Türksat 6A Hizmete Alma Töreni, Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusunun resmi olarak devreye alınmasına binaen düzenlenmiş bir açılış organizasyonudur. Tören, Türksat 6A’nın tasarım, üretim, fırlatma ve yörüngeye yerleşme süreçlerinin tamamlanmasının ardından faal kullanıma hazır hale gelmesiyle birlikte düzenlenmiştir. Bu kapsamda, projenin operasyona geçişi kamuoyuna duyurulmuş ve uydu, TÜRKSAT tarafından işletilmek üzere göreve başlatılmıştır.
Türksat 6A Hizmete Alma Töreni, 21 Nisan 2025 - Recep Tayyip Erdoğan Resmi Youtube Kanalı
Tören, 21 Nisan 2025 tarihinde Ankara il sınırları içerisindeki TÜRKSAT Gölbaşı Yerleşkesi’nde gerçekleştirilmiştir. Törene çeşitli kamu kurumlarının temsilcileri, siyasi protokol ve proje paydaşları katılım sağlamıştır.
Katılımcılar
Türksat 6A Hizmete Alma Töreni’ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlık etmiştir. Törende, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da yer almış ve çeşitli konuşmalar gerçekleştirmiştir. Her iki bakan, projeye ilişkin teknik ve kurumsal süreci değerlendiren açıklamalarda bulunmuştur.
Törene ayrıca Türkiye Uzay Ajansı ve TÜRKSAT A.Ş. gibi proje yürütücüsü kurumların üst düzey yetkilileri, mühendislik ekipleri ve akademik paydaşlar katılım sağlamıştır. Etkinlik kapsamında, Türkiye’nin ilk astronotu unvanına sahip Alper Gezeravcı da hazır bulunmuş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a günün anısına hediye takdiminde yer almıştır. Törenin sonunda katılımcılarla birlikte bir aile fotoğrafı çekilmiştir.
Türksat 6A Hizmete Alma Töreni, 21 Nisan 2025 - Anadolu Ajansı
Törende Gerçekleştirilen Konuşmalar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Konuşması
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türksat 6A Hizmete Alma Töreni’nde yaptığı konuşmada, uydunun Türkiye’nin uzaydaki varlığına ve iletişim altyapısına katkılarına değinmiştir. Türksat 6A'nın 9 Temmuz 2024 tarihinde uzaya fırlatıldığını ve 17 Şubat 2025 tarihinde gerçekleştirilen ilk test yayınıyla faaliyete geçme sürecinin başarıyla tamamlandığını belirtmiştir.
Türksat 6A Hizmete Alma Töreni'nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 21 Nisan 2025 - Anadolu Ajansı
Konuşmasında, Türkiye’nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusunun önemini vurgulamış, bu projeyi “yerli ve milli teknoloji üretme hedefi doğrultusunda 20 yıla yayılan titiz, yoğun ve meşakkatli bir çalışmanın ürünü” olarak tanımlamıştır. Erdoğan, Türksat 6A ile birlikte Türkiye’nin kendi haberleşme uydusunu üretebilen 11 ülke arasına girdiğini ifade etmiştir.
Erdoğan, uyduyla birlikte Türksat tarafından işletilen haberleşme uydularının sayısının altıya yükseldiğini, toplamda ise uzaydaki uydu mevcudunun ona ulaştığını belirtmiştir. Yeni haberleşme uydusunun, televizyon yayıncılığı ve acil durum haberleşmesi gibi kritik hizmetlerde kesintisiz iletişimi sağlayacak geniş bir kapsama alanına sahip olduğunu dile getirmiştir.
Ayrıca uydunun, Türkiye’nin kapsama alanını Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya gibi yeni coğrafyalara taşıdığını ve bu sayede “uydularımızın dünya genelinde ulaştığı nüfus 3,5 milyardan 5 milyara yükselecek” ifadesini kullanmıştır.
Erdoğan, projede görev alan tüm mühendis ve personelin katkılarını takdir etmiş, fırlatma sürecinin SpaceX ile yapılan iş birliği kapsamında yürütülmesine rağmen, operasyonel sürecin TÜRKSAT tarafından doğrudan yönetildiğini vurgulamıştır. Bu yönüyle projenin “uzay projelerinde bağımsız yönetim kabiliyetinin” bir göstergesi olduğunu ifade etmiştir.
