destek vereceği belirtilmiştir. Bu açıklama, Türkiye’nin bölgedeki gelişmeleri doğrudan izlediğini ve gerektiğinde insani yardım operasyonlarına askeri kapasitesiyle katkı sağlayabileceğini göstermiştir.

Filonun Gazze’ye Yakınlaşması

30 Eylül 2025’te Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye ulaşmasına 175 deniz mili kaldığı duyurulmuştur. ABD merkezli X sosyal medya platformundan yapılan açıklamada, filonun yüksek riskli bölgeye yaklaşmakta olduğu vurgulanmıştır. Açıklamalarda, “Filo’ya saldırı Filistin’e saldırıdır. Güvenli geçiş talep ediyoruz.” ifadeleri kullanılmıştır.

Yüksek riskli bölgeye yaklaşılması, önceki yardım filolarının İsrail müdahalesine uğradığı alanlara girildiğini göstermiştir. Filonun sosyal medya üzerinden yaptığı duyurularda, insani yardım taşıyan gemilerin güvenli geçişinin sağlanması için uluslararası kamuoyuna çağrılar yinelenmiştir.

ABD Kongresi’nden Çağrı

1 Ekim 2025 tarihinde ABD’de Demokrat Kongre üyesi Rashida Tlaib’in öncülüğünde 14 Kongre üyesi, Trump yönetimine hitaben Küresel Sumud Filosu’nun korunması için bir mektup göndermiştir. Bu mektup ABD merkezli X sosyal medya platformu üzerinden kamuoyuna duyurulmuştur.

Mektupta, filonun Gazze’ye insani yardım ulaştırmak amacıyla yola çıktığı ve İsrail’in uyguladığı abluka nedeniyle Filistinlilerin ölüme terk edildiği ifade edilmiştir. Kongre üyeleri, filonun güvenli geçişinin sağlanması gerektiğini vurgulamış ve ABD yönetiminden bu konuda derhal adım atmasını talep etmiştir.

Belgede ayrıca, daha önce İsrail tarafından müdahale edilen yardım gemilerine atıfta bulunulmuştur. Haziran 2025’te İsrail’in “Madleen” gemisine el koyduğu, Temmuz 2025’te ise “Hanzala” gemisindeki ABD vatandaşlarının korunamadığı hatırlatılmıştır. Kongre üyeleri, bu örneklerin uluslararası hukukun ihlaline işaret ettiğini belirterek, Trump yönetiminin bu kez müdahaleyi engellemek için sorumluluk alması gerektiğini ifade etmişlerdir.

Mektupta, “Filoya veya sivil mürettebatına yapılacak herhangi bir saldırı, uluslararası hukukun açık ihlalidir.” ifadesine yer verilmiştir. Ayrıca, ABD’nin vatandaşlarını yabancı saldırılardan koruma yükümlülüğü olduğu belirtilmiş, İsrail’in “zalim ablukasının” ve Gazze’deki Filistin halkına yönelik “soykırımın” sona erdirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Mektubu imzalayan isimler arasında Rashida Tlaib’in yanı sıra Nydia Velazquez, Chuy Garcia, Delia Ramirez, Summer Lee, Al Green, Ayanna Presley, Lateefah Simon, Alexandria Ocasio-Cortez, Pramila Jayapal, Mark Pocan, Becca Balint, Maxine Dexter ve Greg Casar yer almıştır.

1 Ekim 2025

Filonun Konumu ve Tacizler

1 Ekim 2025 tarihinde Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye olan mesafesi 100 deniz milinin altına düşmüştür. Filoda yer alan gazeteci Ersin Çelik, Akdeniz’in uluslararası sularında seyrini sürdüren gemilerden yaptığı bilgilendirmede, İsrail ordusunun ilk kez doğrudan denizden taciz girişiminde bulunduğunu açıklamıştır.

Çelik’in aktardığına göre, gece saat 03.30’dan sonra İsrail’e ait bir bot, filonun ana gemisinin etrafında tur atmaya başlamış ve bu esnada gemideki teknolojik sistemler devre dışı bırakılmıştır. İnternet bağlantısı, güvenlik kameraları ve diğer iletişim cihazlarının çalışmadığı bu süre boyunca, geminin dış dünyayla irtibatı tamamen kesilmiştir. Bu durum, sinyal kesicilerin kullanıldığını göstermiştir.

Taciz sadece ana gemiyle sınırlı kalmamış, başka bir teknenin etrafında da benzer faaliyetler yürütülmüştür. Daha sonra İsrail botu bölgeden uzaklaşırken, filonun çevresinde zodyak botlar ve üzerinde insanlar bulunan bir sivil yük gemisinin de hareket hâlinde olduğu gözlemlenmiştir. Gün doğumuyla birlikte bu faaliyetlerin sona erdiği bildirilmiştir.

Gazeteci Çelik ayrıca, aktivistlerin moral durumuna da değinmiş ve tacize rağmen yolculuğun devam ettiğini, katılımcıların kararlılığını sürdürdüğünü ifade etmiştir. İtalya hükümetinin kendi vatandaşlarını geri çekmek için çağrıda bulunmasına rağmen filodaki hiçbir aktivistin geri adım atmadığı, herkesin misyonu tamamlamak istediği belirtilmiştir.

Gazze'ye Olan Mesafenin 90 Deniz Miline Düşmesi

1 Ekim 2025 tarihinde Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye olan mesafesinin yaklaşık 90 deniz miline düştüğü bildirilmiştir. Bu noktada filonun liderliğini yapan “Alma” gemisi hedef alınmış ve İsrail’e ait bir geminin bu gemiye çok yakın bir mesafeye yanaştığı aktarılmıştır. Bu sırada filodaki iletişim sistemlerinin devre dışı bırakıldığı, telefon ve internet bağlantılarının kesildiği, gemilerin dış dünyayla haberleşme imkânlarının ortadan kalktığı ifade edilmiştir.

Yaşanan gelişmeler üzerine aktivistler alarm durumuna geçirilmiştir. Katılımcıların can yeleklerini giyerek güvertelerde hazır beklemeye başladıkları, muhtemel bir müdahaleye karşı hem fiziki hem de psikolojik hazırlık yaptıkları belirtilmiştir. Bu durum, filonun yüksek riskli bölgeye girdiğinin açık bir göstergesi olmuştur.

Aynı süreçte, organizatörlerin verdiği bilgilere göre insansız hava araçları da bölgede görülmüştür. Filonun üzerinde uçuş yapan droneların gözetleme ve takip amacıyla kullanıldığı değerlendirilmiş, bu durum katılımcılar tarafından “yüksek riskli bölgeye girildiğinin” teyidi olarak kabul edilmiştir.

Uluslararası Tepkiler

1 Ekim 2025 tarihinde Küresel Sumud Filosu’nun Gazze’ye yaklaşması ve İsrail tacizlerinin başlaması üzerine birçok ülkeden ardı ardına açıklamalar yapılmıştır. İspanya hükümeti, filoya yüksek riskli bölgeye girmeme çağrısında bulunmuştur. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise yaptığı ayrı bir açıklamada, filonun tamamen insani amaçlarla hareket ettiğini vurgulamış ve İsrail’e “filoya yönelik herhangi bir tehdit oluşturmama” çağrısında bulunmuştur. Sanchez, katılımcıların güvenliğinin garanti altına alınmasının önemine dikkat çekmiştir.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, filoya yapılacak bir saldırının uluslararası hukukun açık ihlali olacağını ifade etmiştir. Petro, insani yardım taşıyan sivil gemilerin korunması gerektiğini ve bu sürecin dünya kamuoyu tarafından yakından izlendiğini belirtmiştir.

1 Ekim’de İtalya ve Yunanistan dışişleri bakanlıkları ortak bir açıklama yayımlamıştır. Açıklamada, filodaki aktivistlerin ve gazetecilerin güvenliğinin sağlanması gerektiği vurgulanmış ve İsrail’e uluslararası hukuk çerçevesinde hareket etme çağrısında bulunulmuştur. Aynı gün İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, yaptığı değerlendirmede filonun yolculuğunu “tehlikeli” olarak nitelendirmiştir. Meloni ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ın 29 Eylül’de açıkladığı Gazze barış planına atıfta bulunarak, filonun beklemesi gerektiğini ifade etmiştir.

Küresel Sumud Filosu’na Yönelik İsrail Saldırısı (1 Ekim 2025)

İsrail Donanmasının Müdahalesi

Müdahalenin Başlangıcı

Küresel Sumud Filosu, Gazze kıyılarına yaklaşık 60–70 deniz mili mesafedeyken İsrail donanmasının yoğun baskısı altına girmiştir. Filonun çevresinde 20’den fazla İsrail savaş gemisinin konuşlandırıldığı bildirilmiştir. Bu gemiler, filoyu dairesel biçimde kuşatarak manevra alanını daraltmış ve filodaki gemilerin rotasını kesmeye başlamıştır.

_{İsrail, Küresel Sumud Filosu'ndaki gemileri yasa dışı şekilde ele geçiriyor, 1 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Filo yönetimi, sosyal medya hesapları aracılığıyla ilk açıklamaları paylaşmıştır. Bu açıklamalarda, “Gemilerimiz yasa dışı kuşatma altında. Kameralar devre dışı kaldı ve gemilere askeri personel çıktı.” ifadeleri kullanılmıştır. Ayrıca filodaki gemilerin iletişim sistemlerinde ve internet bağlantılarında sinyal kesintilerinin yaşandığı, telsizlerin de zaman zaman devre dışı bırakıldığı belirtilmiştir.

Filonun resmi hesaplarından yapılan açıklamalara göre, kuşatma sırasında İsrail donanmasının saldırı hazırlıklarının açıkça gözlemlendiği aktarılmıştır. Gözlemciler, gemilerin çevresinde art arda ışık tacizi yapıldığını, büyük spot ışıkların doğrudan gemilere tutulduğunu ve filodaki aktivistlerin hareketlerinin izlenmeye çalışıldığını kaydetmiştir.

İlk Müdahaleler

İsrail donanmasının çevreleme hareketinin ardından filoya bağlı bazı gemiler hedef alınmıştır. İlk olarak Alma, Sirius ve Adara gemilerine İsrail askerleri çıkmış ve bu gemilerle bağlantılar kısa süre içinde kesilmiştir. Filonun sosyal medya hesaplarında, bu üç gemiye yönelik baskınların ardından canlı yayınların tamamen devre dışı bırakıldığı ve mürettebatın durumuna dair teyit edilmiş bir bilginin bulunmadığı açıklanmıştır.

AA muhabirlerinin ulaştığı aktivistler, bu üç geminin alıkonulduğunu doğrulamış ve ailelerine gönderilen mesajlarda “Bu 3 tekneye müdahale edildi, lütfen sakin olun.” ifadelerinin yer aldığını belirtmiştir. Aynı mesajlarda, uluslararası kamuoyuna dönük olarak elçiliklere baskı yapılması ve hükümetlerin İsrail’in desteklenmesini sonlandırması için çağrı yapılmıştır.

İsrail devlet televizyonu muhabirleri de saldırıların başladığını doğrulamış, komandoların filodaki birkaç gemiye çıkarak yolcuları kontrol altına aldığını bildirmiştir. İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “bazı gemilerin ele geçirildiği ve yolcuların alıkonulduğu” duyurulmuş, ancak kaç geminin ele geçirildiği ve kaç aktivistin gözaltına alındığına ilişkin ayrıntılı bilgi verilmemiştir.

Filoya katılan gazetecilerden İspanyol Carlos de Barron, Captain Nikos gemisinden yaptığı video paylaşımında İsrail askerlerinin gemiye müdahale ettiğini açıklamış ve geminin direnç göstermeden İsrail limanına götürülmeye hazırlandığını aktarmıştır. Bu esnada filoya ait bazı diğer gemilerde ise aktivistlerin can yelekleriyle güvertelerde oturarak olası saldırılara karşı bekledikleri görüntülenmiştir.

_{Küresel Sumud Filosun'da alıkonulan Alma gemisi, 1 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Müdahale Yöntemleri

İsrail donanması, Küresel Sumud Filosu’na yönelik müdahalelerinde farklı yöntemler kullanmıştır. Filodaki gemilerden bazılarına yoğun şekilde tazyikli su sıkılmış, bu suyun gemiler durdurulana kadar aralıksız uygulandığı bildirilmiştir. Özellikle Mango gemisi, İsrail gemilerinin tazyikli su saldırısına maruz kalmış, gemi mürettebatından Türk aktivist Hüsamettin Eyüboğlu motorları durdurmaları yönündeki talebe karşı çıkarak seferi sürdürmekte kararlı olduklarını ifade etmiştir. Eyüboğlu, baskılara karşılık aktivistlerin “Bella Ciao” marşı ve “Free Palestine” sloganlarıyla direniş gösterdiklerini belirtmiştir.

Müdahale sırasında filonun sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamalarda, Florida adlı gemiye kasten çarpıldığı, ancak gemide ciddi bir hasar meydana gelmediği ve kimsenin yaralanmadığı duyurulmuştur. Bunun yanı sıra, El Pais muhabiri Carlos de Barron, gemilerinin üzerinde sürekli İsrail’e ait dronların uçtuğunu ve bu araçların hem gözetleme hem de psikolojik baskı amacıyla kullanıldığını aktarmıştır.

Türk aktivist Eyüboğlu, üç saat boyunca gemilerin üzerine güçlü spot ışıkların tutulduğunu, bu yolla gemideki yolcu sayısının belirlenmeye çalışıldığını, aynı zamanda telsiz ve internet bağlantılarının kesilerek iletişimin bozulduğunu bildirmiştir. Ayrıca İsrail askerlerinin birçok gemiye Usdud limanına yönelmeleri çağrısında bulunduğu, yardımların burada boşaltılması halinde aktivistlerin sınır dışı edileceği bilgisi verildiği aktarılmış, ancak bu çağrılar aktivistler tarafından reddedilmiştir.

Aktivistlere Yönelik Baskılar

İsrail donanmasının müdahalesi sırasında filodaki aktivistler doğrudan hedef alınmıştır. İlk baskın yapılan Alma, Sirius ve Adara gemilerinde bulunan çok sayıda aktivist gözaltına alınmış, İsrail Dışişleri Bakanlığı bu gemilerin ele geçirildiğini ve yolcuların alıkonulduğunu duyurmuştur. Ancak kaç kişinin tutulduğu, hangi limana götürüldükleri ve ne tür işlemlere tabi tutulacaklarına dair ayrıntı verilmemiştir. İskoç aktivist James Hickey, İsrail askerlerinin filodaki gemilere sürekli olarak dur çağrısı yaptığını, buna uymayan teknelere tazyikli su sıktığını ve gemilere çıkmaya başladığını ifade etmiştir. Hickey, ayrıca Usdud (Aşdod) limanına yönlendirme teklifinin sunulduğunu, yardımların orada boşaltılması halinde aktivistlerin sınır dışı edileceğinin bildirildiğini aktarmıştır.

Türk aktivist Hüsamettin Eyüboğlu, üç saat boyunca gemilerinin üzerine spot ışıklar tutulduğunu, bununla gemideki yolcu sayısının tespit edilmeye çalışıldığını belirtmiştir. Eyüboğlu, telsizlerin ve internetin kesilmesi nedeniyle filonun koordinasyonunun bozulduğunu, bazı gemilerle irtibatın tamamen koptuğunu söylemiştir. Mango gemisinde bulunan Eyüboğlu, motorları durdurma yönündeki talebi reddettiklerini, “isterlerse kendileri kapatsınlar” yanıtı verdiklerini ve 57 deniz mili kala Gazze’ye ulaşmak için yolculuğa devam ettiklerini açıklamıştır. Bu süreçte aktivistler, İsrail donanmasının baskısına karşı “Bella Ciao” marşı ve “Free Palestine” sloganlarıyla karşılık vermiştir.

