Uluslararası Barış ve Güven Forumu, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2025 yılının “Uluslararası Barış ve Güven Yılı” ilan edilmesi ve Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık statüsünün 30. yıl dönümü kapsamında, 11–12 Aralık 2025 tarihlerinde Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta düzenlenmekte olan uluslararası düzeyde bir diplomatik toplantıdır.
Forum, Türkmenistan Maslahatlar Merkezi’nde gerçekleştirilmekte olup devlet ve hükümet başkanları, uluslararası kuruluş temsilcileri ve üst düzey delegasyonların katılımıyla sürdürülmektedir. Etkinlik, uluslararası barışın ve güvenin güçlendirilmesi, tarafsızlık ilkesinin çağdaş uluslararası ilişkilerdeki yeri ve çok taraflı iş birliği mekanizmalarının ele alınması amacıyla düzenlenmektedir.
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Arka Plan
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 2025 yılını “Uluslararası Barış ve Güven Yılı” olarak ilan eden kararları temelinde düzenlenmektedir. Söz konusu kararlar, barış ve güven kavramlarının uluslararası ilişkilerde teşvik edilmesini, kalıcı ve istikrarlı barışın inşasına yönelik iradenin güçlendirilmesini ve bu hedef doğrultusunda çok taraflı platformların oluşturulmasını öngörmektedir.
Forumun hukuki dayanaklarından biri, Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık statüsünün uluslararası hukuk çerçevesinde tanınmış olmasıdır. Türkmenistan, daimi tarafsızlık statüsünün 30. yıl dönümüne ulaşması vesilesiyle, bu statünün barış, güven ve önleyici diplomasi bağlamında ele alınacağı uluslararası bir toplantının Aşkabat’ta düzenlenmesine karar vermiştir.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararlarında, uluslararası toplumun barış ve güvenin güçlendirilmesine yönelik ortak sorumluluğuna vurgu yapılmakta ve bu çerçevede Türkmenistan tarafından düzenlenen forumun, söz konusu hedeflere katkı sağlayacak bir platform olarak ele alındığı belirtilmektedir.
Forumun Amaçları ve Temel Yaklaşımı
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, barış ve güven kavramlarının uluslararası ilişkilerdeki yeri ve rolünün ele alınması amacıyla düzenlenmektedir. Forum kapsamında, kalıcı barışın inşası, güven ortamının güçlendirilmesi ve çok taraflı iş birliği mekanizmalarının geliştirilmesi başlıkları gündeme alınmaktadır.
Forumun temel yaklaşımı, Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık statüsü çerçevesinde, tarafsızlığın önleyici diplomasi, barışçıl çözüm yöntemleri ve uluslararası diyalog süreçleriyle ilişkilendirilmesi üzerine kuruludur. Bu çerçevede tarafsızlık ilkesinin, çağdaş uluslararası siyasette barış ve güvenin tesisi bağlamında ele alınması hedeflenmektedir.
Forumda ayrıca, barış ve güvenin sürdürülebilir kalkınma ile ilişkisi, bölgesel ve küresel istikrarın korunması, eğitim, gençlik ve insani iş birliği gibi alanların barış süreçleriyle bağlantısı ele alınmaktadır. Bu başlıklar, forum programında yer alan genel ve tematik oturumlar aracılığıyla tartışılmaktadır.
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Organizasyon Yapısı
Forumun genel oturumu, “Barış ve Güven: Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Hedeflerin Birliği” başlığı altında gerçekleştirilmektedir. Bu oturumda, foruma katılan devlet ve hükümet başkanları ile üst düzey temsilciler söz almakta ve barış, güven, tarafsızlık ve çok taraflılık konularına ilişkin görüşlerini açıklamaktadır.
Forum programı kapsamında üç tematik oturum yer almaktadır. Bu oturumlarda;
- Tarafsızlık, barış ve güvenin sürdürülebilir uluslararası iş birliği açısından taşıdığı önem,
- Barış ile sürdürülebilir kalkınma arasındaki ilişki,
- Eğitim, gençlik ve insani iş birliği çerçevesinde barış kültürünün güçlendirilmesi başlıkları ele alınmaktadır.
