Ereğli siyah (mor) havucu, Konya ili Ereğli ilçesinde üretilen ve yüksek antosiyanin içeriği ile dikkat çeken yerel bir havuç çeşididir. Ürün, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Menşe Adı” ile tescillenmiş ve 09 Haziran 2017 tarihinde Sicil No: 216 ile koruma altına alınmıştır.
Ereğli Siyah Havucu (Türk Patent)
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Ereğli siyah havucu, Daucus carota L.ssp. sativus var. atrorubens Alef. varyetesine ait olup, koyu mor rengi yüksek antosiyanin (doğal pigment) içeriğinden kaynaklanmaktadır. Bu pigment, Ereğli topraklarında doğal olarak daha yüksek oranda bulunur. Havuç; şalgam suyu, reçel, konserve, dondurma, doğal gıda boyası, kozmetik sanayi ürünleri ve sofralık olarak çeşitli alanlarda değerlendirilmektedir.
Askobik asit (C vitamini) oranı 26,40 mg/100 g olup, bu değer Türkiye’de yetiştirilen siyah havuç türleri arasında en yüksek oranlardan biridir. Ürün ayrıca yüksek şeker oranı (49,53 g/L) ve dengeli asitliği (pH 6,02) ile öne çıkmaktadır.
Fiziksel ölçüleri incelendiğinde; havucun ortalama ağırlığı 111,49 gram, boyu 233 mm, çapı ise 33,1 mm'dir. Ereğli toprağının 0,5 düzeyindeki Kireç/Potasyum oranı, bu havucun diğer yörelerde yetişen türlerinden ayrışmasında önemli rol oynar.
Üretim Metodu
Tohum Üretimi ve Dikim: Siyah havuç tohumları, Mayıs ayında, çiçek açma döneminde alınan çeliklerden elde edilir. Tohumların başka havuç türlerinden en az 500 metre uzaklıkta olması zorunludur. Ekim, 10 Mayıs–25 Mayıs arasında 2,5-3 cm derinliğe yapılır. 1 dekara 300–400 gram tohum atılır.
Toprak İşleme: Toprak gevşek, organik maddelerce zengin ve geçirgen yapıda olup pH seviyesi 6-6,5 arasında olmalıdır. Toprak hazırlığında iki defa işleme yapılır. Çiftlik gübresi dikkatle karıştırılır ve taze gübre kullanılmaz.
Sulama ve Gübreleme: Havuç gelişiminde düzenli sulama büyük önem taşır. Sulama, yağmurlama veya damla yöntemleriyle gerçekleştirilir. Azot ve potasyum dengesi dikkatle sağlanmalı; dekara 8-10 kg azot, 8-9 kg fosfor ve 12-16 kg potasyum uygulanmalıdır.
Hasat: Hasat, 15 Ekim–25 Aralık tarihleri arasında gerçekleştirilir. Hasatın zamanında yapılması ve köklerin zarar görmemesi, ürün kalitesi açısından önemlidir.
Ereğli Siyah Havucu (Gokonya)
Coğrafi Sınır ve Denetim
Üretim alanı Konya’nın Ereğli ilçesiyle sınırlıdır. Başlıca üretim noktaları arasında Kuzukuyusu, Pınarözü, Sazgeçit, Selvili, Aşıklar, Türkmen, Çiller ve Kamışlıkuyu köyleri yer almaktadır. Denetimler; Konya Ereğli Belediyesi koordinasyonunda, ilgili ilçe tarım, ticaret ve sağlık kurumlarının uzmanlarından oluşan kurul tarafından yılda en az üç defa gerçekleştirilir. Denetimlerde üretim yeri, tohumun menşei, ilaçlama süreleri ve fiziksel kalite kriterleri kontrol edilmektedir.