Filodaki diğer aktivistlerden İkbal Gürpınar, İsrail askerlerinin ana gemilere sıvı fışkırtarak saldırdığını ve çok sayıda kişinin gözaltına alındığını ifade etmiştir. Bu sıvının niteliği belirsiz kalmış, ancak gemilerdeki aktivistlerin durumuna ilişkin kaygılar artmıştır. İsrail’in baskılarının sadece askeri müdahaleyle sınırlı kalmadığı, psikolojik yöntemlerle de filodaki katılımcıların moralini bozmayı hedeflediği gözlemlenmiştir.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na yönelik saldırısı sürüyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Ele Geçirilen Gemiler ve Aktivistlerin Milliyetleri

İsrail donanmasının 1 Ekim'deki müdahalesi sonucunda Küresel Sumud Filosu’na ait çok sayıda gemi ele geçirilmiştir. İsrail ordusunun durdurduğunu açıkladığı gemiler arasında Alma, Sirius, Adara, Spectre, Yulara, Aurora, Otaria, Huga, Deir Yessine, Grande Blu, Morgana, Hio ve Seulle yer almıştır. Bu gemiler, filonun ana gövdesini oluşturan ve farklı ülkelerden aktivistleri taşıyan teknelerden meydana gelmiştir.

Filoda yer alan aktivistlerin uyrukları ayrıntılı şekilde kamuoyuna duyurulmuştur. Buna göre, İsrail’in müdahale ettiği gemilerde 30 İspanyol, 22 İtalyan, 21 Türk, 12 Malezyalı, 11 Tunuslu, 11 Brezilyalı, 10 Fransız, 9 İrlandalı, 8 Cezayirli, 7 Amerikalı, 7 Alman, 6 İngiliz, 4 Norveçli ve 4 İsveçli aktivist de filoda yer almıştır. Daha küçük gruplar arasında 3 Yeni Zelandalı, 3 Faslı, 3 Ürdünlü, 3 Polonyalı, 3 Portekizli ve 3 Meksikalı bulunmaktadır.

Filodaki diğer katılımcılar arasında 2 Kuveytli, 2 Kolombiyalı, 2 Arjantinli ve 2 İsviçreli aktivist vardır. Ayrıca 1 Çekyalı, 1 Moritanyalı, 1 Avusturyalı, 1 Bulgaristanlı, 1 Avustralyalı, 1 Sırp, 1 Belçikalı, 1 Bahreynli, 1 Danimarkalı, 1 Hollandalı, 1 Finlandiyalı, 1 Güney Afrikalı ve 1 Slovakyalı da filoya katılanlar arasında bulunmuştur.

Alıkonulan Türk Vatandaşları

Küresel Sumud Filosu’na yönelik müdahale sırasında gemilerde bulunan 24 Türk vatandaşı İsrail donanması tarafından gözaltına alınmıştır. Bu kişiler farklı gemilerde yer almış ve müdahalelerin ardından Usdud (Aşdod) limanına götürüldükleri belirtilmiştir.

Türk vatandaşlarının alıkonulması üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından resmi bir soruşturma başlatılmıştır. Soruşturma, Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir. Başsavcılık, İsrail ordusunun eylemlerini “uluslararası sularda işlenmiş suçlar” kapsamında değerlendirmiştir.

Başsavcılığın açıklamasına göre, İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na yönelik müdahalesi birçok suç unsurunu içermektedir. Bunlar arasında hürriyetten yoksun bırakma, yağma, mala zarar verme, eziyet ve kasten yaralama suçları yer almaktadır. Bu suçlamalar, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri kapsamında incelenmekte ve faillerin tespitine yönelik süreç devam etmektedir. Soruşturmanın uluslararası hukuk boyutu da dikkate alınarak, özellikle sivil gemilere yapılan saldırıların uluslararası sularda işlenmiş ağır ihlaller olduğu yönünde değerlendirmeler yapılmıştır.

Aktivistlerin Açıklamaları

Filoda yer alan Türk aktivist Hüsamettin Eyüboğlu, İsrail donanmasının müdahalesi sırasında yaşadıklarını ayrıntılarıyla aktarmıştır. Eyüboğlu, gemilerinin yaklaşık üç saat boyunca güçlü spot ışıklarla taciz edildiğini, bu ışıkların gemide bulunanların sayısını tespit etmek amacıyla kullanıldığını belirtmiştir. Ayrıca telsizlerin ve internet bağlantısının sık sık kesildiğini, iletişim imkânlarının ciddi şekilde sınırlandığını vurgulamıştır. Eyüboğlu, Mango gemisinin İsrail gemilerinden gelen tazyikli su saldırısına maruz kaldığını, buna rağmen motorları durdurma talebini reddettiklerini söylemiştir. “İstiyorlarsa gelip kendileri kapasınlar” ifadeleriyle yanıt verdiklerini aktaran Eyüboğlu, Gazze’ye doğru yolculuğa devam etme kararlılığını dile getirmiştir. Ayrıca gemideki aktivistlerin İsrail donanmasının baskılarına karşı “Bella Ciao” marşını söyleyerek ve “Free Palestine” sloganları atarak direniş gösterdiklerini bildirmiştir.

İspanyol gazeteci Carlos de Barron, filoda yer aldığı Captain Nikos gemisinden bir video paylaşarak İsrail askerlerinin müdahalesini duyurmuştur. Videoda, İsrail komandolarının gemiye çıktığı ve mürettebatın direnç göstermeden limana götürülmeye hazırlandığı görülmüştür. Barron, gemilerinin üzerinde sürekli İsrail’e ait dronların uçtuğunu da aktarmıştır.

Filoda yer alan Türk sunucu İkbal Gürpınar, İsrail ordusunun ana gemilere saldırılarında farklı yöntemler kullandığını belirtmiştir. Gürpınar’a göre, bazı gemilere sıvı fışkırtılmış ve bu müdahalenin ardından çok sayıda aktivist gözaltına alınmıştır. Gürpınar, yaşananların yalnızca seyrüsefer özgürlüğüne değil, aynı zamanda insani yardım faaliyetlerine de doğrudan müdahale olduğunu vurgulamıştır.

İskoç aktivist James (Jim) Hickey, İsrail gemilerinin filoya sürekli “dur” çağrısı yaptığını, uymayan gemilere tazyikli su sıktığını aktarmıştır. Ayrıca İsrail askerlerinin bazı gemilere çıktığını, diğerlerine ise Usdud (Aşdod) limanına yönelme çağrısı yaptığını açıklamıştır. Hickey, kendilerine yardımların İsrail limanında boşaltılması halinde sınır dışı edileceklerinin bildirildiğini, ancak aktivistlerin bu çağrıyı reddederek Gazze’ye doğru yolculuklarını sürdürmeye karar verdiklerini ifade etmiştir.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na yönelik saldırısı sürüyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İsrail’in Açıklamaları

Küresel Sumud Filosu’na yönelik müdahalenin ardından İsrail tarafı çeşitli resmi açıklamalar yapmıştır. İsrail devlet televizyonu KAN muhabiri Itay Blumental, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail askerlerinin filodaki bazı gemilere çıkmaya başladığını duyurmuştur. Blumental, İsrail ordusunun filoya yönelik saldırılara başladığını ve bazı gemilere komandoların çıkarıldığını belirtmiştir.

İsrail Dışişleri Bakanlığı, ABD merkezli sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, filodaki bazı gemilerin ele geçirildiğini ve yolcuların alıkonularak bir İsrail limanına götürüldüğünü duyurmuştur. Ancak kaç geminin ele geçirildiği, kaç aktivistin alıkonulduğu ve hangi limana götürüldükleri konusunda herhangi bir bilgi paylaşılmamıştır.

Uluslararası Tepkiler

İrlanda’nın Tepkisi

İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Simon Harris, yaptığı açıklamada Küresel Sumud Filosu’nun “korkunç bir insani felakete ışık tutmayı amaçlayan barışçıl bir görev” olduğunu söylemiştir. Harris, Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin mevkidaşlarıyla gelişmeleri değerlendirdiklerini belirtmiş ve bu müdahale nedeniyle ciddi endişe duyduklarını ifade etmiştir.

Harris, uluslararası hukuka uygun davranılması gerektiğini, filodaki aktivistlere uluslararası hukuk çerçevesinde muamele edilmesinin zorunlu olduğunu vurgulamıştır. İrlanda Dışişleri Bakanlığı da ayrı bir açıklama yaparak filonun engellendiğinin farkında olduklarını, gemilerdeki İrlandalılarla temas hâlinde bulunduklarını ve vatandaşlarının güvenliğinin öncelikleri olmaya devam ettiğini duyurmuştur. Açıklamada ayrıca, İrlanda’nın Tel Aviv’deki büyükelçiliğinin diğer Avrupa Birliği ülkeleri ile koordinasyon içinde İsrail makamları ile temas kurduğu belirtilmiştir.

Türkiye’nin Tepkisi

Türkiye Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na uluslararası sularda gerçekleştirdiği müdahaleyi “terör eylemi” olarak nitelemiştir. Açıklamada, bu saldırının uluslararası hukuku ağır biçimde ihlal ettiği ve masum sivillerin hayatını tehlikeye attığı vurgulanmıştır. Ayrıca saldırının, Gazze’de kıtlığa yol açan ve sivilleri hedef alan İsrail hükümetinin “faşist ve militarist” politikalarının bir yansıması olduğu ifade edilmiştir.

Türkiye, bu saldırının sadece Filistinlileri değil, aynı zamanda İsrail’in politikalarına karşı çıkan ve dayanışma içinde olan herkesi hedef aldığını belirtmiştir. Açıklamada, saldırının Gazze’de ateşkes sağlanmasına yönelik çabalara zarar vermemesi gerektiği, başından itibaren filo katılımcıları arasında vatandaşları bulunan diğer ülkelerle eşgüdüm içinde hareket edildiği kaydedilmiştir. İsrail tarafından alıkonulan Türk vatandaşlarının ve diğer yolcuların bir an önce serbest bırakılması için gerekli tüm diplomatik girişimlerin başlatıldığı açıklanmıştır. Ayrıca saldırının faillerinin hesap vermesi için hukuki yollara başvurulacağı duyurulmuştur.

Son olarak Türkiye, Birleşmiş Milletler ve ilgili tüm uluslararası kuruluşlara çağrıda bulunmuş; Gazze’ye yönelik hukuksuz ablukanın kaldırılması, bölgeye insani yardım girişine izin verilmesi ve deniz seyrüsefer serbestisinin güvence altına alınması için derhal harekete geçilmesini istemiştir.

Güney Afrika’nın Tepkisi

Güney Afrika Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, hükümetin Küresel Sumud Filosu’yla ilgili gelişmeleri yakından takip ettiği belirtilmiştir. Açıklamada, tarafların durumu tırmandırabilecek veya insan hayatını tehlikeye atabilecek tek taraflı eylemlerden kaçınarak azami itidal göstermesi gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca filodaki kişilerin emniyetinin ve fiziksel bütünlüğünün son derece önemli olduğu ifade edilmiştir.

Güney Afrika, uluslararası sularda herhangi bir askeri müdahale veya zorla alıkoymanın uluslararası hukuk normlarının ve temel insan haklarının ağır ihlali olacağını belirtmiştir. Açıklamada, filonun tamamen sivillerin öncülüğünde barışçıl ve insani bir misyonla yola çıktığına işaret edilmiştir. Filistin halkının Gazze’de karşı karşıya olduğu ağır insani ihtiyaçlara dikkat çekilmiş, gıda güvensizliğinin felakete varan boyutlara ulaştığı ve kıtlık tehdidinin büyüdüğü ifade edilmiştir. Güney Afrika, uluslararası toplumu yükümlülüklerini yerine getirmeye ve insani misyonların güvenli, engelsiz geçişini sağlamaya çağırmıştır.

Fransa’nın Tepkisi

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, ABD merkezli X sosyal medya platformu üzerinden yaptığı açıklamada, Gazze’ye ilerleyen Küresel Sumud Filosu’nun İsrail makamları tarafından “arama ve el koyma” işlemi ile karşı karşıya kaldığını bildirmiştir. Barrot, İsrail makamlarını filodakilerin güvenliğini sağlamaya, konsolosluk koruma haklarını garanti altına almaya ve en kısa sürede Fransız vatandaşlarının Fransa’ya dönmelerine izin vermeye çağırmıştır.

Barrot, ayrıca Fransız vatandaşlarının bu tür bölgelere seyahat etmemeleri yönünde daha önce uyarıldığını hatırlatmıştır. Açıklamasında, vatandaşlarının güvenliği için İsrail makamları ile doğrudan temas hâlinde olduklarını ve gelişmeleri yakından takip ettiklerini ifade etmiştir. Fransa’nın önceliğinin bölgede ateşkesin sağlanması, Hamas’ın elindeki esirlerin serbest bırakılması ve insani yardımların ulaştırılması olduğunu vurgulamıştır. Bakan, filodaki katılımcıların taşıdıkları yardımları Gazze’deki yardım kuruluşlarına teslim etmesi gerektiğini de dile getirmiştir.

Kolombiya'nın Tepkisi

Kolombiya hükümeti, saldırının ardından aldığı kararla ülkedeki tüm İsrail diplomatlarını sınır dışı etme kararı vermiştir . Bu karar, Kolombiya-İsrail ilişkilerinde diplomatik düzeyde sert yaptırımlardan biri olarak kayda geçmiştir. Kolombiya yönetimi, kararın gerekçesi olarak İsrail’in Gazze’ye yönelik süregelen abluka ve saldırılarını, ayrıca uluslararası sularda insani yardım gemilerine yapılan müdahaleyi göstermiştir. Resmî açıklamalarda, insani yardım taşıyan ve sivil aktivistlerden oluşan bir filoya yapılan saldırının “uluslararası hukuka aykırı” olduğu ve diplomatik ilişkiler açısından kabul edilemez bir durum oluşturduğu ifade edilmiştir. Kolombiya hükümeti, bu adımı aynı zamanda Gazze’ye insani yardım ulaştırma çabalarına destek olarak tanımlamıştır.

Sivil Toplumun Tepkileri

Küresel Sumud Filosu’na yönelik saldırı, sivil toplum örgütleri ve hukuk kurumları tarafından da kınanmıştır. Müdahaleye ilişkin yapılan açıklamalarda özellikle uluslararası hukuk ihlallerine ve sivillerin güvenliğine dikkat çekilmiştir. Küresel Sumud Filosu Türkiye Delegasyonu tarafından yayımlanan yazılı açıklamada, Alma, Sirius ve Adara gemilerinin yerel saatle 20.30 civarında uluslararası sularda İsrail donanması tarafından yasa dışı şekilde durdurulduğu ve bu gemilere çıkıldığı belirtilmiştir. Delegasyon, İsrail’in kasıtlı olarak gemi iletişimlerini bozduğunu ve yardım çağrılarını engellemeye çalıştığını bildirmiştir.

