31 Temmuz 2025 İtibarıyla ABD’nin Küresel Tarife Politikalarının Genel Durumu
Başkan Trump, müzakerelere açık bir dönem başlatmış ve 90 gün içinde 90 anlaşma hedefi koymuştur. 120 gün sonunda yalnızca sekiz ülke ile anlaşma sağlanabilmiştir. Son uzatma tarihi olarak belirlenen 1 Ağustos 2025 itibarıyla anlaşma yapmamış ülkeler için %15 ila %50 arasında değişen yeni tarifelerin yürürlüğe gireceği açıklanmıştır. ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi’nin, 1 Ağustos 2025 gece yarısından itibaren bu tarifeleri uygulamaya alacağı bildirilmiştir. Ayrıca, sektörel olarak bakır, çelik ve alüminyum ürünlerinde %50, ilaç ürünlerinde ise %20 oranında özel tarifelerin geçerli olacağı belirtilmiştir.
Anlaşma Yapmış Ülkeler ve Anlaşma Şartları
Birleşik Krallık ile Yapılan Anlaşma
Birleşik Krallık, ABD ile ticaret anlaşmasını ilk imzalayan ülkeler arasında yer almıştır. Anlaşma Mayıs 2025’te imzalanmış ve temel olarak %10 oranında bir baz tarife uygulanmasını öngörmüştür. Ayrıca otomotiv ve havacılık ürünleri gibi bazı sektörlerde kota ve muafiyet düzenlemeleri getirilmiştir.
Başkan Trump ve Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, anlaşmanın yürütülmesine ilişkin görüşmeleri sürdüregelmiştir. Taraflar, çelik ve alüminyum ürünleri üzerindeki tarifelerde indirime gidilmesi konusunda mutabık kalmış ancak bu indirimin detayları netleştirilmemiştir. ABD yönetimi, Birleşik Krallık’ın dijital hizmet vergisini kaldırmasını talep etmiştir. Bu konu üzerinde müzakereler 31 Temmuz 2025 itibarıyla devam etmektedir.
Vietnam ile Yapılan Anlaşma
Vietnam, ABD ile anlaşmaya varan ikinci ülke olmuştur. Anlaşma, 2 Temmuz 2025 tarihinde duyurulmuştur. Bu çerçevede Vietnam’a uygulanan %46 oranındaki tarife %20’ye düşürülmüştür. Ancak, Vietnam üzerinden ABD’ye ihraç edilen ve başka ülkelerden kaynaklanan “transshipment” ürünler için %40 oranında ek tarife uygulanacağı belirtilmiştir.
Trump yönetimi, bu anlaşma ile birlikte ABD ürünlerinin Vietnam pazarına tam erişim hakkı elde edeceğini açıklamıştır. Vietnamlı müzakereciler ise bu oranın beklenmedik şekilde yüksek olduğunu ifade etmiş, Politico’ya göre Vietnam tarafı %11 oranında bir gümrük vergisi beklemekteydi. Buna karşın, Başkan Trump’ın 20% oranını tek taraflı biçimde ilan ettiği belirtilmiştir.
Endonezya ile Yapılan Anlaşma
Endonezya, ABD ile 15 Temmuz 2025 tarihinde bir ticaret anlaşmasına varmıştır. Bu anlaşma doğrultusunda, Endonezya’ya uygulanan ithalat tarifesi %32’den %19’a indirilmiştir. Anlaşmanın içeriğinde, ABD’den ithal edilen tarım ürünleri ve enerji dahil olmak üzere, tüm sektörlerdeki malların %99’undan fazlası için Endonezya’nın tarife engellerini kaldırmayı kabul ettiği belirtilmiştir.
Taraflar ayrıca, ABD ürünlerinin Endonezya pazarına girişinde yaşanan tarife dışı engellerin ve çeşitli bürokratik kısıtlamaların da kaldırılması için mutabık kalmıştır. Bu kapsamda hem gümrük prosedürlerinin sadeleştirilmesi hem de ABD’li firmaların Endonezya'daki yatırım ve ticaret faaliyetlerini kolaylaştırıcı düzenlemelerin yapılması öngörülmektedir.