Uydu üretim sürecine dair bilgi verirken, önceki nesil uydular olan 3A, 4A, 4B, 5A ve 5B projelerinde Türk mühendislerinin edindiği tecrübenin Türksat 6A’ya doğrudan aktarıldığını belirtmiş; bu bağlamda, “Yapamayız diyenlere inat, biz yaparız, hatta daha iyisini yaparız” cümlesini kurmuştur.
Konuşmasının sonunda, projenin teknik yönleriyle birlikte kurumsal iş birliklerine ve stratejik hedeflere yaptığı katkıyı değerlendirerek, Türksat 6A’yı “Türkiye Yüzyılı” vizyonunun bileşenlerinden biri olarak tanımlamıştır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın Konuşması
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türksat 6A Hizmete Alma Töreni’nde yaptığı konuşmada, projenin Türkiye'nin uzay teknolojileri alanındaki birikimi ve kapasitesine önemli katkılar sunduğunu belirtmiştir. Kacır, konuşmasında uydu projesinin yalnızca teknik bir başarı değil, aynı zamanda uzun vadeli bir kurumsal iş birliğinin ve insan kaynağı gelişiminin sonucu olduğunu vurgulamıştır.
Türksat 6A Hizmete Alma Töreni'nde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, 21 Nisan 2025 - Anadolu Ajansı
Türksat 6A’nın geliştirme sürecinde TÜBİTAK UZAY, TÜRKSAT, TUSAŞ, ASELSAN ve CTech gibi kurumların ortak şekilde çalıştığını; projede yaklaşık 500 uzmanın görev aldığını ifade etmiştir. Bu çalışmalarda toplam 24 farklı kategoride yer alan 84 ekipmanın yerli imkanlarla üretildiğini ve projenin %80’in üzerinde yerlilik oranıyla tamamlandığını açıklamıştır.
Bakan Kacır, Türksat 6A Projesi'nin yalnızca teknik kabiliyet açısından değil, kurumsal deneyim açısından da bir dönüm noktası olduğunu ifade ederek şu değerlendirmede bulunmuştur:
“Türksat haberleşme uydularının tedarik ve işletme süreçlerinde edindiğimiz tecrübeyi, gözlem uydularındaki üretim kabiliyetimizle birleştirdik.”
Ayrıca, önceki yıllarda geliştirilen Göktürk-2 ve İmece gibi gözlem uydularının sağladığı mühendislik birikiminin Türksat 6A'ya aktarılmasında önemli rol oynadığını belirtmiştir. Göktürk-2’nin uzayda 12 yıldır hizmet verdiğini, metre altı çözünürlüklü İmece uydusuyla dünyanın her noktasından kısıtsız görüntü alındığını vurgulamıştır.
Türksat 6A'nın ardından gelecek projelere ilişkin de bilgi veren Kacır, yüksek çözünürlüklü gözlem uyduları İMECE-2 ve İMECE-3’ün hazırlıklarının sürdüğünü, yakın yörünge uydularına yönelik “Uydu Teknolojileri Geliştirme Çağrısı”nın geniş katılımla karşılandığını aktarmıştır. Ayrıca, proje kapsamında kazanılan kabiliyetlerin Türksat 7A uydusunun üretiminde kullanılacağını açıklamıştır.
kamuda uydu geliştirme faaliyetlerinin daha koordineli yürütülmesi amacıyla tek çatı altında toplanacağını ve küresel ölçekte rekabet edebilecek bir milli uydu şirketi kurulacağını ifade etmiştir.
Bununla birlikte, Türkiye’de yeni uzay girişimlerinin desteklenmesi amacıyla Ankara’da bir uzay teknoparkının kurulacağını duyurmuştur. Konuşmasının sonunda Bakan Kacır, Türkiye’nin uzaydaki hedeflerini şu ifadelerle özetlemiştir: “Güçlü ve tam bağımsız Türkiye'nin yerini uzayda tahkim edeceğiz.” Bu bağlamda Türk Astronot ve Bilim Misyonu’nun yürüttüğü bilimsel deneylere ve insanlı uzay araştırmalarında teknoloji tedarik etme vizyonuna değinmiştir.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun Konuşması
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türksat 6A Hizmete Alma Töreni'nde yaptığı konuşmada, Türkiye'nin 1994 yılında Türksat 1B uydusuyla başlayan haberleşme uydusu serüveninin, Türksat 6A ile birlikte yeni bir evreye taşındığını belirtmiştir.