Açıklamada, söz konusu saldırının “uluslararası sularda silahsız insani yardım görevlilerine yönelik yasa dışı bir saldırı” olduğu vurgulanmış ve hükümetlere, dünya liderlerine ve uluslararası kurumlara çağrı yapılmıştır. Delegasyon, teknelerde bulunan herkesin güvenliği ve serbest bırakılması için derhal harekete geçilmesini ve durumun yakından izlenmesini talep etmiştir. Ayrıca “Birkaç teknenin durdurulmasına rağmen Küresel Sumud Filosu, Gazze kıyılarına 60 deniz mili uzaklıktadır ve yoluna devam etmektedir.” ifadeleriyle, filonun misyonunu sürdürmeye devam ettiği belirtilmiştir.

İsrail’de faaliyet gösteren insan hakları örgütü Adalah da yaptığı yazılı açıklamada filoya yönelik saldırıyı “en şiddetli şekilde” kınamıştır. Açıklamada, Küresel Sumud Filosu’nun İsrail’in Gazze’ye uyguladığı yasa dışı ablukayı kırmaya çalışan barışçıl bir insani yardım misyonu olduğu hatırlatılmıştır.

Adalah, İsrail’e yasa dışı el koyma faaliyetlerini durdurma, gemilerin Gazze’ye geçişine izin verme, gözaltına alınan aktivistleri derhal serbest bırakma ve el konulan yardım malzemelerini iade etme çağrısı yapmıştır. Açıklamada özellikle, “Filistin karasularına doğru seyreden uluslararası sularda barışçıl sivillerin kaçırılması, uluslararası hukukun açık bir ihlalidir.” ifadesine yer verilmiştir. Ayrıca Adalah, filodaki aktivistleri İsrail makamları nezdinde hukuki olarak temsil edeceğini ve yasa dışı gözaltılara karşı itiraz sürecini başlatacağını duyurmuştur.

Filo Saldırısına Yönelik Uluslararası Tepkiler ve Protestolar

Türkiye Genelinde Protestolar

İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na saldırısı Türkiye’nin birçok kentinde geniş çaplı protestolara yol açmıştır.

Ankara

Başkent Ankara’da Ankara Filistin Dayanışma Platformu (ANFİDAP) öncülüğünde ABD’nin Ankara Büyükelçiliği önünde protesto gerçekleştirilmiştir. Gösteriye AK Parti Ankara İl Başkanı Hakan Han Özcan’ın da katıldığı bildirilmiştir. Kalabalık, “İnsanlığın onuru Sumud Filosu”, “Kudüs bizimdir, bizim kalacak”, “Katil İsrail, işbirlikçi ABD” ve “İşte burası katillerin yuvası” gibi sloganlar atmıştır. Basın açıklamasında İsrail’in saldırısı “uluslararası sularda işlenmiş bir barbarlık” olarak tanımlanmış, Gazze’nin dini, vicdani ve milli bir mesele olduğu vurgulanmıştır. Protesto sırasında filoda yer alan Adagio gemisindeki Türk aktivist Zeynel Abidin Özkan ile telefon bağlantısı yapılmış, Özkan İsrail donanmasının baskısı nedeniyle bazı gemilerle iletişimin kesildiğini, kalan gemilerin ise hızlarını düşürerek Gazze’ye doğru ilerlemeyi sürdürdüklerini aktarmıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Ankara'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İstanbul

İstanbul’da protestolar birden fazla noktada yoğunlaşmıştır. Levent’teki Barbaros Hayrettin Paşa Camisi önünde Anadolu Gençlik Derneği (AGD), İslami Dayanışma Platformu ve birçok sivil toplum kuruluşu toplanmıştır. Katılımcılar ellerinde “Rotamız Gazze, Yükümüz Umut”, “Hamas Eğilmez, Gazze Yenilmez”, “İsrail Gazze’yi Değil İnsanlığı Katlediyor” yazılı pankartlar taşımış ve “Gazze’ye Selam Direnişe Devam” sloganları atarak Beşiktaş’taki İsrail Başkonsolosluğu önüne yürümüştür. Protesto sırasında Sumud Filosu’nda bulunan Türk aktivistlerden biri canlı telefon bağlantısıyla katılmış, İsrail’e yaklaşık 100 mil mesafede olduklarını ve destek talep ettiklerini açıklamıştır. Ayrıca ABD’nin Sarıyer’deki İstanbul Başkonsolosluğu önünde de ayrı bir protesto düzenlenmiş, “Nehirden Denize Özgür Filistin” ve “Ülkemde Siyonist İstemiyorum” sloganları atılmıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı İstanbul'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Ege ve Marmara Bölgesi

İzmir’de Konak Meydanı’nda kalabalık bir grup toplanmış, Türk ve Filistin bayraklarıyla yürüyüş yapılmış ve tekbirler getirilmiştir. AGD İzmir İl Başkanı İlyas Duman, İsrail’in saldırısını “hukukun ve insanlık onurunun çiğnenmesi” olarak nitelendirmiştir. Uşak’ta Atapark’ta bir araya gelen vatandaşlar yürüyüş düzenlemiş, ardından Kur’an-ı Kerim okunmuş ve dualar edilmiştir. Bursa’da 15 Temmuz Demokrasi Meydanı’nda toplanan kalabalık, dev ekranda Sumud Filosu’ndan görüntüler izlemiş, ilahiler ve dualarla protestolarını sürdürmüştür. Eskişehir’de Taşbaşı Çarşısı önünde yaklaşık 300 kişi toplanmış, saldırıya sessiz kalmanın zulme destek anlamına geleceği vurgulanmıştır. Çanakkale’de İskele Meydanı, Kütahya’da ise Zafer Meydanı protestoların merkezleri olmuştur.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Bursa'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Akdeniz Bölgesi

Antalya’da Muratpaşa Camisi avlusunda Kudüs Platformu üyeleri bir araya gelmiş, İsrail saldırılarını protesto etmiş ve filodaki aktivistler için dualar edilmiştir. Protesto sırasında Sumud Filosu’na Tunus’tan katılan Adagio gemisinde bulunan Türk aktivist Hakan Şimşek ile bağlantı kurulmuş, Şimşek uluslararası sularda Gazze’nin sesini duyurmaya çalıştıklarını ifade etmiştir. Aynı gün Antalya’da arama kurtarma ekipleri teknelerle Sıçan Adası yakınlarında nöbet tutmuş, Manavgat Irmağı’nda teknelerle destek gösterileri düzenlenmiştir. Mersin’de balıkçı barınağından denize açılan beş tekne, kıyıya yakın ilerleyerek Özgecan Aslan Meydanı’nda etkinliği sonlandırmıştır. Adana’da ise ABD Konsolosluğu önünde toplanan kalabalık, “Umuyoruz ki filodaki kardeşlerimizin kılına dokunulmasın” açıklamasıyla tepkisini dile getirmiştir. Hatay’ın İskenderun ilçesinde ve Dörtyol’da toplanan gruplar Filistin bayrakları taşıyarak dualar etmiştir.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Adana'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İç Anadolu Bölgesi

Konya’da Mevlana Meydanı’nda kalabalık bir grup toplanmış, “Sumud Filosu bir başlangıçtır, bu onurlu seferler devam edecektir” açıklamaları yapılmıştır. Afyonkarahisar’da Zafer Meydanı’nda toplananlar tekbirler getirerek Gazze’ye destek vermiştir. Karaman’da Aktekke Demokrasi Meydanı’ndaki protestoda Anadolu Gençlik Derneği temsilcileri, “Gazze izzetin ve şerefin yeri” ifadeleriyle tepkilerini ortaya koymuştur. Yozgat’ta Cumhuriyet Meydanı’nda yapılan protestoda ise gençlik örgütleri İsrail’in saldırılarını kınamıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Konya'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Doğu ve Güneydoğu Anadolu

Erzurum’da Lala Mustafa Paşa Camisi önünde yapılan yürüyüşte Filistin için dualar edilmiştir. Ağrı’da Merkez Camisi önünde toplanan gruplar Dörtyol Kavşağı’na kadar yürümüş, Erzincan’da Dörtyol Meydanı’nda toplanan vatandaşlar saldırıları canlı yayından izlemiştir. Malatya’da bir alışveriş merkezi önünde toplanan kalabalık sloganlarla protesto etmiştir. Kahramanmaraş’ta Necip Fazıl Kısakürek Kültür Merkezi önünde bir araya gelenler İsrail saldırılarını kınamıştır. Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde düzenlenen protestoda Filistin bayrakları taşınmış, HÜDA PAR yöneticileri İsrail müdahalesini kınamıştır. Elazığ’da 15 Temmuz Demokrasi Meydanı’nda kalabalık tekbirlerle protesto gerçekleştirmiş, Mardin’de Demokrasi ve Şehitler Parkı’ndaki gösteride “İsrail mutlaka bunun hesabını verecektir” ifadeleri dile getirilmiştir. Şanlıurfa’da ise Rabia Meydanı’nda düzenlenen etkinlikte kent geleneği olan feraciye duası okunmuştur.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Erzincan'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Karadeniz Bölgesi

Trabzon’da 15 Temmuz Şehitleri Parkı’nda, Artvin’de Halitpaşa Meydanı’nda, Gümüşhane’de Fatih Parkı’nda, Giresun’da Hacı Miktad Camisi avlusunda ve Ordu’da Ceren Özdemir Meydanı’nda halk bir araya gelerek saldırıları kınamıştır. Bayburt’ta Saat Kulesi Meydanı’nda toplanan vatandaşlar tekbir getirerek “Gazze’nin yanında olduklarını” açıklamıştır. Bölgedeki tüm protestolarda Türk ve Filistin bayrakları taşınmış, İsrail aleyhine sloganlar atılmış ve dualar edilmiştir.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Trabzon'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Avrupa’daki Protestolar

Almanya – Berlin

İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na saldırısı Almanya’da geniş tepkilere yol açmıştır. Başkent Berlin’de ana tren istasyonu (Hauptbahnhof) içerisinde yaklaşık 300 kişinin katıldığı bir dayanışma eylemi düzenlenmiştir. Göstericiler, ellerinde pankartlar taşıyarak “Küresel Sumud Filosu ile Dayanışma” mesajı vermiştir. Eylem boyunca sıkça İsrail karşıtı sloganlar atılmış, Almanya’nın İsrail’e verdiği siyasi ve askeri destek sert bir şekilde eleştirilmiştir. En çok öne çıkan ifadelerden biri “Almanya finanse ediyor, İsrail bombalıyor” yazılı pankart ve slogan olmuştur.

Gösteriye polis müdahalesi gecikmemiş, tren istasyonu içindeki protesto bir süre sonra sonlandırılmıştır. Alman polisi, yalnızca yolcuların istasyonda kalmasına izin verileceğini açıklamış ve eylemcileri dışarı çıkarmıştır. Protestocular istasyon dışında gösterilerini sürdürmüş, burada da sloganlar atmaya devam etmiştir. Bu sırada polis bazı katılımcıları gözaltına almıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Berlin'de protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İtalya – Roma

İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na saldırısı İtalya’da hem sokak gösterileri hem de sendikal hareketler aracılığıyla protesto edilmiştir. Başkent Roma’da düzenlenen eylemlerde kalabalık gruplar toplanmış, Filistin bayrakları taşınmış ve “Gazze’ye özgürlük” sloganları atılmıştır. Gösterilerde özellikle insani yardım gemilerine yapılan saldırının uluslararası hukuka aykırı olduğu vurgulanmıştır.

İtalya’da yalnızca sivil toplum değil, sendikal örgütler de sürece dahil olmuştur. Birçok büyük işçi sendikası, saldırıyı protesto amacıyla 3 Ekim 2025 tarihinde ülke çapında genel greve gitme kararı almıştır. Sendikaların açıklamalarında, İsrail’in saldırısının yalnızca Filistin halkına değil, tüm insanlığa karşı bir ihlal olduğu ve işçi hareketlerinin de buna sessiz kalmayacağı belirtilmiştir.

Diplomatik düzeyde de tepkiler verilmiştir. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, saldırılar başlamadan önce İsrail makamlarından “şiddet kullanılmayacağı” yönünde güvence aldıklarını açıklamış, ancak yaşanan gelişmeler sonrası durumun uluslararası düzeyde endişe verici hale geldiğini belirtmiştir.

Yunanistan – Atina

Yunanistan’da İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na saldırısı, başkent Atina’da geniş çaplı protestolara neden olmuştur. Gösteriler, özellikle Dışişleri Bakanlığı binası önünde yoğunlaşmış, burada yaklaşık 1500 kişinin bir araya geldiği bildirilmiştir. Katılımcılar, ellerinde Filistin bayrakları ve dayanışma pankartları taşıyarak “Filistin’e Özgürlük” sloganları atmıştır.

Protestoya katılan aktivistlerden Yorgos, hükümetlerinin saldırı karşısında sessiz kaldığını, birkaç gün önce filodaki gemilere insansız hava araçlarıyla saldırı yapılmasına rağmen herhangi bir resmi açıklama yapılmadığını dile getirmiştir. Kadın aktivist Nota ise ülkede o gün genel grev ilan edilmesine rağmen ulaşımın neredeyse durma noktasına geldiğini, buna rağmen dayanışma içinde buldukları yollarla protestoya katıldıklarını ifade etmiştir. Nota ayrıca, Filistin meselesinin artık yalnızca bölgesel bir sorun olmaktan çıktığını, küresel bir dayanışma hareketine dönüştüğünü ve İsrail’in artan uluslararası baskıdan çekinmeye başladığını vurgulamıştır.

Gösteriler yalnızca sivil toplumla sınırlı kalmamış, Yunanistan’daki muhalefet partileri de konuya sert tepkiler göstermiştir. SYRIZA ve Yeni Sol temsilcileri, İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ettiğini belirterek parlamentoya kınama çağrısı yapmıştır. Hükümetin sessizliği eleştirilmiş ve İsrail’e yönelik daha net diplomatik adımlar atılması gerektiği dile getirilmiştir.

İspanya

İspanya hükümeti, gelişmeleri yakından takip etmek amacıyla daimi bir izleme birimi kurmuş ve olayların seyrini uluslararası temaslar aracılığıyla değerlendirmeye başlamıştır. Dışişleri Bakanı José Manuel Albares, Avrupalı ve uluslararası muhataplarıyla temas halinde olduklarını, filoda bulunan İspanyol vatandaşlarının güvenliğinin öncelikli konu olduğunu açıklamıştır.

Saldırı, muhalefet partilerinden özellikle Podemos ve Sumar tarafından sert bir şekilde kınanmıştır. Bu partiler, İsrail’in eylemlerini uluslararası hukuk ihlali olarak nitelendirmiş ve hükümeti daha güçlü tepki göstermeye çağırmıştır. Ayrıca, Bask ve Katalonya’daki bazı bölgesel partiler, merkezi hükümete seferberlik çağrısı yaparak Gazze’ye destek verilmesi gerektiğini dile getirmiştir. Sivil toplum örgütleri ve sendikaların da çağrısıyla İspanya’nın birçok kentinde dayanışma gösterileri düzenlenmiştir.

Fransa

Küresel Sumud Filosu’na yönelik İsrail müdahalesi Fransa’da hem hükümetin hem de muhalefet partilerinin gündemine girmiştir. Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot, filoda bulunan Fransız vatandaşlarının güvenliği için hükümetin harekete geçtiğini açıklamıştır. Barrot, konsolosluk korumasının devreye alındığını ve Fransa’ya dönüş süreçlerinin organize edildiğini belirtmiştir.