Forum süresince, katılımcı devlet ve hükümet başkanları ile delegasyonlar arasında ikili görüşmeler ve diplomatik temaslar gerçekleştirilmektedir.
Katılımcılar ve Temsil Düzeyi
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, devlet ve hükümet başkanları ile uluslararası kuruluşların üst düzey temsilcilerinin katılımıyla devam etmektedir. Foruma, ev sahibi Türkmenistan’ın yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ve İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan katılmaktadır. Ayrıca Ermenistan, Irak, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan ve diğer ülkeler devlet veya hükümet başkanı ile başbakan düzeyinde temsil edilmektedir.
Uluslararası Barış ve Güven Forumu, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Açılış ve Resmi Törenler
Forumun düzenlendiği Türkmenistan Maslahatlar Merkezi’nde, katılımcı devlet ve hükümet başkanları için resmi karşılama töreni düzenlenmiştir. Tören, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov’un ev sahipliğinde gerçekleştirilmiştir. Forum kapsamında, Aşkabat’ta bulunan Tarafsızlık Anıtı’na çelenk koyma töreni yapılmıştır. Resmi karşılama töreninin ardından, forum katılımcılarının yer aldığı aile fotoğrafı çekimi gerçekleştirilmiştir.
Türkmenistan Maslahatlar Merkezi'nde resmi karşılama töreninin ardından çekilen aile fotoğrafı, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Forum Kapsamında Yapılan Konuşmalar
Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov
Uluslararası Barış ve Güven Forumu’nun ev sahibi sıfatıyla Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov, forum kapsamında düzenlenen genel oturumda bir konuşma yapmıştır. Konuşma, Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık statüsünün 30. yıl dönümü ve Birleşmiş Milletler tarafından 2025 yılının “Uluslararası Barış ve Güven Yılı” ilan edilmesi bağlamında gerçekleştirilmiştir. Berdimuhamedov’un konuşmasında, Türkmenistan’ın daimi tarafsızlık ilkesine dayalı dış politika yaklaşımı, barışın ve güvenin korunmasına yönelik uluslararası çabalar ve çok taraflı iş birliği mekanizmaları ele alınmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkmenistan Maslahatlar Merkezi’nde gerçekleştirilen ve “Barış ve Güven: Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Hedeflerin Birliği” başlığını taşıyan genel oturumda yaptığı konuşmaya, "Atayurdumuz olarak gördüğümüz bu topraklarda bir kez daha bulunmaktan büyük bahtiyarlık duyuyorum. Daimi tarafsızlık statüsüne mana ve şekil veren Türkmenistan'ın milli lideri, Kadirli Doğanım Gurbanguli Berdimuhamedov'u gönülden kutluyor, bizleri bu anlamlı gün vesilesiyle bir araya getiren Serdar kardeşime şükranlarımı bildiriyorum." ifadeleriyle başlamıştır.
Serdar Berdimuhamedov ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Forumu Türkiye'nin de ortak sunucusu olduğu, Birleşmiş Milletler 2025 Uluslararası Barış ve Güven Yılı bağlamında "çok anlamlı bulduğunu" ifade eden Erdoğan, şöyle konuşmuştur: "Bağımsızlığından bu yana büyük bir iktisadi ve beşeri kalkınmayı gerçekleştiren Türkmenistan'ın her başarısıyla övünüyor, seviniyoruz. Türkmenistan bugün dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri konumuna erişmiş şehirleriyle, fabrikalarıyla, okulları ve hastaneleriyle örnek, modern bir ülke haline gelmiştir. Türkiye ile Türkmenistan, gücünü ortak tarihten alan müstesna bağlarla birbirlerine sıkı sıkıya kenetlenmiş iki kardeş ülkedir. Türk ve Türkmen halkları aynı kökten gelen aynı ruhu ve inancı taşıyan iki kardeş millettir.
Türkmenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olarak, aynı zamanda daimi tarafsızlık statüsünü de destekleyenlerin başında geldik. Türkmenistan'ın 30 yıldır sürdürdüğü bu kimliğinin Mahtumkulu Firaki'den Yunus Emre ve İsmail Gaspıralı'ya uzanan ortak medeniyetimizin sulh ve dostluk anlayışıyla yoğrulduğunu görüyoruz. Türkmenistan'la atasözlerimiz gibi kalbimiz de menzilimiz de birdir. Türkmenistan'ın barışçı vizyonunu desteklerken ilişkilerimizi her alanda ilerletip dayanışmamızı daha da güçlendiriyoruz. Yatırımlar, ticaret, enerji, savunma ve daha nice alanlardaki girişimlerle sürdürdüğümüz çalışmalarımızı beşeri ilişkilerimizle taçlandırıyoruz."
"Türkmenistan'ın refahı için her zaman sorumluluk üstlenmeye hazır olduklarını" bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Küresel ölçekte belirsizliklerin, çatışmaların ve kırılganlıkların arttığı bir dönemde uluslararası diyalog, işbirliği, güven ve barışın tesisi için elimizi taşın altına koymamız gerekiyor. Türkiye olarak tarihimizin, coğrafyamızın ve medeniyetimizin bize yüklediği mesuliyet bilinciyle barış ve diyaloğun hakim kılınması için var gücümüzle çalışıyoruz." demiştir.
Komşularla iyi ilişkiler tesis etmek suretiyle çevrede "bir barış ve güvenlik kuşağı oluşturmanın gayreti içinde olduklarını" vurgulayan Erdoğan, "Kadim bağlara ve karşılıklı saygıya dayalı ilişkilere sahip olduğumuz kuzey komşularımız Rusya ve Ukrayna arasında süren savaşın sona ermesi en samimi temennimizdir. İstanbul Süreci başta olmak üzere ateşkes ve barışa yönelik diplomatik girişimlere somut destek vermeye hazırız." demiştir. Gazze'de, son asrın "en acımasız katliamlarından birine şahit olduklarını" ifade ederek, bölgede ateşkesin kalıcılığı ve insani yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasının "temel öncelikleri olduğunu" belirtmiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İsrail'in ihlallerine rağmen süren ateşkes kırılgandır. Bu nedenle uluslararası toplumun sürece güçlü desteği şarttır, sürmelidir." diye konuşmuştur.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2800 sayılı kararının, kalıcı barış ve Gazze'nin yeniden imarı açısından da "bir fırsat olmasını temenni eden" Erdoğan, şöyle devam etmiştir. "Barışın tesisine yönelik tüm aşamalara Filistinlilerin dahil olmasını ve katkı vermesini elzem görüyoruz. Nihai hedef ise iki devletli çözümdür. Bunun formülü Filistinli kardeşlerimizin çektiği acılarda, onurlu mücadelelerinde ve uluslararası düzenlemelerde kayıtlıdır. Artık uluslararası toplumun, Filistin halkına olan borcunu ödeme zamanı gelmiştir. Bizleri bir araya getiren bu önemli Forumun yeni bir vesile teşkil etmesini diliyorum. Türkiye bugün artık adil, tarafsız, güven veren yaklaşımıyla arabuluculuk alanında dünyanın önde gelen aktörleri arasında yer alıyor.