Konuşmasında Türksat 6A’nın teknik geçmişine değinen Uraloğlu, projenin temellerinin 2014 yılında TÜBİTAK, TÜRKSAT ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi arasında imzalanan anlaşmayla atıldığını belirtmiştir. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı’nın, ASELSAN tarafından geliştirilen görev yüküyle projeye paydaş olarak dahil olduğunu ifade etmiştir.
2015 yılında faaliyete geçen Kahramankazan’daki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi (USET), uydunun tüm teknik işlemlerinin yürütüldüğü ana üs olmuştur. Türksat 6A'nın SpaceX’e ait Falcon 9 roketiyle 9 Temmuz 2024’te fırlatıldığını, 20 Temmuz’da geçici yörüngeye ulaştığını ve 23 Ekim 2024’te yapılan testleri başarıyla tamamladığını belirten Uraloğlu, 28 Aralık 2024’te ise uydunun nihai görev yörüngesi olan 42 derece doğu yörüngesine yerleştirildiğini açıklamıştır.
Türksat 6A’nın yüzde 80’in üzerinde yerlilik oranına sahip olduğunu ve 84 yerli ekipmanla üretildiğini belirterek, bu uydunun Türkiye’yi haberleşme uydusu tasarlayıp üretebilen dünyadaki 11 ülkeden biri hâline getirdiğini söylemiştir. Uydunun, televizyon yayıncılığı, acil durum haberleşmesi ve kesintisiz iletişim gibi işlevlerle en az 15 yıl süreyle hizmet vereceğini, aynı zamanda mevcut uyduların yedeklenmesine olanak tanıyacağını dile getirmiştir.
Uraloğlu ayrıca, Türksat 6A’nın uydu üretiminde teknoloji transferi, insan kaynağı yetiştirilmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması gibi kazanımlar sağladığını vurgulamış; projenin “Türkiye’yi bölgesinde uydu üretim merkezi hâline getirdiğini” belirtmiştir. Konuşmasında, bir haberleşme uydusunun yaklaşık 250 milyon dolar değerinde olduğunu belirterek, Türksat 6A’nın ekonomik katkılarına da değinmiştir.
Fırlatma sürecinin TÜRKSAT tarafından doğrudan yönetildiğini belirten Uraloğlu, bu durumun Türkiye'nin “uzay projelerinde bağımsız operasyonel kabiliyete sahip olduğunu gösterdiğini” ifade etmiştir. Geleceğe dair planlara ilişkin olarak ise şu bilgiyi paylaşmıştır: “Haberleşme uydularımızın yedinci serilerinin hazırlık çalışmalarına da başladık.”
Uraloğlu, bu yeni nesil uyduların hem yerli ve milli imkanlarla geliştirileceğini hem de uluslararası iş birlikleriyle destekleneceğini belirtmiş; Türksat 6A’nın Türkiye Yüzyılı vizyonu çerçevesindeki projelerden biri olduğunu vurgulamıştır.
Türksat 6A’nın Teknik Özellikleri ve Geliştirme Süreci
Türksat 6A haberleşme uydusunun geliştirme süreci, 2014 yılında imzalanan kurumlar arası iş birliği anlaşmalarıyla başlatılmıştır. Projenin finansmanı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi tarafından sağlanmıştır. Uyduya ait görev yükü ASELSAN tarafından geliştirilmiş; tasarım, entegrasyon ve test faaliyetleri ise 2015 yılında açılan Kahramankazan’daki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nde (USET) yürütülmüştür.
Uydu, 9 Temmuz 2024 tarihinde SpaceX şirketine ait Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatılmıştır. 20 Temmuz 2024’te geçici yörüngesine ulaşmış, 23 Ekim 2024’te bu yörüngede gerçekleştirilen sistem testleri başarıyla tamamlanmıştır. Nihai görev yörüngesi olan 42 derece doğu konumuna ise 28 Aralık 2024 tarihinde yerleştirilmiştir. Uydunun haberleşme kapasitesi, 17 Şubat 2025 tarihinde yapılan ilk test yayınıyla doğrulanmıştır. Bu yayınla birlikte, Türksat 6A'nın kesintisiz iletişim sağlayabilme yetenekleri teknik olarak belgelenmiştir.
Türksat 6A, yaklaşık 4.250 kilogram kütleye sahip olup, 36 bin kilometre yükseklikte yer sabit yörüngede hizmet vermek üzere tasarlanmıştır. En az 15 yıl süreyle televizyon yayıncılığı, acil durum haberleşmesi ve iletişim altyapısına destek sunması hedeflenmiştir.