Fransa’daki muhalefet cephesinden en güçlü tepki Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) hareketinden gelmiştir. Parti tarafından yayımlanan bildiride, İsrail’in saldırısı sert biçimde kınanmış, filoda Fransız milletvekillerinin de bulunduğu açıklanmıştır. Bildiride, Fransa hükümetinin pasif kaldığı eleştirisi öne çıkmış, özellikle Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un sessizliği hedef alınmıştır.

Avrupa Parlamentosu’nun Sol Grup üyeleri ve AP Filistin Delegasyonu da ayrı açıklamalar yaparak, filoda yer alan Fransız ve diğer Avrupalı parlamenterlerin akıbetinden duydukları endişeyi dile getirmiştir. Bu açıklamalarda İsrail’in saldırılarının uluslararası hukukun ihlali olduğu vurgulanmış ve Avrupa Birliği’nin İsrail’e yönelik yaptırımlar uygulaması gerektiği ifade edilmiştir.

Fransa’da sokak düzeyinde de dayanışma eylemleri gerçekleşmiştir. Göstericiler, Paris başta olmak üzere birçok şehirde Filistin bayraklarıyla yürüyüş düzenlemiş, İsrail’in saldırılarının son bulmasını talep etmiştir.

İrlanda

İrlanda Cumhurbaşkanı Michael D. Higgins, resmi açıklamasında İsrail’in müdahalesini kınamış ve bu eylemin uluslararası hukukun açık ihlali olduğunu vurgulamıştır. Higgins’in açıklaması, İrlanda devletinin Filistin meselesinde uzun süredir sürdürdüğü duyarlı tavrın bir yansıması olmuştur.

Dışişleri Bakanlığı da konuyla ilgili bir bilgilendirme yapmış, filoda bulunan İrlanda vatandaşlarıyla iletişim halinde olduklarını duyurmuştur. Bakanlık, konsoloslukların bu süreçte aktif rol aldığını ve vatandaşlarının güvenli şekilde geri dönmesi için girişimlerde bulunulduğunu açıklamıştır.

Saldırının en çok ses getiren olaylarından biri, Sinn Féin senatörü Chris Andrews’un durumuyla ilgilidir. Andrews, filoda Spectre gemisinde bulunmuş ve İsrail askerlerinin baskınından kısa bir süre sonra sosyal medya üzerinden paylaşılan videoda “kaçırıldığını” duyurmuştur. İrlanda kamuoyunda düzenlenen protestolarda, Andrews ve diğer aktivistlerin serbest bırakılması talep edilmiş, aynı zamanda İsrail’in saldırılarının derhal durdurulması gerektiği dile getirilmiştir.

Belçika

Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prévot, yaptığı açıklamada İsrail’in uluslararası hukuka uyması gerektiğini vurgulamış ve Belçika vatandaşlarının güvenliği için gerekli tüm adımların atıldığını belirtmiştir. Bakanlık, filoda yer alan Belçikalı aktivistlerle temas halinde olduklarını ve dönüş süreçlerinin hızla organize edileceğini kamuoyuyla paylaşmıştır.

Belçika hükümeti, saldırıyı yalnızca bireysel vatandaşların güvenliği bağlamında değil, aynı zamanda uluslararası deniz hukuku çerçevesinde değerlendirmiştir. Açıklamalarda, insani yardım taşıyan gemilere yapılan müdahalenin kabul edilemez olduğu, bu durumun uluslararası deniz güvenliğini tehdit ettiği ifade edilmiştir.

Belçika’daki sivil toplum kuruluşları ve insan hakları örgütleri de konuya dair açıklamalar yaparak hükümetin daha sert tutum almasını istemiştir. Özellikle Brüksel’de düzenlenen dayanışma gösterilerinde, İsrail’in saldırısı kınanmış ve “Gazze’ye Özgürlük” sloganları atılmıştır.

Avrupa Parlamentosu

Küresel Sumud Filosu’na yönelik İsrail saldırısı, Avrupa Parlamentosu’nda (AP) da gündeme gelmiştir. AP Sol Grup tarafından yapılan açıklamada, saldırının uluslararası hukukun ağır bir ihlali olduğu belirtilmiş ve Avrupa Birliği’nin bu konuda acil bir tavır alması gerektiği vurgulanmıştır.

Açıklamada, İsrail’in uluslararası sularda insani yardım taşıyan sivil gemilere yönelik müdahalesinin hiçbir meşru dayanağı olmadığı ifade edilmiştir.

Avrupa Parlamentosu milletvekillerinden Rima Hassan ve Emma Fourreau’nun doğrudan filoda yer aldığı bildirilmiştir.

AP Filistin Delegasyonu da konuya ilişkin ayrı bir açıklama yayımlamış, saldırının insancıl hukuka aykırı olduğunu ve derhal uluslararası bir soruşturma başlatılması gerektiğini belirtmiştir. Avrupa milletvekilleri, İsrail’in bu eylemi nedeniyle AB düzeyinde yaptırımlar uygulanması çağrısında bulunmuştur.

Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki Protestolar

Tunus 

Başkent Tunus’ta Habib Burgiba Caddesi üzerinde kitlesel bir protesto düzenlenmiştir. Gösteri, Mağrip Sumud Konvoyu’nun çağrısıyla gerçekleşmiş, yüzlerce kişi Filistin ve Tunus bayrakları taşıyarak İsrail’in saldırısını kınamıştır.

Mağrip Sumud Konvoyu üyesi Cevahir Şenne, yaptığı konuşmada İsrail’in saldırılarının kendilerini yıldıramayacağını ifade etmiştir. Şenne, eşinin de filoda bulunduğunu, doğrudan gemiden aldığı bilgiler ışığında durumlarının iyi olduğunu ve direniş ruhunun güçlü olduğunu aktarmıştır. Ayrıca uluslararası kamuoyuna çağrıda bulunarak, Küresel Sumud Filosu’nun yalnız bırakılmaması gerektiğini vurgulamıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı Tunus'da protesto ediliyor, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Libya 

Libya’nın başkenti Trablus’ta Cezayir Meydanı’nda yüzlerce kişinin katılımıyla büyük bir protesto düzenlenmiştir. Göstericiler, Filistin ve Libya bayrakları taşıyarak İsrail karşıtı sloganlar atmış, açılan pankartlarda “Denizin derinliklerinden özgürlük sabahı doğacak” ve “Küresel Sumud Filosu, özgür halkların Gazze’ye mesajı” ifadeleri öne çıkmıştır.

İran

İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na saldırısı, İran tarafından sert biçimde kınanmıştır. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani Bekayi, yaptığı açıklamada saldırıyı bir “terör eylemi” olarak nitelendirmiştir. Bekayi, uluslararası sularda insani yardım taşıyan gemilere yapılan bu müdahalenin hiçbir şekilde meşru kabul edilemeyeceğini, bunun doğrudan uluslararası hukukun ve insancıl hukukun ihlali anlamına geldiğini vurgulamıştır.

İran yönetimi, açıklamalarında Küresel Sumud Filosu’na katılan aktivistleri övmüş ve bu girişimi “Gazze’ye yönelik kuşatmayı kırmaya çalışan cesur bir insani yardım hareketi” olarak tanımlamıştır. Ayrıca, İsrail’in saldırılarının yalnızca Gazze halkına değil, aynı zamanda uluslararası toplumun vicdanına yönelik olduğunu ifade etmiştir. Bekayi, devletleri İsrail’in işlediği bu ihlaller karşısında sessiz kalmamaya davet etmiş, uluslararası kuruluşların İsrail’e karşı harekete geçmesi gerektiğini dile getirmiştir.

Afrika’daki Tepkiler 

Güney Afrika

Güney Afrika Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada İsrail’in müdahalesini “uluslararası hukukun ağır bir ihlali” olarak nitelendirmiştir. Açıklamada, uluslararası sularda insani yardım taşıyan sivil gemilere yapılan bu saldırının hiçbir meşru dayanağı olmadığı, uluslararası toplumun bu ihlale karşı harekete geçmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Güney Afrika Parlamentosu milletvekili ve Nelson Mandela’nın torunu Mandla Mandela, yaptığı açıklamada aktivistlere güvenli geçiş sağlanması gerektiğini ifade etmiştir. Mandela, İsrail’in aktivistleri alıkoyması halinde dünya hükümetlerinin derhal baskı yapması gerektiğini belirtmiş ve filodaki sivillerin korunmasının bir insanlık görevi olduğunu dile getirmiştir. Ayrıca Güney Afrika’nın Filistin’e yönelik dayanışmasının tarihsel köklere dayandığını hatırlatmış, Sumud Filosu’na yönelik saldırının yalnızca Gazze’ye değil, özgürlük mücadelesi veren tüm halklara karşı yapılmış bir ihlal olduğunu vurgulamıştır.

Güney Afrika’da sivil toplum kuruluşları ve sendikalar da hükümetin sert tutumunu desteklemiş, çeşitli kentlerde dayanışma eylemleri düzenlenmiştir.

Latin Amerika’daki Protestolar

Arjantin

Arjantin’de, sendikaların ve sol eğilimli siyasi grupların öncülüğünde geniş katılımlı bir gösteri düzenlenmiştir. Göstericiler, Filistin bayrakları taşıyarak “Gazze’ye özgürlük” ve “Abluka kırılsın” sloganları atmıştır.

Protestoya katılan kitle arasında sendika temsilcilerinin yanı sıra öğrenci birlikleri ve insan hakları örgütleri de yer almıştır. Katılımcılar, İsrail’in saldırılarının derhal son bulmasını talep etmiş, özellikle insani yardım taşıyan gemilere yönelik müdahalelerin “uluslararası hukukun açık ihlali” olduğu yönünde açıklamalar yapılmıştır. Buenos Aires sokaklarında atılan sloganlar, yalnızca Filistin’e destek değil, aynı zamanda alıkonulan aktivistlerin serbest bırakılması talebini de kapsamıştır.

Kolombiya

Kolombiya’nın başkenti Bogota’da, Filistin dayanışma grupları ve insan hakları örgütleri öncülüğünde düzenlenen gösterilerde yüzlerce kişi sokağa çıkmıştır. Protestocular, Filistin bayrakları taşıyarak ve “Gazze’deki soykırımı durdurun” sloganları atarak İsrail’in saldırılarını kınamıştır. Gösteri sırasında Kolombiya’nın en işlek caddelerinden biri olan 7. Cadde (Carrera Séptima) trafiğe kapatılmıştır.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamalarda Gazze halkına destek mesajları vermiş ve İsrail’in saldırısını uluslararası hukuka aykırı bir eylem olarak nitelemiştir. Petro, daha önce de İsrail’in Filistin’e yönelik askeri operasyonlarını eleştirmiş, bu olay sonrası ise tepkisini daha da sertleştirerek uluslararası kamuoyunu harekete geçmeye çağırmıştır.

Kolombiya, saldırının ardından ülkedeki tüm İsrail diplomatlarını sınır dışı etme kararı almış, bu karar Latin Amerika’da İsrail’e karşı alınan en sert diplomatik önlemlerden biri olarak kayda geçmiştir.

Asya’daki Tepkiler

Malezya

Malezya Başbakanı Anwar İbrahim, yaptığı açıklamada İsrail’in uluslararası sularda insani yardım gemilerine müdahalesini uluslararası hukuka aykırı ve gayrimeşru bir eylem olarak nitelendirmiştir. Anwar, Malezya’nın bu saldırıya karşı sessiz kalmayacağını, İsrail’e karşı tüm yasal yolların kullanılacağını belirtmiştir.

Malezya hükümeti, saldırının ardından filoda bulunan kendi vatandaşlarının güvenliğinin öncelikli mesele olduğunu vurgulamış, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla vatandaşlarının serbest bırakılması için diplomatik girişimlerde bulunmuştur. Ayrıca Malezya yönetimi, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere uluslararası kuruluşları İsrail’in bu saldırısına karşı harekete geçmeye çağırmıştır.

Başkent Kuala Lumpur’da düzenlenen dayanışma gösterilerinde sivil toplum örgütleri, öğrenciler ve insan hakları savunucuları bir araya gelmiş, “Filistin’e özgürlük” ve “Abluka kırılsın” sloganları atılmıştır.

Pakistan

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, yaptığı açıklamada saldırıyı “Filistin halkına yardım taşımaktan başka suçu olmayan insanlara yönelik bir saldırı” olarak nitelendirmiştir. Şerif, İsrail’in eylemlerinin uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu belirtmiş ve alıkonulan tüm aktivistlerin derhal serbest bırakılması çağrısında bulunmuştur. Başkent İslamabad ve Karaçi gibi büyük şehirlerde halk sokağa çıkarak dayanışma gösterileri düzenlemiştir.

Uluslararası Kuruluşlar

Birleşmiş Milletler

Küresel Sumud Filosu’na saldırı Birleşmiş Milletler düzeyinde de gündeme taşınmıştır. BM’nin Filistin özel raportörü Francesca Albanese, yaptığı açıklamada filoda yer alan aktivistlerin “İsrail’in hukuksuz ablukasını kırmak için hayatlarını riske atan insanlar” olduğunu vurgulamıştır. Albanese, bu kişilerin uluslararası insani yardım faaliyetini sürdürdüklerini ve hiçbir şekilde saldırıya uğramalarının meşru sayılamayacağını belirtmiştir.

Açıklamada ayrıca, Batılı hükümetlerin sessizliği sert biçimde eleştirilmiştir. Albanese, özellikle Avrupa ülkelerinin ve ABD’nin İsrail’in saldırılarına karşı net bir tavır alamadığını, bu sessizliğin İsrail’e fiili destek anlamına geldiğini ifade etmiştir. BM özel raportörü, bu durumun uluslararası hukuk açısından ciddi bir zaafiyet oluşturduğunu vurgulamıştır.

2 Ekim 2025 Tarihli Gelişmeler

Mikeno Gemisi’nin Gazze Karasularına Ulaşması

Küresel Sumud Filosu’nun öncü teknelerinden Mikeno gemisi, İsrail donanmasının yoğun baskı ve engellemelerine rağmen Gazze’ye en yakın noktaya ulaşan gemi olmuştur. Filo kaynaklarına göre Mikeno, İsrail’in denizde kurduğu çok sayıda engeli aşarak Gazze sularına girmeyi başarmış ve kıyıya yaklaşık 9 deniz mili mesafeye kadar ilerlemiştir. Filonun Gazze organizatörlerinden Noelia Fernández, Mikeno’nun Gazze’ye bir saatten daha az sürede ulaşabilecek mesafeye, yani yaklaşık 7 mile kadar yaklaştığını açıklamıştır.

_{Mikeno gemisinin Gazze karasularına girdiği anlar, 2 Ekim 2025 - (Global Sumud Flotilla)}

Gemide bulunan aktivistlerden Ramazan Tunç, Mikeno’nun Gazze karasularına girmesini “fiilen ablukayı kırdık” sözleriyle ifade etmiştir. Tunç, İsrail’in yıllardır sürdürdüğü deniz ablukasının sembolik olarak da aşıldığını, “İsrail kâğıttan bir kaplanmış, biz zihinlerdeki ablukayı da kırdık” sözleriyle aktarmıştır. Aktivist Tülay Gökçimen ise İsrail botlarının yaklaşması üzerine bazı yolcuların telefonlarını denize attığını, Mikeno’nun küçük boyutları sayesinde saldırıya uğramadan yoluna devam edebildiğini ifade etmiştir.

2 Ekim’de Gazze karasularına girmeyi başararak 7–9 deniz mili mesafeye kadar ilerleyen Mikeno, ablukayı fiilen kıran tek gemi olmuştur. İsrail donanması sabaha karşı gemiyi durdurmuştur.