Etiyopya ve Somali arasındaki gerginliği ortadan kaldırmak için başlattığımız Ankara Süreci vasıtasıyla anlaşmazlıkların, barışçıl yöntemlerle giderilebileceğini bir kez daha kanıtlamış olduk. Eş başkanlığını yürüttüğümüz Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesindeki Arabuluculuk Dostlar Grupları ile Medeniyetler İttifakı Girişimi bu vizyonumuzun yansımalarını teşkil ediyor. İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en fazla sayıda silahlı çatışmaya şahit oluyoruz. Böyle bir ortamda Türkmenistan'ın tarafsızlık ilkesi doğrultusunda önleyici diplomasi, barış, güvenlik ve kalkınmanın tesisine yönelik çabalarını gönülden destekliyoruz."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Barış ancak adaletle, güven ancak karşılıklı saygıyla, istikrar ancak diyalog ve işbirliğiyle mümkündür. Türkmen edebiyatının büyük şairi Mahtumkulu Firaki adeta bugünkü Forumun amacını bundan yüzyıllar önce ne de güzel işaret etmiş. 'Güzel günler gelsin, huzur dolsun. Her yurt sakin, her halk zengin olsun. Firaki der ki insaf çoğalsın, zulüm kalmasın, her yer sevinç dolsun." demiştir. Erdoğan, konuşmasını Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov'a teşekkür ederek, Türkmenistan'ın daimi tarafsızlığının 30. yılını kutlayarak ve "kardeşliğin daim olmasını dileyerek" tamamlamıştır.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta düzenlenmekte olan Uluslararası Barış ve Güven Forumu’na katılarak genel oturumda bir konuşma yapmıştır. Kremlin tarafından yapılan açıklamaya göre Vladimir Putin, buradaki konuşmasında, Türkmenistan'ın daimi tarafsızlığının 30. yıl dönümünü kutlayarak, "Türkmenistan istikrarlı şekilde gelişiyor ve çeşitli alanlarda başarılara imza atıyor. Türkmenistan dengeli dış siyaset izliyor, bölgesel ve uluslararası güvenliğin ve istikrarın güçlendirilmesine önemli katkıda bulunuyor, uluslararası işlerde işbirliği ve karşılıklı güvenin sağlanmasına yönelik girişimlerde bulunuyor." ifadesini kullanmıştır.
Türkmenistan ile ilişkileri değerlendiren Putin, "İkili ekonomik ilişkiler genişliyor. İkili ticaret hacmi, bu yılın ilk 10 ayında yüzde 35 arttı. Bu, geçen yıla göre kat kat daha fazla." demiştir. Putin, Rusya ve Türkmenistan'ın girişimleriyle Hazar Denizi ve Orta Asya bölgesinde "çok taraflı projelerin hayata geçirildiğini" ifade etmiştir.
Rusya'nın, Türkmenistan tarafından forum için hazırlanan Aşkabat bildirisi taslağını desteklediğini belirten Putin, "bu bildirinin uluslararası ilişkilerdeki ilkelere bağlılığı yansıttığını" bildirmiştir. Putin, 2025 yılında BM'nin 80. yılını kutladığını belirterek şunları kaydetmiştir: "80 yıl önce kurulan bu örgüt, kendisine atfedilen görevi başarıyla yerine getiriyor. BM, uluslararası çıkar dengesinin sağlanmasına, tüm ülkelerin yaklaşım ve görüşlerini dikkate alarak, ağır sorunlara çözümlerin bulunmasına olanak tanıyan benzersiz, çoğu zaman da tek mekanizmadır. Devletler arasındaki ilişkilerin, çok kutuplu dünya düzeni döneminde BM Şartı'nın ilkelerine dayanarak kurulması gerekiyor."
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev konuşmasının başlangıcında, Türkmenistan’ın millî lideri Gurbanguli Berdimuhamedov’u ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov’u daimi tarafsızlığın 30. yılı dolayısıyla tebrik etmiştir. Türkmenistan’ın izlediği siyasi çizginin Avrasya coğrafyasında istikrar ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sunduğunu belirtmiştir.
Kazakistan Cumhurbaşkanı, Türkmenistan’ın tarafsızlık politikasına ilişkin olarak şu ifadeyi kullanmıştır: "Türkmenistan’ın pozitif tarafsızlığı, Türkmen halkının yüzyıllara dayanan kültürel gelenekleri ve manevi değerleriyle uyum içindedir." Tokayev, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından desteklenen “Uluslararası Barış ve Güven Yılı” girişiminin önemine değinmiş ve Kazakistan’ın bu karara katıldığını belirtmiştir. Konuşmasında küresel düzeyde barış, güven ve uluslararası hukuka duyulan ihtiyacın arttığını ifade etmiştir.