Filipinler ile Yapılan Anlaşma
Filipinler, ABD ile 22 Temmuz 2025 tarihinde bir ticaret anlaşması imzalamıştır. Bu anlaşma kapsamında, Filipinler'e uygulanan ithalat tarifesi %20’den %19’a düşürülmüştür. Taraflar arasında yapılan mutabakata göre, Filipinler ABD mallarına hiçbir tarife uygulamayacaktır.
Anlaşmanın duyurusu sırasında Başkan Trump, Filipinler’in ABD ile “açık pazar” ilişkisine geçtiğini ifade etmiştir. Anlaşmada ayrıca, iki ülke arasında askerî iş birliğinin artırılacağı belirtilmiştir. Bu hususta ayrıntılı bir çerçeve sunulmamış, ancak tarafların 1951 tarihli karşılıklı savunma anlaşmasına dayalı mevcut ittifak ilişkisini güçlendirmeyi hedefledikleri vurgulanmıştır.
Japonya ile Yapılan Anlaşma
Japonya, 23 Temmuz 2025 tarihinde ABD ile ticaret anlaşması imzalayan Asya’daki ikinci büyük ekonomi olmuştur. Bu anlaşma doğrultusunda Japonya’ya uygulanan genel ithalat tarifesi %25’ten %15’e indirilmiştir. Ayrıca otomotiv sektörü için özel ayrıcalıklar tanınmış ve bu sektöre uygulanan tarifeler de %15 seviyesine çekilmiştir.
Anlaşma kapsamında Japonya, Amerika Birleşik Devletleri’ne toplam 550 milyar dolarlık yatırım taahhüdünde bulunmuştur. Başkan Trump, bu anlaşmayı “muhtemelen şimdiye kadar yapılmış en büyük anlaşma” olarak tanımlamış ve yatırımın %90’lık kâr payının ABD tarafından alınacağını belirtmiştir.
Anlaşma öncesinde taraflar arasında belirsizlik yaşanmış; Trump, Japonya ile bir anlaşmaya varılmasının zor olduğunu söylemiş ve Japon tarafını “şımarık” olarak nitelendirmiştir. Ayrıca ABD Başkanı, Japonya’nın pirinç ithalatına direnç göstermesine rağmen ülkede iç pirinç kıtlığı yaşandığını ifade etmiştir.
Avrupa Birliği ile Yapılan Anlaşma
Avrupa Birliği, ABD ile yaptığı ticaret anlaşmasını Temmuz ayının son haftasında sonuçlandırmıştır. Anlaşma uyarınca, Avrupa Birliği menşeli mallara uygulanacak temel ithalat tarifesi %30’dan %15’e düşürülmüştür. Otomobil sektörüne yönelik gümrük vergileri %15 seviyesine çekilirken, uçak ve bazı jenerik ilaçlarda uygulanan tarifeler Ocak 2025 öncesindeki seviyelere geri getirilmiştir.
Anlaşmanın bir parçası olarak, Avrupa Birliği bazı ABD ürünlerine sıfır gümrük tarifesi uygulamayı kabul etmiştir. Ayrıca AB’nin ABD’den sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alımını artıracağı ve ABD’ye yönelik yatırımları artırma taahhüdü verdiği açıklanmıştır.
Buna karşın anlaşma Avrupa içinde tartışmalara neden olmuştur. Fransa Başbakanı François Bayrou anlaşmayı “teslimiyet” ve “kara bir gün” olarak nitelendirmiştir. Avrupa Komisyonu Ticaret Komiseri Maroš Šefčovič ise anlaşmayı “çok zor şartlar altında elde edilebilecek en iyi sonuç” olarak değerlendirmiştir.