Filodaki Gemilerin ve Aktivistlerin Son Durumu

2 Ekim 2025 sabahı itibariyle, filo organizatörlerinin ve uluslararası basının aktardığına göre, İsrail 43 geminin tamamını durdurmuş ve yasadışı biçimde el koymuştur. 40’tan fazla ülkeden gelen yaklaşık 500 aktivist gözaltına alınmış ve tekneler uluslararası hukuka aykırı şekilde İsrail donanmasının kontrolüne geçmiştir.

2 Ekim itibarıyla Türkiye Delegasyonu, İsrail’in toplam 48 Türk vatandaşını alıkoyduğunu açıklamıştır. Bu kişiler farklı gemilerde yer almıştır. Sirius gemisinde Abdulaziz Yalçın, Davut Daşkıran, Zeynep Dilek Tekocak ve Ayçin Kantoğlu; Huga gemisinde Mehmet Sait Direkçi, Fatih Özsöz ve Tevhit Yıldız; Austral gemisinde İkbal Gürpınar, Fethullah Badem, Muhammet Emin Işık, Hacı Durak, Bekir Develi, Erdem Özveren, Enes Harman ve Sait Karahasan; Florida gemisinde Evren Akan, Turgay Turan ve Muhammet Emin Yıldırım; Alma gemisinde Metehan Sarı, Hüseyin Şuayb Ordu, Onur Murat Kolgu, Semih Fener, Osman Çetinkaya ve Sümeyra Akdeniz Ordu; Spectre gemisinde Bekir Turunç, Abdulmecid Bağcıvan, Mustafa Muhammed Çakmakçı, Mesut Çakar ve Müslim Ziyali; Deir Yessine gemisinde Sümeyye Sena Polat; Grande Blu’da Halil Rıfat Çanakçı; Morgana’da Ersin Çelik ve Semanur Sönmez Yaman; Seulle’de Yaşar Yavuz, Haşmet Yazıcı ve Abdülsamed Turan; Captain Nikos’ta Umut Aslan ve Abdullah Gündem; Allakatalla’da Halil İbrahim Sehidoglu; Maria Cristina’da Ergün Akpınar; Adagio’da Muhammet Fatih Sinan, Yunus Demir, Mehmet Emin Aydın, Hakan Şimşek, Zeynel Abidin Özkan, Alpaslan Arslan ve Muhammed Salih Dallı; Mikeno’da ise Huzeyfe Küçükaytekin bulunmaktaydı.

3 Ekim 2025 İtibariyle Güncel Durum

Küresel Sumud Filosu'nun Son Teknesi Marinette'nin Ele Geçirilmesi (3 Ekim 2025)

3 Ekim 2025 sabahı İsrail donanması, Küresel Sumud Filosu’na ait son tekne olan Marinette’i ele geçirmiştir. Polonya bayraklı ve altı kişilik mürettebata sahip olduğu bildirilen Marinette, 44 gemiden oluşan filonun en son kalan gemisi olmuştur. Tekneye yanaşan İsrail savaş gemisinin görüntüleri filonun canlı yayınında kaydedilmiş, askerlerin zor kullanarak tekneye çıktığı görülmüştür. Yayının kesildiği sırada aktivistlerin telefonlarını denize atarak İsrail'in müdahalesine hazırlandıkları aktarılmıştır.

_{Marinette teknesinin canlı yayın görüntüleri, 2 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Marinette, motor arızaları nedeniyle filo ile eş zamanlı ilerleyememiş ve geride kalmıştır. Teknenin Avustralyalı kaptanı Cameron, 2 Ekim Perşembe gecesi filonun organizatörleriyle yaptığı görüntülü görüşmede teknenin Gazze’ye doğru ilerlemeyi sürdürdüğünü belirtmiştir. Cameron, teknede “dirençli Türkler, Ummanlı bir kadın ve kendisinin bulunduğunu” ifade etmiştir. Canlı yayın ve coğrafi takip verilerine göre tekne, 3 Ekim sabah saatlerinde Akdeniz’de uluslararası sularda Gazze karasularına yaklaşık 80 kilometre (43 deniz mili) mesafede bulunmuştur.

Marinette'nin de yasa dışı alıkonulmasıyla birlikte, İsrail 44 tekneden oluşan Küresel Sumud Filosu’nun tamamını durdumuştur ve uluslarası hukuka aykırı şekilde tüm teknelere el koymuştu.

_{İsrail ordusunun, Marinette teknesini yasa dışı ele geçirdiği anlar, 3 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Aktivistlerin Alıkonulması ve Nakil Süreci

1 Ekim gecesinden itibaren başlayan ve 3 Ekim sabahına kadar devam eden İsrail müdahaleleri sonucunda filodaki aktivistlerin büyük bölümü gözaltına alınmıştır. İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı resmi açıklamaya göre, ilk aşamada 474 aktivist gözaltına alınmış, ardından Marinette teknesinin de ele geçirilmesiyle bu sayı 480 kişiye ulaşmıştır. Gözaltına alınanlar arasında milletvekilleri, gazeteciler, sivil toplum örgütü temsilcileri ve farklı ülkelerden insan hakları savunucuları yer almıştır. Aktivistler, filonun uluslararası sularda barışçıl bir misyon yürüttüğünü vurgulamış olmalarına rağmen, İsrail askerleri tarafından zor kullanılarak tutulmuştur. Filo organizatörlerinin raporlarına göre, gözaltına alınan aktivistler 45’in üzerinde ülkeden gelmiştir.

Aşdod Limanı’na Nakil

Zorla ele geçirilen gemiler, İsrail donanmasının refakatinde Aşdod Limanı’na yönlendirilmiştir. Burada gemilerden indirilen aktivistler güvenlik güçleri tarafından sıraya sokulmuş ve detaylı üst aramalarına tabi tutulmuştur. Aktivistlerin bu aşamada kamera kaydı altında tutuldukları, uluslararası basının ise liman bölgesine erişiminin kısıtlandığı bildirilmiştir. İsrail basınında yer alan haberlerde, limanda yapılan ilk işlemler sırasında aktivistlerin kimlik tespitlerinin tamamlandığı ve bazı elektronik cihazların el konularak incelenmek üzere İsrail güvenlik birimlerine teslim edildiği aktarılmıştır.

Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir limana gelmiş ve aktivistlerin tutulduğu alana gitmiştir. Sosyal medyada yayılan görüntülerde Ben-Gvir’in, “Şunlara bak, katillerin destekçisi. Gemileri de pislik içindeydi. Bunlar Gazze’ye yardım etmeye, teröristlere yardım etmeye geldi. Bunlar teröristler...” ifadelerini kullandığı duyulmuştur. Aktivistler ise bu sözlere karşılık olarak topluca “Özgür Filistin” sloganı atmış, bu anların ardından video kaydı kesilmiştir.

Ketziot Hapishanesi’ne Sevk

Aşdod’daki işlemlerin ardından aktivistlerin önemli bir kısmı, İsrail’in güneyindeki Negev Çölü’nde bulunan Ketziot Hapishanesi’ne nakledilmiştir. Ketziot Hapishanesi, İsrail’in “güvenlik mahkûmları” olarak tanımladığı Filistinlilerin tutulduğu yüksek güvenlikli bir cezaevi olarak bilinmektedir. Filoya katılan aktivistlerin de bu merkezde aynı koşullara tabi tutulmaları kararlaştırılmıştır.

İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, hapishaneyi ziyaret ederek bu uygulamayı kamuoyuna duyurmuştur. Ben-Gvir, aktivistlerin “terör mahkûmu” statüsünde tutulacağını, turuncu renkli mahkûm tulumları giyeceklerini ve diğer güvenlik tutuklularıyla aynı rejime tabi olacaklarını açıklamıştır. Ayrıca, Ketziot’un avlusuna “Yeni Gazze” yazılı bir tabela ve Gazze’deki yıkımı gösteren bir tablo yerleştirilmiştir. Bu uygulama, uluslararası medyada provokatif bir sembolizm olarak değerlendirilmiştir.

Sorgulama Süreci ve Açlık Grevi

Türkiye Basın Ofisi’nin duyurusuna göre, aktivistlerin sorgulamaları 2 Ekim günü saat 14.00’te başlamış ve aralıksız 15 saat boyunca devam etmiştir. Aktivistlerin avukatlara erişimi kısıtlanmış, Adalah örgütünden avukatların hapishaneye girişlerine izin verilmemiştir. Sorgulama sürecinde aktivistlere yiyecek ve içecek verilmediği, dolayısıyla aç bırakıldıkları kaydedilmiştir. Bu durum, uluslararası hukuk kuruluşlarının “insanlık dışı muamele” olarak tanımladığı yöntemlerle benzerlik göstermektedir. Ayrıca bazı aktivistlerin uzun süreli uykusuz bırakıldıkları ve yoğun ışık altında tutuldukları belirtilmiştir.

Zorlu koşullar ve kötü muamele karşısında bazı aktivistler süresiz açlık grevine başlamıştır. Uluslararası Gazze Ablukasını Kırma Komitesi, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, açlık grevinin hem maruz kalınan kötü muameleyi protesto etmek hem de uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla başlatıldığını duyurmuştur. Açlık grevine giren aktivistlerin sayısının hızla arttığı ve bazı grupların toplu şekilde bu eyleme katıldığı aktarılmıştır.

“Acil Çıkış” Formları ve Sınır Dışı İşlemleri

İsrail makamları, gözaltındaki aktivistlere “Acil Çıkış” başlıklı formlar sunmuştur. Bu belgeleri imzalayan aktivistlerin sınır dışı edilme sürecinin hızlandırılacağı, imzalamayanların ise İsrail yasaları uyarınca 72 saate kadar gözaltında tutulabileceği bildirilmiştir. İtalya, İspanya ve Yunanistan’dan gelen bazı aktivistlerin bu formu imzalayarak sınır dışı sürecine alındıkları, buna karşılık çok sayıda aktivistin imza atmayı reddederek gözaltında kalmaya devam ettiği açıklanmıştır. İsrail makamları, sınır dışı edilecek delegasyonların Tel Aviv, Ürdün veya Mısır üzerinden ülkelerine gönderileceğini bildirmiştir.

İtalyan Parlamenterlerin Serbest Bırakılması

Küresel Sumud Filosu’na katılan ve İsrail donanmasının saldırısı sonrasında gözaltına alınan dört İtalyan parlamenter 3 Ekim 2025 itibarıyla serbest bırakılmıştır. İtalya Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, serbest bırakılan parlamenterler şunlardır: Demokratik Partiden (PD) Avrupa Parlamentosu Üyesi Annalisa Corrado, Yeşiller Partisinden Avrupa Parlamentosu Üyesi Benedetta Scuderi, 5 Yıldız Hareketinden (M5S) Senatör Marco Croatti ve PD’den Temsilciler Meclisi Milletvekili Arturo Scotto.

Bu dört isim, gözaltı işlemlerinin ardından Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı’na götürülmüş ve buradan Roma’ya dönüş yapmaları için bir uçağa bindirilmiştir. İtalyan makamları, serbest bırakılan parlamenterlerin sağlık durumlarının iyi olduğunu ve diplomatik kanallar aracılığıyla ülkelerine gönderildiklerini açıklamıştır.

İtalyan Aktivistlerin Sınır Dışı Edilmesi

İsrail Dışişleri Bakanlığı, filo kapsamında gözaltına alınan dört İtalyan aktivistin sınır dışı edildiğini duyurmuştur. Bu kişilerin isimleri kamuoyuyla paylaşılmamış ancak sınır dışı sürecinin başlatıldığı ve kısa süre içinde ülkelerine gönderilecekleri bildirilmiştir. Açıklamada, “katılımcıların sınır dışı edilme işlemlerinin devam ettiği” ifadesi kullanılmıştır.

İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, parlamentoda yaptığı konuşmada gelişmeleri değerlendirmiştir. Tajani, İsrail’in uygulamalarının uluslararası hukuka aykırılık taşıdığını belirterek, vatandaşlarının güvenliğini sağlamak için diplomatik girişimlerin devam ettiğini açıklamıştır. Bakan, “İtalya’nın önceliği hem parlamenterlerimizin hem de gözaltında tutulan diğer İtalyan vatandaşlarımızın güvenliği ve serbest bırakılmasıdır” ifadelerini kullanmıştır.

Tajani ayrıca, olayın yalnızca ikili ilişkiler değil, aynı zamanda Avrupa Birliği düzeyinde de ele alınması gerektiğini vurgulamış, konunun Brüksel’deki toplantılarda gündeme taşınacağını belirtmiştir.

Aktivistlerin Türkiye’ye Getirilmesi (4 Ekim 2025)

Tahliye ve Uçuş Süreci

İsrail’in uluslararası sularda müdahalede bulunarak alıkoyduğu Küresel Sumud Filosu aktivistlerinin tahliyesi, 4 Ekim 2025 tarihinde gerçekleştirilen koordineli bir uçuş operasyonu ile başlamıştır. Bu kapsamda, İsrail’in Eilat kentinde bulunan Ramon Havalimanı’ndan hareket eden Türk Hava Yolları’na ait özel uçuş, aynı gün saat 15.50’de İstanbul Havalimanı’na inmiştir. Tahliye edilen kişiler arasında 36 Türk, 23 Malezyalı ve diğer ülkelerden aktivistler yer almıştır; toplamda 137 kişi Türkiye’ye getirilmiştir.

_{İsrail'in saldırarak alıkoyduğu Sumud Filosu’ndaki aktivistler Türkiye'de, 4 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İsrail makamlarının, serbest bırakma işlemi öncesinde aktivistleri tek tip kıyafetlerle salıverdiği ve bu uygulamanın propaganda amacı taşıdığı bildirilmiştir. Aktivistler, uçak pistine taşınan yeni kıyafetlerle üzerlerindekileri değiştirmiştir. Uçağın inişinden sonra aktivistlerin bir kısmı Filistin kefiyesi takarak “Özgür Filistin” sloganları atmış, bazı katılımcılar “Biz kazandık” ifadelerini dile getirmiştir.

Karşılama Töreni

İstanbul Havalimanı’na inen Küresel Sumud Filosu aktivistleri, bir törenle karşılanmıştır. Karşılama heyeti, devlet ve sivil toplum düzeyinde geniş bir katılımla oluşturulmuştur. Dışişleri Bakan Yardımcısı Musa Kulaklıkaya, Kadın ve Demokrasi Vakfı (KADEM) Mütevelli Heyet Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, TBMM Türkiye-Filistin Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Hasan Turan, AK Parti İstanbul İl Başkanı Abdullah Özdemir, Türk Hava Yolları yetkilileri, İstanbul Havalimanı yöneticileri ve çok sayıda basın mensubu hazır bulunmuştur.

_{İsrail'in saldırarak alıkoyduğu Sumud Filosu’ndaki aktivistler Türkiye'de, 4 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Türkiye, söz konusu tahliyeyi doğrudan diplomatik koordinasyon yoluyla gerçekleştiren ilk ülke olmuştur. Dışişleri Bakan Yardımcısı Musa Kulaklıkaya’nın ifadesine göre, Türkiye Büyükelçiliği 3 Ekim tarihinde Ketziot Merkezi’ne erişim sağlayarak vatandaşların durumu hakkında bilgi almış, ardından Türk Hava Yolları uçağının gönderilmesi yönünde planlama yapılmıştır. 