Birleşmiş Milletler sistemine ilişkin değerlendirmesinde Tokayev, "Stratejik dengenin ve adil bir dünya düzeninin yeniden tesis edilmemesi hâlinde, uluslararası istikrar ve güvenlik yalnızca iyi niyet temennisinden ibaret kalabilir." demiştir.
Tokayev, Birleşmiş Milletler’in reforme edilmesi gerektiğini belirtmiş ve Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi ile Genel Kurul’un rolünün güçlendirilmesine yönelik önerilerde bulunmuştur. Ayrıca Türkmenistan Cumhurbaşkanı tarafından dile getirilen “Birleşmiş Milletler Barış ve Tarafsızlık Üniversitesi” kurulması girişimini desteklediklerini ifade etmiştir.
Konuşmada, bölgesel güvenlik konuları, Orta Asya’da ulaştırma ve transit kapasitesinin geliştirilmesi, su güvenliği, Aral ve Hazar Denizi’ne ilişkin çevresel meseleler ile küresel su diplomasisine dair başlıklar da yer almıştır. Tokayev, konuşmasının sonunda Aşkabat’ta düzenlenen forumun, devletler arasında yapıcı ortaklıkların güçlendirilmesine ve karşılıklı güven temelinde uluslararası barış çabalarına katkı sağlamasını temenni ettiğini belirtmiştir.
Tokayev, ayrıca Kazakistan'ın Abraham Anlaşması'na katılma sebebini de açıklamıştır. Kazakistan'ın Abraham Anlaşmaları'na katılma kararının "Orta Doğu'daki durumu istikrara kavuşturmaya anlamlı bir katkıda bulunma arzusundan kaynaklandığını" anlatan Tokayev, aynı zamanda ülkesinin bölgede kalıcı çözümün "en önemli faktörü olan bir Filistin Devleti'nin kurulmasını da savunduğunu" söylemiştir.
Tokayev, küresel ekonominin yavaşladığını ancak Orta Asya ülkelerinin "bundan etkilenmediğini ve oldukça güçlü bir büyüme sergilediğini" belirterek "Kazakistan'ın ekonomisinin bu yıl yüzde 6 büyüme göstermesi ve gayri safi yurtiçi hasılasının ise 300 milyar doları geçmesini öngörüyoruz. Bu, kişi başına 15 bin dolardan fazla bir gelir anlamına geliyor." diye konuşmuştur. Tokayev, BM sistemi içinde yalnızca su sorunlarına odaklanan bir yapı kurulmasını önermiş ve bu bağlamda "BM Su Ajansı'nın tam teşekküllü bir BM kuruluşuna dönüştürülebileceğini" söylemiştir.
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta düzenlenmekte olan Uluslararası Barış ve Güven Forumu’na katılarak genel oturumda bir konuşma yapmıştır. Forumda yaptığı konuşmada, "barış olgusunun, yalnızca belirli bölgelere has bir ayrıcalık haline gelmesini eleştiren" Pezeşkiyan, "Barış, askeri bütçelerin artırılmasıyla ve gösterişli diplomasiyle değil, istikrarsızlığa yol açan eşitsizlik ve ayrımcılıkla yüzleşmekle olur." demiştir.
Pezeşkiyan, şu ifadeleri kullanmıştır: "Büyük güçlerin Batı Asya politikaları, Siyonist rejim için özel ayrıcalıklar doğurmuştur. Bu ayrıcalık, bölgede pek çok savaşın ve adaletsizliğin kaynağı haline dönüşmüştür. Bu ortamda İsrail rejimi, Gazze, Suriye, Lübnan, İran ve Katar'a karşı saldırılarını sürdürebilmiştir. Bu, küresel güçlerin ortaya koyduğu çifte standardın bir sonucudur."