Güney Kore ile Yapılan Anlaşma
Güney Kore, 31 Temmuz 2025 tarihinde ABD ile ticaret anlaşmasına varan son ülkelerden biri olmuştur. Anlaşma kapsamında Güney Kore’den yapılan ihracata uygulanacak genel tarife oranı %15 olarak belirlenmiştir. Aynı oran, otomotiv sektörüne yönelik tarifelerde de geçerli olacaktır.
Anlaşmanın bir parçası olarak Güney Kore, Amerika Birleşik Devletleri’nde ABD kontrolünde olacak şekilde 350 milyar dolarlık bir yatırım fonu oluşturmayı kabul etmiştir. Başkan Trump, bu fonun yatırımlarını şahsen seçeceğini ve bu yatırımların “ABD halkına ait olacağını” açıklamıştır. ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick de fonun kârlarının %90’ının Amerikan halkına döneceğini belirtmiştir.
Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae-myung, bu yatırım fonunun Koreli şirketlerin ABD pazarına özellikle gemi inşası ve yarı iletken gibi stratejik sektörlerde “aktif girişini” kolaylaştıracağını ifade etmiştir.
Pakistan ile Yapılan Anlaşma
Pakistan, 2025 yılı içerisinde ABD ile bir ticaret anlaşması imzalayan ülkeler arasında yer almıştır. Anlaşma, petrol rezervlerinin ortak geliştirilmesini öngörmektedir ancak anlaşmada ürün bazında ithalat veya ihracat tarifelerine ilişkin belirli bir oran açıklanmamıştır.
Anlaşmanın kapsamına dair ayrıntılar kamuoyuyla paylaşılmamış olsa da, Başkan Trump anlaşmayı duyururken, Pakistan’ın gelecekte Hindistan’a petrol satabilecek duruma gelebileceğini belirtmiştir.
Anlaşma Yapmamış Başlıca Ticaret Ortakları
Çin ile Devam Eden Müzakereler
Çin Halk Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında 2025 yılı boyunca süregelen ticaret görüşmeleri, diğer ülkelerle yapılan anlaşmalardan farklı bir seyir izlemiştir. Başkan Trump’ın göreve başlamasıyla birlikte Çin, ticarette öncelikli hedef ülkeler arasında tanımlanmıştır.
“Liberation Day” olarak ilan edilen 2 Nisan 2025 tarihinden itibaren Çin menşeli ürünlere %34 oranında ithalat tarifesi uygulanmaya başlanmıştır. Sonraki haftalarda karşılıklı yaptırımların artmasıyla bu oran %145’e kadar çıkmıştır. Çin de ABD ürünlerine karşılık olarak %125 oranına varan ithalat tarifeleri uygulamıştır.
Mayıs 2025’te taraflar Cenevre’de ilk yüz yüze görüşmelerini gerçekleştirmiş ve geçici bir uzlaşmaya varmışlardır. Bu geçici uzlaşma kapsamında Çin’e uygulanan tarife oranı %30’a, ABD’ye uygulanan oran ise %10’a indirilmiştir. Ancak bu indirimlerin geçerlilik süresi 12 Ağustos 2025 tarihine kadar sınırlıdır.
Stockholm’de yapılan son görüşmelerde bu geçici uzlaşmanın uzatılması yönünde bir ilerleme kaydedilememiştir. ABD Hazine Bakanlığı, olası bir uzatmanın ancak Başkan Trump’ın onayıyla gerçekleşebileceğini açıklamıştır.
Hindistan ile Anlaşma Sağlanamaması ve Tarife Uygulaması
Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük ticaret ortaklarından biri olmasına rağmen, 31 Temmuz 2025 itibarıyla herhangi bir ticaret anlaşması imzalamamıştır. Başkan Trump, 30 Temmuz günü Hindistan’dan yapılan tüm ithalata %25 oranında ithalat tarifesi uygulanacağını duyurmuştur. Ayrıca, Hindistan’ın Rusya’dan enerji ve askeri ekipman satın alması gerekçesiyle belirsiz bir “ek ceza” uygulanacağı belirtilmiştir.