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Küresel Sumud Filosu’nda yer aldıkları için siyonist İsrail tarafından alıkonulan vatandaşlarımız sağ salim ülkemize döndü” ifadelerini kullanmıştır. Kurtulmuş, açıklamasında aktivistleri “insanlık cephesinin korkusuz üyeleri” olarak nitelendirerek, Türkiye’nin dünyanın neresinde olursa olsun mazlumların yanında durmaya devam edeceğini belirtmiştir. Aynı paylaşımda, “Filoda yer alan her bir kahramana selam olsun” ifadesine yer verilmiştir.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, NSosyal hesabından yaptığı açıklamada, Türk vatandaşlarını ve diğer ülke aktivistlerini taşıyan uçağın İstanbul’a ulaştığını duyurmuştur. Fidan, “İnsanlığın vicdanına ses olan yürekli insanlar, cesaretleri ve kararlılıklarıyla zulme karşı onurlu bir duruş sergilediler. Hoş geldiniz!” sözleriyle aktivistlere teşekkür etmiştir. Bakan, ayrıca İsrail’de kalan vatandaşların da “en kısa sürede yurda dönebilmesi için çalışmaların sürdüğünü” ifade etmiştir.

Aktivistleri karşılayanlardan KADEM Mütevelli Heyet Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail'in zulmü karşısında bütün dünyanın ayağa kalktığını, Sumud Filosu'nun da bu ayağa kalkışın bir tezahürü olduğunu belirtmiştir. Bayraktar, aktivistler arasında kendi arkadaşlarının da bulunduğunu belirterek, "Gün gün onlarla yatıp, onlarla kalktık ve onlarca ülkeden yüzlerce aktivist tamamen barışçıl bir şekilde çok kutlu bir yolculuğa çıktılar. Çok zor şartlarda ama hiç korkmadan ve bir an olsun şüphe etmeden sadece hedeflerine kilitlendiler. İnanılmaz bir cesaret örneği gösterdiler ve biz bu cesareti Gazzelilerden öğrendik. Gerçek cesaretin ne olduğunu bütün dünyaya Filistinliler öğretti. Bu arkadaşlarımız da onlara destek olmak, İsrail'in hukuksuz, haksız, zalimce uyguladığı ablukayı yıkmak için ve belki bir umut Gazzelilere el uzatabilmek için bu yola çıkmışlardı." ifadelerini kullanmıştır.

Filodakilere sağ salim ulaştıkları için çok mutlu olduğunu dile getiren Bayraktar, aktivistlerin geri gelmesi için yapılan organizasyonu da tebrik ederek, şunları söylemiştir: "Bütün duamız o ki yarın bir gün Gazzeli kardeşlerimizle de böyle kavuşalım. Türk, Türk olmayan, Müslüman, Müslüman olmayan demeden Türkiye her zaman barışın ve halklara, insanlara yardım etmenin peşinde oldu. Filistin davasının her zaman yanında olduk. Allah devletimize zeval vermesin. Öyle büyük bir zulüm, öyle büyük bir haksızlık ki ve o kadar uzun süredir devam ediyor ki gerçekten artık hiçbir şekilde insanlar bunu kabul etmiyor, alışmıyor, normalleştirmiyor. Alışmamalıyız, unutmamalıyız da. İsrail muhtemelen çok da korkuyor ve onlar zaten bunca yaptıkları zulüm karşısında tüm ömürlerini de korkarak geçirecekler ama Gazzeliler, Filistinliler hiçbir zaman korkmayacak. Ömürleri boyunca gururla ve cesaretle yaşayacaklar. Dua ediyoruz, inşallah daha güzel günler göreceğiz."

Aktivistlerin Sınır Dışı Edilme Süreci (5–6 Ekim 2025)

İngiliz Aktivistlerin Dönüşü (6 Ekim 2025)

İsrail’in saldırısının ardından alıkonulan dört İngiliz aktivist — Sarah Wilkinson, Kieran Andrieu, Francis Jane Cummings ve Evie Snedker — 6 Ekim 2025 tarihinde serbest bırakılarak ülkelerine dönmüştür. Aktivistler, Türkiye’deki işlemlerinin tamamlanmasının ardından Türk Hava Yolları’nın tarifeli seferiyle İstanbul’dan Londra’ya hareket etmiştir. Uçak, yerel saatle 21.25’te (TSİ 23.25) Londra Heathrow Havalimanı’na inmiştir.

_{Aktivist Sarah Wilkinson - (Anadolu Ajansı)}

Londra’ya varan aktivistler, havalimanında yakınları ve Filistin dayanışma gruplarının üyeleri tarafından karşılanmıştır. Kalabalık grup, “Nehirden denize Filistin özgür olacak” ve “Küresel Sumud Filosu bizi gururlandırdın” sloganları atarak destek göstermiştir. Karşılama alanında Filistin bayrakları taşınmış, sloganların yanı sıra sessiz dayanışma gösterileri de düzenlenmiştir.

Basına açıklama yapan Filistin destekçisi Tommy Brooks, İsrail’in uluslararası sularda gerçekleştirdiği müdahaleyi “uluslararası hukuka göre yasa dışı” olarak nitelendirmiştir. Brooks, “Hükümetin görevi vatandaşlarının güvenliğini sağlamaktır, fakat bu konuda sessizlik hâkim” demiştir. Ayrıca, İngiliz milletvekillerinin ve İşçi Partisi temsilcilerinin havaalanında bulunmamasını eleştirerek, “Bu insanları dünyanın en tehlikeli yerine gitmeye cesaret ettikleri için yalnız bırakmak utanç verici” ifadelerini kullanmıştır.

Alıkonulan Küresel Sumud Filosu katılımcıları arasında toplam 13 İngiliz vatandaşı bulunmuştur. Bu kişilerin bir kısmının İsrail’deki yargı prosedürleri devam ettiği için henüz serbest bırakılmadığı, geri kalanların ise Türkiye ve İngiltere arasındaki konsolosluk koordinasyonuyla kademeli biçimde ülkeye döneceği açıklanmıştır. İngiltere’ye dönen dört aktivistin sağlık kontrolleri, dönüş sonrası sivil dayanışma kuruluşları tarafından yürütülmüştür.

İspanyol Aktivistlerin Tahliyesi (5–6 Ekim 2025)

Küresel Sumud Filosu’nda yer alan İspanyol aktivistlerin tahliye süreci, 5 ve 6 Ekim 2025 tarihlerinde kademeli biçimde ilerlemiştir. İsrail’de yürütülen sınır dışı prosedürleri sonucunda, 29 İspanyol vatandaşının Madrid’e ulaşımı tamamlanmış; kalan 28 aktivistin ise halen İsrail’de gözaltında tutulduğu açıklanmıştır.

İspanya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ülkeye dönen aktivistlerin “uluslararası sularda hukuksuz biçimde alıkonulduğu” belirtilmiş; gözaltında kalanların ise her gün diplomatik temsilciler tarafından ziyaret edileceği bildirilmiştir. Bakan José Manuel Albares, konuya ilişkin beyanında “Konsolosluklarımız, vatandaşlarımızla düzenli temas hâlinde olup sağlık ve güvenlik kontrolleri aksatılmadan sürdürülmektedir.” ifadelerini kullanmıştır.

İsrail yönetiminin, sınır dışı işlemlerini gerçekleştirebilmek için aktivistlerden “ülkeye yasa dışı giriş yaptıklarını kabul eden bir belgeyi imzalamalarını” şart koştuğu açıklanmıştır. Belgeyi imzalayan 29 kişi 5 Ekim’de Ramon Havalimanı’ndan tahliye edilmiş, imzalamayı reddeden 28 kişi ise yargı süreci tamamlanıncaya kadar gözaltında kalmıştır. İspanya, bu kişilerin serbest bırakılması için diplomatik kanallar üzerinden İsrail makamlarıyla temaslarını sürdürmektedir.

Madrid’e ulaşan aktivistler, Adolfo Suárez Madrid-Barajas Havalimanı’nda sivil toplum örgütleri ve dayanışma grupları tarafından karşılanmıştır. Karşılama sırasında “Filistin kazanacak” ve “Özgürlük için yola çıkanlara teşekkürler” pankartları taşınmıştır. Bazı aktivistler basına yaptıkları kısa açıklamalarda, İsrail gözaltı merkezlerinde “uzun sorgulara” ve “kötü muameleye” maruz kaldıklarını dile getirmiştir.

Tunuslu Aktivistlerin Ülkeye Dönüşü (5 Ekim 2025)

İsrail’in 1 Ekim 2025 tarihinde uluslararası sularda düzenlediği saldırı sonrasında alıkonulan Küresel Sumud Filosu katılımcıları arasında yer alan Tunuslu aktivistler, 5 Ekim 2025 günü ülkelerine dönmüştür. İstanbul’dan kalkan uçakla Tunus’a ulaşan kafile, Tunus Kartaca Havalimanı’nda yüzlerce kişi tarafından çiçeklerle karşılanmıştır.

_{İsrail'in alıkoyduğu Küresel Sumud Filosu'na katılan Tunuslu aktivistler havaalanında karşılanıyor, 5 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Filoda yer alan 10 Tunuslu aktivist arasında, Al Jazeera Tunus Ofisi Şefi Lutfi Hacci ile Tunuslu oyuncu Muhammed Murad da bulunmuştur. Aktivistler, kendilerini karşılamaya gelen kalabalığa teşekkür etmiş ve dayanışma gösterisinden duydukları memnuniyeti dile getirmiştir. Havalimanındaki karşılama sırasında Tunus ve Filistin bayrakları taşınmış; kalabalık, ayrıca hâlen İsrail cezaevlerinde tutulan diğer aktivistlerin fotoğraflarını taşımıştır.

Filoda görev alan Amsterdam teknesi kaptanı Muhammed Ali Muhyiddin, havaalanında yaptığı açıklamada, İsrail askerlerinin müdahale sırasında “medyada anlatıldığı kadar güçlü olmadığını” belirterek, “Bizi teknelerden almaya gelen askerlerin korkak olduklarını gördük” demiştir. Muhyiddin, kendisiyle birlikte alıkonulanların kötü muameleye maruz kaldığını ve özellikle Mağrip ülkelerinden gelen aktivistlerin insanlık dışı koşullarda tutulduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların durumu hakkında gözlemlerini aktararak, “Cezaevi duvarlarında kanla yazılmış veya kazınmış isimler ve tarihler vardı.” sözlerini kullanmıştır.

Küresel Sumud Filosu’na katılan toplam 26 Tunusludan, 16 Tunuslu aktivistin ise İsrail’deki işlemlerinin sürdüğü bildirilmiştir.

Toplu Sınır Dışı İşlemi (6 Ekim 2025)

İsrail, 6 Ekim 2025 tarihinde alıkonulan Küresel Sumud Filosu katılımcılarının büyük bir kısmını kapsayan toplu sınır dışı operasyonunu tamamlamıştır. İsrail İçişleri Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı tarafından yürütülen işlem kapsamında, aralarında İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg’in de bulunduğu 171 kişi ülke dışına çıkarılmıştır.

_{İsrail, Greta Thunberg dahil alıkonan 171 aktivisti daha sınır dışı ediyor, 6 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Sınır dışı edilen aktivistlerin büyük kısmı Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşlarından oluşmuştur. İsrail’in açıklamasına göre, tahliye işlemleri Ramon Havalimanı üzerinden gerçekleştirilmiş; aktivistlerin bir kısmı Yunanistan’a, bir kısmı ise Slovakya’ya gönderilmiştir. Bu süreçte, aktivistlerin tek tip gri kıyafetlerle havaalanına getirildiği ve işlemlerin tamamlanmasının ardından ülkelerine gönderilmeden önce üst aramalarından geçirildiği belirtilmiştir.

İsrail makamları, bu kişilerin “ülkeye izinsiz giriş yaptıkları” gerekçesiyle sınır dışı edildiğini açıklamış; işlemin “uluslararası hukuk çerçevesinde gerçekleştirildiğini” savunmuştur. Ancak insan hakları kuruluşları ve bazı Avrupa diplomatik misyonları, uygulamanın keyfî olduğunu ve gözaltı sürecinin uluslararası denetimden uzak yürütüldüğünü bildirmiştir.

171 aktivistin sınır dışı edilmesiyle birlikte, İsrail’in gözaltında tuttuğu yabancı uyruklu Küresel Sumud Filosu katılımcılarının büyük bölümü serbest bırakılmıştır. Geriye kalan küçük bir grubun, çoğunluğu İspanya, Tunus ve Kanada vatandaşları olmak üzere, hâlen Aşdod Limanı’na bağlı gözaltı merkezlerinde tutulduğu belirtilmiştir.

Greta Thunberg’in serbest bırakılmasının ardından İsveç Dışişleri Bakanlığı, “İsveç vatandaşının sağlık durumu iyi, ülkesine dönüş yolunda” açıklamasını yapmıştır. Toplu sınır dışı işleminin ardından İsrail basını, ülkede kalan az sayıda aktivist hakkında ek yargısal inceleme yapılacağını ve sınır dışı prosedürlerinin tamamlanmasıyla sürecin 7 Ekim’e kadar sonlandırılmasının planlandığını bildirmiştir.

Uluslararası Tepkiler ve Protestolar (4–6 Ekim 2025)

İsrail’in 1 Ekim 2025 tarihinde uluslararası sularda Küresel Sumud Filosu’na saldırmasının ardından, 4–6 Ekim tarihleri arasında dünya genelinde protestolar artmıştır. Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu başta olmak üzere onlarca ülkede düzenlenen eylemlerde, filoda alıkonulan aktivistlerin serbest bırakılması ve Gazze’ye yönelik saldırıların sona erdirilmesi talep edilmiştir.

Avrupa’daki Gösteriler

İsveç – Stockholm

İsveç’in başkenti Stockholm’de 4 Ekim 2025’te binlerce kişi, Odenplan Meydanı’nda toplanarak İsrail’in saldırısını protesto etmiştir. Gösteriye katılanlar, “Gazze’de çocuklar öldürülüyor”, “Gıda kıtlığına son verilsin” ve “Filistin’e özgürlük” yazılı pankartlar taşımıştır. Eylemciler, İsveç hükümetinin İsrail’in gözaltına aldığı İsveçli aktivistlere sessiz kalmasını eleştirmiş ve bu tutumu “çifte standart” olarak nitelendirmiştir. Azerbaycan kökenli İsveçli aktivist Aydın Amir Haşimi, “İsrail’in uluslararası sularda saldırması kabul edilemez, sivillerin öldürülmesi soykırımdır.” demiştir.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırısı İsveç'te protesto ediliyor, 4 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Fransa – Paris

5 Ekim 2025’te Paris’teki Cumhuriyet Meydanı’nda binlerce kişi yürüyüş düzenlemiştir. Eyleme katılanlar, İsrail’in saldırılarını kınamış ve “Ablukayı kıralım”, “Filistin için genel grev” yazılı afişler taşımıştır. Gösteride söz alan Filistin asıllı Fransız avukat Salah Hamouri, İsrail’in diplomatik temsilcilerinin sınır dışı edilmesi çağrısında bulunmuş ve “Kolombiya örnek alınmalı, Fransa’da soykırımcılara yer yok.” ifadelerini kullanmıştır. Katılımcılar ayrıca, filoda alıkonulan Greta Thunberg’le dayanışma göstermek için kurbağa figürlü şapkalar takmıştır.