Bir ülkenin, uluslararası hukukun uygulanmasından muaf tutulmasının, "dünya barışına zarar verdiğini "belirten Pezeşkiyan, "Siyonist rejim haziran ayında İran'a saldırma cesaretini kendinde bulmuş ve yüzlerce insanımızı şehit etmiştir. Ancak bu eylemi karşısında uluslararası bir yaptırım ile karşılaşmamış hatta bazı ülkelerin desteğini bile almıştır." diye konuşmuştur.
Küresel barışın "ancak ve ancak uluslararası kurallara riayet etmekle mümkün olacağını ve hiçbir ülkeye ayrıcalık tanınmaması gerektiğini" vurgulayan Pezeşkiyan, Uluslararası Barış ve Güven Forumu'nu "uluslararası güvenin güçlendirilmesi" yolunda atılan "önemli bir adım olarak" değerlendirmiştir.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze, Türkmenistan’ın ev sahipliğinde Aşkabat’ta düzenlenmekte olan Uluslararası Barış ve Güven Yılı Forumunun açılış oturumunda bir konuşma yapmıştır. Kobakhidze, Tiflis yönetimi olarak "barış politikasını izlemeye devam ettiklerini, bölgesel güvenliğin güçlendirilmesine katkı sağlamaya çalıştıklarını" belirtmiştir.
Gürcistan'ın, "bölgesel barış ve istikrar için gereken diyalogların yapılmasına destek vermeye devam edeceğini aktaran" Kobakhidze, "Birlikte, gelecek nesiller için daha güvenli, istikrarlı ve sürdürülebilir bir gelecek yaratabiliriz." değerlendirmesinde bulunmuştur.
Ülkesinin "toprak bütünlüğü sorunları yaşadığını" anımsatan Kobakhidze, barışın kendileri için "son derece önemli olduğunu" belirterek, "Gürcistan, tarihi iki bölgemizin devam eden işgali gerçeğiyle barışı sadece siyasi bir tercih değil, aynı zamanda varoluşsal bir öncelik olarak görüyor." demiştir.
Kobakhidze, Gürcistan ekonomisinin 2021-2024 yıllarında yıllık ortalama 9,8 büyümeye devam ettiğini kaydederek, "Bu başarılar, hükümetin yol gösterici stratejisini doğrudan yansıtmaktadır. Barış, öngörülebilirlik yaratıyor ve öngörülebilirlik de sürdürülebilir bir ekonominin temelini oluşturur." ifadelerini kullanmıştır.
Bölgesel ticari ve ekonomik ilişkilerin daha da güçlendirilmesi için "Orta Koridor" olarak da bilinen Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Koridoru'nun önemini vurgulayan Kobakhidze, "Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlayan Orta Koridor, bu vizyonun merkezi bir parçasıdır." diye konuşmuştur. Kobakhidze, "Orta Koridor gerçekten de bir ulaşım güzergahından çok daha fazlasıdır. Kıta genelinde insanları, iş dünyasını ve kültürleri birbirine bağlayan bir güven koridorudur." demiştir.
Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Ali Asadov
Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Ali Asadov konuşmasının başında, Türkmenistan'ın daimi tarafsızlığının 30. yıl dönümünü kutlamış, Azerbaycan'ın, Türkmenistan'ın Birleşmiş Milletler tarafından tanınan ve desteklenen daimi tarafsızlık politikasını "büyük takdir ve saygıyla karşıladığını" belirtmiştir.
Asadov, "Türkmenistan'ın 30 yıldır sürdürdüğü bu politika sayesinde tarafsızlığın yalnızca bir dış politika tercihi olmadığını, aynı zamanda barış, güvenlik ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sunan dönüştürücü bir güç olabileceğini kanıtladığını" söylemiştir. Azerbaycan ile Türkmenistan'ın "derin tarihi köklere, manevi ve kültürel değerlere dayanan dostluk ve kardeşlik ilişkilerine sahip olduğunu" belirten Asadov, iki ülke arasındaki işbirliğinin "ekonomi, ulaşım ve enerji başta olmak üzere geniş bir alanı kapsadığını" kaydetmiştir.