Trump, Hindistan ile olan ilişkileri “dostça” olarak tanımlasa da, bu ülke ile “çok az ticaret” yapıldığını ve bunun başlıca nedeninin Hindistan’ın yüksek tarifeleri olduğunu ifade etmiştir. 2024 yılı itibarıyla iki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi yaklaşık 130 milyar dolar düzeyindedir. Hindistan, ABD’ye 87.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiş; ABD ise Hindistan’a 41.8 milyar dolarlık mal satmıştır.
Hindistan hükümeti yaptığı resmi açıklamada, ABD ile adil, dengeli ve karşılıklı faydaya dayalı bir ikili ticaret anlaşması için müzakerelerin sürdüğünü belirtmiştir. Açıklamada ayrıca, çiftçilerin, girişimcilerin ve küçük işletmelerin (MSME’ler) korunmasının hükümet açısından öncelikli olduğu vurgulanmıştır.
Kanada ile Anlaşma Sağlanamaması ve Artan Tarifeler
Kanada, Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük ikinci ticaret ortağı olmasına rağmen, 31 Temmuz 2025 itibarıyla ABD ile bir ticaret anlaşmasına varamamıştır. Başkan Trump, Kanada’ya uygulanacak yeni tarife oranının 1 Ağustos 2025 itibarıyla %35 olacağını açıklamıştır. Bu tarife, daha önce belirlenen “karşılıklı” tarifelere ek olarak getirilmiş olup, sektör bazlı tarifelerden ayrı tutulmaktadır.
ABD yönetimi, Kanada'dan ABD'ye yasa dışı yollardan giren ilaç akışını bu kararın gerekçelerinden biri olarak göstermektedir. Kanadalı yetkililer ise tarifelerin kaldırılacağı yönündeki beklentilerin, yürürlükteki ABD-Kanada-Meksika Serbest Ticaret Anlaşması (USMCA) nedeniyle gerçekçi olduğunu belirtmiştir.
Kanada Başbakanı Mark Carney, iki ülke arasındaki görüşmeleri “yoğun bir aşamada” olarak nitelendirmiş ve anlaşmaya varılsa dahi bazı tarifelerin muhtemelen korunacağını ifade etmiştir. ABD tarafı ise anlaşma sağlanmadığı takdirde mevcut tarife oranının daha da artırılabileceğini belirtmiştir.
Meksika ile Anlaşma Sağlanamaması ve Mevcut Tarife Rejiminin Devamı
Meksika, Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük ticaret partneri konumunda olmasına rağmen, 31 Temmuz 2025 itibarıyla ABD ile yeni bir ticaret anlaşması imzalamamıştır. Bu nedenle, halihazırda yürürlükte bulunan 2025 yılı başındaki ticaret savaşları kapsamında uygulanmaya başlanmış olan %25 oranındaki ithalat tarifesi geçerli olmaya devam edecektir.
Meksika’ya uygulanan bu tarifeler, özellikle araç, elektronik ürünler ve tarımsal mallar gibi sektörleri kapsamaktadır. ABD yönetimi, bu tarifelerin gerekçesi olarak yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığı gibi konuları öne sürmektedir. Başkan Trump, Meksika'nın sınır güvenliği konusunda yeterince adım atmadığını ifade etmiştir.
Meksika hükümeti ise Ağustos ayı öncesinde taraflar arasında sorunların çözülmesini istediğini ve müzakerelere açık olduklarını belirtmiştir. 31 Temmuz itibarıyla yeni bir anlaşma yönünde somut bir ilerleme kaydedilmemiştir. ABD tarafı, olası bir Meksika misillemesine karşılık tarife oranlarının daha da artırılabileceğini açıklamıştır.