İspanya – Madrid ve Barselona

İspanya’da, sol partiler ve sivil toplum örgütlerinin çağrısıyla Madrid, Barselona, Sevilla, Malaga ve diğer kentlerde büyük katılımlı yürüyüşler düzenlenmiştir. Madrid’de yaklaşık 400 bin kişi, Atocha İstasyonu’ndan Callao Meydanı’na yürümüştür. “Filistin’de soykırıma son”, “Sömürgeciliğe ve işgale karşı direnin” pankartlarının taşındığı gösteride, katılımcılar “Katil Netanyahu” ve “Özgür Filistin” sloganları atmıştır. Barselona’da düzenlenen yürüyüşe organizatörlere göre 300 bin, polis kayıtlarına göre 70 bin kişi katılmıştır. Katalonya’daki 600’den fazla sivil toplum kuruluşu, “İsrail ile tüm ilişkilerin kesilmesi” ve “AB-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın feshi” çağrısını içeren bir manifesto yayımlamıştır.

_{Barselona'da İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırıları protesto ediliyor, 3 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

İtalya – Roma

5 Ekim 2025’te Roma’da gerçekleştirilen “Soykırım Dursun” yürüyüşü, Avrupa’daki en geniş katılımlı protesto olmuştur. Gösteriye yüz binlerce kişi katılmış, kortej Piramide semtinden başlayarak San Giovanni Meydanı’na ulaşmıştır. Protestocular, “Filistin’e özgürlük”, “Siyonist, terörist devlet İsrail”, “Meloni istifa” ve “Hükümet suç ortağı” sloganlarını atmıştır. Yürüyüş sırasında Filistin bayrakları ve meşaleler taşınmış, bir grup bando eşliğinde yürümüştür.

_{İtalya'da düzenlenen Küresel Sumud Filosu’na destek gösterisi, 3 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Yunanistan – Atina

Atina’da sivil toplum örgütleri, 5 Ekim 2025’te Sintagma Meydanı’nda bir araya gelerek Küresel Sumud Filosu’na destek gösterisi düzenlemiştir. Göstericiler, “Gazze ablukasına son verilsin” ve “Sumud Filosu insanlık onurudur” pankartları taşımıştır. Eylemde konuşan Yunan Filistin Dostluk Derneği temsilcileri, Yunanistan hükümetine “İsrail’le askeri işbirliği anlaşmalarını askıya alma” çağrısında bulunmuştur.

Atina'da İsrail'in Küresel Sumud Filosu'na saldırılarına tepki - (Anadolu Ajansı)

Kuzey Afrika ve Diğer Bölgelerde Gösteriler

Tunus – Cumhuriyet Meydanı ve Habib Burgiba Caddesi

Tunus’ta Mağrib Sumud Kafilesi’nin çağrısıyla 4 Ekim 2025’te düzenlenen yürüyüş, ülke genelinde en geniş katılımlı eylemlerden biri olmuştur. Göstericiler, Cumhuriyet Meydanı’ndan yürüyerek Habib Burgiba Caddesi boyunca ilerlemiş; Filistin ve Tunus bayrakları taşımış, “Sumud Filosu’nu halk koruyacak, korkmayacağız”, “Gazze’de soykırımın durması gerek”, “Aksa Tufanı sonuna kadar sürecek” sloganlarını atmıştır. Kalabalık, ayrıca ABD’nin bölgedeki politikalarına tepki gösteren “Tunus topraklarında ABD çıkarlarına hayır” yazılı pankartlar açmıştır.

Tunuslu avukat Bubekir Basabit, eylem sırasında yaptığı konuşmada, “Küresel Sumud Filosu, İsrail’in işlediği suçlara dair dünya kamuoyunun bakışını değiştirmiştir.” demiştir. Basabit, protestoların yalnızca dayanışma amacı taşımadığını, aynı zamanda “Tunus halkının Filistin davasına tarihsel bağlılığının” göstergesi olduğunu belirtmiştir. Gösteriler olaysız sona ermiş, organizatörler ilerleyen haftalarda “Gazze ile dayanışma yürüyüşlerinin ülke genelinde süreceğini” duyurmuştur.

Güney Afrika – Cape Town ve Johannesburg

Güney Afrika’da 5 Ekim 2025’te yapılan gösterilerde binlerce kişi, İsrail’in Küresel Sumud Filosu’na yönelik saldırısını protesto etmiştir. Cape Town Belediye Binası önünde toplanan eylemciler, “Gazze ablukası son bulsun” ve “Sumud Filosu’na özgürlük” yazılı dövizler taşımıştır. Güney Afrika’daki Filistin Dayanışma Hareketi (PSA) temsilcileri, İsrail’in uluslararası hukuk ihlalleri nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanması gerektiğini belirtmiştir.

Fas – Rabat ve Kazablanka

Fas’ın başlıca iki kentinde, 5 Ekim’de eş zamanlı dayanışma eylemleri yapılmıştır. Göstericiler, “Sumud Filosu insanlığın onurudur” ve “İsrail’e karşı ambargo” sloganlarıyla yürüyüş düzenlemiştir. Rabat’taki eylem, Parlamento binası önünde yapılan oturma eylemiyle sona ermiştir.

7 Ekim 2025 Tarihli Gelişmeler

Türk Vatandaşlarının Ürdün Üzerinden Dönüşü

Türkiye Dışişleri Bakanlığı Açıklaması

İsrail tarafından alıkonulan 14 Türk vatandaşının, 7 Ekim 2025 sabahı itibarıyla Ürdün’e ulaştığı bildirilmiştir. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “İsrail tarafından el konulan Küresel Sumud Filosu teknelerinde yer alan vatandaşlarımızdan 14’ü bu sabah kara yoluyla Ürdün’e geçtiler. Amman’dan hava yoluyla ülkemize gelecekler ve filo katılımcısı vatandaşlarımızın tamamı Türkiye’ye dönmüş olacak.” ifadelerini kullanmıştır.

14 kişilik grup, Batı Şeria ile Ürdün arasındaki Kral Hüseyin (Allenby) Köprüsü üzerinden kara yoluyla Ürdün’e geçmiş, burada Amman’daki Türk diplomatik temsilcileri tarafından karşılanmıştır. Aktivistlerin, aynı gün öğleden sonra Amman Havalimanı’ndan kalkacak uçakla İstanbul’a hareket etmeleri planlanmıştır.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı Açıklaması

Ürdün Dışişleri Bakanlığı, 7 Ekim’de yayımladığı yazılı açıklamada, İsrail’in saldırdığı Küresel Sumud Filosu’nda yasa dışı biçimde alıkonulan 131 aktivistin ülkeye giriş yaptığını duyurmuştur. Bakanlık Sözcüsü Sinan el-Mecali, gelen aktivistlerin 22 farklı ülkeden olduklarını açıklamıştır. Bu ülkeler arasında Türkiye, Bahreyn, Tunus, Cezayir, Umman, Kuveyt, Libya, Pakistan, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kolombiya, Çekya, Japonya, Meksika, Yeni Zelanda, Sırbistan, Güney Afrika, İsviçre, Birleşik Krallık, ABD ve Uruguay yer almıştır.

Mecali, ülkeye ulaşan aktivistlerin ülkelerine güvenli şekilde dönebilmeleri için Ürdün makamlarının ilgili büyükelçiliklerle koordinasyon hâlinde çalıştığını belirtmiştir. Ayrıca, daha önce Türkiye üzerinden iki Ürdünlü aktivistin dönüş yaptığını, kalanların da diplomatik prosedürlerin ardından evlerine gönderileceğini ifade etmiştir.

Türkiye’nin Diplomatik Faaliyetleri

Türkiye’nin Amman Büyükelçisi Yakup Caymazoğlu, Ürdün’e geçen Türk vatandaşlarının güvenli şekilde tahliye edilmesi sürecini yakından takip ettiklerini açıklamıştır. Küresel Sumud Filosu'nun geride kalan 14 Türk vatandaşı aktivistini sınırdan alıp Ürdün'e getirdiklerini aktaran Caymazoğlu, "Burada kendileri dinlenecekler, dinlendikten sonra akabinde havalimanına doğru hareket edeceğiz. Gerçekten büyük bir hassasiyet içerisinde bu süreç yürütüldü." ifadelerini kullanmıştır.

Büyükelçi, Cumhurbaşkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın süreci yakından izlediğini, Ürdün makamlarının her aşamada işbirliği yaptığını ve aktivistlerin güvenliği konusunda üst düzey hassasiyet gösterildiğini belirtmiştir. Caymazoğlu ayrıca, “Çok şükür bugün geride kalan vatandaşlarımızı da tahliye etmeyi başardık. Ürdün'e az önce getirdik. Şu an kendileri dinleniyorlar ve bugün öğleden sonra da İstanbul'a müteveccihen hareket edecekler ve ben buradan bütün herkese Ürdün makamlarına ve bütün aynı şekilde iş birliği gösteren arkadaşlara da teşekkürlerimi iletiyorum.” ifadelerini kullanmıştır.

İstanbul’a Dönüş ve Karşılama

İsrail tarafından uluslararası sularda saldırıya uğrayıp alıkonulan Küresel Sumud Filosu’nda yer alan 15 Türk vatandaşı, 7 Ekim 2025 akşamı Türk Hava Yolları’nın özel seferiyle İstanbul’a ulaşmıştır. Ürdün’ün başkenti Amman’daki Kraliçe Aliye Uluslararası Havalimanı’ndan saat 16.35’te hareket eden uçak, İstanbul Havalimanı’na 18.50’de iniş yapmıştır.

_{Sumud Filosu aktivisti 15 Türk vatandaşının Türkiye'ye dönüşü, 7 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Aktivistler, VIP Salonu’nda aileleri, bazı yetkililer ve çok sayıda vatandaş tarafından karşılanmıştır. Apronda TBMM Türkiye-Filistin Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Hasan Turan, AK Parti İstanbul İl Başkanı Abdullah Özdemir ve THY yetkilileri aktivistleri çiçeklerle karşılamıştır.

Karşılama sonrasında Küresel Sumud Filosu Türkiye Delegasyonu Koordinatör Yardımcısı Muhammed Raşit Sancar, delegasyon adına basın açıklaması yapmıştır. Sancar, “Gazzeli kardeşlerimizi geride bırakmanın hüznünü, arkadaşlarımızı karşılamanın sevincini yaşıyoruz. Bu umut, Gazze’deki ablukanın tamamen ortadan kalkması ve soykırımın durmasına kadar sürecek bir yolun başlangıcıdır. Bu dayanışmayı tüm dünyaya bir insanlık mirası olarak sunmayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullanmıştır

Sancar ayrıca, “Sumud’u dünya tarihine bir umut ve direniş simgesi olarak armağan ederken, yeni fikirlerle yolculuğumuza kararlılıkla devam edeceğiz.” demiştir. Açıklamada, Özgürlük Filosu’nun Gazze yolunda olduğu hatırlatılarak, bundan sonraki süreçte bu misyona odaklanıldığı belirtilmiştir.

Aktivist Turgay Turan, hapishanede kaldıkları sırada Gazze’nin 18 kez bombalandığını duyduklarını, İsrail askerlerinin kendilerine silah dayadığını ve “Gazze’deki insanlar öldürülüyor, bu akıl ötesi bir şey” dediğini aktarmıştır.

Aktivist Muhammed Fatih Sinan, “Orada o kadar güçlü bir birliktelik vardı ki, İsrail zindanlarını adeta bir kardeşlik mekânına dönüştürdük.” ifadelerini kullanmıştır. Sinan ayrıca, “İsrail üniforması giymiş Türkçe konuşan kişiler tarafından tekmelendik, bu kişilerin kimliklerinin araştırılmasını istiyoruz.” demiştir.

Aktivist Sümeyye Sena Polat, süreci “Gazze’ye 50 kilometre kala olmak bile büyük bir mutluluktu. Hücrem Filistinli tutsaklara aitti, orayı bırakmak benim için çok zordu.” sözleriyle anlatmıştır. Polat, İsrail askerlerinin kendilerine zorla “7 Ekim” belgeseli izlettirmeye çalıştığını, yemek verilmediğini, küfür ve psikolojik baskıya maruz kaldıklarını söylemiştir.

Aktivist Hüseyin Şuayb Ordu, “Daha fazlasını denemeye devam edeceğiz. İsrail bizi terörist ilan etti ama biz sivilleriz, elimizden gelen her şeyi Gazze için yapacağız.” demiştir. Ordu, İsrail askerlerinin bazı Türk aktivistlerin başına Türkiye pasaportu ile vurduğunu ve bunun aşağılayıcı bir davranış olduğunu ifade etmiştir.

_{Sumud Filosu aktivisti 15 Türk vatandaşının Türkiye'ye dönüşü, 7 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Aktivist Zeynel Abidin Özkan ise İsrail askerlerinin müdahalesini “terör saldırısı” olarak nitelendirmiştir. Özkan, “Zorla alıkonularak türlü işkencelerle 6 gün boyunca hücre hapsinde tutulduk.” ifadelerini kullanmış ve Gazze’deki insanların çok daha ağır koşullar yaşadığını vurgulamıştır.

Tunus’tan filoya katılan aktivist Mecit Bağcivan, “Gazze’ye ulaşamamanın burukluğu içindeyiz ama dünyaya ablukanın denizden kırılabileceğini gösterdik. Bu süreci büyütüp gelecekte 100 gemilik bir filo ile yeniden yola çıkacağız.” demiştir.

Aktivistler, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında Bahçelievler’deki Adli Tıp Kurumu’na götürülmüştür. Burada sağlık kontrolünden geçirilmiş ve ifadeleri alınmıştır. TBMM Türkiye-Filistin Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı Hasan Turan ve çok sayıda vatandaş, destek amacıyla Adli Tıp Kurumu önünde beklemiştir

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Küresel Sumud Filosu’nda yer aldıkları için siyonist İsrail tarafından alıkonulan 14 vatandaşımız daha sağ salim Türkiye’ye ulaştı. Gazze ve adalet için mücadele eden insanlık cephesinin her bir kahramanına teşekkür ediyoruz.” ifadelerini kullanmıştır.

İsviçre Dışişleri Bakanlığı Açıklaması

Aynı gün içinde İsviçre Dışişleri Bakanlığı, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, İsrail tarafından tutulan 10 İsviçre vatandaşının Ürdün’e sınır dışı edildiğini teyit etmiştir. Bakanlık, Amman’daki İsviçre Büyükelçiliği’nin bu kişileri sınırda karşıladığını, konaklamalarını organize ettiğini ve 8 Ekim’de İsviçre’ye dönüşlerinin planlandığını bildirmiştir. Açıklamada, “Koşullar göz önüne alındığında vatandaşlarımızın sağlık durumları iyi.” ifadesine yer verilmiştir.

İtalyan Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

7 Ekim 2025 tarihinde, İsrail tarafından alıkonulan Küresel Sumud Filosu katılımcıları arasında yer alan İtalyan vatandaşlarının tamamı ülkelerine dönmüştür. Daha önce farklı tarihlerde gerçekleştirilen tahliyelerin ardından, son grup olan 15 kişilik kafilenin dönüşüyle süreç tamamlanmıştır. Bu grubun 7 kişilik bölümü, Atina aktarmasının ardından yerel saatle 22.30’da (TSİ 23.30) Roma’daki Fiumicino Havalimanı’na ulaşmıştır.

_{Küresel Sumud Filosu'nda İsrail tarafından alıkonulan 7 İtalyan aktivist daha Roma'da, 7 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Havalimanının 1 numaralı terminalinde yaklaşık 100 kişilik bir Filistin dayanışma grubu, aileler ve destekçilerle birlikte aktivistleri beklemiştir. Kalabalık, “Filistin’e özgürlük”, “Meloni istifa”, “Nehirden denize özgür Filistin”, “İtalyan halkı Filistin’in yanında” ve “İntifada!” sloganları atmıştır. Aktivistlerin terminalden çıkışı sırasında büyük coşku yaşanmış, Filistin bayrakları açılmış ve tezahüratlar uzun süre devam etmiştir.