Asadov, "Hazar Denizi'nin kıyıdaş ülkeleri birleştiren ve ekonomik yaşamlarında önemli rol oynayan bir unsur olduğuna" işaret ederek, "Hazar'ın barış, refah, istikrar ve güvenlik bölgesi olarak korunup saklanması, ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerin daha da genişlemesine, iş dünyası ve turizmin gelişmesi için gerekli koşulların oluşturulmasına imkan tanıyor. Hazar Denizi üzerinden geçen önemli ulaşım hatları, bölge ülkelerinin ortak çıkarlarına hizmet ediyor ve yeni işbirliği perspektifleri açıyor." demiştir.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, konuşmasında uluslararası ilişkilerde sıfır toplamlı yaklaşımlar yerine ortak amaçlara dayalı iş birliklerinin geliştirilmesi gerektiğini ifade ederek şu sözleri kullanmıştır: “Sıfır sonuçlu zihniyetlerden, amacı olan işbirliklerine geçelim, halklar ve fikirler için köprü olarak bağlantısallığa yatırım yapalım. Anlaşmazlıkları barışçıl yöntemlerle çözelim ve BM Sözleşmesine bağlılığımızı bir kez daha teyit edelim.”
Afganistan ile yaşanan sınır çatışmaları bağlamında yürütülen arabuluculuk girişimlerine değinen Şerif, bu süreçte rol alan ülkelere teşekkür etmiştir. Bu kapsamda şu ifadeleri kullanmıştır: “Kardeş ülkelerimiz Türkiye, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran'a şu anda ben konuşurken bile kırılgan olan bir ateşkese ulaşmaktaki samimi istekleri ve çabaları için teşekkür ederim.”
Şerif, Gazze Barış Planı da dâhil olmak üzere uluslararası anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümüne bağlılıklarını yinelemiş; Filistin ve Keşmir halklarının haklarının korunmasının önemini vurgulamıştır.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev
Forumda konuşan Mirziyoyev, Türkmenistan'ın daimi tarafsızlığının 30. yıl dönümünü kutlayarak, "Bu önemli tarih, Türkmenistan'ın dünyanın tüm ülkeleriyle barışçıl, güvene dayalı, dostane ve karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler geliştirme konusundaki sarsılmaz kararlılığını somutlaştırmaktadır. Bu forumu, barış ve barış yapma fikirlerini teşvik etmek, devletler arasında karşılıklı güven ve saygıyı güçlendirmek ve diyalog ve müzakereler yoluyla acil uluslararası sorunlara çözümler bulmak için önemli bir siyasi platform olarak görüyoruz." diye konuşmuştur.
Mirziyoyev, "Türkmen halkının çağdaş kimliğinin ayrılmaz bir parçası haline gelen Türkmenistan'ın tarafsızlığının, derin tarihi geleneklerine, kültürel ve manevi değerlerine ve asalet, hoşgörü ve iyi komşuluk gibi yüce erdemlerine dayandığını" söylemiştir. Özbekistan olarak, Türkmen kardeşlerinin stratejik vizyonu ve dış politika yaklaşımlarıyla büyük ölçüde hemfikir olduklarını, bu nedenle, kardeş Türkmenistan'ın Birleşmiş Milletler (BM) ile işbirliği içinde Barış ve Tarafsızlık Üniversitesi kurma girişimini desteklediklerini dile getiren Mirziyoyev, "Türkmenistan'ın yapıcı ve barışsever politikası, Orta Asya'da istikrar ve kalkınmanın sağlanmasında önemli bir faktördür." ifadesini kullanmıştır.
Mirziyoyev, "küresel gerilimlerin süregeldiği ve devletler arasındaki güvenin zayıfladığı mevcut ortamda, barış ve arabuluculuk ilkelerine ortak bağlılığın önemine" işaret ederek, bu nedenle Türkmenistan'ın 2025 yılını "Uluslararası Barış ve Güven Yılı" ilan etme önerisinin "halkların en önemli gereksinimlerini karşıladığını ve çatışmayı reddeden, çatışmaları müzakere masasında çözmeye ve barışı tesis etmek için etkili önlemler almaya kararlı ülkeleri birleştirdiğini" belirtmiştir.