Avustralya ile Devam Eden Belirsizlik ve Potansiyel Tarife Artışı
Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri ile ticaret açığı veren ülkeler arasında yer almaktadır. Bu nedenle, “Liberation Day” sonrasında yürürlüğe konulan %10 oranındaki baz tarife Avustralya’ya uygulanmaya başlanmıştır ancak 31 Temmuz 2025 itibarıyla Başkan Trump, bu baz tarifenin %15 ila %20 aralığına yükseltilebileceğini açıklamıştır.
Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, ülkesinin ABD ile serbest ticaret anlaşması olduğunu ve ticaret açığı vermesi nedeniyle ABD’ye yönelik ihracatında tarife uygulanmaması gerektiğini savunmuştur. Canberra hükümetinin ABD ile yürütülen herhangi bir resmi ticaret müzakeresi içinde olmadığı bildirilmiştir.
Son gelişme olarak Avustralya, ABD menşeli sığır eti ithalatındaki bazı kısıtlamaları gevşetmiştir. ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi, bu adımı Trump yönetiminin ticaret baskısına bir yanıt olarak değerlendirmiştir. Ancak Başbakan Albanese, bu kararın ABD tarafından yönlendirilmediğini ve tamamen iç ihtiyaçlara dayalı bir politika olduğunu ifade etmiştir.
Tayvan ile Müzakere Süreci ve Beklenen Tarife Uygulaması
Tayvan, 31 Temmuz 2025 itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri ile bir ticaret anlaşması imzalamamış ülkeler arasında yer almaktadır. ABD yönetimi, Tayvan’dan yapılan ithalata 1 Ağustos 2025 tarihinden itibaren %32 oranında ithalat tarifesi uygulanacağını duyurmuştur. Bu tarife, yarı iletken ürünler hariç tüm sektörleri kapsamaktadır.
Taraflar arasında Haziran ve Temmuz aylarında dört ayrı üst düzey müzakere turu gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelere Tayvan adına Başbakan Yardımcısı Cheng Li-chun, ABD adına ise çeşitli kurum temsilcileri katılmıştır. Müzakerelerde sadece tarife oranları değil, aynı zamanda tarife dışı engeller, yatırım rejimi ve pazar erişimi gibi konular da ele alınmıştır.
Tayvanlı yetkililer, ABD ile karşılıklı menfaate dayalı bir ticaret anlaşması imzalamak istediklerini belirtmiştir. Ancak görüşmelerin ABD tarafının nihai onayına bağlı olarak askıya alındığı ve anlaşmanın 1 Ağustos tarihine kadar yürürlüğe girmediği bildirilmiştir.
Brezilya’ya Uygulanan Yüksek Tarife ve Duran Müzakereler
Brezilya, 2025 yılı itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri ile ticaret anlaşması imzalamamış ülkeler arasında yer almakta ve en yüksek ithalat tarifesine tabi tutulmaktadır. Başkan Donald Trump, 10 Temmuz 2025 tarihinde Brezilya menşeli ürünlere %50 oranında ithalat tarifesi uygulanacağını ilan etmiştir.
Bu karar, yalnızca ekonomik verilere değil, aynı zamanda siyasi gelişmelere dayandırılmıştır. Trump yönetimi, Brezilya’daki eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında açılan darbe girişimi davasına tepki göstermiş ve bu durumu tarifelerin gerekçesi olarak göstermiştir. ABD Başkanı, söz konusu davayı “bir cadı avı” ve “uluslararası bir rezalet” olarak nitelendirmiştir.
ABD, Brezilya ile yaklaşık 7.4 milyar dolarlık dış ticaret fazlası vermektedir. Buna rağmen Trump yönetimi, Brezilya'nın ABD ile olan siyasi ilişkilerindeki tutumunu ekonomik yaptırımlarla cezalandırma yoluna gitmiştir. Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, uygulanan tarifeleri “ekonomik şantaj” olarak tanımlamış ve görüşmelerin kesildiğini açıklamıştır.