İtalya basını, bu dönüşün ardından 1 Ekim’den itibaren İsrail tarafından gözaltına alınan toplam 45 İtalyan vatandaşının ülkelerine ulaştığını bildirmiştir. Daha önce 4 İtalyan milletvekili 3 Ekim’de, 26 aktivist ise 4 Ekim’de tahliye edilmiştir.

Aktivistlerin Açıklamaları

Aktivist Tony La Piccirella, dönüş sonrası yaptığı açıklamada İsrail hapishanelerinde yaşanan uygulamalara değinmiştir. La Piccirella, “200–300 kişiyi diz çöktürdüler, aynı sırada Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir kendi telefonuyla video çekiyordu ve bize cezaevinde çürüyüp gideceğimizi söylüyordu.” demiştir. Ayrıca, İsrail makamlarının kendilerini tutmak istemediğini belirterek “Bizden kurtulmak istedikleri çok açıktı, 72 saatlik gözaltı yasalarını bile atladılar.” ifadelerini kullanmıştır.

_{Küresel Sumud Filosu'nda İsrail tarafından alıkonulan 7 İtalyan aktivist daha Roma'da, 7 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Bir diğer aktivist Marco Orefice, İsrail askerlerinin müdahalesi sonrası yaşanan süreci şu sözlerle aktarmıştır: “Bize işkence etmeye başladılar, uyumamıza izin vermediler. Filistinlilere nasıl zalimce davranıldığını göstermek istediler.” Orefice, bazı teknelerin Gazze kıyılarına kadar ulaştığını, ancak bombardıman ve müdahaleler nedeniyle durdurulduğunu ifade etmiştir.

Aktivist Federica Frasca, yaşadıkları süreci “Uluslararası sulardaydık, yasa dışı biçimde alıkonulduk ve psikolojik şiddet gördük. Filistinlilerin her gün yaşadıklarının küçük bir kısmını biz de yaşadık.” sözleriyle anlatmıştır. Giorgio Patti ise “Gece gündüz üzerimize silahlar doğrultuldu, uykusuz bırakıldık, fiziksel ve psikolojik işkenceye maruz kaldık. Ama sonunda döndük; önemli olan bu.” demiştir.

La Piccirella, ayrıca İsveçli aktivist Greta Thunberg’in de kötü muameleye uğradığını belirterek, “Bu sefer İsrail için daha büyük bir sorun olduk, çünkü bizi susturamadılar.” ifadesini kullanmıştır. Aktivistlerin beyanları, İtalya kamuoyunda geniş yankı uyandırmış ve sivil toplum kuruluşları tarafından “İsrail’de işlenen insan hakları ihlallerine dair tanıklıklar” olarak değerlendirilmiştir.

Belçikalı Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

İsrail’in 1 Ekim 2025’te Küresel Sumud Filosu’na düzenlediği müdahale sonrasında alıkonulan dört Belçikalı aktivist, 7 Ekim 2025 sabahı ülkelerine dönmüştür. Aktivistler, Atina’dan Brüksel Uluslararası Havalimanı’na ulaşmış; burada yakınları, Filistin destekçileri ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan kalabalık bir grup tarafından karşılanmıştır.

Karşılama için sabahın erken saatlerinden itibaren havalimanının geliş katında toplanan kalabalık, ellerinde Filistin bayrakları, Küresel Sumud Filosu maketleri ve alıkonulan aktivistlerin fotoğraflarıyla beklemiştir. Katılımcılar, “Hepimiz Gazze’nin çocuklarıyız”, “Soykırımı durdurun”, “İsrail’i boykot edin” ve “Özgür Filistin” yazılı dövizler taşımıştır.

Fransız Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

7 Ekim 2025 tarihinde Küresel Sumud Filosu’nda yer alan Fransız aktivistlerin bir bölümü Fransa’ya dönmüştür. Aktivistler, yerel saatle 14.10 sularında Paris Orly Havalimanı’na ulaşmıştır.

Filoya katılan Avrupa Parlamentosu’nun Filistin asıllı Fransız milletvekili Rima Hassan, havaalanında yaptığı açıklamada, “Bu filoyla eşi benzeri görülmemiş bir şey yaşandı. Bu, Filistin davasına destek ve özellikle Gazze’deki soykırıma tepki olarak dünyanın hemen hemen her yerinde vatandaşların harekete geçtiğini gösteriyor.” ifadelerini kullanmıştır.

Hassan, Özgürlük Filosu Koalisyonu (Freedom Flotilla Coalition) ile bu seferberliğin devam ettiğini vurgulamış; “İsrail hapishanelerinde yaşadıklarımızı daha sonra uzun uzadıya ifşa etmek için zamanımız olacak ancak bu skandaldı ve bu konuda vereceğimiz çok sayıda detay var.” demiştir. İsrail hapishanelerinde 11 bin Filistinli tutuklu olduğuna dikkati çekmek istediğini dile getiren Hassan, İsrail tarafından alıkonuldukları 5 günde, söz konusu Filistinlilerin İsrail hapishanelerinde neler yaşadıklarına dair ufak bir fikre sahip olduklarını kaydetmiştir.

Avusturyalı Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

7 Ekim 2025 tarihinde, Küresel Sumud Filosu’nda yer alan Avusturyalı aktivistler ülkelerine dönmüştür. Aktivistler Julian Schütter, Marie Sophie Hehle ve Mısır asıllı Avusturya vatandaşı Ashraf Abdelrahman, akşam saatlerinde Viyana’daki Wien Mitte tren garında yaklaşık 100 kişi tarafından karşılanmıştır.

Katılımcılar, Filistin bayrakları taşıyarak “Nehirden denize özgür Filistin” sloganları atmıştır. Aktivistler, İsrail tarafından alıkonuldukları sırada yaşadıkları koşulları ve gördükleri muameleleri aktarmıştır.

Ashraf Abdelrahman, İsrail ordusu tarafından alıkonulduklarında teknede 6 kişi olduklarını, elleri kelepçeli şekilde 14 saat boyunca yolculuk ettiklerini belirtmiştir. Tuvalete gitmelerine dahi izin verilmediğini, Aşkelon Limanı’na götürüldüklerinde Gazze’ye atılan bombaların sesini duyabildiklerini söylemiştir. Abdelrahman, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in, kendilerine “Siz teröristsiniz” dediğini, aktivistlerin ise buna karşılık “Özgür Filistin” diye bağırdıklarını ifade etmiştir.

Julian Schütter ise İsrail hapishanesinde “Özgür Filistin” diye bağırdıkları için polislerin ellerini arkadan sıkıca bağladığını ve tüm gece boyunca zeminde oturmaya zorlandıklarını aktarmıştır. Ayrıca, aktivistlerin bindirildiği mahkûm aracında klimanın en düşük sıcaklığa ayarlandığını ve saatlerce hareketsiz bekletildiklerini belirtmiştir.

Schütter, “Astım krizi geçiren bir kişiye tıbbi müdahalede bulunulmadı.” demiş ve yaşadıklarının Filistinlilerin cezaevlerinde maruz kaldıklarının yalnızca ‘onda biri’ olduğunu ifade etmiştir.

Viyana’daki konuşmaların ardından aktivistler, Avusturya Dışişleri Bakanı Beate Meinl-Reisinger’in açıklamalarını protesto etmek üzere Dışişleri Bakanlığı binasına yürüyüş düzenlemiştir. Bakanın, aktivistleri “filoya katıldıkları için suçlayıcı bir dille eleştirmesi” üzerine başlayan yürüyüş sırasında “Soykırım soykırımdır Avusturya, neden sesin çıkmıyor?” sloganları atılmıştır. Bakanlık önünde toplanan göstericiler, Avusturya hükümetini İsrail ile ilişkilerini kesmeye çağırmıştır.

Alman Vatandaşı Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

7 Ekim 2025 tarihinde, Küresel Sumud Filosu’nda yer alan 8 Alman aktivist, İsrail’in alıkoyma işlemlerinin ardından ülkelerine dönmüştür. Aktivistler, akşam saatlerinde Berlin Brandenburg Havalimanı’nda aileleri tarafından karşılanmıştır.

_{İsrail'de alıkonulan Alman vatandaşı aktivistlerden 8'i Berlin'de, 7 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Aktivist Kübra Çınar, İsrail yönetiminin kendilerine kötü muamelede bulunduğunu, avukatlarıyla görüştürülmediklerini, 48 saat yemek verilmediğini ve yaklaşık 36 saat suya erişimlerinin olmadığını açıklamıştır. Ayrıca, “Hasta olanlara ilaçları verilmedi, farklı şiddet türleri uygulandı.” demiştir.

Çınar, Almanya Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin üç gün sonra kendileriyle iletişime geçtiğini, buna rağmen yardımcı olmadıklarını belirtmiştir. Almanya’nın İsrail’e silah yardımı yapan en büyük ikinci ülke olduğunu vurgulamış ve bu nedenle sürece dair beklentilerinin düşük olduğunu söylemiştir.

Bir diğer aktivist Yasemin Acar, İsrail askerlerinin “Onların silahları var, bizim ise Filistin halkına sevgimiz var.” ifadeleriyle yaşadıkları süreci özetlemiştir. Acar, İsrail makamlarının gözaltı sürecinde fiziksel ve psikolojik işkence uyguladığını, aktivistlerin ellerinin kelepçelendiğini, gözlerinin bağlandığını ve saatlerce güneş altında bekletildiklerini aktarmıştır.

Acar, “Filistin halkı soykırım yaşıyor. Biz onların yaşadığının sadece yüzde 1’ini yaşadık ama o bile dayanılmazdı.” demiştir. Ayrıca, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in kendisine “Teröristsin ve terörist gibi muamele göreceksin” dediğini, buna rağmen aktivistlerin hep birlikte “Özgür Filistin” sloganları attığını belirtmiştir.

ABD Temsilciler Meclisi’nin Girişimi

7 Ekim 2025 tarihinde ABD Temsilciler Meclisi’nin 25 üyesi, Başkan Donald Trump yönetimine hitaben ortak bir mektup kaleme almıştır. Mektup, İsrail’in Gazze’ye insani yardım taşıyan Küresel Sumud Filosu’na düzenlediği saldırının ardından yasa dışı şekilde alıkonulan ABD’li aktivistlerin serbest bırakılması çağrısını içermiştir.

Mektup, Temsilciler Meclisinin Demokrat üyesi Ro Khanna tarafından hazırlanmış ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio’ya hitaben yazılmıştır. Khanna, belgeyi ABD merkezli X sosyal medya platformundaki hesabından paylaşmıştır. Belgede, aralarında eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin de bulunduğu imzacılar, İsrail’de 21 ABD vatandaşının yasa dışı biçimde alıkonulduğuna dikkati çekmiştir.

Kongre üyeleri, Başkan Trump yönetimine, İsrail’e baskı yaparak söz konusu aktivistlerin serbest bırakılması yönünde girişimde bulunma çağrısı yapmıştır. Mektupta, “ABD vatandaşlarının serbest bırakılması, adil ve güvenli şekilde muamele görmeleri için elinizden gelen her şeyi derhal yapmanızı talep ediyoruz.” ifadesine yer verilmiştir.

8 Ekim 2025 Tarihli Gelişmeler

Libyalı Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

İsrail tarafından uluslararası sularda saldırıya uğrayıp alıkonulan Küresel Sumud Filosu’nda yer alan Ömer Muhtar gemisindeki Libyalı aktivistler, 8 Ekim 2025 tarihinde Libya’nın başkenti Trablus’a dönmüştür. Aktivistler, Ulusal Birlik Hükümetinin tahsis ettiği özel uçakla Mitiga Uluslararası Havalimanı’na ulaşmıştır.

_{İsrail'in Küresel Sumud Filosu'nda alıkoyduğu Libyalı aktivistlerin ülkelerine dönüşü, 8 Ekim 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Karşılama töreninde Libya Gençlik Bakanı Fethullah ez-Zuni ve Filistin’in Trablus Büyükelçisi Muhammed Rahhal yer almıştır. Aktivistleri ayrıca aileleri ve çok sayıda Libyalı vatandaş karşılamış; ailelerle buluşma sırasında duygusal anlar yaşanmıştır.

Ömer Muhtar gemisinin sözcüsü Nebil es-Sukni, Mitiga Havalimanı’nda yaptığı açıklamada, “Öncelikle bizi Türkiye’de ağırlayan Türk hükümetine, halkına ve milletvekillerine teşekkür etmeliyim. Türk halkının misafirperverliği ve desteği için minnettarız.” demiştir. Sukni, Sumud Filosu’nda Türk aktivistlerle birlikte olmaktan gurur duyduğunu da belirtmiştir.

Sukni ayrıca, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in, filo katılımcılarına insanlık dışı muamelede bulunduğunu söylemiştir. Açıklamasında, “Bazı aktivistler diyabet ve kanser hastasıydı. İsrail güçleri onların ilaçlarını çöpe attı. Bir aktivist, gömleğinde Gazze’de ölen bir direnişçinin resmi olduğu için darp edildi, gömleği parçaladılar.” ifadelerini kullanmıştır.

Sukni, Ömer Muhtar gemisinde 11 Libyalı, 2 İskoçyalı, 1 Kanadalı, 1 Amerikalı, 1 İngiliz ve 1 Nijeryalı olmak üzere toplam 17 aktivist bulunduğunu; bunlardan 16’sının serbest bırakıldığını, 1 Nijeryalı aktivistin ise hâlen İsrail hapishanesinde tutulduğunu belirtmiştir.

İsviçreli Aktivistlerin Ülkelerine Dönüşü

İsrail’in saldırısına uğrayarak alıkonulan 10 İsviçreli aktivist, 8 Ekim 2025 tarihinde Cenevre’ye ulaşmıştır. Aktivistler, bir gün önce Ürdün’e sınır dışı edilmiş ve hava yoluyla İsviçre’ye getirilmiştir. Cenevre Havalimanı’nda çok sayıda kişi tarafından karşılanan aktivistler, kalabalık grup tarafından alkışlarla ve İsrail karşıtı sloganlarla karşılanmıştır. Katılımcılar, İsviçre hükümeti ve Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis’i, İsrail’e verdikleri destek nedeniyle “soykırıma ortak olmakla” suçlamıştır.

Aktivistlerden eski Cenevre Belediye Başkanı Rémy Pagani, İsrail güçleri tarafından “aşağılandıklarını ve hayvan muamelesi gördüklerini” açıklamıştır. Pagani, “Önemli ilaçlara ihtiyacı olan şeker hastaları vardı. İsrail güçleri onlara ‘hayvanlara ilaç yok’ dedi.” ifadesini kullanmıştır.

Pagani, yaklaşık 20 metrekarelik bir alanda 14 kişi tutulduklarını, içme suyu verilmediğini ve musluktan su içmeye zorlandıklarını söylemiştir. İsrail hapishanelerinde geçirdikleri 6 günü “felaket” olarak nitelemiş, binlerce Filistinlinin de yıllardır aynı koşullarda tutulduğunu hatırlatmıştır.

Pagani, İsviçre hükümetinin “Cenevre Sözleşmeleri’nin emanetçisi” olduğunu vurgulayarak, ülkesinin İsrail’in Gazze’de işlediği suçlara karşı tepki göstermesi gerektiğini belirtmiştir.