"Karşılıklı güven, saygı ve birlik ilkelerinin, Orta Asya'yı barış, işbirliği ve iyi komşuluk bölgesine dönüştürme politikalarının da temelini oluşturduğunu" ifade eden Mirziyoyev, Taşkent'te düzenlenen Orta Asya Devlet Başkanları 7. İstişare Toplantısı'nın, birliği güçlendirmeye, bölgede barış ve istikrarı sağlamak için ortak eylemlerde bulunmaya ve çok taraflı ekonomik işbirliğini genişletmeye "hazır olduklarını bir kez daha gösterdiğini" söylemiştir.
Mirziyoyev, "karşılıklı saygı, güven ve dayanışmaya dayalı işbirliklerinin, en iddialı planların bile gerçekleştirilmesini sağladığına" dikkati çekerek, bu çerçevede 2026 yılında Taşkent'te, "Kültürler Diyaloğu" adıyla uluslararası forumun düzenlenmesini ve ayrıca gençleri barış ve güven sürecini güçlendirmeye dahil etmeyi amaçlayan "Barış ve Güven İçin Gençlik" bölgesel programının başlatılmasını önermiştir. "Barış ve güven, ortak refahın temelidir. Bu değerlerin güçlendirilmesi, tüm uluslararası toplum için hayati bir öncelik olmaya devam etmelidir. Özbekistan, adil ve istikrarlı bir dünya düzeninin inşasına yapıcı katkıda bulunmaya devam etmeye hazırdır." ifadesini kullanarak konuşmasını tamamlamıştır.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Türkmenistan'ın tarafsızlık politikası, iç siyasi istikrarı ve toplumsal uyumu başarıyla sağlayarak ülkenin gelişimi için "sağlam bir temel oluşturduğunu" vurgulayarak, "Kırgızistan, Türkmenistan'ın enerji güvenliğini güçlendirmeye yönelik bölgesel katkılarını son derece değerli buluyor." demiştir.
Türkmenistan ile elektrik tedariki alanında kurulan işbirliğine dikkati çeken Caparov, "Türkmenistan'ın doğal gaz ve enerji projelerinin bölgedeki enerji arz istikrarını önemli ölçüde artırdığını, pazarları genişlettiğini ve karşılıklı yarar sağlayan yeni ekonomik işbirliği fırsatları oluşturduğunu" kaydetmiştir.
Ulaşım ve lojistik alanındaki işbirliği potansiyeline de değinen Caparov, "Kırgızistan’ın çok modlu güzergahların geliştirilmesine, mevcut ulaşım koridorlarının genişletilmesine ve yeni ortak lojistik zincirlerin kurulmasına katkı sunmaya hazır olduğunu" belirtmiştir. Caparov, "Ülkelerimiz için ulaşımın modernizasyonu ve çok modlu güzergahların geliştirilmesi temel hedefler olmaya devam etmektedir." ifadesini kullanmıştır.
Forum Marjında Gerçekleştirilen İkili Görüşmeler – Türkiye Cumhuriyeti
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta düzenlenmekte olan Uluslararası Barış ve Güven Forumu kapsamında, forum marjında ikili görüşmeler gerçekleştirmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan – Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov Görüşmesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, forum kapsamında Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ile bir araya gelmiştir. Görüşme, forum sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konakladığı otelde baş başa gerçekleştirilmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Cumhurbaşkanı Erdoğan – Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin Görüşmesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, forum marjında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir görüşme gerçekleştirmiştir. Görüşme, forum sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konakladığı otelde yapılmıştır.
Görüşmeye, Türkiye tarafından Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç ile AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Halit Yerebakan katılmıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
Cumhurbaşkanı Erdoğan – Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif Görüşmesi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, forum marjında Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile de bir görüşme yapmıştır. Görüşme, forum sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konakladığı otelde gerçekleştirilmiştir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, 12 Aralık 2025 - (Anadolu Ajansı)
